Katalog

GÜNDEM Doktoralar Tart maya Aç yoruz ‘Manevi Mirasım Bilim ve Akıldır!’ “Ben, manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır... Zaman süratle ilerliyor, milletlerin, toplumların, kişilerin mutluluk ve mutsuzluk anlayışları bile değişiyor. Böyle bir dünyada, asla değişmeyecek hükümler getirdiğini iddia etmek, aklın ve bilimin gelişimini inkâr etmek olur... Benim Türk milleti için yapmak istediklerim ve başarmaya çalıştıklarım ortadadır. Benden sonra beni benimsemek isteyenler, bu temel eksen üzerinde akıl ve bilimin rehberliğini kabul ederlerse, manevi mirasçılarım olurlar.” Mustafa Kemal Milli E itim Bakan Dr. Re it Galip’in sorusuna Mustafa Kemal’in yan t . Kaynak: smet Giritli, Kemalist Devrim ve deoloji, .Ü. Yay nlar Cumhuriyet BİLİM VE TEKNOLOJİ Sayı: 1154 1 Mayıs 2009 İMTİYAZ SAHİBİ Cumhuriyet Vakfı adına İlhan Selçuk GENEL YAYIN YÖNETMENİ İbrahim Yıldız YAYIN YÖNETMENİ Orhan Bursalı SORUMLU MÜDÜR Miyase İlknur GÖRSEL YÖNETMEN Tüles Hasdemir Sağlık sayfası VKV Amerikan Hastanesi’nin katkıları ile hazırlanmıştır YAYIMLAYAN Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sokak No: 2 34382 Şişli İstanbul Tel: 0212.3437274 Faks: 0212.3437264 CUMHURİYET REKLAM Tel: 0212.2519874/3437274 Yerel Süreli Yayın BASKI DPC Doğan Medya Tesisleri Hoşdere Yolu 34850 Esenyurt/İstanbul Mezun oldu u TÜ Makina Mühendisli i Fakültesi’nde “Nano ve Mikro Teknolojilerin Tıpta Kullanımı ve Makine Mühendisliği ile İlişkisi” konulu konferans veren Harvard Üniversitesi ö retim üyesi Mehmet Toner’in ilginç konu mas n , orta sayfam zda okuyacaks n z. Reyhan’ n haz rlad yaz y okurken, konferans sonras nda yöneltilen sorulardan biri dikkatimi çekti. Dinleyici soruyordu: Bu çip Türkiye’de yap labilir mi? Türkiye’nin ihracat nda yüksek teknolojinin (Hightech) pay , son “EurostatStatistics in Focus” verilerine göre (gelecek say m zda kapak konusu) yüzde 1,4; dünya ticaretindeki pay m z ise yüzde 0,02... Bu konuda ilerleme sa lamad m z sürece, Türkiye’nin ekonomide bir ç k yakalamas n n olanaks z oldu una inand m için Toner’e soru yönelttim: “Çip Türkiye’de de üretilebilir diyorsunuz.. Bunu açabilir misiniz, ne kadar bir yat r m gerekir?” Bizim sanayi devlerimizin paralar var, ancak gelece in teknolojilerine yat r m yapmak, risk almak için cesur de iller.. Paral bir patron olsam, Mehmet Toner’in çipiyle hemen ilgilenirdim meselâ! Toner’in yan t , ülkemizde yüksek teknolojik fikirler üretimine yönelikti, aktar yorum: *** “Böyle bir çipi üretmek için gerekli olan teknoloji ve insan kayna bence Türkiye'de var. Bu o kadar san ld kadar zor bir i de il. Fakat en önemli nokta böyle fikirleri Türkiye'de yaratabilmek. Zorluk orada ba l yor! Böyle yüksek teknoloji fikirlere ("highvalue") yüksek de erli fikirler diyorum. Bir ülkenin ekonomisine büyük katk lar olacak bu tip fikirleri ortaya ç karacak ortam, genellikle doktora e itimi çerçevesinde oluyor. ABD'li ekonomistler ABD ekonomisinin %50'den fazlas n n doktora e itiminden ç kan fikirlerin ürün haline dönü mesi eklinde oldu unu söylüyor. Bu ekilde yarat lan tamamen yeni fikirlerin ürüne dönü mesi de endüstrinin i i. Üniversite ve endüstri aras nda iyi denge kurmak gerekli ve yeni fikirlerin üreyebilece i doktora e itiminin ciddiye al nmas gerekiyor. 2004 senesinde Türkiye üniversiteleri toplam 418 mühendislik doktoras vermi . ABD'de bir tek MIT 328 doktora veriyor senede. in kalitesini de dü ününce, üzücü bir durum ülkemiz için. Koskoca Türkiye bir tane yabanc üniversite de erinde fikir üretimi yapam yor mu? Bu konuda Türkiye'de birçok devlet kurulu unun raporlar var. Doktora seviyesinde çal ma yapmaya ba lamak gerekiyor. Bu ekilde kendi fikirlerimizi yaratabilir ve bunlar n patentlerini al p ürün haline dönü türebiliriz. Bu da dünyay bizim pazar m z haline getirir ve ekonomiye büyük katk lar olur. K saca, i in en ba nda fikirleri yaratacak ortam yaratmak var ve bu da bütün dünyada tamamen doktora e itimine indekslenmi tir. TÜB TAK bütçesinde büyük art lar oldu. Kan mca bu paralar en iyi kullanma yollar ndan bir tanesi de doktora e itimine odaklanmakt r. Her üniversitenin doktora e itimi yapmas na gerek yok. ABD'de 4000’in üzerinde üniversite var, bunlardan sadece ~240 tanesi ara t rma üniversitesi niteli inde.” *** Toner, ba ka bir sorum üzerine de u yan t gönderdi: “Amerika'da ön çal malar yap lm fikirleri de bence Türkiye'ye getirmek mümkün. Bu birkaç ekilde olabilir. E er uygulamaya yak n bir yere kadar ABD'de geli tirilmi ise gereken yat r m az olur ve bu da Türkiye'de kar lanabilir. Tabii ki böyle bir fikri Türkiye'ye getirebilmek ABD'deki yat r mc larla ortakl k kurmak eklinde olacak. E er uygulamaya dönü türmek için hem teknolojik hem de ürünün pazarlamas ac s ndan epey çal ma gerektiriyorsa bu fazla bir yat r m gerektirir. ABD'de genelde bu 'venture capital' denilen fonlar ile kar lan yor. Bu tip bir fikir 550 milyon $ aras nda yat r m gerektirebilir ve 25 y l alabilir. Son zamanlarda Türkiye'de ABD benzeri venture capital fonlar kurulmaya ba lad . Bu fonlar henüz oldukça limitli para kaynaklar na sahip, fakat gene de Türkiye için çok önemli pozitif bir at l md r.” *** Mehmet Toner doktoras n bitirdi inde 10 uluslararas yay n vard , imdi 10 patenti var... imdi doktoralar tart al m! Bugüne kadar doktoralardan ne ç kt ? Niye doktoralar verimli de il? Ne yapmak gerekir? Hangi yasal düzenlemeler gündeme getirilmeli? Her üniversitede doktora yap lmal m ? Nerelerde yap lmal ? Her akademisyen doktora yönetmeli mi? Gelecek Cuma yeniden bulu mak üzere.. CBT 1154 / 3 1 Mayıs 2009