Katalog

Aylak Bilgi Tahir M. Ceylan Başkasının Beni Kendimi görmek isterim, kendime dokunmak, bedenimin içinde serbestçe kımıldayan kendimi duşunmek isterim. Ben diğer insanların vicdanına bırakılmışım nedense. Onların beni ne olduğum yapmaya hem isteği, hem de gücü varmi}. Kendimi başkasındaki yansımamda görebilirmişim meğer. Sizdeki yansımamda ben kimim? Siz kim olduğuma karar verebilirsiniz. Sizdeki yansımama bakmak isterim, çünkü ben sizin "sen'inizim. Bir an Ibni Rüşd gibi Hristiyanlara Aristo öğretir, Hollanda'da bir kaç Herman van Risvvik daha yakanm, ben bir doğu felsefesinden ilk kez batıda günahkar yaratanım. Bu günahlann dersiniz, Istanbul'da ne yararı var sana, bir Amsterdam olmadı ki buraları daha! Evet bizim burada gorduklerimız olsa olsa birer Sofya? Istanbuldaki Sofya gibi sendeki ben. Yağmur için gökyüzünü, ağlamak için gözlerimi, Istanbul için Amsterdam'ı kullanır gibi kullanacağım kendim için seni. Ben Husserl'den ayrıyım affet, yapabilırimlerin değil, her koşulda yapmaya mecbur olanlann efendisiyim. Sensuzluğun > ıcılıgı Sonsuzluklar" adlı oyun geçtiğimiz yıl İtalya'da en saygın tiyatro ödülüne hak kazandı. Milano'da kapalı gişe oynayan ve Ispanya'da da sahnelenen oyunun A.B.D'de de gösterilmesi tasarlanıyor. Oyunu kaleme alan matematik profesörü John D, Barrovv, görünüşe bakılırsa, sonsuzluğun in sanı büyüleyen garip bir çekiciliği olduğuna dikkat çekiyor Sevme arzusu Hegel'e gore, kendilıkbilinci, zorunlu olarak "istek (desire)" formunu alır. Ona göre, başkasına istek, kendi varlığından zevk alabilmek içindir. Varlığım ancak başkası olduğunda kendinin dışına çıkar, başkasına uzanır. Içimizi başkası yapmıştır, o yüzden tadını başkasından alacak ve başkaları da tat için benim kapımı çalacaktır. Başkası yoksa, varlığım anlam taşımaz. Başkasındaki yansımama ihtiyaam var. Başkasına beni, bana başkasını bağlayan sevgidır. Sevgi insan aralarından bir ırmak gibi akıp geçmekte ve insanları kendinden vazgeçirip birbirine razı etmektedir. Istanbul'da biri şöyle demiş: insan sadece kendini kaybetmeyi göze aldığında sevebilir. Amsterdam'dan birisi de eklemiş: Sevgi bir kişiyle başlar ama aslı evrenin kendinedir; Sevdiğimde işaret parmağı kadar kendimi fark ederim, ama aynı anda da serçe parmağı kadar kendimi kaybetmekteyim. Sevmem, başkasında kaybolma arzumdur. Onda kaybolmak, tek ve bütünsel varlıkta boğulmam demektir; aynen sözlüğün kitaba, sözcüğun nutuğa, sakin adagionun, şen allegroya boğulması gibi. Varlığım, bütünsel varlıkta yok olmak, sonsuz varolucu maddeye katılmak ister. S onsuza dek yaşamak ıstor mıydınız7 Bu soruya yarııt veımeden uııcu enıne boyıına duşunecek olsarıız, ydnılıruz buyuk bu olasılıkld hayu oluıdu Sonsuz bir yaşdma mahkum pdıldığınm bir duşunun Kendımzı çılyın bıı tempoya kaptırıp hor şcyc cl mı atardı nız, yoksa onunuzde bıtrrıez lukennıez bıı suıe olducjunu duşunup hcı şeyı erteler mıydınız7 Sonsuz bu ydşdm vaal ederı dırı konusuıı dakı tavı ınız nc oluıdu ? Bellı bıı suç ışlemenın karşılı ğında tok seçcnek bıreyı sonsuz yaşarnddrı rridhrum kılrnak, ya da sonsuza dek uzayan bu yaşamın onemsız bırkaç yılını rezaevındp geçır rnek olduğunda veı ılecek en uygun ccza nc olurdu 9 Bir de, aılerazde her kuşaktan gelen oğutler