Katalog

ÇİMEN TURUNÇ BATURALP’TEN ‘AB’NİN KALBİNDEN BİZ(SİZ) ONLAR’ Yakındaki uzak Avrupa’nın kalbinden yazılar “Yurtdışında yaşamak isteyenlerin sayısının her geçen gün daha çok arttığı bugünlerde, uzunca bir süre yurt dışında yaşamış biri olarak, Avrupa Birliği’nin başkenti Brüksel’in sosyal ve siyasal renklerinden söz etmek gerekiyordu” diyor Çimen Turunç Baturalp. AB’nin Kalbinde Biz(siz) Onlar’da (Cumhuriyet Kitapları) yer alan yazılarında, giderken kurduğu “Türkiye’de huzur yok!” cümlesinin “Türkiye’de huzuru sağlamayı beceremiyoruz biz!” cümlesine evriliş sürecini farklı örnek ve gözlemlerle aktarıyor. kimi Belçikalılara göre ‘demokrasi’, dığı ortamla birlikte dış görünümünü HİLMİ ZAFER ŞAHİN kimilerine göre ‘kaos’” diye açıklıyor. de değiştiren Pakistanlı Fadiha, Papa başta olmak üzere pek çok kilise insa- PAZAR YAZILARI FLAMANLAR VE VOLANLAR nı, Arjantinli Flor, Alman Freiderike, Pazar Yazıları, Cumhuriyet Gazetesi okur- Yazılarda anlatılanlara göre, dün- Belçikalı Catherine, diplomatlar, po- ları için dünyanın dört bir yanına yolculuk- yanın çeşitli coğrafyalarından gelen- litikacılar ve daha pek çok kişi “zo- tur. Haberin, bilgilendirmenin, tarihe not lerin ya da eski sömürgelerinden ka- runlu birlik” oluştaki renkliliğin ör- düşmenin, dünyaya bir coğrafyaya ait ola- lan insanların yer ve yurt edindi- nekleri olarak yazılarda yer buluyor. nın yazandan okuyana yaşananları anlama- ği Belçika’da, genel anlamda yaşa- Belçika ve Avrupa Birliği’nde ya- ya çalışmaktır. Yazanı, okuyanı ve anlatı- mın tüm alanlarında olan biteni Fla- şananların yanı sıra Türkiye ve lanıyla buluşmanın bir yoludur. manlar ve Volanların etkileşimi be- İstanbul’a duyulan özlemi de yansıtan Çimen Turunç Baturalp’in Cumhuri- lirliyor. yazılar, ülkemiz insanının zihnindeki yet gazetesinde yayımlanan yazılarından Avrupa’ya, övgü ve yergisiyle eleşti- Birlikte yaşayarak yer yer de kom- oluşan AB’nin Kalbinden Biz(Siz) On- şu ülkelerin çıkarlarıyla örtüşen yön- rel bir bakış sağlıyor. lar (Cumhuriyet Kitapları) adlı kitabı da lendirmeleriyle ayrışmayı becerebilen Bu yaklaşımın ışığında onlarca konu, dünyaya Brüksel’den ayna tutan bir içe- olgu, kavram gündelik yaşamdan seçil- bu iki topluluğun belki de bu neden- riğe sahip. den, ülkenin gündelik yaşamındaki miş örneklerle ortaya konuluyor. Farklı- Kitapta -sonlardaki birkaç yazı hariç-, ortak dili Flamanca, Fransızca, hatta lıklar kadar benzerlikler de paylaşılıyor. 2007’den 2011’e yazılanları kapsayan, uzun Almanca değil, İngilizce. Çimen Turunç Baturalp yazılardan yıllardır Avrupa’nın siyasal, ekonomik, top- Herkes etkin olduğu bölgede kendi birinde kendisini “eski bir tiyatrocu” lumsal yaşamıyla ilgili kalbinin attığı coğ- dilinin konuşulmasını istiyor. diye tanımlıyor. rafyadan birbirini tamamlayan gözlem, de- Her iki tarafın ülkenin belirleyi- İşte onunla bir araya gelme noktam ğerlendirme ve söyleşiler sunuluyor. ci gücü olma mücadelesi, kurulduğu da bu. Çünkü o, otuz yılı aşkın za- 1830 yılından bugüne, ekonomiden mandır, onlarca şeyi paylaştığım ar- ANLATILARIN MERKEZİNDEKİ kurumlaşmaya ülkenin iç dinamiği- kadaşım, meslektaşım... BELÇİKA VE BRÜKSEL nin itici unsuru. 