Katalog

Kapak konusunun devamı. ııiiz dıycbtlirız hclhı dc Hcrkes batırlamaz, ama 79 59V/ dayanan bir yazarlık, hcm dc romancdıh gcçımşınız var Çoctık wş/(iH bvriyazıyorstınuz ncrcdcy.\c 1l)5<Vl')5')'d/ı galıha Hiirrıyct gazctcsindc " l'ürkiyc'ııuı Irançoı.sc Sa^an'ı" olarak lansc cddmıştınız vc tlk romanınız lcfrika halıııde yayınlanmaya haşlanmıştı livet. liayatımın daha sonraki döncmlcrindc ıınııtmak istcdiğim bir maccraydı bu. llk roman, bir özcntiydi, bir hcvcsti. Vc tabii ki çok naifti. Ama altı ya^ımdanbcri yazar olmayı istcdiğimide natırlıyorum. Işi orada da bırakmadını. Ardmdan "AllahÇocukları Unııttu" die bir gcnçlik ronıanı daha vazdını. () da iürriyet gazctcsindc tcfrika cdildi. Bir gençlik romanıydı. C) yıllardaki idolümüzjamcs Dean'ın "AsiCiençlik" filmi nin ctkilcıini ta^ıyordu. Üstclik ivi clcştirilcrdcalmıştı. Sonra son bir roman da lıa va/dıın. Daha doğrustı yıllar sonra, bir ,ırk;id.ışim, bana bir roman daha ya/. dığımı hatırlam. Bu, insaıı psikolojisine ısjik tutması bakıııııııdaıı ilginç bu hikâ yc. I992'de ycnidcn cdcbiyata döndügTım sıralarda, bir arkadaşım bana, sürckli olarak "Savaş Çağı Unıut ÇaÜı "ııda da bcnzcri diişüncclcr vardı ginisindcn hirşeyler anlatıyordıı. Bu kitap adını birkaç kcz tckrarladı. Bcn dc bu adı biryerlcrdcn duymu^ gibiydim ama çıkaramıvordum. Sonunda dayanamadım, "Böyle bir başlık lıatırlıyt)rum ama kimîn ncsiydir'" diyc sordıım. Arkada ijirn ^aijkın !;askın bana baktı. "îjaka mı cdiyorsun, yoksa hasta mısın? Scnin ronıanııı" dcdi. Hiı; hatırlamadıgım f^ibi, ısrarla böylc bir şey ya/madığmıı savLin dum. Ciitti, kitaplığından bulup gctirdi dc o zaman hatırladım. Sosyalizm önccmri/ıir Çnğtı ndt'il almış I \cr defaiında si gcçmişimi bcynimdcn vc yürcgimdcn rcddcdılcn dob.tora tczınız: "Tiirkiyc'dc böylesine söküp atmı^ıın dcmck ki. İW SiHifnıın D(/ğti}u". 12 Mart 1')71'de 11%2'dcn \<mra edehıyatla ilgtıım tutuhlannıanız, univcrsıtcdcn h.cun ayrıli) vc daha sonra 19H0'c hadar smyalıst kcsiyorsunuz. Hcm dc anlattı&ımz yjbi, kımlıgımzlc ko$c yazarlıgı Pcki cdcbiyanıutlak bir hopuş bu Sonra wiyolaıia\i% taıılıfcı; sosyal bilımlcr alamnda ara^ttr ta bu kadar uzun ara vcrdıktcn sonra l'J'J 1 'dc, yanı i() yıl sonra "F.lveda Alyoicı" ılc badadıpnız noktaya dönüşün anlanıı, ya da daha doğrt/Ktt dınamığı nedır* Bu sorunun ccvabı, havalımın özcti bcnim. Vc insanın tiim yaşamını böylc birkaç satırda özetlcmesi çok zor. lstcrseniz Sait Faik'ten bir almtıyla şöyle di yclitn: "Yazmasam çıldırataktım". 12 Eylül darbcsinin ardından yurtdı^ına çıkmak zorıında kalmıştım, yani sijrgün. Kak yajjindaydıııı. Ycniden ba^lamanın hayal olduğu bir yaş. 1989'da sosyalist sistcm çöktü. Bcrlin dııvarı yıkıldı. Sonuna kadar haksız, vah şi, gaddar olduguna inandıgım kapitalist diinya, bizim yanlışlarımızın, zaaflarımı zın, suskunluklarıtnızın üstünc basa basa, intikam hırsıyla üstümüze çullandı. tnançlarımız, dc^crlcrimiz, uöruna ömrümüzü vcrdiğimiz hcr şcy, kimliklcri miz ayaklar altında ciöncndi. Kcndimizi sorgulamaya başladık. Kiınilcrinıiz yc nilginin alrından kalkamatlı, kcndini vc tüm inançlarını inkâr ctti. Binlcrcc yıl sürccck bir scrüvcnin ilk adımlarını atmakta t)lduğunıuzu, bu dcla ycnildiğimi zi; ycnilgide, çöküştc büyük yanılgıları f Ova Bavdar Son elli yılın tanıgı bir yazar (Kılu,1.: MİJvllTLVKI Kcdi Mcktupları/ Roman/ Oya Hay dar/C.an