Katalog

Yılın en iyi teknolojik buluşları Uçan arabalar! Sıtma mikrobu taşıyan sivrisinekleri avlayan lazerler! Bu sayımızda bilim, teknoloji ve sanatta 2010 yılının en yararlı (ve en ilginç) olaylarına ve ürünlerine yer veriyoruz. çöpe atılan nesnelerin hemen hemen tümünün değerlendirilebileceği somut bir örnekle ortaya konulmuş oluyor. ebacaklar ayağa kaldırıyor! NeoNurture – Kuvöz Amerika’da üniversite öğrencilerinin geliştirdiği NeoNurture adı verilen kuvöz, kullanılmış otomobil parçalarından yararlanarak üretilmiş. Yatağın başucundaki ışık ısı üretiyor; modifiye edilmiş gösterge panosu vantilatörü havayı dolaştırıyor; otomobil kapısının açık olduğunu bildiren alarm ve sinyal lambaları sistemleri ısıtma mekanizmasında bir arıza olduğu zaman hemşireleri ses ve ışık ile uyarıyor. Cihaz enerjisini motorun çevirdiği bir aküden sağlıyor. Otomobil üreticileri, öğrencilerin hurdaya çıkmış parçalardan ürettikleri kuvöze Yılın En Yararlı ve En Yaratıcı Ödülü’nü layık gördüler, İlk yapay hücre Craig Venter çalışmalarıyla bu yıla da damgasını vurdu. Venter’ın son başarısı sıfırdan canlı bir bakteri yaratmasıydı. Biyolojik bir Lego İnşaatçısı gibi, bir takım kimyasalları raftan indirerek, 15 yıl gibi uzun bir denemeyanılma deneyiminden elde ettiği bilgilerden yararlanarak, bir bakterinin genomunu yeniden yaratmayı başardı. Sonuçta bakteri “canlanarak”, normal bakteriler gibi bölünüp çoğalmaya başladı. Venter, bu şekilde yaratılmış bir yapay yaşamın biyoyakıt üretiminde ve aşı geliştirmede kullanılabileceğini umuyor. İngilizce öğreten robot Güney Kore’de öğrencilere İngilizce öğretmesi için yaklaşık 30 bin yabancı istihdam ediliyor. Bu büyük gider kalemini kısmak isteyen Güney Kore yönetimi şimdi bu görevi İngilizce konuşan robotlara yüklemeyi planlıyor. Geçen yıl birkaç okulda robot öğretmenler görevlendirildi. Bu yılı sonunda hükümet okul sayısını 18’e çıkartmak istiyor. Bu projenin kendilerini işsiz bırakacağı endişesi taşıyan İngilizce öğretmenleri aslında haklı. Uzmanlar kısa süre içinde yabancı öğretmenlere gerek kalmayacağını söylüyor. simülatörlerin geliştirilmesiyle bilim insanlarının yapay organ üretmesini kolaylaşıyor. Son olarak bilim insanları, normal bir sıçan akciğerinin soluk alma ve verme fonksiyonunu %95 düzeyinde yapabilen yapay sıçan akciğeri geliştirdiler. Bu organın yaratılmasında en kritik aşama akciğerin gelişmesi için kemik çatısının oluşturulması, kolajen ve bağ dokularının, kan damarı ağlarının dokunmasıydı. Daha sonra bunlara kök hücreler ekildi, besleyici kimyasallar ile desteklendi. Sonunda yapay organ, oksijen alıp, karşılığında karbon dioksit çıkartarak normal akciğer gibi çalışmaya başladı. Şimdi hedef, bu organı daha büyük bir ölçekte üretmek. Böylece akciğer kanseri ve amfizem hastalarında hasarlı akciğer dokusu yapayı ile değiştirilebilecek. Trafiği engellemeyen otobüsler Çin’de otomobil satışlarında yaşanan patlama kentlerin pek çoğunda trafiği arap saçına döndürmüş durumda. Şimdi Shenzhen Huashi Geleceğin Park Donanımları isimli bir Çin şirketi, 1.200 yolcu kapasiteli otobüslerle trafik sorununa çözüm getirmeye çalışıyor. Metrolardan daha ucuza mal olacak olan devasa araçlar, kısmen güneş enerjisi ile çalışacak; yolda iki şeridi kapatacak ve yolun yaklaşık 2 m üzerinde yol alacak. Dolayısıyla otomobiller altından geçebilecek. Ayrıca yolcular yolun epey yukarısında yol alacakları için oldukça keyifli bir yolculuk yapacaklar. Şirket şimdi sistemi Pekin’de denemek için hükümetten onay bekliyor. Felçli hastalar ebacaklar sayesinde ayağa kalkıp adım atabilecek. Eksoskeleton olarak görev yapan eLeg, bir tür robotik protez. Yapay zekâdan yararlanarak kullanıcının kol