Katalog

HAFTALIK BULMACA 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. “Fritz …” (Amonyağın sınai bileşimini gerçekleştiren Alman kimyacısı) – Parçaları çiğnendiğinde halüsinojen etkisi olan, Güney Amerika’da yetişen bir kaktüs – Karaciğer sıvısı. 2. Sayıboncuğu – Motorlu bazı taşıtları çalıştırmak için kullanılan petrol türevlerinden bir yakıt. 3. Cariye – Filozof Leibniz’e göre bütün yaratıkları oluşturan basit, göze görünmeyen canlı madde. 4. İngilizce “numara” (kısa) – “Francis …” (Bilimin Yüceliği ve Gelişimi Üzerine Denemeler adlı yapıtı da olan İngiliz filozofu) – İstatiksel bir seride en çok tekrarlanan terim – Bir nota. 5. Fütüvvet şeyhi – Nişastayı parçalayarak şekere çeviren bir enzim – Bir çeşit güvercin. 6. Biraz iri – Astatin simgesi – İrlanda’nın Galce adı. 7. Yunan mimarlığının üç biçeminden biri – Düzgün biçilmiş ensiz ve uzun tahta – Hititlerde arazi fiyatlarının saptamasında kullanılan ölçü birimi – Bir hayvan. 8. Üstten sağa eğik olan basım harfi – Yapay tatlandırıcı. 9. Eşek oturmalığı – Hekimlik – Gövdenin kalça bölümünü oluşturan dibi açık kemik çatı. 10. O’nun eski biçimi – Kristof Kolomb’un üç gemisinden biri – Malezya deliliği – Bir nota. 11. Tekstil – İşler, işlemler. 12. Çıplak – Küçük çocuklarda görülen çırpınmalı hastalık – Bir sayı. 13. “… Kurosava” (Japon sinema yönetmeni) – Eskiden hükümdarlara ayrılan YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Otto …” (Uranyumun parçacıkları bölünmesi ile ilgili çalışmalarda bulunan Alman kimyacısı) – Telgraf, gramofon, elektrik lambası, telefon gibi buluşları olan Amerikalı fizikçi – Ceylan. 2. Değirmen oluğu – Yolcu evi – Acil, had hastalık. 3. Asel – “… Maxim” (1884’te, ilk makineli tüfeği tanıtan mucit) – Sırbistan’da bir ırmak. 4. Büyükler, üstler – “Etienne …” (1860’ta, ilk içten yanmalı motoru yapan mühendis). 5. Düş – Yatak doldurmaya yarayan yün, pamuk, kıtık gibi şeyler – Bayağı. 6. Hoşa giden bir sıcaklığı olan – Bir peygamber adı – Briçte sanzatu. 7. Kuyrukluyıldız – Efsanevi Gürcü kraliçesi. 8. İlaç – Nikelin simgesi – Fayda, çıkar – Bankada hesabı olanlara gönderilen ödeme ya da çekme makbuzu. 9. Uğur, iyi talih – Bir nota – Konya’da bir baraj – Dinsel tören. 10. “… Portakal” (Stanley Kubrick’in bir filmi) – Samanla karışık tahıl. 11. İçbükey durumunda olan tuğla ve harçla örülmüş tavan – Tatlı sülümen. 12. Erler – Arşimed’in sözü – Hintİran dil ailesinden olan kimse. 13. Dalaşı olur – Matematikte 3,14 sayısı – Eğirmen, kirmen – “Jet …” (aktör) – Satrançta bir taş. 14. Bir şeyin esas tutulan yüzü – Denizci – Mahrut. 15. Boydan boya derinliği aynı olan sığ su olanı – Denizlerde canlıların 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 yoğun olarak 1 H A R V E Y K A M İ N E T O yaşadıkları 2 E N I A C L İ N E T L A M 3 A DOL İ KOSE FAL 200 m’ye ka 4 R ABL İ EP İ T E L Z İ L dar olan alan. 5 K A A M A O R N E S İ M İ 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 gemi – Küçük bitkilerin ortak adı. 14. Kan – Kalıtım asidi – Parola – Mihrace eşi. 15. Merkür gezegeninin diğer adı – Çözümlemeli. ilginç SORULAR Soru: İnsanların beyinlerinin yalnızca %10’unu kullandığı söyleniyor. Bu doğru mu? Yanıt: http://www.scientificamerican.com/article/ peopleonlyuse10percentofbrain/ İnsan beyni çok karmaşıktır. Milyonlarca sıradan işin yanı sıra konçertolar besteler, manifestolar yayımlar, en zor denklemleri çözer. Bütün bunlar duyguların, davranışların, deneyimlerin, belleğin ve farkındalığın bileşiminin bir sonucudur. Bu “Yüzde 10 Efsanesi” tümüyle yanlıştır. Baltimore’daki Johns Hopkins Tıp Fakültesi’nden nörolog Barry Gordon’a göre bu yalnızca yanlış değil, aynı zamanda komik bir iddiadır. Bu efsaneyi kimin çıkarttığı bilinmemekle birlikte bu kavram Amerikalı psikolog ve yazar William