Katalog

Üniversite tercihleri Tercih sıralamasında yapılan dört önemli hata ve yaşanan zorluklar dakı pudn ve yuzdelık dıhmleımı oğıeneıek teıcıh yapması ılmdıdjı gıbı unıversıte dddyldn 1999 yüınddn ben dır Orneğın 200? OSS FA puanının yuzdehk dıhmı 15 oları Tenımuz ayının MÜU ıle Ağustos ayının başında tercih bu aday oncekı yıhn yuzdehk dıhmı 16 olan A bolumune ra yapma telaşı yaşamdktddırldr Bu yazıda ddayldrm hathkla yerleşebüecegını varsayabılır Oysa bu bolumun son dogıu teıcıh yapabılmeleıı ıçın çeşıth onerılere degınılmış uç yıldakı yuzdelık dıhmı ^ıidt>ıyla 21 19 ve 16 olabüır Ya tu Çunku dddykrm lercıh ydptıklaıı zamanlaıda çeşıth sıkm ra A bolumunun puanlan kdrarh bıçımde her yü yuksehnektüarı olduğu ya da bazı hatalar yaptığı gozlenmektedır Bun te olabıhı Bu yuksehş devam ettıgı olçude 15 dılımdekı bu lar tercıhler sırdldnııken (1) ydlruzcd OSS pudnldiuurı dıkka aday A bolumune yerleşemeyebıht te alınması yu7dehklerp onem venlmempsı (2) bolumlerın yuzdelık dılımleı ınde yülaıa goıe oluşan egıhmın ıncelenme Elbette yukaııdakı oı negın teısı bır durum da yaşanamesı (3) hatalı sıralama ve (4) hatalı kodlamadır bıhı Urneğuı bu aday lb yuzdelık dıhmde bulunuıken ter cıh etmeyı planladığı bolumun puanlan son uç yılda sırasıy 1. Hata: Yalnızca puanlaıın dıkkate alınması ve yuz la 10 13 ve 16 yuzdehk dıhmde bulunabıhı Bu durumda delık dılımlere onem verılmemesı adayın ıstedığı bu bolume yprleşmp oldsıhgı dttabılecektır Tercih sıralamasında en sık yapılan hata adaylann bo Açıklanan nedenlerden dola lumlerın bır oncekı yılın en kuçuk puanldrııid gore tercıhlen yı adayların yalruzca puanlarını denı yapmasıdır Oysa ğıl bulunduklan yuzdelık düımlere • OSSdeh alt testleıın soru sayılannda degısıklıkler goıe yıllık egüımleıı de dıkkate olabüeceğı alarak tercih yapmaları yararh ola • Ham puanldim aııtmetık oıtalama ve standaıt sap caktır Yanı bu dıhmlerde bır dal malannın decjışeceğı galanma ya da kararlıhk olup ohna • Soıuların guçluk duzeylerının (ındıslen) farklı olabı dıgınm mcelenme&ı geıeku Ayıı lecegı ra adaylann butun tercih haklarını • Bolum tercıhlerınde çeşıth zamanlarda egıhm degış kullanmalanrun bu zaıan yoktuı melerı oldbüecegı ıçın vb bolumlerın en kuçuk puanlarmda 3. ve 4. Hatalar: Hatalı sı az ya da çok değışmo olmaktadır Bunun ıçın yalnızca pn ku idlamd ve hatah kodlama çuk puanlan temel alaıak teıcıh yapmak onemlı hatdlaıa ne den olabüır Adayın ısabeth tercih yapabılmesı ıçın puandan Adaylar tardfuıdarı ydpılan çok yuzdehk dılıme uygun bır şekılde tercih yapması daha dıger ıb onemlı hata olu tercih ve yararh olacaktır Yuzdehk dıhmın anlamı şu şekılde açıklanateıcıh bıldırım formuna bolum kod büıı laıının hatalı bıçımde yapılmasıdır Tercih hstpsınde bolumleı sualanırken oncekı tercıhOeı)den daha yuksek yuzdelık En son yapüan OSS'de YerleştırmeOSS SAY puaru dıhmle yerleşılecek programların yazılmdsı ddaylar drasınhesaplanan 200 000 aday oldugunu kabul edehm Adayın bu da oluteıuh olarak adlanduümaktadır (Ne yazık kı adayla puana gore ustten bulunduğu sua 100 000 ıse ddayın Y OSS nn kışısel ısteklerı buradd çok oneınh degıldu ) Çunku aday SAY puanı % 50 yuzdehk düımdp olaraktır Yuzdehk dılım ust sıraddkı herhangı bu tercıhuıe yerleştıgı takdırde alt sıra yukseldıkçe ddaylaıırı dalıa yuksek puan ahnış olduklaıı an lardakı bu tercih ddhd yuksek yuzdehk gerektudıgı ıçın yerlaşılır Orneğı 06 yuzdelık dılımdekı (% 6) bır adayın 07 leşme şansı kendıhgınden ortadan kalkmaktadır OrneŞın yuzdehk dıhmde (% 7) bulunan bır adaydan