hareketlerini “okuyabiliyor”. Sonuçta hasta cihazın desteği ile adım atma hareketini yapabiliyor. Askeri birliklerin ağır yükleri kaldırmak için vücutlarının dışına giydikleri bir “dış iskelet”ten esinlenerek geliştirilen cihaz, kullanım için ön bir eğitim gerektiriyor. Bu nedenle şimdilik rehabilitasyon merkezlerinde kullanılan cihazın 2013 yılında yaygınlaşması bekleniyor. Elektrikli araçlar için otomatik şarj istasyonları Aküleri dolduracak dolum istasyonu sayısındaki yetersizlik devam ettiği sürece elektrikli araç sayısında bir artış olması beklenmiyor. Coulomb Technologies isimli şirket şimdi otomatik dolum istasyonları kurarak bu soruna çözüm getirmeye çalışıyor. Elektrik şebekesine bağlı olan istasyonlar, yol kenarlarına yerleştirilecek. Şebekeden çektiğiniz elektriğin faturası ev faturasına eklenecek. Yalan söylemeye programlanmış robotlar Hem elektrik motorlu, hem de pedallı otomobil Geleceğin otomobili Macaristan’dan. Macar tasarımcı Antro, Batılı otomobil üreticileri utandıracak kadar ucuz, hafif ve yüksek performanslı bir elektrikli araç üretti. Antro Solo üç kişi taşıyor; ikisi yolcu, biri sürücü. Aracın iki yanında oturan yolcular pedal çevirerek ultra hafif aracın yol almasına destek sağlıyor. Aracı esas götüren enerjisini kısman güneş panellerinden sağlayan elektrik motoru. Eğer daha büyük bir otomobile gereksinim duyarsanız iki Solo bir araya getirilerek aile arabası haline getirilebiliyor. Cankurtaran robot EMILY (Emergency Integrated Lifesaving Lanyard) adı verilen robotik cankurtaran botu, dalgalı bir denizde saatte 39 km hız ile yol alabiliyor. Girişimcimühendis Tony Mulligan tarafından geliştirilen bot, insan cankurtaranlara oranla 15 misli daha hızlı yol alıyor. Minik bir elektrik motorundan güç alan 1.2 metre uzunluğundaki bot, Kaliforniya’daki Zuma Plajı’nda başarıyla denendi. Şimdilik uzaktan kumanda ile yönetilen bot, gelecek yıl IPhone cihazı ile birlikte kullanılacak. EMILY, gelecek yıl bu sayede su altındaki ve su yüzeyindeki nesneleri haber verecek. Square: Ödeme platformu Susuz (neredeyse) çalışan çamaşır makinesi Birinci aşama: Yıkama evresinde bir iç ve dış tambur döner; kirli çamaşırlarla boncukları birbirine karıştırır. İkinci aşama: Dış tambur durur; böylece çamaşırlar ve boncuklar birbirinden ayrışır. Üçüncü aşama:Yıkama evresinde kirleri emen boncukların tümü çamaşırlardan ayrılır. Geride kalan %1oranındaki boncuk da çamaşırların “geri kazanma kazanına” silkelenmesiyle çamaşırlardan ayıklanır. Dördüncü aşama: Çamaşırla rın üzerinde boncuk kalırsa elektrikli süpürge ile toplanır. Plastik kürk manto Pek çoğumuz satın aldığımız giysilerin etiketlerini tutmaya yarayan plastik çengelleri hemen söküp atarız. Fakat Maison Martin Margiela Artisanal’ın paltosu bu plastik çengellerin 29 bin tanesine yepyeni bir kullanım alanı yaratıyor. Fransa’nın bu avangart modaevi 42 saatlik bir çalışmanın sonucunda bu plastik çengelleri deri bir paltoya işlemiş ve ortaya yapay bir kürk manto çıkartmış. Böylece Twitter’ın yaratıcılarından Jack Dorsey şimdi yepyeni bir buluşa daha imza atıyor. Square adı verilen ödeme platformu, akıllı telefonlara takılan küçük bir manyetik kart okuyucusu yardımı ile herkesin kredi kartlarını işlemden geçirebilmesine imkân tanıyor. Nakit ödeme yapmak istemeyen tüketiciler için geliştirilen sistemde, çıktı için beklemeye gerek kalmıyor. Tüketici şlem sonunda ekrana imzasını attığı zaman Square, ödeme bilgilerinin bir kopyasını epostanıza doğrudan gönderecek. Atlanta’daki Georgia Teknoloji Enstitüsü’nden robot bilimciler çelişkileri tespit edebilen ve bu çelişkiden kurtulmak için en doğru yolu bulan bir algoritmadan yararlanan robotlar geliştirdiler. Bu