James ile ilişkilendiriliyor. James The Energies of Men isimli yapıtında söyle diyor: “Hepimiz zihinsel ve fiziksel kaynaklarımızın yalnızca küçük bir bölümünü kullanıyoruz.” Ayrıca Einstein’ın da bu inanışta parmağı olduğuna inanılıyor. Ünlü bilim insanının kozmik zekâyı açıklarken bu yönde bir yorumda bulunduğu ileri sürülüyor. Bu efsanenin bu kadar yaygın ve uzun ömürlü olmasının nedeni, Gordon’a göre, insanların kendi beyinleriyle ilgili algılarıdır: İnsanlar kendi yetersizliklerinin kaynağının kullanmadıkları gri maddede olduğuna inanıyor. Bu yanlış bir varsayımdır. Yine de doğru olan tek şey insanların yaşamlarının belirli anlarındaörneğin dinlenme veya düşünme sırasındabeyinlerinin yalnızca % 10’unu kullanmalarıdır. “Açıkça görülüyor ki beynimizin her bir noktasını kullanıyoruz ve beynimizin büyük bir kısmı her zaman faal durumdadır” diye konuşan Gordon, “Başka bir açıdan, beyin vücut ağırlığımızın %3’ünü temsil ediyor ama vücut enerjimizin %20’sini kullanıyor” diyor. Ortalama insan beyninin ağırlığı yaklaşık 1360 gramdır; en büyük parçası serebrumdur. Serebrum yüksek bilişsel fonksiyonları yerine getirir. Beyincik denilen serebellum, koordinasyon, hareket ve dengeden sorumludur. Beyin sapı ise istemsiz fonksiyonlar ve soluk almadan sorumludur. Beynin tükettiği enerjinin büyük bir kısmı birbiriyle haberleşen milyonlarca nöronun hızlı ateşlenmesi sırasında harcanır. Bilim insanları beynin üst fonksiyonlarının tümünün bu nöral ateşleme ve bağlanma sayesinde gerçekleştiğini söylüyor. Geriye kalan enerji diğer faaliyetleri kontrol etmekte kullanılır. Bunlar kalp atımı gibi bilinçdışı faaliyetlere ve otomobil kullanmak gibi bilinçli olanlara gider. Beynimiz ile ilgili bir diğer gizem de beyin hücrelerinin %10’unun nöronlardan oluşmasıyla ilgilidir. Geride kalan % 90 glial hücrelerdir. Bunlar nöronları destekler ve bir kapsülün içine alır. Ne var ki glial hücrelerin ne iş yaptığı bilinmez. Nihai olarak beynimizin % 10’unu kullandığımız yanlıştır; doğru olan yalnızca % 10’unun ne iş yaptığını biliyor olmamızdır. Beynimizin ne kadarını kullanıyoruz? Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu L SD E OR İ MG E TRAK OS A S AK ADE AF E T SES AT ER EM İ K K EM AB E L İ RE KÜ D R D İ NE İ NA S A L E T E N H MO Z A EVEN R BAKAM K REN AAD LA UN GEN ÇÜME N AVE L T R İ İ R İ I S I RAN K A T D R H E S düşün BUL ZOR GÖREV Ahsen Canat [email protected] Bir zamanlar bir Kral varmış. Sarayının bodrumundaki hazine odasında, şekilde gösterildiği gibi yerleştirilmiş içinde PIRASA’ların saklandığı 9 adet kırmızı 16 adet yeşil kasa varmış. Yeşil kasalar yok farz edilirse; enine, boyuna ve köşegenlerdeki her üç kırmızı kasadaki PIRASA toplamı birbirine eşit olmaktaymış. Aynı şekilde kırmızı kasalar yok farz edildiğinde enine,boyuna ve köşegenlerdeki her dört yeşil kasadaki PIRASA toplamı da birbirine eşit olmaktaymış. Yeşil kaslardaki PIRASA’lar kırmızı kasalardakinden 2001 adet daha fazlaymış. Kral bir gün Prens’e hazindeki bütün PIRASA’ların sıfırlanmasını emretmiş. Hanedan bütün gün PIRASA’ları emin yerlere taşımak için seferber olmuş. Akşam olduğunda X ile işaretli kasalardaki PIRASA’ların hala taşınmamış olmasına Kral çok kızmış ve Prens’e sabahtan beri kaç PIRASA taşıdığını sormuş. Prens korkmuş ne kadar PIRASA’nın taşındığını söyleyememiş. SORU: X işaretli kırmızı kasada 483 PIRASA varsa; Prens’in taşımayı başardığı PIRASA sayısı kaçtır? CBT 1407 16 /7 Mart 2014 1405.sayıdaki “Sarı ve Turkuaz Renkli Daireler Kol Kola” isimli bilmecenin yanıtı: Yanıt: 0.66 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ender Aktulgaİstan bul, Ahmet Çetinbudaklarİz mir, Hasan AksuAntalya, Doğuş Metinİzmir, Mustafa Akay?, Aydın BingölAnkara, Celal Erelİzmir, Sebahattin BektaşSamsun, Yücel GünDenizli