Katalog

Popüler matematik kitapları üzerine notlar OSMAN KARAKOK A 1111'' lı Ncsın1 Ulkcmızde populcr mate m ıtık denılınc e akla gelen vc bu alan da onculuk vapan hıt ısım k ıçimı/ bıluız onun çok ıvı bıı matematıkçı olıfuğıı 4 yapıtı okunuı popııleı matcmatık ala nında Alı Ncsın ın Matımatık ve Kotkıı, 1988 , M.ırcm.ıtık ve ()yun, 1994 , ' Matcmalık ve Doğa, 1995 vc "Matematik ve Sonsıız 2001" Bukıtaplaı 2001'dego/deıı lic<,ııılcıck Bılgı Unıvcısıtesı Yayınlaıı'ııda yenıden basılmıştır 13u kıt.ıpl.ıtı okııdukt ın sonra kafamda soru ı^aıetlerı çoğaldı Sahı ben bu kıtapla nniçm okumus.tum'' Alı Nesın'ın bu kıtaplaıı nıçııı yazdığmı oğrenmek ıçın mı^ Bu kıtaplaı kıınler rarahndan okunmalı, kınıleı taraiından okıınmamalı dıye dtı îjiınmck n,m mı1 Bu kıtaplaıdaıı nelet oğıeııdığıım sapta rnak ı«,ın mı1 Bu kıtaplardan neler oğrencılere yaraıı nedır onu bılmek ıçın mı' Bu di)i t kıt.ıp benı bıı doı t sorııyla başba ^a bııaktı Matematik ogıetmenıydım Bu sorulara yanıt vetmek ıçın ıncelemeye yo ncldım lere ve onları bıı vola ozendıren oğretmen ve velıleı e sıtem edıyor Dordunc u vapıt olan Matematik \e Sonsıız da yer alan "Başka I urlu Bır Matematik Lgıtımı Olabılıı mı'" b ıslıklı va/ımda matcmatıktekı ba^ansı/lı g^ın ba^ nctlciıını suuklı < ılışılmadı^ına , OSS mn eevap bıılmaya v<melık olduğuna ve bu sıstemm vapılamavan soıulaı ıçın sa kın du^unme, vapamadıgın soruyu gec ijek lıııde oj5ut vctdlıdl^ınc kısacası tluşunmc meyı ojtıettı^ıne bağlıvor Baııa soraısanı/ Alı Nesın bır tutktı ola lakbağlaıınııştırmatematıge Bıı kıtaplaı ı da matematıgı anlanıak uzeııne gelı^tıımıstır Amacı da hcrkesı ciıiijunmeye davet etnıek olsa gerek Bu baslıkta kımler, nıye okusıın sorıısunu aemak ıstıvorıım Bu kıtaplan tum babalar matematıklen odu kopanlar dahıl okııma Lıdıt A/ız Nesın Alı Nesın mektupla^mala ruıdan babalaıımızın alaeaj^ı <,ok ders vaı ih onun ıcın okumalılaı Bu mektuplaıda bıı ınsanınn ısılycîistıg'ını.bırbaba ojiuluııılıijkılerının hangı duzeyde olm.ısı gerektıSme ılı^kın bıı sıııu gu/el ornekleı var Babalar ne duıuyorsunu/'' Çoeuklaılnı/ın ıyı vetı^ nıcsını ıstemez mısınız/' Bu kıtaplaıı ortaokul ve lısc oöreneılerı de okumalıdır Ya^amı o^renecekler de on dan Bıı ınsanın vetı^mesıııde ya^adığı zor lukları okuyaeaklar, bu /orluklau asmada ealışm ının onemını kavrayacaklar Matema tığın ya^amdakı yennı dana ıyı anlayataklar Daha onemlısı matematığın ne oldugunu goreeekler ve daha <,ok egllecekler bu der se Buyuk ıijler basamıada oğreneılere bır basamak olac aktır bu kıtaplar dıye dıı^unu yonım Bu kıtaplan oğretmenlerokumalıdır Matematığı sevdırmek, matcmatıkscl du !;uneenınneoldugunu anlatm.