Yayınla Çlveda Alyoşa/ Oykidcr/ Oya liaydar/ ('.an Ya ytnları/ 1/1 s çıınkü aslınıla üçündc dc, ıstcmcdcn dc olsa aynı hikâycyi anlatıyordum: Bu özcldc bcnim, gcncldc bizim hikâycmizdi. Kimilcri, yazar hcp kcndini anlatır derler. Benccbu dogru dcgil. Kcndi duygusal dcncyımlcrinlc, yaşam dcneyiminlc zcnginlcsmis olarak başkalarının hikâycsini anıatanildiğin zaman gcrçck vc kaiıcıyazarolabiliyorsun. Klasiklcrc bamızın payı olduğunu düşüniiyordum, kın. Ozclliklc romandan söz ediyorum. ama bu toz duman icinde çözümüm vc Bclki şimdilcıdc klasiklcr pck moda dcgiküm yoktu. Yazmasam intiharcdecck ;il, ama tck kalıcı olan onlar. Vc klasik tim. Sanat hcr zaman kurtarıcıdir. Yaşatrıin hcmcn hcmcn tümü, birinci tckil ma içgüdiisü galip geldi. Elime fırçayı şahıs ağzından anlatılanlar bilc, yazarın alıp rcsim yapaDİlirdim örnc^in, ya da pikendisinin dcğil, başkalanmn hİKayclcyanonun basına geçip saatlercc çalabilirridir. Eğcr bu üçüncü romandan sonra dim. F.n lyi bildigim işi yaptım. Yazmabirşjcylcr ya/acak olursam ki yazıyoya ba^ladım. "lilvcda Alyoşa"daki hikârum bu kcntli çemberimin dışına taşanyclcrya da daha dogrusu anlatımlar, paybirşcy olacak. laijmak istcdiğim boğuntular vc hiizünÂrtık tcnıcl uğrajtnızı cdcbiyal o/a lerdi. Zaten btı yüzden, kitabı, aynı dııy rak mı tanımhyorstınuz' guları vc bcnzcr bir geçmişi paylaşabi Bunu yapabilmcyi çok istcrdim. lcnlcr daha çok sevdilcr. Ama bilmiyorum. Kcndimlc dalga gcçc lilvcda Alyo^a vc hcmcn ardından çı rck "Part timc" romancı diyorum kcnkaıı "Kcdi Mcktupları" ile bcş yıl aradan dimc ve bu canımı sıkıyor. Siz kcndinizi sonra yayımladıgınız "Hıcbirycr'c Dönüs" tam yazar hissctmczseniz, başkalarından omcdcn tasarlanmı\ bir üçlcmc mi? sizi böylc kabııl ctmclerıni nasıl beklcye Hayır. Yazarkcn bövle bir üçleme bilirsinizr1 Bu yüzdcn dc, kcndilcrini kahiı; düşünmcdim. Zaten bu fazla iddialı bııl cttircbilmck için yazarlık kadar rck olurdu. Ama, "Hiçbirycr'c Dönüş"ü bilama da öncm vercn, bu ugurda hcr yotirdiktcn sonra, tuhaf bir şckildc üçülıı zorlayan hırslı gcnç yazarları, kimile nün bırbirinc bağlı olduöunu bcn dc farrinin yaptıüı gibi ktnamıyorum. Isjin bir kcttim. Bu noktada çok açık sözlü ol parçası da mı belki. Benim becercmcdi mak istiyorum. Üçü birbirinc bağlıydı, ğim bir^cy, ama hclc dc tanıtım vc rcklamın, iiründcn öncc geldiği çağımızda son dcrccc öncmli vc zorunlu. Belkı dc sorunuzun ccvabı "Neden? Hangi amaçla yazıyorum.'" sorusunda gizli. Bcni çok dcrindcn ctkilcycn birşcylcri paylaşmak istiyorum, o kadar. Paylaşacak şcyleriııı oldukça yazaca^ım, artık paylaşabilccck birşeyim kalmadı gında vcya paylaşmak ihtiyacı duymadığımda, yazmayacaĞım. Yazdıklarınızı nafıfc alan bir halinız var Oysa ödiillcr alan biryazarsınız "lil vcda Âlyoşa" ılc Sait Faik Hikâyc ödüliinii, hcmcn ardından "Kcdi Mcktupları" dc Yııntıs Nadr Roman ödulünü aldınız Ödiillcr hoıııısnnda ncdüşünüyorsunuz? Odül, hclc dc alanında önemli sayılan bir ödüjsc yazar açısından tc^vik cdia oluyor. (Jnınün tanınmasıni, kitabın biıaz daha l.ı/la satmasını saglıyor. Ama gcrck Tıırki\c, gcrcksc tlünyatla cn çok sutanlar, cogunlukla cidiillü kitaplar dcgıl. Üstclik cn ıvılcrın murlakaodul aldı gını söylcmck dcgüç. (iünümiizdc, hcrşey gibi cdcbıyat ürününün yaygınlaşması da tanıııma bağlı vc tanıtım, yani cs" Oya Baydar'ın kedisl Nina Î SAYFA 4 CUMHURİYET KİTAP SAYI 429