Katalog

16 Bulmaca 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 CBT 1445 /28Kasım 2014 ilginç SORULAR ROSETTA VE İNİŞ MODÜLÜ İLE İLGİLİ BİLGİLER Soru: Necdet Ersoy, Rosetta ve iniş modülü Philae ilgili sorular soruyor Yanıt: Doç. Dr. Hasan Hüseyin Esenoğlu, İstanbul Üniversitesi, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü, Astrofizik Anabilim Dalı Soru 1 Rosetta uzaya ne zaman fırlatıldı ve ne kadar yol aldı? Yanıt 2 Mart 2004 tarihinde fırlatıldı. Yaklaşık 10.7 yıldır uzayda dolanıyor. Saatte 48 bin km yol aldığı düşünülürse; 10,7 yıl x 48000 km/saat = 188 milyon km yol aldığı kestirilebilir. Öte yandan Rosetta uydusunun, doğal gök cisimlerinin (örneğin Mars’ın, Dünya’nın) kütle çekimlerinden saatte yaklaşık 13 bin km hızlandırılarak 61 bin km/saat hıza yükseltildiği de olmuştur. Bu durumda, 10,7 yıl x 61000 km/saat = 238 milyon km yol aldığını kestirebiliriz. Bununla birlikte, Rosetta’nın aldığı bu yolun bir alt sınır olduğunu, gerçekte çok daha fazla yol aldığını düşünmeliyiz. Dünya ile Güneş arasındaki mesafe 150 milyon kilometredir. Rosetta’nın aldığı yolu bununla karşılaştırın. Soru 2 Gerasimenko kuyrukluyıldızı dünyadan ne kadar uzakta? Yanıt 2 Kuyruklu yıldız 2014 yılında Dünya’ya 675 milyon km (DünyaGüneş mesafesinin 4.5 katı) uzaktadır. Soru 3 Rosetta’nın on yıllık yolculuğu sırasında bir kaç kez Dünya’nın yakınından (Son kez 3500 km kadar yaklaştığı yazılıyor) geçtiği ve Dünya’nın çekim gücünü bir tramplen gibi kullandığı ifade ediliyor. Bu ne anlama geliyor? Dünya’dan fırlatılıp yıllarca yol aldıktan sonra tekrar Dünya’nın bu kadar yakınından geçmesini ne ile izah edersiniz? Yanıt 3 Buradaki “tramplen”, Rosetta uydusunun minik kütlesinin Yer’in çok büyük kütle çekimi ile hızlandırılması anlamındadır. Bu konuda görsel anlatım için bir adres: http://www.youtube.com/ watch?v=trljrwTbr4w Soru 4 Rosetta uydusu Dünyamıza 807 milyon km uzakta olduğunda haberleşme ne kadar zamanda sağlanır? Işık hızındaki elektromanyetik frekansın kullanılacağı bu haberleşmede; “yol = hız x zaman” formülünden zaman = yol / hız = 807 000 000 km / 300 000 km/saniye = 2690 saniye yani 45 dakikada haberleşme sağlanabilir. Geri dönüşü ile beraber 1.5 saati alacağını söyleyebiliriz. unvanın kısa yazılışı. SOLDAN SAĞA 1. Böbrek üstü bezlerinin yetersizliğini bulan İngiliz hekimi. 2. Tarihin babası – Millet – Şart eki. 3. Başlıca, esasi – “Dimitriy ...” (Kimyasal elementler arasındaki ilişkiyi bulan, bunları periyodik bir cetvel biçiminde sıralayan Rus kimyacısı). 4. Uyuşturucu bir madde – “... İnalcık” (tarihçi) – ABD’de bir eyalet. 5. Afrika’da yetişen bir ağaç – Mersin ilinin eski adı – Eski İskandinav mitolojisinde, oluşan ilk insan. 6. Asker – Japonya’da toplumdan dışlanmışlar sınıfı – Bir hitap ünlemi – Absürd. 7. Lolita’nın yazarı – Yüz, çehre. 8. Aygıt – Kolokyum – Germanyumun simgesi. 9. Doğalgazın bir bileşeni – Boru sesi – “Aşk örgütlenmektir bir düşünün ...” (Ece Ayhan). 10. Ses şiddetiyle ilgili birim – Kutup bozkırı – Bilgin. 11. Eşbasınç – Başa kakma, serzeniş. 12. Bir nota – Harç yoğurma makinesi – Büyüteç. 13. Topun gerisini kapayan kapak – Ağabey – Ucu yanık odun. 14. Gökkuşağı – Özerklik. 