Katalog

BULMACA 1 E 2 I 3 G 4 E 5 E 6 I 11 J 12 G 13 H 14 E 15 H 16 I Hazırlayan: İLKER MUMCUOĞLU Celal Güngördü’den ‘Pas’ [email protected] 7 J 8 A 9 F 10 F 17 B 18 A 19 H 20 A 21 J 22 A 23 A 24 H 25 J 26 G 27 G 28 C 29 J 30 F 31 E 32 I Şaşı Yusuf’un romanı Celal Güngördü mekânlar ve zamanlar arası mekik dokuduğu ilk romanı “Pas”ta, kimliksizleştirilenlerin, dilin ve ömrün sürgününe mahkum edilenlerin, ötekine ve kendine yabancılaşmış herkesin hikâyesini anlatıyor. r Pınar DOĞU anlış hayat doğru yaşanmaz.” demişti Adorno. Özgürlüğün verili olmadığını, her zaman tehdit altında bulunduğunu belirtmişti. Celal Güngördü’nün romanı Pas da özgürlük için ödenen bedelleri, özgürleşmenin mümkünatını sorgulayan bir roman. Geçmişe boyun eğdiğimiz zamanlarda anımsadıklarımızı çürüten, yüreğimizi topallatan, iyimserliğimizi tökezleten hatıralar vardır. Yenilgiye ayak dirediğimiz çetrefilli, sayrıl günlerden umudun ayaklarımızı yerden kesmeye yettiği müreffeh, sağaltıcı zamanlara evrilirken pas tutan eşyalar arasında hayalete dönüşmüş gövdemize yer bulmaya çabaladığımız o incecik, kısa ama kopkoyu anlarda rastladığımız hatıralar ve onların yeni sözlere gebe ama dile dökülmeyen gölgeleri... Pas böyle bir roman işte, ilk başlarda girmeye çekindiğiniz bir mağara, sayfalar değiştikçe yönünüzü şaşıracağınız bir orman, derken usul usul akan bir nehir ve reçete sunmadan önerilmiş bir ecza nihayet. Ancak dil pas tutmaya görsün, tüm imkânlar silikleşir; ayağımız çaresizliğin taşına takılır; dilimize yapışanları yani o devasa, kunt, amansız hatıraları tek tek yutkunuruz. Dilimiz pas tutmaya görsün bir kere... Celal Güngördü mekânlar ve zamanlar arası mekik dokuduğu ilk romanı Pas’ta, kimliksizleştirilenlerin, dilin ve ömrün sürgününe mahkum edilenlerin, yani sadece Yusuf’un değil, ötekine ve kendine yabancılaşmış herkesin hikâyesini anlatıyor. İçeriden ve dışardan bakabilmenin imkânlarını zorlayarak, bitaraf kalmaya özen göstererek, acıyı teşhir etmeden, parlatmadan yalın bir dille yazdığı Pas’ta Yusuf’un yaşamını ilk gençliğinden çocukluğuna, yurtdışında geçirdiği mültecilik yıllarından militanlık günlerine geçişlerle aktarıyor okura. Savrulmanın, aidiyetsizliğin ancak pas tutmamışlığın romanı Pas. Üç Yusuf; çolak Yusuf, benli Yusuf, şaşı Yusuf bir de Meryem. Ancak Pas şaşı Yusuf’un romanı. Yusuf’un içine bakabilmenin, yani kendini bazen benliğine en yakın bazen de en uzak olanın yerine koyabilmenin, lafla geçiştirilemeyecek kederleri anlayabilmenin, pas tutmuş bir dilin düğümlerini çözebilmenin uzun, ancak didaktik olmayan, ahkâm kesmeyen, başa kakmayan masalını anlatıyor Güngördü. Erica ve Peter’in yaşanmış 33 A 34 B 35 36 37 C 38 39 B 40 E 41 I K 42 H 43 H 44 B 45 H U 46 G 47 E 57 D U 48 F 49 F 50 D 51 F 52 H 58 F 59 H 60 I 61 G 62 F 53 J 54 E 55 D 56 A 63 H 64 F 65 C 66 I 67 C 68 I 69 H 70 H 71 B 72 A 73 G 74 G 75 G 78 D 77 C 78 E 79 H 80 J 81 C 83 H “Y Ö nce aşağıda tanımları verilen sözcükleri bulmaya çalışın ve her bir harfi bir yatay çizgi