karşısında bunakıak kaıaı vermenın yaratacağı onca olumsuzluklar var . "Sonsuzluklar" oyununda ızleyıcıleı bu yajıdaıı bu yıbı durumlarla yu? yuze gehrlerken, bir yandan da tek raylı bir sısteme oturtulmus tekeıleklı ıskemleye bağımh kocaka rılar tepelermden sessı/ce suzulup geçıyorlar Sonsuza dek yaşamak zoı urıda kalan kujüere ozqu bu evde geçen bu sahne oyunun heı bu ı sonsuzlugıın bu ozellıgını ırdeleypn beş sahnesuıden yalnızca bu ı 2002 aralıgında Italya'nın en saygın tıyat ro odulu sayıldn Premi Ubu odulunu kazanan ve bu ulkede 35 bını aşkın kışı tarafindan ızlenen oyun bir olasılıkla onumuzdekı ılkyaz yenıden Mılano'da sahnclenecek Kısa cası, sonsuzluk kavramının ınsanoğlu ıçın şaşu tıcı bir çekıcılığı olsa gerek Herkes ilgili MdİL'nıalık, felsefe ve dııı bılımlc dgılı son dercce de nnlıklı ve çelışkılı konuldiı ıçeımesıne kaışın, sonsuz luk hor nedense hepımızın hıç de yabancısı ounadıgı bir kavram Sokakta ya da bu tiyatro salonunda karşıldşabıleceğınız her kırn olursa olsun sonsuzluk kav ramına dşınadıı Sonsuzluk, akil eıdııü(jm<j yen bir şeyın dınsel gelerıekleı sayesırıde kabul goren ve abaı tıya da son de rece açık olan çehresıdır Oyle kı, neıedeyse essız bu soyut kavram olmasına karşın yazar çızerlerm ılgısıni derhal uzeı ıne çekiyor. Barrow oyıınu merkezı Ronıa'da olan ve bılımm gehşmesmı hedefleyen Sıgma Tau Vakfi'nrn başkaru Pino Donghi'run çağıısı uzen ne kaleme aldı Italya'nın en onde gelerı tiyatro yo netmenleı ınden Luca Ronconi de o sırada Teat10 Pıccolo'dakı goıevme yeru başlamış, bıiımsel goluşlerı farkh bıçırnlerde tıyatıoya aktaiTnarun yollaıı nı araştırıyordu Bılımın halkd sunulnıasuıdd yepyenı Ruh'un arayışı Bunun yolu, sevgidir. Sadece kirli şehirlerin bir sevgi felsefesi vardır... Kopenhag'ın değil, Amsterdam'ın, Sofya'nın değil, Marsilya'nın ve sadece doğuluların felsefi bir sevgisi vardır, Londra'nın değil ama Kalküta'nm, Berlin'in değil ama Konya'nın. Sadece Bizans, kirliliğine doğululuğuna ve bunu yorumlayacak Prokopios gibi bir tarihçisine rağmen Payenlikten ileri felsefe yaratamamıştır; Istanbul böyle olmamalıdır. "en el Hak'; fihi ma fıhi' diyebilenlerin olduğu yerde,"ben(self)'le ilgili bir duşunce yaratabilmeli, çilesini çektiği kirliliğin girdabından düşünce çıkartıp, hiç olmazsa "ben' neyim bunu soyleyebilmelidir. Ruh kendi yansımasını arar, sevgiliye doğru çekilirim, onda gizliliğimi kaybederim. Ötekilerin yanınca, yatak odasının ışığı sönünce her şey apaçık olur, sevgide gizemi koruyan karanlık, yatak odasında gizi bitirir. Ciz kaybolur ama sevgi durur ve ancak o zaman yeni bir çocuk olur! Kendimi hoppa musikiden alıp, nihavendi sagir makamlarına bırakırım. Onu kendine yansıtırım. Bendeki kendini gösteririm ona, sonra kendimizi birbirimizde görürüz, içiçe girmiş, yok olmuş biri diğerinde, varlığımız sanki tek madde.. Mezbahaya bilegitsek farketmez artık ya kölemen koç olup koyunumu kesime götürmüşüm ya da koyun olmuş kölemenin peşinde kesime boynumu surmüşümdür. Sevgi gizimi bitirir, gizliliğim bittikçe başkasının olur, başkasının oldukça maddeye karışırım ve keman çalanların boynundaki iz, esrar içenlerin parmağındaki mahfuz gibi, yuzunde ince bir tebessümle mütekkir bir insan kalırım. tmceylan@superonline.com 87S/6