Katalog

KISA HABERLER HAFTANIN GÜNDEMİ Bebekleri hızlı sallamayın! Sallanmış Bebek Sendromu (Shakenbaby syndrome) arvard Unıversıtesı'nde yapılan son araştırmalar sonucunda, her yıl yuzlerce kuçuk çocukta şıddetlı sallanmaktan dolayı beyın zedelenmesı ve ölum ortaya çıktığı saptanmıştır 5 yaşına kadar gorulebılen sallanmış bebek sendromu (shaken baby syndrome, SBS) rıskı ozellıkle 24 aylar arasında artmaktadır ABD'de hapısle cezalandınlabılen bır suç oluştur masına karşın vaka sayısı gıttıkçe artarak suregelmektedır 1980'den berı yıl lık ıstatıstıkler de ıhmal ve ıstısmar edıl mış çocuklara aıt gostergeler uç kat artmış tır ve olay sayısı uç mılyonun uzerınde dır Bıldırılmış fızıksel ıstıs mar vakalarının uçte bırını ıse bır yaşın altındakı çocuklar oluştur maktadır SBS, ılk kez 1974'te bır sendrom ola rak tanımlanmıştır SBS hasarlarına maruz kalan her 4 bebeğın yaklaşık bır tanesının de olduğu bıldırılmektedır ölmeyıp yaşayanlarda ıse goz ve beyındekı kanama lardan dolayı korluk, zekâ genlığı, felçler, bayılma nöbetlerı, konuşma ve oğrenme bozukluklarını kapsayan onarılamaz beyın zedelenmelerı oluşmaktadır Acıklı olan ıse bu olayın kokenının cahıllıöe dayanmasıdır ABD'de SBS'yi Onleme Programı kapsamında yapılan bır çalışmaya gore aılelerın ve dığer bakıcıların yuzde 37 sının bebekleri çok sallamanın tehhkelennden habersız oldukları saptandı Bu bıçımde zarar gormuş bebekleri olan ınsanlann çoğunun sureklı kotu davrananlar değıl, çocuk bakımının zorluklarından bunalmış ınsanlar oldukları bılınmektedır I Şımanklık değil ozellıkle ılk aylarda gunun ortalama her 4 saatınden bırını ağlayarak geçıren bebeklenn bakımı kolay bır gorev de ğıldır Dolayısıyla SBS gostergelerının buyuk bölumunun çocuk ağlarken oluşması da surpnz değıldır Bebekleri şıddetlı sallayan ınsanlar çocuğun ağlamasını kontrol altına almadakı yetersızlıklerını kabullenemezler, hatta bebeğın rahatsız etmek veya dıkkatı çekmek ıçın kasıtlı ağladığını duşunurler Bır kısmı ıse bebeğın sureklı ağlamasını sımanklığm bır gostergesı olarak algılayıp fızıksel olarak dısıplıne edılmesı ge rektığını duşunurler Sonuçta çocuğa bakan kışıde ağlamayı susturmak ıçın onu sallamakla kızgınlık arasında kısır dongu oluşur Yenıdoğan çocuğun davranışlarının ebeveynler tarafından daha lyı anlaşılması ve ıstenmeyen davranışların bılınçlı bır bıçımde yok edılmesı SBS'nın ortaya çıkışını cıddı bıçımde azaltabı hr SBS'nın temel oncu gostergesı kontrol kaybı olduğu ıçın, kontrolunu kaybettıgını duşunen bakıcılar çocuğa dokunmayı kesmelıdırler Bebeğın guvende olmasını garantı altı na aldıktan son ra bulunduğu odayı terkede rek kendılerım sakınleştırmelı dırler Daha sonra ıse ağlamanın nedenlerı duşunulur Bebek has ta mıdır, aç mıdır, altı kırlı mıdır, korkmuş mudur, bır yerı mı acımıştır'? Daha sonra da sakınleştırme teknıklerını denemelıler Soz gelımı poposunu patpatlama, sarılma, konuşma veya şarkı soyleme gıbı Bebeğın ağlama sesı alışılmadık gelıyor