daha yuksek aday ıkuıu sudda 17 yuzdehk dıhme uygun bu teıcıh kodla puan dlrnış oldugunu dnldyabıhrız dıktan sonra alt sıralara 1 ü dılune uygun bır tercih kodladıOSYM her yıl adaylara postaladığı kılavuzda bolumle gmda hdtdh oualdiıid yapmış olacaktu rın bu yuzdelık dıhmlennı açıklamaktadır Bolumlenn yuzde lık dıhmı en son yapılan OSS sonrasmda ılgılı bolump pn son O7yurek (1997) ara^tırmd&ınddkı orrıeklemde benzer sıradd yerleşen dddyırı bulunduğu yuzdehk sıradır Sonuç olarak adaylar behrtılpn bu yuz Tablo1. Tek puan türünden tercih yapılmau dunımunda terdhlerin dehk dıhmle bulunduklaıı yuzdehk dıhmı kar hatah sıralanifina blr örnek. şılaştırarak tprcıhlerını yapmalıdır Yuzdelık sıraları ve puan turu Teıcıhlerın suası 2. Hata: Puan ya da yuzdehklerdekı yıl 16 OSS Sozel 1 tercih hk eğıhmın ıncelenmemesı 2 tercih 17 OSS Sozel Adaylann yaptıklan ıkıncı onemlı hata 3 tercih 10 OSS Sozel = = = HATALI SIRALAMA1 ıse tercih yapardk adayın sadece geçen yıl 18 OSSSozel 4 tercih B şekılde en az bu tane hatah sıralama yapan oğrencı oıarurun % 25 oldugunu buhnuştur Yapılan bu başka hata da ddaylaıuı bolumleıe aıt kod lamalan yanlış ya da eksık bıçımde terrıh bıldırım formldrma ışaıetlemesıdu Orneğuı Abant Izzet Baysal Unıvereıtesı Bo lu Sağlık Yuksek Okulu Hemşuehk progrdmuid aıt kod 1011012 şekhndedıı Adaylar bu kod numaıasında kuçuk bır yanhşhk ydptıkldrı zaman hıç yerleşemeyecekler ya da duşunmedıklerı bır programa yerleştırüeceklerdır Ozyurek (1997) omeklerrunde bu şekılde hdtalı kodlama yapan % 18 oranında aday olduğunu belırlemıştu' Her ne kadar elde edılen bu bulgularuı degışık omeklemleıde tekrarldnmdsı gerekse de her ıkı oran da şaşırtıcı bıçımde yuksek olduğuna goıe adaylaı teıcıh büdıımı foımlanru dıkkath olduguııa ınandıkları kışı ya da drkadaşlarına mutlaka kontrol ettırmehdıı Karşılaşılan zorluklar Bu hatdlardan başka adayldr şu üa durumld karşılaştıklannda da zorluk yaşa maktadu:lar (1) Bırden fazla puan turunden tercih yapma durumunda ounak ve (2) kıla vuzda tercih edıunek ıstenen bolumun geçen yıldakı puan ve yuzdelık dılunının belu tılememesıdu" Karşılaşüan bu üa boı urıu dşmanuı en geçerh yo lu adaym uygun ıpuçlan bul maya çahşmasıdır Bırden fazla puan turunden (ornegın hem sayısal hem de eşıt ağırhk) tercüıler yapumak ıstendıguıde hangı puan tu rundekı bolumun hangı sırada yazüacagı sorunu ıle karşüaşüabuır Çunku bu tercıhlerın yuzdelıklennı ya da puanlannı tek puan turune gore yapüan tercih suBİamalannda oldugu gıbı buyukten kuçuğe dogru sualamak kolay degıldır Yanı hangı puan turundekı bolum lere onrehk verümesı gerektığını duşunmek gereklıdır Ayrı ca farkh puan turlerı ıçın bıle olsa yıne hatah sualama soı u nu ıle karşı karşıya kalmabıhr Sorunun çozumu ıçın adaylar kendı kışısel ıstekleruıe gore bu sıralama yapabıhıleı An cak teıcıhleıuı pudn ve yuzdehkleruu Idinarnen goz didı etmek dogru ohnayacaktır Dıger yandan farklı puan turleruı dekı tercÜTİerın puan ya da yuzdelıklennın hatdsız bıçımde buyukten kuçuge dognı sıralanabümesı ıçın en azmdan Y OSS puanlarının arıtmetü< oıtalama ve standaıt sapmalaıı gıbı bügılere ve yapüacak çeşıth hesaplamalara gereksınım duyulacaktu Bu yuzden mukemmel bu sualama yaprrıak kolay ohnayabüır lojı ve reanımasyon uzmanı gozuyle de olsa ıvedıhk ve oncelıkle vuı gulanması gerekıyor l.Metne duz bakıldıgında Tıpta Uzmanlık Kurulu (TUK) Egıtım Kurumlarıru Değerlendume Komısyonu (EKDK) Uzmanhk Dalları Egı tım VP Mufredat Komısyonu (IIDFMK) gıbı yurutmeye yonehk orgdnldrm oluştuı ulduğu goruluyot