Katalog

Suda boğulma: Trafikten sonra en çok öliim nedeni Boğulma, kaza sonucu görülen ölümler arasında üçüncü sırada yer alır ve 544 yaş arasmdaki yaş grubunda da trafık kazalanndan sonra en sık görülen ikinci ölüm nedenidir Ulkumen Rodoplu* TEMEL YAŞAMtD£STEd(nD) Uz. Dr. Ülkümen Rodoplu, Acll Tıp Demeğl Bafkanı Kaynak: Acll Tıp Demeğl ilkyardım Temel Yafam Desteğl El Kltabı, IV. Baskı, TYD I A T uın dunyada suda boğulma olgulanmn büımsel anlamda ele alınması ük kez 1774 yılında Socıety for the Recovery of Persons Apparently Drow ned' adlı topluluğun kurulmasıyla gerçekleştı Bu topluluk aıaştır ma halk pğıtımı yanısıra boğulmuş ınsarüarın tedavısı üe ügüenmpkteydı Bu topluluk gunumuzde Royal Humane Socıety olarak çalışmaktadıı (1) hdlk ecjıtımlen üe uyarüar tekrarlanmalıdır Teknelerde can sımıtlerınm bulunmabi ve bunlarm yeterh sayıda olması çok onemlı dır Bazı olgularda boyun travması ya da benzerı yaralanmanın ardınddn suda boğulma olabılmektedır Bazı olaylar da donma ya da bayüma suçlanmaktddır Sara hastalıgı tanısı konmuş olan kışüerm de yuzmeden once gereklı tedbırlerı alması gerekır Yuzme havuzlarında çahşan perso nelın kurtarma ve temel yaşam desteğı eğıtımlerı tdm olmalıdır ve temel yaşam destegı eğıtım sertıfıkalan her yıl yenılenmelıdır Havuzlarda ükyardım ve acü yar dım mal?pmelerı üaçldiı el altında bulundurulrridüdır Bu malzemeler bellı aralıklaı ld kontrol edümelıdu 12 yaşınm altındt» olan çocuklar mutlaka annebabdlannır^ya, da bır başka erışkının denetımı a l t ı r 4 a ^ ' ya gırmelıdır Bayüma ya da havdle nobet leı ı olan tum ınsanlar tek başına suya' gır^ mektpn kdçmmdlı mutlaka en az bır kışının denetımı altında olmalıdu ı C {Sak*)tm} (Havayolu) Ttkanıt&k varma (y^bancı oUn, Çeneyifcakfcrarafcbaşi GERİYE AL tatanadit, yamcfc M») havayohjndan UZAKLAŞT1R Sctunm Ob*. surt »oiunum UYGULA Kalp masajt + suni sokınum UYGULA Kazayla ortaya çıkan dığer olum olguldrında gorulduğu g±ıı suda boğulma çoğunlukla genç yaştakı kışüeıde gomlur Boğulma nedenıyle gorulen olum oranı son 20 yüda gpnç yaştakı kışüerde gorulıır Boöjulmd nedenıyle gorulen olum oranı son 20 yılda artmıştır Bu artış yuzme havuzlarının sayısının aı tmasına nufus artışına al kol tuketımının drtmasma bağlanabüır (2) Boğulma kaza sonucu gorulen olumler arasında uçuncu sırada yer alır ve 544 yaş arasındakı yaş grubunda da trafık kazala rından sonra en sık gorulen üancı olum nedenıdır (3) 2 yaşının altında ve ergenlık ydş grubunda (1019 yaş arası) daha fa?la gorulmektedır (4) Bununla bırhkte ılerı yaşlarda da kuvette boğulma olgulannd rastlanmaktadır ABDde araçlarda emnıyet kemcn kullanımının ydygınlaşmasından sonra çocuklaıda suda bogulrnaya bağlı olum olgulan kaza sonucu oıtaya çıkan olum nedenlen arasında on sıraya yerleştı (5) Tum dunyada yılda 14Ü 000 kışının boğularak oldugu