Katalog

Uçak korsanlannı durdum Uluslararası terörle mücadele kuruluşları, uçak kaçıran teröristlerin uçağm kumandasını ele geçirmelerine engel olmak için eski önlemleri gözden geçirirken, yeni yön temler peşinde.... skiden uçak kaçıran hava korsanlan yetkililerle temasa geçerek pazarlıga otururlardı. Şimdi, biliyoruz ki yeni nesü hava korsanı binlerce insanı öldürmek için, yaşamı pahasına yakıt clolu bir uçagı 200 tonluk güdümlü fuze haline dönüştürmekten kaçınmıyor. Peki, bu intihar komandolannı bir şekilde durdurmanın yolu yok mu? Önlemlerden biri korsanlann kokpite gırmelerine engel olmak. "Kilitli ve güçlendirilmiş bir kokpit k'apısı havayollan şirketlerinin eskiden beri üzerinde durduklan bir çözüm" diye konuşan Toulouse'daki Airbus şirketinin yetküüermden David Villnpillal, kokpite gıremeyen korsanın amacına ulaşamayacagını soyluyor. ABD'de Hava Yollan Pilotiarı Birligi (ALPA), diger önlemlerle birlikte güçlendirilmiş kapı fıkrini destekliyor. Fakat dışandan açılması mümkün olmayan bir kapı korsanlann kabin mürettebatını ve yolculan tehdit etmelerini engellemeyecek. Kaldı ki 11 Eylül'de ikiz kulelere çarpan uçaklarda olayın böyle cereyan ettigi E duşunulüyor. Bazı yetkilüer ise işi daha da ileri gotürup kabin ile kokpit arasında surekli bir bölme bulunmasını öneriyor. Ancak bu fikre karşı çıkanlar var; bunlar kabin mürettebatının hastalanan ya da işini yapamaz hale gelen pılotlara yardım edemeyecegını öne sürüyor. Başka bir goruş ise pilotun rolü ile ilgili. Tüm uçagın yönetiminden sorumlu olan kaptan pilotun uçagın bazı bölümlerine erişememesi sorun çıkartabilir. Boeing'in yetkılılennden Elizabeth Verdier bu konuda şöyle konuşuyor:"Önlem alırken pilotların rolü goz önünde bulundurulmalı. Acil çıkış kapılan ve tüm güvenlik pilotun sorumlulugu alundadır Her yolcu tek tek saglam bir şekilde uçagı terkedınceye kadar pilot kontrolu elden bırakmamalıdır." Bütün bu itirazlara karşın ALPA daha güvenli ve daha saglam kokpit kapısı konusunda ileri çalışmalann yapümasım istiyor Aynca kabınde çıkması muhtemel tehdit gırişimleri ne denli korkunç olursa olsun kokpit kapısının açümaması dogrultusunda yeni kurallar getirilmeli. Ancak her şeye karşın korsanlar kokpite girmeyi başanrsa, kontrolu ele geçirmemeleri için ne yapılabilir? Burada tüm umutlar "biyometrüt teknoloji"de odaklanıyor Bu teknoloji pilot koltugunda oturan kişinin gerçek pilot olup olmadıgını yüzdeyüz dogrulayacak niteliktedir. Yuz şekli, iris, parmak izi, ses ve hatta kalp anşı gibi kişiye özgü biyolojik özelliklerden yararlanarak elektronik kimlik kontrol teknikleri burada devreye sokulabilir. Biyometri, hâlihazırda bankalarda ve nükleer santrallarda çakşan kişilerin kimlik tespitinde kullanümaktadır. Aynı teknik püotların kimliginı de tespit edebilir mi? Villupillai bu soruyu şöyle yanıtlıyor "Hayır, bu sistemi oturtmak hem çok zor, hem de çok masraflı. Oysa bu para teröVMJ ristlerı durdurmak için ym başka alanlarda kullanıla^ bılir Aynca kokpıtte püo1 tun dikkat etmesı gereken o kadar çok kontrol pane1 vaf'ki, bunlara