2013’te Şehir Tiyatroları’ndaki Ge- İnsana ait onlarca konuya dokunan tüm Başta Almanya olmak üzere çev- nel sanat yönetmenliğim sırasında, bu anlatıların merkezinde Belçika ile ga- re ülkelerin tarihleri, bu toplulukla- Şahika Tekand’ın yönettiği Samuel zeteciler için yalnız Avrupa değil dünya rın çatışmasını körüklese de ekono- Beckett’in “Oyun” adlı yapıtı ile ger- adına da haber kaynağı konuların karşılı- mik çıkarlar zorunlu “birlik” olmaya malara yol açtığından söz ediliyor... çekleştirdiğimiz Brüksel turnesinde ğı başkent Brüksel, Baturalp’in yalın an- yöneltiyor onları. Bu duruma, “bir ara- Çimen’in yönlendiriciliğini ve kitabına latımında renkli ve etkileyici bir içerikle ya gelmezlerin birlikteliğinin biçimlediği HERKESE YER VAR da yansıyan bilgiler ışığındaki rehberliği- gündelik yaşamla buluşturuluyor, insana demokrasi” desek yanlış olmaz... Yazılarda sözü edilen, tanıtılan kişiler ni burada anmak isterim. ait onlarca konuya dokunuluyor. Kısaca, Çimen Turunç Baturalp’in Yazılanların renkli ve etkileyici içe- düşünülünce, Avrupa’da ve özellikle de MERAKLISINA EĞLENCELİ Belçika’da, herkese yer var düşüncesin- AB’nin Kalbinden Biz(Siz) Onlar adlı ki- riği için ilk yazıya bakmak yetiyor. İlk yazının başlangıç tümcesi, “Küçücük BİR OYUNCAK, AB! den hareket edildiği fark ediliyor. tabındaki yazıları, artık “eski” olmayan Kitaptaki bir yazıda Avrupa Birliği tiyatro insanının kaleminden aklımıza, Belçika’nın ‘havalı’ yönetim şekli bu” Politik kimliği nedeniyle gündemi etki- “meraklısına eğlenceli bir oyuncak” ola- leyen tanınmış isimler kadar günlük ya- yüreğimize akan, anlatılanlar kadar ya- diye olunca anlatının başlığını çözümle- mek kolaylaşıyor: “Federal Parlamenter rak tanımlanıyor. şamdan insanlar da anlatılıyor. şantımıza dokunan, insan kokan, altı çi- “Bütün mesele dengeyi bozup yere ka- Almanya’nın yedi çocuklu Aile Yaş- zilecek bilgi, yorum, gözlem ve tanıtımın Temsili Demokratik Monarşi”... Herkes için farklı anlama ve tanımlama paklanmamak” denilip şöyle ekleniyor: lılık ve Gençlik Bakanı Ursula Von Der buluşması... n özelliği taşıyan bu başlık, anlam, değer, “Artık birlik içinde savaşıyorlar.” Leyen, Nobel ödüllü İranlı aktivist Şi- önem, kabullenme ya da reddetme, buluş- Ardından büyük ve derin çelişkilerin rin Ebadi, 68 Hareketi’nin önemli isim- AB’nin Kalbinden Biz(Siz) Onlar / ma ya da ayrışma adına onlarca anlatıma bazen görmezlikten gelinip, ayrıntıda ka- lerinden Kızıl Dany lakaplı Daniel Cohn- Çimen Turunç Baturalp / Cumhuriyet kapı aralıyor. Bu durumu Baturalp, “(...) lan küçük olay ve konuların sert tartış- Bendit, farklı uluslardan sanatçılar, yaşa- Kitapları / 224 s. / 2021. SERTAÇ ÇIRALI’DAN ‘ŞİİR BU SOKAKTA ÖLDÜ’ lenme çantalarında piknik çayırları/ ip atlar gi- yalan söylemek...” dizeleri sonra... İBRAHİM TIĞ bi aşsınlar çocuklar çağları/ bilyelerinin şıngır- Sertaç Sıralı, yüreğindeki sevgiyi, aşkı, hüznü tısıyla çınlasın evren/ bu sokak şiire emanet!” ve yaşama dair ne varsa okuyucuya şiiriyle so- ertaç Çıralı üretken ve üretken olduğu kadar dizelerini kaleme alan şairin adeta Melih Cev- kak üzerinden sunmasını bilmiş ve öyküsel anla- da şiirlerindeki sözcük seçimiyle de övgüye det Anday’ın “Yalan” şiirine gönderme yaptığı- tımıyla da şiirini güçlendirmiştir. İstanbul sokak- S değer bir şair. Çıralı’nın Şiir Sokakta Öldü nı söylemek olası. ları onun gözlem, yaşam izleri ve anlatısıyla da- (Lakin Yayıncılık / 80 s.) adlı kitabındaki usta bir “Ben güzel günlerin şairiyim/ Saadetten alı- ha bir anlam kazanıyor. dil, canlı bir anlatım, gözlem, duyarlılık ve yaşan- yorum ilhamımı/ Kızlara çeyizlerinden bahsedi- İmge, sanatın her dalında olduğu gibi şiirsel- mışlıklarla dokuduğu şiirlerinin ana izleği sokak, yorum/ Mahpuslara affı umumiden.../ Çocuklara liği yakalamanın da olmazsa olmazıdır. Siz bak- mekân ve yaşam ilişkisi göze çarpıyor. müjdeler veriyorum/ Babası cephede kalan ço- mayın kitabın adına, Çıralı asıl sokakta şiiri faz- Bir şiirinde: “Doğan her bebeğe bir şair resmi cuklara.../ Fakat güç oluyor bu işler/ Güç oluyor lasıyla canlandırmış. Kutluyorum. n bulun/ her çocuğun cebine hayal doldurun/ bes- 20 21 Nisan 2022