veya aşırı gozukuyorsa ebeveynler mutlaka çocuk doktorunu aramalıdırlar ABD'de SBS olaylannın yuzde 60'ında çocuğun babası veya annenın erkek arkadaşının 20' lı yaşlarda olduğu sap tanmış Bızım toplumumuzda ıse yaygın tavır babaların bu zor anlarda anne yı yalnız bırakıp ya başka odaya ya da evden dışarı kaçmaları Bu nedenle SBS olaylannın eğıtımı mutlaka anne ve babalara beraber verılmelıdır (Kaynak Newsweek, Sprıng/summer 1997 Specıal Edıtıon) Dr. Fıknye Inanç Baş Çocuk Hastalıklan Uzmanı Teknoloji Geliştirmede Fikir ve Açık Pazarı Tubitak ıle TTGV (Türkıye Teknoloji Gelıştırme Vakfı) Kasım ayı sonunda duzenleyeceklen bır toplantı ıle ulkemizde ılk kez teknoloji konusunda bır açık fıkır pazarı oluşturuyorlar. Toplantının resmı adı. "ArGe Proje Pazan 1997; Sanayıde Teknolojık Işbırlığı Platformu". Dunya pıyasalannda rekabet edebılmek ıçın, uretıcının teknolojık yenılıklere dayalı yenı ve kalıtelı urün gelıştırmesı gerekıyor. Bır suredır araştırma gelıştırme (arge) çalışmalanna destek veren adı geçen kurumlar, tek başına arge'nın yuksek malıyetını gozonune alarak, "arge ortaklıklan", "proje ortaklıklan" doğması ıçın yenı bır gınşım olan Proje Açık Pazan çalışmasını başlattılar Projenın amaçı şoyle tanımlanıyor: "Ozgün teknolojilere sahip olabilmek için arge ortaklığı arayışındaki sanayıcîlerin ve uzmanlık alanlanndakı birikimlerini bu amaca yöneltmek isteyen kuruluş temsilcilerinin, tanışarak, somut düşünce ve proje önerilerini tanrtmalan ve tartışmalan". Aslında bu fıkır yenı değıl Avrupa'da Eureka kapsamında çeşıtlı ulkelerl şırketler arasında ışbırlıklen ıle yıllardır uygulanıyor. Ortaya bır proje veya fıkır atılıyor Projeye ılgı gösteren şırket/ulkeler arasında ortaklıklar kuruluyor, malı kaynaklar yaratılıyor ve bır ışbırlığı çerçevesı ıçınde proje sonuçlandırılıyor Turkıye'den çeşıtlı şırketler ve kurumlar böyle çok sayıda Eureka projesı ıçınde bulunuyor • Avrupa çapındakı bu uygulama, şımdı, Turkıye'dekı şırketler ve kurumlar arasında yaygınlaştırılmak ıstenmekte. Kasım ayı sonundakı ılk toplantının, »ANAYIOE TEKNOLOJIK İŞBİRLİĞİ F»LAUOktal> Ürün ve Üretim Teknolojileri alanında yapılması karahaştınldı. Bu alandakı çalışmalan ızleyen Teknoloji Izleme ve Değehendırme Başkanlığı'nın verdığı bılgılere göre, ılk duyuruya 550 gıbı rekor sayıda katılım başvurusu yapılmış. Bu sayının uçte bırını akademısyenler /unıversıteler oluşturuyor. Ozel sektor kuruluşlannın yuzde 48'ı ıse ılgı alanı olarak ımalat teknolojılennı belırtmış. Toplantıdan çıkabılecek uygun proje ortaklıklan, yururlukte olan arge ve teknoloji teşvık programlanndan yararianabılecek. Proje Pazannda ana teknoloji konulan şunlar: "Imalat, bılgı, malzeme, enerjı, çevre, kımya, tekstıl, ıletışım, gıda, elektro, bıyo, taşıma, ınşaat, maden, uzay ve nukleer teknolojıler". Toplantı tematık olarak 4 alana aynlmış. "Üretim" esnek uretım, butunleşık otomasyon, deneme ve olçme, daha temız uretım; "Ürün Geliştirme" ılerı