Katalog

arasında yaşanan şiddet, yıllardan beri beyaz hükümetlerin uyguladığı politikaların neticesidir. Bakın kısa sürc önce patlak veren "Inkhata' skandalı ile her şey gün ışığına çıktı. Bu, siyahı siyaha kırdırmak po litikası ne zaman başladı? '60'larda Vervvoerd'un "büyük apartheid planı"yla başladı. Bu plan mucibince Vervvoerd ülkeyi bantustan'lara böldü. Siyahları kavimlerinc göre "homelmands" dcnilen 10 ayrı eyalete ayırdı. Bunlardan dördüne 7ü'lerin sonunda sözde bnğımsızlık verildi. Aslında yürürlüğe konan "böl ve yönet" politikasıydı. Siyahlar arasındaki ayrıhklar bu şekilde doğrudan dcsteklenmemiş olmasaydı Inkhata nın Iideri Monghestu kullanacak.ve e$lt haklara Buthclezi bııgiin böylesine güçlü Cüney Afrlka'da Dundan sonra slvahlar da cy en guzel blçlmde özetllyor: sahlp olacaklar Ama 40 yılın sorunları bir anda bltmlyor. Kadınların yaptıgı gösterlde tasıdıklan blr pankart bunu Apartheid öldü ama, e$ltzillk devam ediyor. olamayacaktı. Çünkii bu gücü sağlayacak iktidar bazına sahip çıkamayacaktı. takhanelerinin yanıbaşında bulunuyordu. Bir gece degeri dönmek mecburiyetindekaldık. Evet, GA hiikümeti gcçcn ay, şiddet eylemleönce bu yatakhanelerden gecekıınduya baskın dii Siz bir yazar olarak bu ülkeyi çok iyi tanıyorsurinde büyük sorumluluk taşıyan Inkhata partisini zenleyen Inkhata cı Zulu kabilcsi cırtalığı lıallnç panuz. Sizce siyahlar gelecekte affcdcbilcccklcr mi? desteklediğini itiraf etti... ınu^ugibiatmıştı. Beyazlar siyah çoğunluğun yönetimi altında yaşayaGORDIMF.R Biz hunu başındaıı beri biliyorbilecek mi? Onlerine gclen her insanı rakip kabilc üyesi ve duk. Sol bunu hep söyledi. Çünkü gözlerimizin ANG'li diye itip kakmışlar, kiminin gecekondusunu GORDIMER Siyahların son 350 yıl içinde be önünde cereyan ediyordu her şey. Ben size, benim başına yiknuşlar, birkaç laııcsini de evinin öniinde yazların elinden neler çektiği düşüniilecek olursa, şahsen yaşadığım bir olayı anlatayım: Birkaç ay önce vıırmuşhırdı. Valı^i biı terörün kurbanı olan bu inzaten bugün takmdıkları uzlaşmacı tavır konusunda Johannesburg çcvresindeki "Thokoza" adlı bir sanların çoğu politikayla hiç ilgili değildiler. gösterdikleri yeterli bir kanıttır. Şimdi hükürnetle "tınvnship"c (siyahların oturduğu nahiyeler) gittik. oluşturup yeni anayasayı da müzakere cdecekler. Çoğunun ANC'le f alan bir teması yoktu. 'I'üııı suı,Aıııacımız Güncy Afrika Kiliseler Birliği temsilcileAüetmeyen insan müzakere eder ıni? ları (i gecekondularda ya^amaktı. Yatakhanelere giriyle bu siyah gettoya gidip, insanlarla konıışmak, Aifetmek yanlısı olduklaıını biliyoruz, ama ıınııtdip, dehşet saçan bu insanlarla konu^alım dcdik. Ya"bunu neden yapıyorsunuz?" diye sormaktı. Frank mak başka. Bence unutmamalılar. Bu büyük hata takhanelerin tüm camları kırıktı. Bıırada bir insanın Chicane de bizimle birlikteydi. Önce geziye bir geceolur. Beyazlara gelince; siyah çoğunluğun yönetimiyaşayabileceğine inanamazdınız. Polis güya korukondu alanından başjamak istedik. Bu gecekondu ni kabul edip etmeyecekleri şüpheli. Büyük bir soru mak için bize refakat ediyordu. Üc, otobüslük bir alanı "hostel" denilen sirf erkeklerin kaldığı işçi ya işareti var bu konuda. Ama beyazların başka bir segruptuk. Bcn son otobüsteydim. Otobüsleryatakhaçeneği var mı? Nereye gidebilirler ki. Beyazların