15. Yemişlerin yenen bölümü – Gemi sahibi – Bir akademik YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Eski Yunan’da yaşayan filozof, matematikçi ve gökbilimci – Dağ – Mühendis cetveli. 2. “Walter Rudolf ...” (Sinir sisteminin tedavisinde uzman olan İsviçreli fizyolojist) – Birim – Sözleşme. 3. O yerde – Halk – Ödünç mal. 4. Molekül (kısa) – Fırat Irmağı üzerinde bir baraj – Vakit. 5. Sayma, sayılma – Kuşların bazılarında görülen tepelik – Bir geminin taşıyacağı yük hacmi birimi. 6. Manisa’nın bir ilçesi – Beyaz – Nefesli bir çalgı – “... Harris” (aktör). 7. Doğuştan meme ucuk yokluğu – Japonya’da bir ada. 8. Rus kadercilik sözü – Ejderha. 9. “... Moore” (aktör) – Ateş – Veri. 10. Bir bağlaç – Bir müzik parçasında temponun özgürce hızlandırılıp yavaşlaştırılması – Küçük bitkilerin ortak adı. 11. Bir kar çeşidi – Bir Japon yemeği – Boğa güreşi alanı. 12. Kafkasya’da bulunan bir bölge – Haberci – Meşime, plasenta. 13. Bir yüzü uzun tüyle, yünden yapılmış kalın yağmurluk – Herkes, yabancılar. 14. Pay, hisse – Maden gazı – Bayram. 15. Yılanın deri değiştirirken attığı deri – Büyük fare – Ucu halkalı cıvata. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu G E ORG E S İ MONOHM EBON İ T CANON İ CA L ES L İ DAK İ OT V L İ NA Y E T KAMARA MU T A O F A S T ANA AL SÜL İ NE UT NA NUSH ONEGA OT İ S NBA OJ E İ GAPO C AGAM İ DRA J E AL ATAŞE NÜ R İ AL E N R İ GH İ KATOT P AK YASAL GE T İ R İ BOCA TM FA O İ O AFON İ E LARA ONS SAP Ç İ YAN TUNA düşün BUL Dergimizin bulmaca ustası Sevgili Necah Büyükdura’yı kaybettik. Bulmaca köşemizin en eski takipçisiydi. Öğretmen olmasının verdiği alışkanlıkla hepimizi bulmaca konusunda eğitti. Eşi Nevin Hanım Necah Bey’in hastalığı sırasında bile bulmacalar ile uğraştığını ve bu uğraşın kendisini hayata bağladığını söylüyordu. Kendisini çok özleyeceğiz. Hepimizin başı sağolsun. Necah Bey’i pek çoğumuz tanıyoruz ama tanımayanlar için kendisini kendi ağzından duyalım: “Artık yaşlandım ve emekliyim. İngilizce öğretmeni ve çevirmen olarak çalıştım. Hobim bulmaca düzenlemek ve başkalarının yaptıklarını çözmektir. Hâlâ bu merakımı sürdürüyorum. Bulmacalarımızın bazıları Four Star Puzzler isimli Amerikan dergisinde yayımlandı. Bu dergi Games adlı başka bir derginin eki olarak çıkıyor. Benim ürettiğim bulmacalar Türkiye’de de hâlâ yayımlanıyor. Kendimle ilgili söyleyeceklerim bu kadar.” Yeri doldurulamayacak bir kayıp 1443.sayıdaki “Çözüm Süreci” isimli bilmecenin 4 yanıtı var: a)48.301, b)51402, c)81.542, d)18.067 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ender Aktulgaİstanbul, Ahsen Canatİzmir, Namık Çatalsakalİstanbul, Ahmet Çetinbudaklarİzmir, Gülay Bayramoğluİstanbul, Nurdan SeyrekZonguldak, Güngör Bingölİstanbul, Yücel GünDenizli, Hüseyin ErgönülEdirne 1442.sayıdaki bilmeceyi doğru çözenler: Yücel GünDenizli, Ahmet Çetinbudaklarİzmir GÜLE GÜLE NECAH BÜYÜKDURA Hazırlayan: Naim Uygun [email protected] Sayın  Necah Büyükdura’nın 20 Kasım 2014’te vefat ettiğini üzüntüyle öğrendim. Hepimizin başı sağolsun. Bize çok emeği geçen Necah Bey’in aramızdan ayrılışı olan bu  tarihi sekiz haneli sayı olarak 20112014 biçiminde yazdım.  SORU:  Bu sayının rakamlarından oluşturulabilen  8  basamaklı  sayılardan  kaç tanesi asaldır?