malzemeler, bılgısayar desteklı tasarım, çevre uyumlu urunler, eşzamanlı muhendıslık, sınerjık/jenerık ınovasyon; "Sanayıde Bilişim" yapay zekâ, bulanık mantık, uzman sıstemler, bılgı ışlem teknolojılerı; "Teknoloji Yönetimi ~En tyı uygulama envanterı, fayda nsk ve guvenırlık, ış gelıştırme, teknoloji fınansmanı, goruntu fabnka, uyarlamalı yenıleme, toplam kalıte yonetımıTubıtak ve dığer kurumlanmızın, ArGe Proje Pazarı ıle ulkemizde teknoloji araştırma ve gelıştırmelere hız vermek ıçın başlattıklan bu yenı gınşım, bakalım hangı ılgınç ortaklıklara ebelık edecek... AR6E PROJE PAZARI 19 9 7 KONFERANS DUYURUSU Onbeşıncı "Internatıonal System Dynamics" Konferansı (ISDC'97), 1922 Ağustos 1997 tarıhlerınde, Boğazıçı Unıversıtesı'nden Yaman Barlas'ın başkanlığında, Istanbul'da Kabataş Kultur Merkezı'nde yapılacaktır Konferans, bırkaç bırleşık oturum ve davetlı konuşmacı, çok sayıda paralel oturum, sergı ve "demonstratıon/workshops" gıbı ozel etkınlıklerden oluşacaktır Konferansın genel ılgı alanı, strate|ik nıtelıklı sosyoekonomık/yonetım sorunlarının "Sıstem Kuramı" bakış açısıyla modellenmesı ve analızıdır Konferansın bu yılkı ozel teması, "21. Yuzyıla Girerken, Öğrenme ve Eğıtımde Sıstem Yaklaşımı"dır Bu ana temaya ek olarak, çeşıtlı kavramsal/yöntem bıldırılerı (Istatıstıksel tek nıkler, doğrusal olmayan karmaşık dınamıkler model geçerlılık sınanması, tahmın yontemlerı etkıleşımlı dınamık benzetım oyunları, vb) ve çeşıtlı uygulama bıldırısı de (çevre, ekonomı. System Dynamics '97: muhendıslık, uretım, ozel ve kamu sektorunde yonetım/organızasyon sorunları, vb ) konfreransta sunulacaktır Konferans, "yonetımde sıstem duşuncesı", "kurumsal öğrenme" "toplam kalıte" ve "BPR" gıbı çağdaş yonetım kavram ve uygulamalarıyla da doğrudan ılgılıdır Şu ana kadar, dunyanın her yanından çok sayıda uzman makale sunmuş, 180 cıvarında makale kabul edılmıştır Konferan sa 250300 delegenın katılacağı tahmın edılmektedır Konferansın dılı In gılızce'dır Ancak, bırleşık oturumdakı bıldırıler Turkçe de sunulabılecek sımultane tercume sağlanacaktır Paralel oturumlarda ıse bıldırıler Ingılızce olacaktır Başvuru ve daha fazla bılgı ıçın Prof Yaman Barlas, System Dynamics '97, Endustn Mühendıslığı Bölumu. Boğazıçı Unıversıtesı Bebek 80815 Istanbul Fax (90%(212%2651800 Emaıl sd97@boun edu tr Gelecek cumartesı yenıden bırlıkte olmak umuduyla e posta: obursalt@prizma.net.tr Cumhunyet BİLİMTEKNİK • No 543 16 Ağustos 1997» Basan ve Yayan Yenı Gun Haber Ajansı A Ş • Genel Yayın Yonetmenı Orhan Erinç • Genel Yayın Koordınatöru Hıkmet Çetınkaya • Yazı Işlerı Muduru Ibrahım Yıldız (sorumlu) Dfnç Tayanç • Yayın Yonetmenı Orhan Bursalı • Grafık Yonetmenı Tüles Hasdemir • Reklam Medya C ÖZÜr V e dÜZeltme: 2 Ağustos 1997 Cumhunyet Bılım ve Teknık ekınde 3 sayfadakı TUBİTAK odullerı ıle ılgılı yazıda Teşvık ödulu alan Prof Dr A Murat Tuncer'ın adı yanlışlıkla Mustafa Tuncer olarak çıkmıştır Sayın Tuncer ve okur larımızdan özur dılerız 5433