tahmın edılmektedır (6) Kesın sayı bılınmemekle berabeı heı yü ulkemızde ozellıkle yaz aylarında çok sayıda suda boğulma olgusu gorul mektodır Bu kazalar deruzlerde golvenehır sularında bdiaj gollorınde banyo kuvetı ya da havuzlarda olmaktadır Risk faktörleri Yaş: Suda boğulmanm erı sık gorul dugu yaş grubu sırasryld 1 yaşının altındakı çoruklar ve ergenlık çagındakı erkeklerdıı Cinsiyet: Erkeklerde tekneye baglı boğulma olguları kadınldtla kaışüaştırüdıgında daha çok gorulmektedır bu oran 12 1 erkekler lphınedır Bunun dışındakı bogulmd olgulaıı oranı ıse yıne erkekler lehıne 5 1 dır (/) Hava yolu: Teknik: Çene yukanya kaldırüırken başın gerıye çekılmesı düın ve gırtlak kapagının bağlı bulunduğu alt çe ne üe bırhkte yukarıya kalkmasını sağlayan hava yolunu açar Solunum: Solunumu durmuş kışının akcığerlerıne en hızlı ve etkıh şekılde oksıjen vermenın yolu ağızdan ağıza veya agızdan buruna soluk vermektır Buna Sunı Solunum denır Uygulama: Sunı solunum 4 5 sanıyede bır soluk vermek şekhnde uygulanır Solunum tekrar boflayınca tunl solunum durdunılur, hasta lyUesme pozlsyonuna getlrtllr ve yan yatınlır. Havuzlar Gelışmıs ulkelerde evlerde bulunan havuzlar suda bogulmanın en buyuk nedenıdır Gerı kalmış ulkelerde ve Turkrye'de ıse su kanallan dereler ve gollerde gorulpn olgular daha fazladır Dolafun: Bırıncı kaybolmuş olan bır kışıde nabız kontrolu (boyundakı şah damarından) yapüarak kalp durması saptdiıınca sunı solunum + kalp masajı uygulanır İlaç En onemlı etken alkoldur Alkol aynı zamanda vucut ısı kaybını arttınr yutma reflekslerını azaltır ve kusma olasüıgmı artınr Ayrıca alkolun en onemlı etkrsı vucutta reflex yavaşlaması ve değerlendırme kaybına nederı olmasıdır Uygulama: Once agızdan 2 tam soluk verıp 15 kalp masajı yapmak şeklınde uygulanır (dakıkada 100 masaj olacak şekılde) Nabız gerı gelene kadar ma saj ve sunı solunumu bırhkte surdur Nabız aümı başlayınca masaj bırakürr Solunum gerı donene kadar 5 sanıyede bır kurtarma soluğu vermeh Solunum tekrar başlayınca sunı solunum durdurulur, hasta ıyüeşme pozısyonuna getırdır Korunma Bogulmaddn hemen sonra almacdk onlemler ve yapüması geıekenler ne kadar onemlıyse onceden alınması gereken ko runma amaçlı onlemler de o kadar onemlıdır Su ustunde ya da su kenarında bulunan ve bulunması gereken herkesın yuzme kurtarma ükyardım ve temel yaşcim deste gı bügısmm olması gerekrr Alkol alımınm ardından yuzme ya da gezı amaçlı tekne gezu>ı suda boğulma olasılığını drtırmaktadır Bu konuda hem yasal ve cezaı onlemler ahnmahdır hem de Hastalıklar Kan şeken duşukluğu (hıpoglısemı) kalp krızı kalp rıtm bozuklukları depres yon ıntıhar gıbı olgular suda boğulma rıs lonı arttırmaktadır HıpotermıDuşuk vucut sıcaklıgı Tekne kazdlarmda en onemlı boğulma nedeni hıpotermıdır Hık suda gorulen 802/10 r,, ,^ , n n n i ,,t , ,