Katalog

Torunlanmıza devredebileceğimiz büyük bir projenin, tam yedi yıldır ve tamamen gönüllü çabalarla sürdürüldüğünün farkında mısınız? ' Emel Eratlı Anadolu'nun kültür n tedık E sas habere geçmeden once bıraz belleklen tazeleyelım, bıraz da "bu memlekette zaten bır şey yapürruyor" dıye dert yananlann kulaklannı çınlatalım ıs Yola çıktıklannda yok olmayanlan saptamışlar once İŞTE OLMAYANLAR; Konu son derece onemlı, Anadolu'nun kultur mırasını korumak ıçın bır yapı oluşturabılmek Proje yurutuculen çeşıtlı unıversıtelerden ogreüm uyeleri, ensutulerden araşürmacılar, arkeolojı ogrencüerı ve çeşıtlı alanların uzmanlanndan oluşuyor Proje Oguz Tanındı, Ahmet Boratav, Mıhnban Ozbaşaran, Savaş Harmankaya, Burçın Erdogu Aksel Tıbet, Nalan Fırat, Incı Delemen, Selma Bulgurlu, Se def Çokay, lrfan Sayar Aslan Gençer, Ayşe Orhun Şenay Seba, Bıke Yazıcıoglu Mete Aksan, Enıs Tartan, Zeynep Turkay Gunay Koçhan Gulgun Dervış Tank Guçluturk tarafindan yurutuluyor Korumacüığın pek gozde oldugu ama dogru yontem bır turlu bulunamadıgından olsa gerek bır çok ıyı nıyetlı çabanın büe sonuçsuz kaldıgı ortadadır Korumanın ancak ve ancak neyı koruyacagına daır dogru bügılere sahıp olundugunda gerçekleşecegı duşunulerek yola çıkılmış bır projeyle karşı karşıyayız TAY „^ t Turkıye'de 1800'lerın başından beri yüzey araştırmaları ve kazüarla saptanmış tum arkeolojık buluntu yerlennm kronolojık bır envanterının çıkarüarak bılgmın ulusal ve uluslararası platformda paylasılmasına yonelık bır proje TAY Hem de turunun ılk ve tek ornegı olma ıddıasıyla1 Ve, tam yedı yüdır arkeolojık yerleşmeler hoyukler tumulusler, anıtlar mezarlıklar oren yeılerı yerleşme yerleşme hoyuk hoyuk tumulus tumulus belgelenmekte • Anadolu ve Trakya'nın, ınsanoglunun yerleşügı ılk donemlerden yakın çaglara dek derh toplu, aynntüı bır yerleşme ve kultur envanterı yok • Bu bolgelerdekı uygarlıklann kulturel gelışımını başından sonuna dek ınceleyebılmek ıçın sıstemü bır belge arşıvı yok • Anadolu ve Trakya kulturlerının kronolojık olarak hem kendı ıçınde hem de bırbırlerıyle üışküen yeterınce açık degıl NELER YAPILMALI? Oyleyse neler yapılmalı demişler 7yıUırttinn çalışmalann ürünü... AHceoloıJlk yeriefmeler, höyükler, tümülüsler, anıtlar, mezarlıklar, ören yerleri Ifte bu üç klasöru afmif dunımda. • Turkıye kultur mırası oncelıkle elektronık korumaya alınmalı, • Basüı ve elektronık ortamda yayımlanmalı ve dunyaya açılmalı, "" * • Turkıye sıstemlı olarak ve yenı teknolojılerle taranmab mevcut bügıler doğrulanmalı, yenı yerler belgelenmelı • Anadolu ve Trakya toprakları uzerındekı, gerek doga, gerek ınsan elıyle yogun olarak suren tarıhı eser tahrıbannı ızleyecek ve kamuoyunu uyara cak bır kurumun oluşturulması geıektığı gorulmuş açıkça Boylece, kulturel mırasa ılışkın verılenn kurumsal ve sureklı bıçımde bırıktırılerek, dogrulanarak ve gııncellenerek kamuoyuna aktanlması ıçın Turkıye Arkeolojık Gozlemevı TAG'ın kurulması çalışmalannı başlatmışlar Bır yandan da TAY hayata gozlerını açmış ve hem basüı ortamda, hem de mternette ügılüerıyle buluşmuş bıle TAYEx ile 74 yıllık rüya gerçek oluyor "(..) Esas fikri hakikat halıne sokmak ıçin Profesor M.). Breasted, talebesi Von Der Osten'de çok kuvvetlı bir yardımcı bulmuştur. Texier'nin, büyuk VV.M.Ramsay'ın "hayrulhalef'i olan bu genç Alman, Anadolu'dakı çalışmaların