Katalog

ABD'de tartışma: Orhan Pamuk homoseksüel bir ilişkiyi mianlattı? Beyaz Kale ABD listelerinde kıtabın satışını bir anda etkiledi. Yaz kitapları lislesinde Beyaz Kale, "genç bir Türk yazarının hafif bir Şehrazad tadıyla, yazdığı 17. yy. İstanbul'unda kölelik ve entrikayı anlatan zekice bir roman" ifadesiyle özetlendi. Daha önce aynı kitap ekinde "Doğu'dan yeni bir yıldız doğdu" sözleriyle başlayan Jay Parini'ye ait eleştiride Pamuk, Jorge Louise Borges, Italo Calvino ilekarşılaşürılmışu. Beyaz Kale'nin canlandırdığı egzotik Istanbul ve iki adam arasındaki "platonik aşk" iınajı ABD'de kitabın en ilgi çeken iki özelliğiolarak nitelendirilebilir. New York'un hahalık dergisi "Village Voice"in eleştirmenlerinden Paul Berman, Pen Şiir Kulübü'nde Orhan Pamuk'la dinleyiciler önünde bir röportaj yaptı. Berman'ın Orhan Pamuk'a yönelttiği pek çok "siyasi" sorusunun yanı sıra en çok ilgi toplayan iki sorusu kitaptaki egzotik îstanbul imajı ve erkek kahramanlar arasındaki "aşk" ilişkisiydi. Pamuk egzotik İstanbul imajı konusundaki soruyu eevaplandırırken, kendi kuşağının İstanbul hakkındaki egzotik imajı da Batı'dan öğrendiğini vurguladı. Pamuk, "benim fstanbul'a bakışım, sizin İstanbul'a olan egzotik bakışınızdan pck farklı değil" dedi. Erkek Toplumunun Öteki Yuıu Yalnızlık Adası'nın Erkekleri (Psikososyal Açıdan 19.000 lira / CKK Kod No: 007. 564 B İ R İ N C E L E M E K İ T A B I Orhan Pamuk'un " Beyaz Kale"si ABD'de yayimlanışından bu yana ender görülen bir ilgi topluyor. The New York Times kitap ekinde yer alan "Doğu'dan yeni bir yıldız doğdu" sözleriyle başlayan Jay Parini'ye ait eleştiride Pamuk, Borges ve Italo Calvino ile karşılaştırılıyor. Eşcinsellik) Pınar Çekirge / Altın Kitaplar / 255 sayfa / T ŞEBNEMATİYAS NEWYORK he Ncw York Times gazetesinin kitap eki evvelki haftayazkitaplarılistesineayrıldı. Beyaz Kale adlı kitabıyla Orhan Pamuk listede az sayıdaki yabancı yazarlar arasında yeraldı. Beyaz Kale ABD'de basıldığından beri ender görülen bir ilgi topluyor. Şimdiye dek Amerikan basınında yer alan bütün eleştiriler olumluydu. Kitap okurları için büyük önem taşıyan The New York Times gazetesi kitap ekinde bir tam sayfa dolusıı, üstelik de reklâma yönelik olmayan içten övgüden oluşan eleştiri Kitabın kahramanları arasındaki "aşk ilişkisinin erotikliği" konusundaki verdiği cevapta Pamuk, kitabı yazdığı sırada böyle bir noktayı aklından geçirmediğini, ancak daha sonra çıkan kitap eleştirilerinde bu noktaya değinileceğini umduğunu, Türkiye'de kimsenin bu konuyu gündeme getirmemesine çok şaşırdığını söyledi. Orhan Pamuk "aşk nedir?" sorusunu cevaplarken, Amerikan edebiyatını, "vahşi doğaya karşı erkeklerin mücadelesi " olarak tanımlayan leminist yazar Leslie Fiebler'den söz etti ve kitaptaki aşkın "kendini başka biriyle değiştirmek, bir başkası olmak" New Yorkta