Katalog

0 sağlık sorunu ) Lupus: Vücut kendine saldınna... agışıklık sı.stemı vırus qıbı tehlıkeh saldırgan Lupus tanısı ı lan, yedıgımız yıyecek leı gıbı zaidisız maddelerden ayırt etmeyı başaran olaqanustu bır mekanızmadır Aııcak bu sıstem de bazı durum larda bozulabıür Bu gıbı dunımrda sıstem saglıklı dokulard saldumdyd başladıgı zaman lu ıs veya romatoıt artııt gıbı 80 çeşıt otoımmun hastalıktan bı ae yol açabüır "Boyle dııidtnık ve hassat> denqelı bıı sıste o sdhıp olmanın bcdchru oduyoruz" dıye konuşan San Fran sco'dakı Kalıfonııya Unıversıtesı'nden ımmunobıyoloq Jeff;y Bluestone "Otoınırnuıı hastalıklarda onumuzde ıkı seçe a k bulunuytıi I lastalıkların yamızra semptomlarını mı gıde•cegız, yoksa bagışıkkk sıstenııne rm ınudahale edecegız?" ye soıııyoı Londıa'dakı Imppııal Collpge'dan ımmunolog konan insantarın yüzde 90ı kad.n B larc Feldmann ve runıaluluq Ravinder Maini bu soıuyu • kez 1980'h yülaıda sormaya başladılar Bırlıkte yurutruklen aştırrnanırı sonucunda romatoıt artrıt ıçm uç üaç qelıştırdıı Ve bu yıl Maını ve Feldmann bu çalışmalarından dolayı asker Ödülüntt kazandılar tlaç şuketlen dıqer otoımmun hastalıklar ıçın de üaç etmek ıçın çahşıyoılar, ancak bagışıklık sıstemının karmaşık ır şebeke oluşturması bu çaüşrnaldn yavaşlaüyoı Sıstem ıtıkoı uıeton R hurıolerınden antıkor uretımını guçlendırpn hucrelerıne dek çok çeşıtlı savaşcüardan oluşuyoı Bu sa ışçüar vrrus bulaşan hucrelcrı oldurup ıltıhaplanmayı başla /or En sonunda da bagışıklık sıstemını kapatıyoı B ve T icrclerı adına sıtokan denılcn 100'den fazla çeşıdı olan yar jncı hucre uretıyor Butun bunlar bıraraya gelmpsıyle bırlıkbunlann hepsmın rutın olarak bellı bır yaşın uzeımdekılt'ie veıümesı Wald VP meslektaşı M H l,aw ıçın radıkal ve akılcı bıı yaklasım Geçen yaz "Bııtısh Modıcal joıırnal" de yayımlanan bu ıapoı deıgının edıtom taıafuıdan 1 Son GO yılın en onemlı gelışmesı ola rak değerlendırümıştı Polypül ayıu zamanda son yılla rm en fazla eleştırüen yaklaşımlanndan bııı Eleştuıleı uzellıkle mıde kanaması gıbı olumcul olabılecek ıç kanamalara yol açma nskı tasıyaıı aspuuıın kullanımı uzeı ınde yogunlaşıyoı Ingüız doktoı laı polypül'ın herkese verılmesınden rahatsız "Bu qıdışatın sonu polypıll'm ıçme sularına karıştırümasına kadar uzanabı hı" Amoııkan Kalp Bırbgı'nden Dr. Robert O.Bonow,' Tek bu hapın ıçme 6 ılacı sıkıştıımak, kalp damar hastahkla n rıakı taşmıayan uıaanlaıı geıeksız yeıe yan etkılere maruz bırakır Bu arada rısk altmdakı hastalara da belkı bazı dozlann dalid yuksek uyguİLUiması gerekebüıı Bır başka sakmcası da, bu ılacı kullanan kışılenrı, kılo veımek ve spoı ydprnak gıbı yaşam taı zı degışıklıgıne gerek gor mpmelen Bana kalırsa polypül ıyı bır beslenme ve egzersızdn" dıyoı Butun bu elpştırılere karşırı Wald klınık deney leıe çok yakuıda baslaydcdk te bagışıklık saldınsı baslıyor Maını ve Feldman 1980'lerde tum enerjüerını "Tumor Nekro? Faktoru 'ITMI" denılen bır sıtokın uzerınde yo<3unlaştııdılaı