üzerine gelecek biçimde yazın. Sonra çizgilerin altlarındaki sayılara göre bu harfleri bulmacadaki aynı sayılı karelere aktarın. (Kara kareler iki sözcük arasını gösterir. Bir satırın sonunda kara kare yoksa bu, sözcüğün alttaki satırın başına sarktığını gösterir.) Bulmaca tamamlanınca, sorulan tanmların karşılığı olan sözcüklerin ilk harfleri yukarıdan aşağıya doğru bir İngiliz kadın şairin adını oluşturacak; bulmaca karelerindeyse aynı şairin dizeleri ve şiirin adı ortaya çıkacaktır. Dikkat: “K/35”, “U/36” ve “U/38” harfleri ipucu olarak yerlerine konmuştur. E. Zeki Demirkubuz’un bir filmi. 4 14 47 5 54 40 1 31 78 F. “... Üç Günü” (Sydney Pollack’ın bir filmi). 64 62 30 51 58 9 49 48 10 G. Tevfik Fikret’in ünlü şiiri. 12 74 75 26 27 61 3 73 46 H. Ernest Hemingway’in bir romanı. 42 63 13 70 52 43 15 69 59 24 19 45 82 79 I. Jorge Luis Borges’in öykülerindeki temel izleklerden biri. 16 2 41 68 6 66 32 60 J. Söz, laf. Celal Güngördü ilk romanı ‘Pas’ta, ötekine ve kendine yabancılaşmış herkesin hikâyesini anlatıyor. Tanımlar ve sözcükleriniz: A. Faik Baysal’ın bir romanı. 22 8 18 33 72 56 23 20 B. “... Allan Poe” (yazar). 34 71 39 17 44 C. Deniz ya da ırmaklarda birdenbire derinleşen yer. 77 81 65 67 28 37 D. Alınan bir şeyi geri verme. 57 76 50 55 25 11 80 53 29 7 21 A. SUÇ VE CEZA, B. EYRE, C. LKK, D. YORK, E. AZİZ, F. YEDİ, G. ISSIZLIĞIN ORTASINDA, H. NDM, I. CANDİDE, J. INGRİD, K. Lİ BO, L. ILIK ILIK, M. KUZU KUZU Şiir: “kuyrukluyıldızın / çok derin sessizliği var bizde / kızlarımızın kız gecesinde yolda / duyacaktık onu 1227 1226 ÇÖZÜM: lıkları Yusuf’un kendine içeriden değil dışarıdan bakabildiği yeni, çetrefilli, çok eksenli ama yavaş yavaş ısındığı bir düzlem. Yusuf’un yeni kimliğini inşa ettiği dünyanın insanları onlar. Roman Batı’ya ait bir enstrümanın, kemanın sesiyle açılıyor. Sokrates’in sorgulanmamış bir hayat hayat değildir söylemine uygun adım ilerliyor. Anlatım hâkim yazar ile anlatıcı arasında yer değiştiriyor. Gerçekten hayale masalsı bir üslup tercih eden yazar zamanda bir ileri bir geri giderek ördüğü kurgu ağıyla nesnel bir bakış sunmuş okura. Ancak zamanda sıçramalar o denli yoğun ki yer yer kopukluklar yok değil. Anlatımda leitmotifler göze çarpıyor sıklıkla. Karakter adlarının biteviye tekrarlanması masalsı dokuyu görselleştirmemizi kolaylaştırıyor. Metaforlarla yüklü anlatım gerçeğin geçirgenliğini artırmış ancak anlatımın bulanıklaşmasına, Yusuf’la beraber oradan oraya savrulan okurun zihninin karışmasına sebebiyet verebilir, yoğunluk derinlikten ödün vermiş kısmen. Hem karakterlerin zihinlerine odaklanan hem zamanlar arası geçişlerle anlatıma yön veren hem de nesnelerin henüz paslanmamış büyülü dünyasında dilini bileyen yazar, çetrefilli bir yöntemi azımsanmayacak denli iyi uygulamış metindeki bazı gölgeler ve boşluklara, dildeki bazı yanlış ve eksikliklere rağmen. n Pas/ Celal Güngördü/ Ayrıntı Yayınları/ 304 s. 2013 n S A Y F A 23 C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 22 A Ğ U S T O S