yayımlanan haftalıkvııiage volce deralsinln eleştirmenlerlnden Paul Berman. Pen Kulüp'te Orhan Pamuk'la. dlnleylcller önünde bir söylesl yaptı. Söylesldekl ilglnç nokta, llberal, şeklinde cevaplanentelektuel çevrelerde okunan bu derginln Içerigine uygun siyasl sorulardı. dırdı (Fotograf:YıTdızucok) S A Y F A Toplümumuzun erkek bir toplum olduğu gerçeğini kimse yadsıyamaz. Bu yüzden divan edebiyatımızın YALNIZLIK "sevgilinin de erkek olması gereği" AOASININ vurgusıı kimseden tepki almamıştır. ERKEKLERİ Öte yandan bu gerekliğin sonucu (eşcinsellik) sözü bile edilmeyen, Açıdan yasak, ayıp bir konudur. Bu "yasak", Esdnsetlik konunun irdelenmesini, araştırılmasını da .engellemiştir bir bakıma. Oysa bu konunun ciddi bir araştırmayla onaya konuşu, toplumumuzdaki ve eğitimimizdeki aksaklıkları da ortaya koyabilir. Pınar Çekirge, iki buçuk yıl süren bir araştırmanın sonucunu sergiliyor Yalnızlık Adası'nın Erkekleri'nde. "Eşcinsel erkeklerin kişilik profillerini, sosyal ve duygusal açmazlarını" belirlemeyi amaçlayan çalışmasında "eşcinsel erkeklerin gerçek ve gizli dünyalarını tümüyle yansıttığını" öne sürmüyor elbet. Ama tanıklıklarla desteklediği bilimsel araştırma, ilk olmanın çarpıcdığını taşıyor. Bu kitabı okurken, erkek eşcinsellerin her sınıftan ve kesimden olanıyla karşılaşıyorsunuz. Konu, belki bir yanılsamayla belki de araştırmanın gereği, daha çok pasif eşcinsellere yönelmiş. Yanılsama sözü, toplumumuzun, eşcinselliği yalnızca pasif bir olay olarak alışından. Erkeklik gereği "sevgili / eş" hangi cinsiyetten olursa olsun fark etmiyor. Oysa bu "erkek sevgiliyi lercih"in de sorgulanıp irdelenmesi gerekiyor. Üstelik eşcinsel çifti oluşturan her iki erkek de eşcinseldir. Pınar Çekirge'nin araştırması geniş bir kaynakça içeriyor. (Bu kaynakçada Türkçe bir kitap adına rastlanmıyor elbet.) Bu konuya cesaretle eğilecek araşurmacılar için bir kaynak Yalnızlık Adası'nın Erkekleri. Sanırım bu ilk adımı başkaları izleyecek. Türk edebiyatından da alıntılar yapılacak. Ben araştırmacılar için bir kaynak daha önerebilirim: Bay Z (Düşüncenin Cinselliği), roman, Tufan Erbarıştıran, Edebiyat Gazetesi Yayınları. Yasak konulara eğilinmesi hem bilimsel hem toplumsal bir gereksinme. Saııır Se»r PmMÇEKİRGE PamukBerman söyleşisindeki bir başka ilginç özellik, New York'ta radikal liberal entellektüelsanat çevresınde okunan Village Voice dergisine uygun "siyasi" sorulardı Berman kitaptaki Faruk tipinin bir Türk entellektüelini temsil edip etmediği, Pamuk'un Türkiye'deki sol çevre konusundaki göruşlerini öğrenmeye çalıştı. Orhan Pamuk, Ber man'ın bu yaklaşımının son derece tanıdık olduğu nu, bu nedenle kitaplarında siyasi klasik sorunsalın belirlediği bu tür soruları değiştirmeye çalıştığım, beklentüeri değiştirerek, bununla oynadığını sövledi. D C U M H U R İ Y E T K İ T A P S AY I 7 0