ıks ıdecema tematıkcıleım goıevı degıldıı de onun ıçın tum ogretmenleı okumalı Matematik ogıet menlcrının okuması bran^ınm hakkınneıe bllmesı ıçın ()£rctmenı mcy\enm kendısı degıl bılgı ag'aundan mey\e toplamava ya ıayan bıı meıdıven olaıak goıııvonım Iyı ogTetmuı saglanı bılgıvı oğıetme gıiLiınu ıçındı duv ıbılendıı AniKİeı de okuııı ılıdıt bıı kıtapl ııı < )ku maya/amanbul ımavanbabalauıneııııeço cııkl.ıtın ıb.ıb ılık goıcvlcımı nasıl vapaeak larını o^tenmck ıçın okumalıdır anneler Gunumıı/ annelerı çocııgunun clınden tu tacağına akılından tutmalı Am.ı boylece ço eııöunu ılgısı ıle deüıl bılgısıyle de besleye eektır Mıllı eğıtımden soıumlu yetkılllerde okumalıdır bu kitapları Alı Nesın'm ılerı surduğu sav ları dıısunmelılcr, bu savlar doğru ıse eğıtımımı/den sorumlu yetkılıler olarak netede yanlı^ yaptıklarını saptayıp bu yanlıji du/eltmelıleı Aydınlaıımı/ mutlaka okumalıdır bu kıtaplan Avdınların neden okumaları gcrekrı^ını "Matematik vc Son su/' dan aydınlaıa scr/cni'jtc bulun.ırak dı le getmvor Alı Ncsın Matc matık okumak laavııcalıklı bıı kıtjiolaeagma ınananlaı oku malıdıı bu kıtaplaıı Ya^anmı^bıroınek su natag'ını bıı konuda sı/lete Ameııka'da ma rem.ıtık ısıstanlıf»ıvapanbırogreneımanlat mı^tı Bu anı ılt bıı şeyler açıklamak ıstıyo ııım sı/lere 45 vaşlaıında Ameııkalı bırba yan ogıeneisı /oıunlu olmadı^ı halde ma tematıkdersınıseçmelıolaıak aldıgını goru yor ve a\nı o^reııcı onurnu/dekı vıllaıda da h7ik dersını scçc < c |*ını sovluyor ogreneıme Unıversıte\ı bııırdıgtnde cskı eseralım satı mıyla ugta^acagım da eklıyor Amerıkalı ba yan ogrencı Neden matematik ve fmk de nıldığırıde veıdıgı eevap çok ılgıııç ve be nım soylcdıklc rımı açıklar ıçerıkte " Açaea >ım san ıt galeıısınc bu derslerı aldigima ve !la^ardığıma claır begelerı ya da resmı yazı laıı çeaevelctıp asaeagım CJalerıye gclen mustcılleıım, beııım dı^cı sanat galerısı sa hıplerındcn daha akıllı ve tarklı olacafiımı dıışunccckleı Benımle ış vapmak ısteveeek leı " lllkemı/dc de bıı tur rasanmlara açık kibileı ın çogalması ıçın bu kıtaplar okıınma lıdıı lnsan, du^unce ılf goı ıtı vedııvar Du ^uneenın gucu, /ckânuı sırıı dej^ıl nııdıı > Kı sacası dı ısıınmekten korkmayan heı kes t)kıı malı, duşunmckten korkanlar okumamalı dıı buktapları Du^ıınıııedı^ını/ /aman ya ijamadıgıııı/ /aman olusunu unutmamaııı/ dıleöıvlc Yürekteki Öfke Matematlğe başka göde bakmayı Alı Nesın deıı vaıaılandını Bılmedı^ım ya da bılıvoıum sandığım komılaıdakı ek sıkleıımı ofn ndım Matematik konularına daha çok egcmcnolmayabısl ıdım Bırma tematıkkonusunuogrencılerımeaktaıırken onları du^undunnek ıçın nele'i yapmam ge rcktı|*ıtıı sımdı daha ıvı bılıyorum Ogren mc urkıım açıldıkça ve bıınıın mutlıılugu ıçınde sevınııken bu bılgılerı banayetüjtı ğım okullaıda neden veımedıleı tııve de uzuldum Alı Nesın'levedıger popııleı ma tematık yapıtlarıyla ha!)iı neijir oldukça key fımartıyor Matematığı ba^kabırgozlebak m.