Katalog

Biri Amerikalı, digeriVransız iki gazetecinin araştırması Köpf ez Savası'nın gizli dosyası EYavınları/Ocak, 1991 ğu'nun geçmişi gibi konular kitapta yer almıyor. Zaten Salinger'le Laurent, Irak uzmanı değiller, ikisi de daha çok diplomasi muhabirliği yapmış oldukları için Washington ve Londra'nın sıyasal kulislerini daha iyi bilıyorlar. İki gazetecinin Batı Dünyası konusundaki bilgilerı, petrol tekellerinin ihtirasları, silah tüccarlarının hedefleri, as>keri kunum ve özellikle de gizli istihbarat örgütlerinin taalivetleri konusunda oldukça ayrıntılı. Meseleye bolgesel degil de "evrensel" açıdan yaklaşmaya çalıştıkları içın WashingtonMoskova hattının da olası tuıumlarını ele alan araştııma, Londra'da müstafi Bayan Thatcher'ın politikalarını da sergilıyor. ABD'nin Kore'de izlediği laktik ve stratejilerle bugün Irak'ta izlediği taktik ve stratejileri de kıyaslayan SalingerLaurent, böylece konunun Birleşmiş Milletler aeısından da onemini vurgıılamışolııyor Kıtabın orijinali Fransızca baskısının, oeak başında, yani müttefiklerin hava saldırısı başlamadan önce yayınladığı için olsa gerek, kapağında Saddam Hüseyin'in "asık suratlı ve bezgin bir portresi" yer alıyor. Kitabın Türkçe baskısının kapağına ise, hava saldırısından bir fotoğraf konulmuş. 212 sayfalık kitabın, son 27 sayfası eklerbelgeler bölümüne ayrılmış. Bu bölümde IrakJı ve Kuveytli yetkililerin bazı konuşma ve notlarının yanı sıra Bağdat rejimine silah satmış olan ülke ve şirketlcrin listesi yer altyor. Bir ay gibi kısa bir sürede (.evrildiği anlaşılan kitabın üs lup ve çeviri yanlışları yok denecek kadar az. F.rden Akbıılut' un çevirisi başarılı. Sıcak güncelliğin kavranması icin bu tür kitapların acilen çevrilip yayınlanması kuşkusuz olumlu. Ancak kitap secjminde zaten radyo, lelevizyon, gazete ve diğer medyalar aracılığı ile Batılı değer yargılarının gerektiğinden fazla yaygınlaştırüdığı Türkiye'de, "Körfcz SavaşıGizli Dosya" türiinden kitapların yanı sıra Iraklı ya da Arap uzmanların kitaplarının da çevrilip yayınlanması, okurların tahlil yelpazesinidahadagenişletecek. D İ R B 0 L 0 M Körfez Savaşı Gizli Dosya/ Pierre Salinger Eric Laurent/Çeviren: ErdenAkbulut Bıri Amerikalı, diğeri Fransız iki ga/etecinin "araştırmacı gazetecilik alanıncla verdiği başarılı son örnck "Korle/ Savaşı Gizli Dosya" hızla 1 ürkçeye dc kazandırılclı. Bugünü anlamak için Körtez savaşınm perde arkası, gizli servrslerin belgelerıyle açıklaımuş. Kıtahın iki önemli niteliği hemen dikkat çekıyor: Konusu vc yazarları. Sabahtan akşaına kadar radyo, gazeıe ve TV'lerde karşımıza çıkan Körfez savaşının üzerindekı battanıyeyi kaldırmayaçalışmış ikigazeteci. İki ıınlu İSİITI, Pierre Salinger ve F.riı Laurent. Birincisi 66 yaşında, Amerikalı, Kennedy döneminde Beyaz Saray sözcüsü, şimdilerde Atnerikan ABC. Teleyizyonu'ntın yıldız muhabır ve uzmanı. Parıs'te yaşıyor. İkincisi Eric Laurent, 44 yaşında bir i'ransız. Köportaj uzmanı, Amerika doj>umlu ve araşt ırmacı. İki ünlii isinı canlıkanlı bir konuyla buluşunca kitap da haliylc heyecanlı oluyor. Ustelik işin içine ilk kez yayımlanan gizli belgeler de eklenince, Körfez savaşı binlerce insanın öldüğü, onbinlerce bombanın yağdığı bir mecra değil desankibirsiyasicinayet romanıhalinegetiriliyor. İki araştırmacıgazetecınin öncelikle üzerinde durdukları, 2 ağustos öncesindeki gelişmeler. Bu dönem aktarılırken