robotlar peşlerine düşen birilerinin olduğunu fark ettiği anda arkasında yanıltıcı izler bırakıyor, hatalı iletişim bilgileri gönderiyor ve düşmandan saklanarak kurtuluyor. Robotların geliştirilmesinde temel amaç askeriyeye aramakurtarma işlevlerinde yardımcı olmak olsa da insanları yanıltma becerisi sayesinde taktik geliştirilmesinde büyük kolaylık sağlıyor. Boş plastik şişelerden yapılan tekne İngiliz maceraperest David de Rothschild ve ekibi, Avustralya’dan Güney Amerika’ya kadar çok geniş bir alandan topladıkları 12.500 adet boş meşrubat şişesinden bir yelkenli yaptılar. Dört ayda yapımı tamamlanan Plastiki 18 m. boyunda bir katamaran. Rothschild’in bu yekkenliği yapmakta amacı doğaya bırakılan atıkların yarattığı zarara ve geri kazanım yollarına dikkat çekmek. Plastiki, 12.500 boş şişeyi Seretex isimli geri dönüşümlü plastik bir malzeme ve şeker kamışından elde edilen bir yapıştırıcı ile birbirine tutturmuş. Rothschild, milyarlarca dolarlık malzemenin çöpe gittiğini belirterek, bunların rüzgâr türbinleri, sörf tahtaları ve tekne yapımında kullanılabileceğini ileri sürüyor. 2. 500 metreye çıkabilen sırt jeti Yeni Zelandalı mucit Glenn Martin, Bell Rocket Belt adını verdiği ilk sırt jetinin üzerinde 30 yıl daha çalıştıktan sonra daha pratik ve yüksek performanslı Martin Jetpack’i geliştirdi. Karbon fiber komposit sırt jeti, benzinli 200 beygir gücünde bir motor taşıyor. Honda Accord’un motorundan daha güçlü olan bu motor bir çift karbon Kevlar pervaneyi döndürüyor. Kuramsal olarak insanları 2.500 metre havalandırması gereken cihaz, ancak 30 dakikalık yakıt depolayabildiği için bu süre içinde yere inmesi gerekiyor. Fiyatının100.000 dolar olması beklenen sırt jeti 2011 yılında saha deneylerine başlayacak. Reyhan Oksay Kaynak Time 22 Kasım 2010 Laboratuvarda geliştirilen akciğerler Vücut parçalarını laboratuarlarda üretmek genellikle bilimsel gerçeklikten çok bilim kurgunun kapsama alanı içindedir. Ne var ki bu denge artık değişiyor. Vücut koşullarını gerçeğe yakın bir şekilde taklit eden biyo Otoyollara gömülü şarjörler Kore İleri Teknoloji Enstitüsü’nden mühendisler, yollara elektrikli şeritler döşeyerek, yolu kullanan elektrikli araçlara enerji nakleden bir sistem kuruyor. Seoul’ün güneyinde Gwacheon parkında deneme çalışmaları başarıyla tamamlanan sistemin, gelecekte elektrikli araç kullanımını yaygınlaştıracağı düşünülüyor. Bu şekilde elektrikle araçlardaki akülerin boyutları beşte bir oranında küçülecek ve maliyetleri üçte bir oranında azalacak. Her şekle giren silikon yapıştırıcı Oyun hamuruna benzeyen Sugru, bir tür süper yapıştırıcı. Jane ni Dhulchaointigh isimli tasarımcının bilim insanlarıyla birlikte 5 yıllık çalışmasının ürünü olan yapıştırıcı silikon lastikten yapılmış. Malzeme şekillendirilebilecek kadar yumuşak, ağırlık altında kırılmayacak kadar da dayanıklı. Sugru (Galce oyun anlamına geliyor) metalden kumaşa, herşeye yapışabiliyor. Köşeleri yuvarlatmaya, kenarı kırık tüm eşyaları onarmaya, dekoratif şekiller yapmaya, kulpları kırık bardaklara tutacak ilave etmeye yarıyor ve en önemlisi yapıştırıcı olarak kullanılıyor. CBT 1236/10 26 Kasım 2010 CBT 1236/11 26 Kasım 2010 Yalnızca ABD’de her yıl çamaşırların temizlenmesi için yaklaşık bir trilyon litre su harcanıyor. İngiliz şirketi Xeros Ltd., su tüketimine sınır getirmek için birden fazla kereler kullanılabilen, kiremici naylon boncukların temizleme gücünden yararlanan yeni bir çamaşır makinesi üzerinde çalışıyor. Makine, normal çamaşır makinelerinin kullandığı suyun %90’ından daha az su harcıyor. Makinenin ticari versiyonu gelecek yıl piyasaya çıkacak. Hem çevre kirliliği hem de su faturaları açısından çok yararlı bir ürün.