ıya ba^ladım Ders kıtaplarında dığer da ver alsın istıyoıum bu hılgıler Lısede ogretmenlık vaptığım yıllarda oğleııeıleıııııc matematik odevı olarakpopıı ler matematik kıtaplaıı oneıırdım Oğren cılerım konuyu elc alısjarı, ı^leyı^lerı ve orncklendırmelerı yonuyle bu kıtaplan değı^ık bıılup beğendıklerını ıletırlerdı bana deıs kıtaplaı ımı/ da boyle anlatsa dıye tep kılerını dıle getırırlerdı Bıı tur kıtaplar çoğaltılnıalı ve okulları mı/da da zorıınlu olarak okutulmalıdır Soz leıepopııler matematikyapıtları u/erınc bırar bılgı vermek ıstedım Buturyapıtlarlaılgılı tavsıye edebıleeeğım kıtap ve deıgllen de asagıya sıralıyoı ımı Bu yapıtlaıı matema tık dunyasına kazandıranlara elınıze ve bıl gını/e saölık dıyonım Kıın KorkarMatematıkten N lepede lenlıoglu (ılk populer matematik kıtabı) Bır Matematıkçının Savunması G I I Hardv(IUBt'IAKYay) Bılımın Ontıılerı ( emal Yıldırım (TUBllAk\aV) Matematığın Avdınlık I )unyası Sınan Ser to/ (TUBllAKYav) Matematığın Sanatı I P Kıııg (1 UBİ IAK Yıy) Bıı Savı lııt MılcomL Lıncs (TUBt IAK Yav) Dı Leeo ^aşııtıcı Seruvenlerı Denıss S HAslıa (rUBHAKYay) Rakamlaıııı Lvıensel laıılu (8 ( ılt) Cje oıgcslhah (IUBnAKYay) Nasıl (, o/melı t ıcorgc Polya (Sıstem Yay ) Matematik laııhı Marcel Bolt (llctışım Yay ) Matematığın Gı/lı Dunyası Davıd Wells (Sarmal Yay I Geometrının Cîı/lı Dunyası Davıd Wells (Sarnial Yay) Duşunce Kulesı Selçuk Alsar (Sarmal Yay) Pısagor ve Teoremı Paul Stratern (Cîen daş Yav) Yasayan Matematik 1 Pappas (Sarmal Yay) MatematıkkBa^arıyı Yak.ılama G Shaff neı (Gıın Yay) MatematikMasallaıı A Hen>eovıcı(Gun ccl\ay) 1 lerkes tçın Matematik J A PaııloslBe va/ Yay) Matematik Uzerıne Dıyaloglaı A Kenyı (Dost Yav) Yalnı/ea Sayıları Seven Adam P 1 lorrman (Sıstem Yav) (ıodel kanırlaması L Nagel (Samıal Yay) MatematıkçiGa/etc( )kuyor ) A Paulos (Lvreın Yay) Petros Anıea ve Goldbach S A Doxı adıs (Lvcrest Yay) Matematik veMı/ah | A Paulos (Sarmal ^ay) Meişhuı Matematıkçıleı 1 B Stnamer ((jundoğan Yav) (,.oz Bakalını B R C larke (Mavı Ada Yay) Bcş Altın Kıırıl | L Castı (Sabarıca Unı ^.ıv) I uık Matematik Derncğı (sevırılcrı Matematik DutıyaM Deıgısı (I urk Mate matık Der) Bılım leknık DcrgiM (TUBlTAK) Yaşantı OğPnnHııı Düşünmekten korkma oku! Ingrid Betancourt 2OOZ Matematik Mptııtkudur Bır gı ıçck b( nı çok rahatsız edet Ulke mı/de edebı yapıtlar dahı çok a? okıınııyor Bu ne cesaıettıı kı Alı Nesın, okıınsun dıyc matematik kıtabı ya/ıyoı Kafka'nın bıı so zunu anıımadını Alı Ncsın'ı okuıkeıı "tn sanı ısıran ve sokan kıtaplar okumalıyız Okuduğumu/ kıtap bır yumruk ındırerek bı/ı ııyandıımıvorsa ne ışe yarar*" Okunıa /evkıııı ka/anınamı^ bıı toplumda eğıtımın yaııda kalacağına ınanaıak sarıldun bıı kı taplaıa kıınleı okuyaeak Alı NesınV Ka nımea pck a/ sayıda matematıkçı Bunu bı lıyoı Alı Nesın ()yleyse bıı kıtaplardan pa ı.