Katalog

Paul Kennedy'nin kitabı Türkçede Ö Ş E S I "1990'ın en güzel armağam' Kitap ekimizin piyasaya çıkışının hemen ardından çok sayıda mektup aldık. Ama bunların arasında 13 imzalt bir tanesi vardı ki, bi/i çok sevindirdi. Ayncn sunuyoruz: Sevgili Kitap Dostları, Cumhuriyet KİTAP, 1990 yılının en güzel armağam okurlara Jrf. bizcc. Düşün dünyasına, kitap clünyasına açıyor bizi. Yeni çıkan yapıtlan tanıtıyor, ekinimizin varsılİaşmasına, beğenimizin gelişmesine yardımcı oluyor. Cumhuriyet KİTAP'ı düşüncn, hazırlayanlara nc değin teşekkür etsck azdır. "Çağ atlama" sözleri ediliyor, ama yıllardır bilinçli olarak bir kültürsüzleştirme politıkası izleniyor, düşman gözüyle bakılıyor kitaba; suç gereci sayıhyor. Insanımızın uyanması, düşünnıesi, özgürleşmesi istenmiyor. Bilindiği gibi bir toplumun ekin, uygarkk düzeyi; kişisi başına düşen basılı kâğıt mıktarıyla ölçülür. Gazetelerımiz yüz binler dolaylarında, kitaplarımız iki bin, üç bin dolaylannda basılıyor, oysa 55 milyonluk bir toplumuz biz. Durum korkunç değil mi? Evlerimiz kitaplıksız, okullarımızdaki kiuplıklar, gcncl kitaplıklar ışlevsiz. Okuma alışkanlığı edindiriu, düşünmeye, araştırmaya öncnı veren bir eğiıım yöntemi uygulanmıyor çünkü. Aktarmacı, yetişenleı ı bellı amaca göre koşullandırma yolu luıan eğıtım, kultar yeiiştirır ancak. Namık Kemal "tnsanın hayvaniycti yemekle, insaniyeti okumakla kaimdir" diyor. Çokları "insaniyete" boş veriyor galiba. Bu yıl Köy Enstitülen'nın 50. kuruluş yıldönümü. Enstitülerde ckmckle bir tutulurdu kııap. Düşünen, arayan, zincirlerini kıran, özgürleşen ınsanlar yeuştirmekıı amaç. Evet, okumak özgürleşmc eylemidir ve bu cyleın, en iyi Enstitülerde gerçekleşıyordu. Ders saati gıbi her gün ö/Lndirıci, sevdirici "Serbest Okuma Saati" vardı bir de. Elbet ögretmenler dc okuyordu. Enstılüyü bitirip köyüne gönderilirken heı öğrctmene 100 kiuptan oluşan bir küçük kitaplık da veriyordu devlet. İlginç bir olayı akuıralım si/e: 1941'de Cumhurbaşkanı İnönü Savaştepe Köy Enstitüsü'ne gelir. Abdurrahman Nafiz Paşa da yanındadır. üerslikleri, işlikleri dolaşırlar. Tarım alanına çıktıklannda, yamaçta koyun yayan bir kız ögrenoyle karşıla^ırlar. İnönü, öğrentinin azık toıbaiinda ne oldugunu merak eder. Ekmek, pcynir, kötte, bir de Antigone adlı bir bakanlık klasiği çıkar torbadan. "Bakın" der İnönü çevresindekilere: "Ekmcğin yanında kitap. Ekmekle kitap bi; tutuluyor burada. Ne zaman komutanından erine, tüm yurttaşlarımız kitabı ekmekle bir tutar, azık torbasına kitabı da koymaya başlarsa, gerçek kurtuluşu o zaman olacaktır Türkiyc'nin. Ekin, saııat yaşamımız gelişecek, özgürlükler kökleşecek, halk yönetime bilinçle katılacaktır." Evet, ekmekle bir tutulmalidır kitap. Belediyelerimize de iş düjüyor bu konuda okulların yanında. Bakın Ümraniye Belediyesi "Her çocuğa bir kitap" kampanyası başlatmı;; bu, yaygınlaştırılabilir. Bu yıl 17 nisan nasıl değerlendirilmeli konusunu düşünürken biz en somut örneği verdiniz bize. Tüm ülkede Kitap ekmek kampanyalan açabilmek ne güzel olur. Sağolun dıyor, başarılar diliyoruz size. fl Hasan Blleclkll, Mehmtt Bafaran, Cclll Altın, Batatthı Fırtına, Sallm Kan, Cahlt Gönsn, aangAr Stzgln, Cemll KaragSz, Rrcıp GBra, Farak Aktoı, Mustafa Baftufi, Halll Buutçu, M. All $engül. Büyük Güçler Büyük Giiçlerin Yükseliş ve « 'Çöküşleri ^ Büyük Güçlerin Yükseliş vc Çöküşleri / Paul Kenncdy / Çeviren: Birtane Karanakçı / Türkiye İş Bankası Kültür Yayınlan7798 s. 7~25Üobb TL. Yale Ünıversıtesi tarih proteM>rleıııı den Paul Kennedy'nin 1987'dcn bcrı yayımlandıgı hemen her ülkede çoksatanlar arasına giren Büyük Güçlerin Yükseliş ve Çöküşleri (The Rise and Fall of the Clreat l'owers) adlı kitabı, Birtane Karanakçrrun çevirisiyle Türkiye 1; Bankası Kültür Yayınları arasında çıktı. [arıh boyunca neden bazı ülkeler gu<, ka/anırken bazıları güç kaybetmektedir? Tarihi anlamak açısından olduğu kadar, yeni bır yü^yılın eşiğindekı günümüz dünyasını d.