nasıl başlaması lâzımgeldiği hakkında ilk projeyi yapandır; M.j. Breasted ise buyuk muhalefetlere rağmen kendısinın bu genç ve ecnebi talebesıne ınanarak onun programını derhal tatbikata geçirtecek buyuklüğü ve nufuzu gostermiştir. Bu programı öyle hulâsa etmek mümkündur: Anadolu'da uzun, geni} bir arkeoloji seyahati yapmak; diğer arkeolog seyyahların gorduklerini yeniden gormek; yazdıklarını tahkik etmek, söylediklerini yeniden tevsik etmek; görmeden geçtikleri uzerinde durmak; sonra, gitmedikleri, görmedikleri sahalar, harabeler ve eserleri ziyaret ve tesbit etmek.., hulâsa burada arkeolojiyı alâkadar eden her şeyin bilânçosunu yapmak. Daha sonra bu gorülenleri, yeniden oğrenilenleri bugune kadar yazılmış, şayi olmuş bulunanlarla karçılaştırmak.. ve nıhaî bir fikir ortaya koymak.(...)" tarafindan gruplanabüen smıfldndırılabüen bırbırındeı bagımsız foylerden oluşuyoı Aıkeolojık çalışmaların de vıngenlıgıne paralel olarak foylerın gerektıgınde guncelle nerek kullanıcüarına gonderümesı de hedeflenıyor http //tayproject org adresınden ulaşabüeceğınız m ternet sayfalan ıse Turkçe ve îngüızce Turhye kulturel mı rasının verüerıne dunyanın her yerınden kolaylüda ulaşüa bümesını amaçlayan bu yayın şımdüık bır ulkenın ınterne uzerınden ulaşüabüen ük kultur/yerleşme envanterı Bu ad rese ulaştıgınızda yayınlanmış uç klasore aıt arama yapüa büen verı tabarüarı üe yerleşmelenn çızımlerını bulacaksı nız TAY KEŞİF GEZİSİ * '; ' . *^ Basüı ortamda uç klasoru var TAY'ın 1996'da Paleolıtık Çag, 1997'de Neolıtık Çag ve 1998 Mayıs'ında Kalkolıtik Çag klasorlen yayımlanmış Buuçklasorun oluşturulabümesı ıçın 1800'u aşkın yaym taranrnış Ilk Orta Son Tunç üe Klasık Çag klasorlerının hazırhklan (von der Osten'dan [Exploratmn m Hıttıte Asıa Minor, 1926, s VIII] aktaran Remzı Oğuz Arık ["Anaıse suruyor dolu Arkeologya Tanhmde Alişar Hafrıyatı", Turk Tarıh ve Arkeologya ve Etnografya Dergm, Temmuz Bügısayar ortamında hazırla1933, Sayt 7, Istanbul]) nan TAY klasorlerı kullanıcüar Fotoğraf Imatlı keyf ekıbı (Turkıye, 1926) Exploratıons m Central Anatolıa Seasons ol 1926 Artık sıra geldı esas habere ' ' ? Butun bu çalışmalar yapüırken derlenen bügüerırı guncellenmesı sorunu çüanış ortaya Yülardır bırıkürüen bügının dogrulanması gunun getırdüderıyle ne durumda olduklannm gorulup bügı dagarcıklarının elden geçmesı gereklüıgı kaçınümaz olmuş Ve TAY arazıye çıkmaya karar vermış TAYEx (TAY Expedıtıon/TAY Keşıf Gezısı) TAY Projesı'nın onerrüı aşamalarından bırı olan TAYEx uzman bır ekıp üe 4 yü boyunca dolaşacagı Turkıye'nın butun bolgelermde bugune kadar yapümış yuzey araştırma alanlannı kazı yerlerını çagdaş teknolojüer ve bügısayar donanırrüı araçlarla tarayacak Eldeh verüer dogrulanır ya da tashıh gorurken, yenı buluntular da belgelenecek Sonuçta ne mı olacak, Turkıye'nın gorsel arkeolojü< arşıvı Dunya Bankası ve UNESCO üe bırlıkte TAY'ın çalışmalannı yakından ızleyen Natıonal Geographıc Socıety, Comıtte for Research and Exploratıon, TAYEx projesının 4 yüı ıçın destek verecegını büdırmış Konunun heyecan vencı yonlerınden bırı de, her yü Nauonal Geographıc'e 1000'ın uzerinde ve çeşıtlı konularda sunulan araştırma projelerı arasından sadece 200 projeye boyle bır ayrıcalık tanınması Bu destek, bügısayar donanırrüı bır karavan ve bır mınıbus üe yola çıkacak TAYEx'ın bır yükk butçesınm 682/12