çok nelerin önünde dıırtır dıırmaz içerden başlarının ctküçük bir kısmı ülkeyi terkedecektir. P 0 R T R E A D I N E G O R D I M E R raiına kırmızı bantlar takmış 20 kişi çıktı. Ellerinde Tarihi açıdan beyazların en büyük sorumluluinanılmaz çeşitte silahlar vardı. I lükümet "Zulu'ların Nadine Gordimer 20 kasım 1923 yılında Güney Afrika'da ğu ve en büyük hatası ne oldu, sizce? kültürel silahları" diye bu silahları taşımalarına izin Sprüıgs / Transvaal'da doğdu. Orta smıftan ayrıcalıklı bir GORDIMER Bu zor bir soru. Fakat bence en veriyordu. Iliç unııtmayacağtın adamın birinin elinailenin kızı olarak yetişti. 9 yaşında yazmaya başladı. llk büyük hata ülkeyi "homelands"lcre,, "Bantus de bir kasap bıçağı vardı. Bıçak 3040 santimetre öyküsü 15 yajındayken bir dergide yayımlandı. ükudukca ırk tan"lara bölmek oldu. Bu gerçek bir badireydi. Bu uzunluğundaydı. Birinin kolundan gerçek bir pala ayrımının şiddetli muhalillerindcn biri oldu. Bir yıl ünivcrsitcye sallanıyon'.'j. Adam palanın sapına kırmızı plastikten devam etti. 1960'Iar ve 7()'lçr boyunca ABD'de çeşitli ukullarda bir kulp örmüş ve bileğine geçirmişti. Koskoca pala konfcrans ve dersler verdi. İlk kitabı The Soft Voice of the zarif bir şekilde bileğinden büezik gibi sarkıyordu. Serpent (1952, Yılanın Yumuşak Sesi) kısaöykülerinden Bir diğerinin elinde ise bir çekiç göze çarpıyordu. oluşuyordu. 1953 yılında The Lying Days (Yalan Günler) adlı Daha ııfak tefek şeylerle yetinenler ise ellerine çakı, romanını yaymıladı. Gordimer'in Türkçede Başka Dünyalar ( Can Yayınlan) vc July'ın tnsnnları (Bajak Yayın) adlı iki kitabı bıçak ne bulurlarsa almışlardı. Yatakhaneden çıktıvardır lar ve otobüslerimize doğru gelmeye başladdar. Biz siyah, beyaz karışık bir gruptuk. Yaşlısiyahlardan biApartheid nedlr? ri biraz Nelson Mandela'yı andırıyordu. Onu ManApartheid, Afrikaner dilinde "aynlık" anlamına geliyor. Güney dela sandılar ve otobüse çıkıp adanıı dışarı sürükleAfrika'cla beyaz azınlık ile beyaz olmayan çoğunluk arasındaki meyekalktılar. Zavallı arkadaşımız dehşet içinde kalili^kilere yön veren siyasete hııgün Apartheid rejimi deniliyor. dı. Yiizü kâğıt gibi beınbeyazdı. Kendisine ayağa 1960lardan beri genellikle "ayrı gelişme" olarak adlandırılan kalk da Mandela olmadığını göster diye bağırmaya apartheid uygulaması 1950 tarihli Nüfus Kayıt Yasası ile başladık. Arkadaşımız yerinden kalktı. Gamın arkaişlerlik kazaımnştır. Bu yasa halkı Bantu (bütün siyah sından kcndisini gösterdi. Zulular biraz yatışır gibi Airikalılara verilen ad), Renkli (Karıjık ırktan gelenler), Hintli olıınca televizyoncular ve gazeteciler dışarı çıktılar. (Asyalı) ve Beyaz olarak sınıflandırmaktaydı. Yasalarca ııygun Çıkmalarıyla siyahların saldırılarına uğramaları bir görülen ve Güney Afrika'da yaygın olarak uygulanan ırk ayrımı siyaseti, Ulusal Parti'nin (NP) 1948de iktidara gelmesiyle daha oldu. Polis arabaların içindeoturup olayı seyretmekda geliştirilmiş ve o zamanlar apartheid adını almıjtı. le yetiniyordu. Baştan aşağı donanmış iki polis araba Cordlmer, Güney Afrlka'da bir beyaz çocuâa harcanan sı bizi korumak için kılını kıpırdatmadı. Çıkıp da eOltlm masraflarının slyahlarınklnden S kat fazla olduğuhaydutları silahsızlandırmaya yeltenmediler. Neticenu bellrtlyor. S A Y F A 9 C U M H U R İ Y E T KİTAP S AYI 83