ı anlamak bakımından önem taşıyan bu soru, bir bakıma, Kennedy'nin yapıtının temel sorusu. Çünkii Kennedy'ye göre gcçmijteki büyük ımparatorluklar nasıl serpilip gelişmişler ve çökmüşlerse günümüzün ve geleceğin imparatorlukları da onlar gıbi yükselip çöketekler. Prof.Kennedy, ekonomık güç ile askerı güç arasmdakı can alıcı ıliskiyı irdcliyor, bu ilişkinin imparatorlukların yükselişi ve yikü şüne olan etkisini arastırıyoı. Nitekım, Kennedy'nin kiıabının bır başlığı da "1500'den 2000'e Ekonomik L)cğişme ve Askeri Çatışmalar". Röncsans sorırası dönemdekı ulusal ve uluslararası güç konusunu temel alan yazar, askeri çatışmaları kitap boyunca ekonomik değışıklik çerçevesınde inceliyor. Kılabın en çok lamsılan bölumlerinin başında, 1945 yılıııdan 2000'e doğru uzanan büyük güç polıtıkasının çözumlemesi geliyor. Bıırada Paul Kennedy, yalnızca önde gelen devlellerın askeıı veteneklerı ve sıyasetleri ü/.erinde değıl, büyük güçlerin doğusuna ve çöküşüne yol açan dünya üretım dengelerindekı bellibaşlı değisiklikler üzerinde de yoğunlaşıyor. Pıot. Kennedy'nin bu değişıklikler açısından bir yandan ABD, Sovyetler Birlığı ve Batı Avrupa ülkelerin'ı, bir yandan da yakın zamanlarda ortaya çıkan Japonya vt Çin gibı Asyalı güçlerı tartısması, Büyük Güçlerin Yükseliş ve Çöküşleri adlı kitabı hem dogrudan politikayla uğraşanlar hem de genel kamuoyu açısından çekici kılıyor. Meslekı dergılere oldugu kadar gün lük ve haftalık yayın organlarına da sık sık yazan, Yale'in yanı sıra birçok üniversitede konuk profesör olarak derslcr veren Paul Kennedy'nin ayrıca denizcilik tarihi, emperyalızm, İngilizAlman ilişkileri, strate)i ve dıplomasi konularında yazdığı ya da yayına hazırladıgı on kitabı bulunuyor. D Alıntılar çok yararlı Böyle bir ekin çıkarılması, rie zamandır Cumhuriyet okurlarının hayalindeydi. Bu hayalin gerçeklejmesi gerçektcn bizi mutlu etti. Ancak dikkatimizi veken ilk şey, sayfa sayısının yetersizliği oldu. Umarı/ bu sorunu zaman çözer. Ayrıta edebiyatla ilgili her konuda yazılar olia bu kitap ekinde iyi olur. Felsefe, roman, öykü, sosyoloji vd. Bence her konuya yeterince önem verilmeli. Bekir Yıldız'ın kitabından bır bölüm konulması da okurlar için çok yararlı. 1990 yılında Kitap ekinin daha da gclişmesi dileğiyle. All Hayri Ocakh O K U R D A N O K U R "* A "Dınler Tarihi" ile ilgili ara>tırma yapıyorum. Enver Behnan Şapolyo'nun "Tarikatlar Tarihi" kitabı ile benzer konularda kitabı olanlar. Roman, öykü, jiir, incelemc, ekonomi vb. dallarda bende olan kitaplarla dogı>elım. Durun Tcalı, Kadastro Şefi, HaymanaANKARA Düzeltme • Kitap eki'nin birinci sayısında Rcfik Durbaş'in "Şiirde Mısra Haysiyeti" başlıklı yazısında, Ahmed Arif'in "Palmiro" adlı şiirinden dolayı 1947'de tutuklandığı belirtilnıijti. Ahmed Arif'in söz konusu tarihte ve söz konusu şiir dolayısıyla tutuklanmadığını öğrendik. Düzeltir, Ahmet Arif'den ve okurlarımızdan özür dileriz. Kitap Eki'nin 2. sayısında Leman Cılızoğlu Eryılmaz'la yapılan söyleşıde verdiğimiz kitap listesinde Türk Mutfağından Seçme Yemekler'in tiyatı yanlışlıkla 15 bin TL olarak yayıınlanmıştır. Doğrusu 22 bin 500 TL olacaktır. Düzeltir, özür dileriz. Cumhuriyet KİTAP, No 3, 23 february 1990 Publljhed by Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazeteçillk T.A.Ş. U Founded by Yunus Nadl, 1924 U Publibhcr Nadir Nadl I I Frtıtnr ın Chıef Hasan Cemal ÛGeneral Manager Emlne Uşaklıgll I IMjnaijimj Fdıtor Okay Gdnensln ( J Edıtor Celal Üster CoEdıtor Mürşlt Balabanlılar I i Graphıc Uesıgn Nazan Tacer Kitapların kapaklannı öperim. Hiç değılse kapaklar isteseler bile kitapların içine bakamazlar. William Cawper İyi kitabın övgüsü kcndı içinde saklıdır. Alman atasözü C U M H U R I Y E T K İ T A P S A / / 3 S A Y F A