özellikle diplomatik ve gizli servislerden edinilen bilgiler ön plana çıkıyor. özellikle bilgi, ama daha çok da bakış açısı alanlarında tipik bir Batılı tutumun sergilendiği bölüınlerde, politikanın bir üsı düzeyde yürütülmesi olan savaşın öncesi aktarılırken, Araplararası ilişkiler, Ortado Başlıca bilinmeyen Saddam Hüseyi'in kararlılığıydı ve bugün de öyledir. Bu konuda perdenin ucu.ağııstos ayında, kendisiyle görüşmeye gelen Yaser Aralat ve Ebu İyad'la* yaptığı konuşmalar boyunca kalktı. Filistinli liderler, Saddam Hüseyin i " bütünüyle gevşemiş" bir durunıda bulmuşlardı. Saddam büyük bir sükunetleonlara şunları söyledi: Körfez Krizi'nın şiddetlendigi bir sırada, bu krizi iki ada ve birtakım petrol kuyuları istemine indirgeyebilir miyim.hele kı Şattül Arap'tan çekildikten sonrar"Bu yeterli değil.Irak halkına.Filistin sorunu gibi önemli bir surunu çözümlediğim için çekiliyorum dersem beni anlar. Ama yalnızca adalan ve petrol bölgelerini elimde tutarak çekilirsem.halk bunu kabul etmez.Bıı, savaşı kaybetmekten dahaağırgelir.Hiçbir zaman geri çekilmeye hazırım demedim.Neden? Çünkü inanıvorıımki birgeriçekilişeinandığımıhissettikleriandalrak askerlerininmoralibozulacaktır." Saddam ekledi: "Birbarış, önerisinde bulunursam, benim ödün vermem gerek ir. Eğer başkaları önerirse, o zaman ben bir takım ödünler sağlarım. Üçü başbaşa, bir savaş olasılığını ele aldılar Saddam, savaşı kaygılanmaksızın değerlendiriyordu:"Amerika'nın, özellikle hava kuvvetleri alanında teknolojik iistünliiğiinün tamamen farkındayım.ancak onların Irak kuvvctlcrinin yalnızca bir bölümünü etkisiz kılabileceğini ve sonucu belirleyici muharebelerin karada cereyan edeceğine inanıyorum. Saddam I lüseyin kendisine karşı yöneltilebilecek değişik saldırıların niteliğini ve çapını ayrıntılı bir biçimde betimlemeye girişti. Herşeyi enine boy una ölçüp biçmiş gibi görünüyordu:"Uğranılacak kayıplar.karşı koynıa yöntemleri.vb. Araf at "onu dinlerken soğukkanlılığı karşısında şaşkına döndüm'diyordu. FKÖ lideri, Saddam'a.güvenilir istihbaratlara göre.şahsına yönelik bir takım operasyonların hazırlanmakta olduğunu bildirdi.Saddam Hüseyin bir kahkaha patlatarak yanıtladı: "Beni korkutmak ya da beni teslim olmaya zorlamak mı istiyorsunuz?Bu birşaka." Saddam Hüseyin o zamandan beri esnekleşti mi?Gorbaçov'un özel temsilcisi Yevgeni Primakov onu birçok kez gördü. Ek im ayı boyunca, Iraklı'nın uzlaşmazlığı karşısında hem şaşıran, hem de öfkeye kapılan Sovyet, o an'a kadar kullanageldiği diplomatik dili bir yana bıraktı: Sayın Başkan, ısrar ederseniz, Amerikalılar sizesavaş açacak ve biz müdahaleetmeyeceğiz. Biliyorum, diye hemen hemen kayltsızbirtondayanıtladı Saddam. Ama kaybedeceksiniz, dedi Primakov. Saddam Hüseyin, sakin bir biçimde yanıtını vermeden önce ona uzun uzunbaktı: Belkı....(shf. 173174) *dc^en ay Kuvcyt'tt* (ildürülmiıştiHah^) Saddam'a Silah sağlayan yabancılar ı lı.ık j kııııviiıibiyoııel (ilnicivan uskeıı malzcmc .sağlayan şırketlcr) Ar|antin(3),Avusturya( 17),Belçika(8),Brezılya( D.Mısır (1 ),İspanya(4),ABD( 18),Fransa( 16),Yunanistan( D.Hindistan (1 l,lrak(2),İtalya( 12),Iaponva( 1 l,|eısey( 1 ),Monako (2),Hollaııda(2),Polonya( 1 ),Federal Almanya(86),Birleşik Kralhkl 18),İsveç( 1 ),İsviçre( 11):Tt)PLAM:'2O7 şirket. Nt>ı r.ık.ımljr ^ırkct s.ı\ ısını göhtcrır *.' s A C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 55