yenilerinı 1 eklemek cinayet olur." Ancak bazı biyometnk sistemler püotlann dikkatini dagıtmayacak kadar gızli olabilir. Örnegin kalp ahşlanru tanıyan bir sistem, radar yardımıyla kimliginizi uzaktan da tespit edebilir. Georgia Tech Araştırma Enstıtusu'nden Gene Oreneker ve ekibi, Pentagon'un Savunma Üerı Araştırma Projeleri Daıresi tarafindan finanse edüen göze çarpmayan bir biyometrik sistem geliştiriyor. Gücü düşük radyo dalgasını kalpten yansıtan sistem, Doppler etkisinden yararlanarak yanm mılimetre kadar küçük hareketleri tespit edebiliyor. Bu ışlemin sonucunda kalp atışlan kisinin imzası yerine geçebüiyor. Bu sistem otomatik olarak kişinin canlı olup olmadıgını da belli ediyor. Bütün yeni teknolojüer özellikle kokpitte radyo dalgası ureterek yararlı olanlarABDde Federal Havacılık Dairesi'nden, diger ülkelerde de benzerı kuruluşlardan onay almak zorunda. Kokpitte kontrolu ele geçiren korsanlardan kontrol nasıl geri alınır? Seçeneklerden biri uçagın otomatik iniş kapasitesini geüştirmek. Halihazırda teknik olarak bir hava taşıtını pilotsuz olarak kontrol etmek ve yere indirmek mümkün. Hava trafik kontrolu tarafindan tetıklendıgi zaman böyle bir sistem, kaçınlma sırasında devreye giren biyometrik alarm sayesinde uçagı guvenli bir şekilde yere indirebilir. Ne var ki bu tür sistemler çözüm getirdikleri oranda sorun da yaraürlar. Öncelikle püotlar veya yolcular uçagın kontrolunu bilgısayara bırakmaktan doğal olarak huzursuz olurlar Aynca hava trafik kontrol kulelerinin gudumundeki kalabalık hava koridorlannda otomatik uçuş sonmlara yol açabüir Bundan başka sistemin bozulma veya kaza ile devreye girmek gibi sakıncalan da söz konusu. Modern sistemler, adına "BCategori II 'BigBn Celecekte kimlik tespiti ve şüp ciddi bir darbe niteliği taşıyaı 1 m Eylul 2001 tarıhinde pek çok I birçoklanna gore yeni başladı mt adında bir sivil toplum örgütür ra her turlu güvenlik önlemi yeniden det bazında kımlıgın gizli tutulmasından yükst dar geniş bir spektruma yayılacak" diyor. ABD Adalet Bakanı John Ashcroft, daha genış yetkiler talep etmeye hazırlar kimlik tespıtinde ve faaliyetlerin takıbindc me yanşına girmis durumda. Böyle devaı ri" buyuk bir hızla gelişıp, her yerde varlı Bu tur teknolojüer Dünya Ticaret Me terör girişimlerini engeleyebilecek mi? Ay lanan özgürlüklerin karşüıgmda huzurlu b Artınlan güvenlik önlemleri ilk önce yor. lnsanlan vücut özellıklerinden tanı> üzerinde en fazla durulan yontem. Şımdili da kullanılan iris tarama yontemi pek yakı nı'nda başlayacak. Insanlar bir kez biyometrik sistemle nusunda yalan söyleyemeyecekler iris tar tabanına yüklenebildıgı anda teronstlenn riş çıkışı engellenecek. Yüz tanıma yonteı şan teröristlerin tespitini kolaylaşüracak. C mi 3 ya da 4 yıl içinde havaalanlannda rut Ne var kı bu sistemler saldın planla findan tanınması durumunda işe yarayabili Dünya Ticaret Merkezi'ne saldıran kışüeri rini ABD topraklarına ayak basuklan and. metrik sistemlerin ve yuz tarama yonten gerekü oldugunu açıkça ortaya koyuyor. Kalabalık yerlerde tuhaf davranışlar 760/12