Bu sıtokın ddını, kdiıser hucıeleıını olduıme becerı sınden dolayı aldı Ancak TNF nın aşın rmktarlarda uretımı romatoıt artnt'te oı taya çıkdn ütüidplanmaya da yol açıyoı Bu gun antı TNF teıapısı ıltıhapların gıdoı ümosmdp oldukça olumlu sonuçlar verıyor Ancak dıqeı otoımrnun hastalıklaıda yaıaı sağlamıyoı Bu nedenle başka üaçlaıin gelıçtırılmesı su recınde Gpnentech'ın gelıştrrdıCrı Hıtuxarı lupusun tedavısınde umut vaat edıyoı Lupus bugun otoımmun hastalıklann ıçınde en tehlıkehlerınden bırı, çunku vucuttakı tum organlan tehdıt edıyor Bagışıklık sıstpmını sustınrnak yontemlerden yalnızca bırı Dığerı henuz kuidrn aşdinaüinda bagışıklık sıstemının unsuılannı guçlendırmek Israıl, Hayfa'da bulunan Technıon Lsraıl Enstıtusu'ndan ımmunolog Nathan Karin, bagısıklık sıstemının, gereksınım duydugu zaman kendı antı TNF antıkorlannı urettıgını ortaya çıkarttı Karm,' Tgeı bu antıkorları denetım altına alabılusek vucuda yaıarh tepkı gehştırmesını ogretebılırız" dıyor Ne var kı uzun vadede, doktoılaıuı hedefı (ılaç şırketle rının olmasa da) üaçlara gerek kalmadan bagışıklık sıstemmı yenıden egıtmek Pek çok doktora olanaksız gıbı gorunse de bu hedefe yonelık bazı olumlu sonuçlar alınmaya başladı Bluestone bırkaç yıl once 1 tıp şeker hastaüqmın tedavısı ıçın bıı antıkoı uıettı Yontemı 23 hasta uzerınde denedı Ikı yıl sonra antıkor verılen hastalarırı antıkoı almayan hastalara gore ıkı mısh ınsuluı muttıgı tejpıt edıldı Ne var kı tedavı olumlu .sonuçlar verse de çozum uretemıyor 1 tıp şekeı hastalıgı teşhıs edıldıqı anda zaten pankre as ınsulın uretme yeteneguıı yuzde 80 90 yıtumış duıumda dıı Içtc bu nodenle otoımmun har.talıklannın tpdavısınp mum kun olan en eıken taııhte başlamanm onemı uzeımde duıuluyoı ıt 4) Hormon tedavisi: Bedeli yüksek bır rahatlık «00^ yümda AmeıücanSaqlü< Enstıtusu (NIH) menopoz donemmde ostıojen proges teron takvıyesmm etküeıı konusuııda yumtulen bır çdlışmdyı durdurdu Çunku bu üa hoımon bı leşımınırı, kadınlarda ınme kandd püatüaşma kalp ktızı ve gogus kanserı nskını artırdıgı ortaya çıkmıştı Hormonlar: Geçen yıl 15 milyon kadın hormon takviyesinden yararlanırken bu yıl bu sayı 9 milyona düştü Bu yü ayıu konuda suıdurulen tuaştıımalar bu bulgulan dostekler nıtelıkte C^yle kı ay geçrnıyor kı yenı bır kotu hıatjer crundenıe gelmesın Sozgulmu son yapüan bu çalışma hormon teıapısımn dpmansı (unutkanlıkbundmd) korıJdedıguu ortaya çücdittı Aidştuma ayııca hoımon takvıyesmm ılk yüında kalp krızı geçırme rıskınırı yıi7de 80 oranında arttıgmı gosterdı Korku fürnı ızlet qıbı gozlerımızLrı oııunden geçen bu ha bcr başlıkl uı o?pllıkİP hormon terapısını' yaşam çeşme.sı olarak goren bıı kuşaqı deıınderı sarstı Pek çogu HRT (Hoımon ReplacementTeıapy) olaıak hılınen bu ılaçları çopp attı Terrımuz ?,00?;de NIH'm Kddın Saglık Cuışmıı (WHI) çalısmasmm yayınlanmasmdan yaklaşık 4 ay sonra ostrojen progesteron büeşımı kullanan kadırüann uçte bııı HRTderı vazgeçtı Bır yü son 875/9