Katalog

Almanca öğrenmeye, çevirdiği yazarı asıl yazdığı dilde anlayabilmeye çalışmıştır. Çevirileri, kitap piyasasında örneklerine raslladığımız çoğu çeviriye hiç benzemez. Bu kitaplar, Türkçeyi çok iyi kullanan bir Türk yazarının elinden çıkmış gibidirler. Çevirilere eklediği geniş önsözler ve dipnotlar bu kitapların JALEBAYSAL okuyucularına, yalnızca bir yda Yörükân, bilim dergilerinçevirinin verebileceğinden de yay ımlanmış birçok bilimsel ' makalenin, telif, derleme vc çe çok fazlasını kazandırır. Çevirdiği eserlerin konulaviri olmak üzcre birçok bilimsel kitabın yazarı olması yanında, ger rı, yazarlarının kişilikleri, likır dünyasındaki yerleri ve çek bir çeviri ustasıydı. 16 Mart anlaımak istedikleri üzeri 1993'te, yayınevinde son çevirisi Erne geniş bir bilgi sahibi, bir dem ve Mutluluk'un baskıya verilme felsete doktoru, sosyolog ve kararınınçıktığıgün, iyîhaberialamasosyalpsikolojiuzmanıydı. danbayattan ayrıldı. yitirdiğimiz gerçek çeviri ustası Ayda Yörükân çevirilerini para ve ün kazanma kaygisı, ile değil, çok önem verdiği ve insanların mutluluğuna katkıda bulunacaklarına inandığı için yapmıştı. 16Mart Krdem ve Mıululuk 1993günü Gerçek bir çeviri ustası, Ayda Yörükân ın ardından... Mutluluğa katkılar A Genel kültür lıayatimıza sekiz önemli eser kazandırmıştır: Alain, Minerva veya Bilgelik. Ankara,TıırYayınevi, 1971. Alain, Muilu ülma Sanatı. 2. Baskı. Ankara, BilgiYaymevi, 1992. • Erich Fromm, 1 lürriyetten Kaçış. Ankara.TurYayınevi, 1972. Alrred Adler, İnsan TahiatınıTanıma. Ankara, Tur Yayınevi, 197 3. Karen Ilorney, Çağımızın Tedirgin İıısanı. İstanbul, Tur Yayınları, 1981). Stetan Zweig, İJç Büyiık Usia. Bal zac, Dickcns, Dostoyevski. 3. Baskı. Ankara, Türkiye İijBankası Kültür Yayınlan, 1992. • Stehın Zweig, Kendi l layatının Şiirini Y.ızanlar: Casanova, Stendhal, Tolstoy, 3. Baskı. Ankara, Türkiye Iş Bankası Kültür Yayınları, 199 3. Ericlı Fromm, F.rdeınve Mutluluk. Ahlak Psikolojisi Üzerine Bir İnceleme. Ankara, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1993.' Ayda Yörükân, çevirilerini para veya ün kazanma kaygisı ile değil, çok önem verdiği ve insanların mutluluğuna katkıda bulunacaklarına inandığı bazı eserleri Türk okuyucusunakazandırma amacı ile yapmıştı. Dürüst, sağlam ve Türkçe'nin hakkını en güzel şekilde verebilen çevirilerini öyle bir ti tizlikle ortaya koydu ki, anacağım olay bu konudaki tııtıımıınıı okuyucıılarıma yeterince açıklayacaktır. İngilizce ve Fransızca bilirdi. Zweig'ı çevirirken karşdaştığı zorlukları aşabilmek için C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1 7 5 Ayda Yörükân'ın son çe E r ı c h F r o m m vırısı Erdem ve Mutluluk, bugün tam bir değerler karmaşası yaşayan Türkiye'ye, gerçekten çok anlamlı bir son armağandır. Ayda Yörükân, Fromm çevirisine yazdığı önsözde bu açıklaınayı yapıyor: 20. yü/.yılın ilk yarısından bu yana bütün dünya çok büyük ve hızlı değişimlere sahne oldu. 1. ve 2. Dünya Savaşları, insanın insana yapmaması gereken delışet verici işjer, çöküp giden ideolojilcr, barış sonrası sürekli bir so^ ğuk savaş durunıu, insanlığm nukleer bir savaşla ktndi kendini yok edecek hale gelmesı, adam kaçırmalar, uçak kaçırmalar, suikastler, askeri darbeler, Mgınmacılar sorıınu, tarklı örgütlere bağlı /enci «ruplar arasinda acımasız savaşlar ve bütün bunların yüzünden çağdaş insanın, bunca uygarlığa, bilim, kültür ve teknoloji alanlarındaki gelişmeye karşın, şaşkın ve güvensiz, ne yapacağını, neye inanacağını, neye bel bağlayacağını bilemez hale gelişi, dolayısıyla