ı ka/ınm.ık değıf am.uı (bır konusjTiamı/ il.ı ılk baskılaıdan çok /aı.ır ettığını de an Lıdıın) Unlu matematlkçır laulv ııcdcn va/clıgı nısoıdııklarında ' Matematik hakkındava /ıyorum, çunkıı 60 yasını gıtmi!} hcr matı matıkçi pıbı es.ısışımı nakkıyl.ı yapabılmcm ıçın geıekeıı/ılım gucunc t neıjıve ves ıbı ı aıtık sahıp değılım ()ııun ıçın ya/ıyoıum dcıııı^ Alı Nesın bu yapıtlaıı Haıdy gıbı bır ya'jta yazmadı Ilk yapıtıııı ya/dığında 28 yaşındaydı Şımdıde6()'a 15yaşvar îlkpopufet matematik ya/ılaıını yazdığı donemlcr, Alı Ncsın ın onemlı teoıemlerı ıspatladığı doııemleıdıt kanımca 'Ben de bır /aman laı yazmış,tım" boburleıınıesı ıçın yazmıijda olama/ Oylc bırovunmehastalığınınolmadığını onu lyı tanıyanlar bılır l'ek ovundııöu alan ıletısjm oyunlaıını ıyı bıldığını soy lemesı îju aııda da ILIISI matematıkçilet kumatba/dn" teoıemtnı kanıtlaıııakla ug ras,ıyoı olmalı Bu kıtapl ırı nedcn va/dığını bır de ken dıııden dınlevı lım Matematik ve Korku'da toplumda kısıleıı du^unmeye o?endırecek lııt, matcmatık kıtabının olmadıgıııı okııl kı taplarııım da Inı dıHjundumiL ı^levını veıı nı ^LtırniLdıfiındcn soz edu vc bu kıtapla rın ulkemı/dc \ ı/ılmasıgerektığıneınanarak k<ılemealdığmı so\ler Bu goıevı dıfermes lekta^laıının d.ı duymasmı ıster 'Matcma tık ve Oyun' da da bu kıtaplaıı okınlaıın nidtemattgı scvmesı \e CLvresıne sevdımıe sı, oğretmenlerın tlc bıı konuları sınıfta ıijle mesı ve boylece yctıştırdıklerı gençlerın ma tenıalık e^ıtımıneonfm veımesı ıçın ya7dl ğını vuıgulaı veekleı Bu ya/ılarokunduk tan sotııa maiLiuaııkç,! olmak ıstevenler <,o ğalsın dıvc \a/dım ' Ucııncu yapıtında onemlı mesajlar da \enyor Alı Nesın I ur kıye de eğıtımın ^ok geııletegırtıpını, bıına baglı olaıak matem.ıtık e^ıtımınde de cok geıtoldu^umu/usoyluvoı ' Bugunokullaı da okutulan matematik dcöıluıı Kamtsız m.ırem.ıtık olma/ Matcmatık, dogru yanıtı hıılma sanatı dcğıldır Matematik dognı olan yanıtın neden dogrıı oldugunu anlama sa tıalıdıt dıyeıek ulkemı/de test sorıısu ^o zcıek koııuyu o^ıendım dıye sevınen genç SAYFA 6 OnerdMertm: seçimlerinde Kolombiya cumhurbaşkanı adayı öfkeden fazla, horgörüden fazla, hıçkmktan da fazla... y Pablo Neruda • A Yaşamım Onu d i n l e r k e n , Türk okuru tilkesinin "kaderiyle" Kolombiya'nın "kaderi" arasındaki benzerlikten hayrete düşecek. TÜM KİTAPCILARDA SISTEM YAYINCILIK ( Ü 2 1 2 ) 2 * 3 1 3 7 2 pbx c posla: ( u x . ( 0 2 1 2 ) 2 ^ 1 6 t 14 sistcm«8sİ5tom.com.lr hllp://www.sislem.(om.tr