Oysa program çalısma ve karar alma sureç lerıne ıhşkın aynntıh bu bdkış baglayıcı/nıhaı dşamaya gehndıgınde bu tun platformlarda gerçek behrleyıcının TUK oldugunun farkma vdrılmd smı saglamaktadıı Oyle kı bu yandan komısyonların ılgılı alanda belır leyıcı oldukldrı zıkredıluken yetkı ve soı umlulukldrında oıtat madde olarak Onaylayıcı ve son behrleyırının 11JK olduğu vurgulanmaktadır 2. Komısyonlann heı buuıın oluşumundakı sayüara dıkkat edıldı ğınde onrehkle Sağlık Bakanlıgı hemen ardmdan YOK un belırleyıcı ol dugu goıuhnektedır (dı^ hekımhgı toplcintıldrı dıç>ı) EKDK nda 11 uye de 4+5 UDEMK nda 333 uyede 11 H 111 Oysa her ıkı komısyondd he kımleruı meslekı orgutlenmesı TTB (1+37) 38 uye ıle temsıl edüırken SSK (1+37) ve GATA (0+37) de 38 ve 37 uyelık almdktddır TUKnurı toplam 14 uyesmden bırı SB Musteşan (kı başkandır aynı zamanda) 51 bakanhkça seçılen 5 ı YOKnca atanandan oluşurken TTBnden 1 SSK ndan 1 GATA nden 1 uye dhnmdktddır Turkıye de sıydsetı ve o dkış ıçersmde Sağhk Bakanhgmı duşunursenız TTB dışında meslekı ve sıvü orgutlenmeleı ın yer alamadığı alanların ıse nıcel dengelerı saglayama Oncekı yılın puan ya da yuzdehk dıhmımn behıtü medıgı durumlarda adayın tercih etmek ıstedıgı bolumlere yakuı ozeüıklere sahıp dıger bolumlerı bulmak gereklıdu Bu bolurrüerm yuzdehk düınüerı ogrerulerek tercüı edümek ıs^ tenen bolumun olası yuzdelık dıhmı kıydslandbüır Boylece bu^ ıpucu elde dıgı bu komısyonların ruhaı kertelerdekı ışleyış ve kararlannın hayata ve edılmış olaraktır Kıyaslama yapüacak tıbbd ıidbil ydnbiyabıleceguıı kolayhkla ongorebüırsuıız Işte o zaman dıger bolumler mumkunse aynı ısunde da bırüerı nın derdının dkddemık kaygıldr degıl tıp camıası ve en ve aynı şehırdekı dığpr bır unıversıtede onemh alanlanndan buı olan uzmanlık kurumunda sıyası ıktıdan ege 1 olmahdır Omeğuı A bolumunun yuz rrıen kıhna ugrd^ı oldugunun faıkııid vanısınız dehk dıhmının heı hangı bu nedenle yuz 3. Ihtısas surelerı unvanlar ve yan dal ıhtısaslarının belırlenmedelık dıhmı belırtılmemış olsun A sınde kasıtlı degılse fahış hatalaı soz konusu Orneğın Turkıye tıbbı bolumunun olası yuzdehk sırabinı kes nm başldngıç gehşun ve kurumsdlldsmd tdrıhuıde yogun bdkun olgusu tırebılmek ıçın aynı şehırdekı yoksa na bakarsanız yaklaşık 50 yühk surecın her aşamasmda anestezıyolojı yakın bu şehudekı ve aynı ısımdekı dığeı ve leanınidbyon uzmanldiuu goruısunuz Oysa yenı tuzukle Yoğun programuı yuzdelık dıhmı ogrenüeıek Balam Uzmanhgı kırnı anabüım ddlldrına ydn dal ıhüsdsı olarak verılırkıyaslama yapüabüıı ken bu ışın kurucusu ve surdurucusu konumundakı Anestezıyolojı ve Reanımasyon ABD na bu hak verılmemektedır Anestezıyolojı ve Rednı masyon uzmanlık egıtımının suresımn uzatılmayıp 4 yılda bırakılmasını yogun bakım yan dal ıhtısas suresı 3 yıl olarak behrlendıgıne gore anes tezıyolog ounak ıçın 1 yıllık surenın yeterlı oldugu ya da Reanımasyon bolumunun de facto kapsam dışı bıraloldığı sonuçlan dışında yorum ldydbılmek oldsı degıldır Geı rdh ya da Ortopedıst 2 yıllık egıtım sonra sı acıl tıp uzmanı unvanı alabılırken Anest ve Rean Uzmanı hekım bu haktan yoksun kıhnmaktaduDr Ercan Türeci Kaynakça Özyurek R (1997) Lıse son sınıftakı o(}ren cuenn cmsıyet ve matematık puan duzeylfrme gore yuksekoğretım proçramlannı tercıhleny le ılgılı davrdmşlan 3 Ulusal Pukuhjık md ve Rtihberhk Konyreu Buduüen Çukurovj Unıvemtesı Egıtım Fıkultesı III Cerrahpaşa Tıp Fakultesı Ragıp Ozyurek Çukurova Unıversıtesı Rehberlık VP Psı kolojık Daruşma ABD E posta canlu ra@ru edu tr 802/13