nıutsuzluğıı. Yörukançevin lerını para veva un kazanma kavgısı ile değil, çok önem verdiği ve insanların mut luluğunakatkıda bulunacdklarına İnandığı bazı eserleri Turk okuyucusunakazandırma amacı ıleyapmıstı Eski değeiierin önemini yitiıdiği ve çoğu zaman yerlerine başka değerlerin konamadığı ya da eski değerlerle çelişen birtakım yeni değerlerin ortaya çıktiğı günümüzde, Fromm'ıın eseri çağdaş insanın temcl soçunları ve çözüm yolları ü/et ine bir k'lsele ve psikoloji incelenu'sidir. I;romm, insanlık tarilıini insanın dıs, otoriteninbaskısındankıırtulupbireyselliğini kazanmiş olması süreci olarak yorumluyor. T.ırih boyıınta insan, özellikle refonn çağııulan bu yana, aiı olduğu ve özdcsjes.tiği gruptan aileden, dini topluluktan, toplumdankopnrak bireyselliğini kazanmış, öz gürlüğüne ve buğımsızlığına kavuş nıuş, kendi guçlerini, aklını, iradesini, yaratıcılığını, imkânlarını ve yeteneklerini kullanabilecek hale gelmiştir. Ama bir yandan da yalnızlığı, güvensizliğivekuşkularıartmıştır. Çağdaş insanın içinde bulunduğu gelişmelerin ve çatışmalann çoğu, Fromm'a göre, insanın doğasından değil tarihsel koşullardan ve bu çağdaş koşulların gercktirdiği loplumsal düzendenkaynaklannıakladır. İnsanoğlunun içinden çıkılama/mış gibi görıınen karmaşık sorunlaıı insanın kendi eseridir vebu sorunları çci/.ınek de yine kendi elindediı. ama bütün bu sorunların ortaya çıkış tarih boyuncanasıluzunbirzam.ınaldıysa.on ları çözmek de yine uzun bir zaman alacaktır.Fromm, phikolojiyle ahlak arasında yakın bir ilişki luılundıığtınıı beliılemeye çalıştıktan sonra insanın J temel ihtiyaç iannı karşılayacak bir toplıım diızeni yaratmanın nuimkün olduğunu söylüyor ve bu toplunıu "sağlıklı toplıım" olarak adlandırıyor. Sağlıklı toplıım, insanın insanla sevgiye dayanan bir ilişki kurdıığu, içerisin de kardeşlik, dayanışına ve işbirliğine dayanan bağların kök saldığı bir toplum; başka insanlara ve lopluma otonıat gibi uyacak yerde, kendini kendi güçlerinin öznesi olarak görmesini sağlayan, insanın gerçeği bozma ve putlara tapma ihtiyacını duymaksızın belli bir amaca yönclmesine imkân veren bir toplum; doğayı yıkıcılıkla değil yaratıcı işle aşnıasını mümkün kılan bir toplum. İşte böyle bir sağlıklı toplum içinde sağlıklı bireyler yetişecek, "nevn)zluk"ve"kötülük"sorunuortadan kalkacaktır. Ayda Yörükân'a göre Fromm'un "sağlıklı toplum "u başı boş hayallere dayanan bir ütopia değildir. İnsan ve topkımla ilgili ıleneysel inceleme ve araştırmalar sonunda orı.ıva çıkan, bi limsel bulgulara dayanan, insanlığın geleceğine umutla ve ivimser bir gözle bakan bir sosyal psikoloğun ve psika nalistin çalışmalaıının varabildigi so nuçtur.F.ser, temelde, çağımızın ahlak problemini ışığa çıkaımada ve dolayısıvla çö/.mede yararlı olabiloeek çok geniş kapsamlı kuramsal bilgileı sağlı yor. Bıınun yanında tek tek insanlaıa da kendi ahlak ve nevrozlıık sorunları nı çözıne konusunda vardmuı olahilecek niteliktedir. Fromm'a göre insan hayatının amacı nuıtluluktıırvemutlu luk da sıkı sıkıya erdemli yaşamaya bağlıdır.Son söz olarak, gerekli /amanda uygıın kitabı, uygun çevırmeni seçtiği, temiz ve güzel birbaskı sıınduğu için Türkiye İş Bankası Kültür Ya yınlan'nı da kutlamak istiyorum. Bu kilabın yalnızca kıymet bilir okuyucıı ların ellerinde kalınamasını, üniversitelerde tanıtılmasını, hatta liselerde yardımcı ders kitabı olabilmesini ister dim. • Erdem ve Mutluluk. Ahlak Psikolojisi Üzerine İnceleme / lirich Vrtmıın I Çcv.: Dr. Ayda Yörükân. I Ankara. Tiirkive İş Bankası Kültür Yavınltin. S A VFA 5