Katalog

HAYVANLARIN DÜNYASI Şempanzeler arası büük üü büyüksavaş AfrikaGabun'da şempanzeler arasında başlayan savaş, bu maymun türünün geleceğini tehlikeye sokacak boyutlara ulaştı ayvan davranışları araştırmacıları Gabun da şempanzelerın nes hnın tukenebıleceğını ılerı suruyorlar Afrıka da toplam şempanzele rın uçte bırınden fazlası, 50 bını Ga bun'da yağmur ormanlarında yaşıyor du Savaş nedenıyle bınlerce şempanzenın olduğu ve sayılarının 30 bıne duştuğu belırtılıyor Şempanzeler arasındakı savaşın, ağaçların kesılmesı sonucu hayat alanlarının daralmasından öturu çıktığı tahmın edılıyor Iskoçyalı bıyolog VVhıte ve arkadaş larının yaptığı ıncelemeler, yağmur or manlarındakı vahşetı gun ışığına çıkar dı VVhıte ve arkadaşları bu bolgedekı şempanze ve gorıllerı yıllarca ızlemekte ve yaşadıkları yerlerı saptamakta Koruma alanı olmasına rağmen şempanzelerın yaşadığı yağmur ormanlarından durmadan ağaç kesıhyor ve hayvanların yaşam alanları daralıyor Ancak hayvanların henuz aç kalma tehlıkesı ıçınde bulunmamalarına rağ men bu savaşın çıkış nedenı kesın bılınmıyor Ilerı surulen yaygın goruşe gore ağaç kesımı nedenıyle korkuya kapılan bır grup şempanze başka bır gurup şempanzenın yaşadıgı alana yayılıyor Yaşam alanlarını tehdıt altında goren kornşu şempanzeler de "ıstılacıları" alanlanna sokmamak ıçın savaşı yorlar Buna karşılık gorıllerın "istılacılan" kabul ettıklerı ve savaşa katılmadıkları gozlenıyor Daha oncekı gozlemlerde şempan zeler arasındakı savaşların oldukça I vahşı geçtığı gozlemlenmıştı Unlu şempanze araştırmacısı Jane Goodall Tanzanya bolgesındekı savaşı anlatır ken şoyle yazıyordu 5 erkek şempanze yabancı şempanzeyı ku^attı ve dovmeye başladı 20 dakıka boyunca kurbanlarını tekmeledıler ısırdıldr ve agır yaralı olarak, kan revan ıçınde bıraktılar Hayvan olmuştu Komşu şempanze aılelerı veya soyları arasında katlıama varan savaşlara yol açmıştı 'yurt savunması' Kalıtsal ozellıklerı, yanı DNA'ları yuz de 98 4 ınsan kalıtsal ozellıklerıyle uyum ıçınde olan şempanzeler arasın da şıddet her zaman soz konusu Goodall yaptığı gozlemlerde şem panzelerın bebek şempanzelerı oldur duğunu bırbırlerının etını yedıklerını dışı şempanzelerın kaçırıldıgını ve ırzla rına tecavuz edıldığını yazmıştı Ancak kavgalı taraflar arasında barışma jest lerı de soz konusu olmaktadır Alman Prımat Araştırmaları Mer kezı nden Dıetmar Zınner şoyle dıyor "Insan ıle hayvan arasındakı sınır çok ıncedır Bırbırtennı oldurmelerının temel nedenı bıyoloıık öncelıkler yanı kendı nesıllennı başarıyla surdurmek ıs tegıdır Bu evrımsel stratejı ıse şırndı şem panzelerın gelecegı ıçın kotu sonuçlar doğurabılecek boyutlara ulaşmaktd Araştırmacı VVhıte'a gore eğer Gabun da ağaç kesımı boyle devam ederse çok yakın zamanda şempan zelerın sayısı 10 bıne ınecek Şempanzeler arasında şıddet çok yaygın En zengin f osil yatağı Çin'de iç organlarına varıncaya dek sağlam ve korunmuş bulunan bitki ve hayvan topluluğu, paleontologlar arasında büyük heyecan yarattı. j ırkaç yıldır dunya fosıl pıyasasın |da gorulen çok lyı durumdakı bö'cek ve balık fosıllerının kaynağın da ılk kez Alman ve Amerıkalı araştırmacılar ıncelemeler yaptılar Çın dekı fosıl kaynagı ıçın ılk gozlemlerı şoyle dıle getırıldı Dunyanın hıç bır yerınde bu radakı kadar zengin bır fosıl kaynağı yok Paleontoloqlardan Donald Wol berg burada onumuzdekı hayatın hıç okunmamış bır kıtabı duruyor" dedı Keşfedılen fosıl yataklarında bugun dunyanın çehresını belırleyen çok sayı da hayvan ve bıtkı gruplarının hayata ılk başlangıç donemlerının orneklerı bulu nuyor Buluntular arasında dınozorlar çeşıtlı çok lyı korunmuş bıtkı orneklerı nın yanısıra ılk plesantalı memelı hay vanlar da ar O donemlerde kuşlar ılk kez havalanmış arılar ve çok sayıda bo cek turu evrım aşamalarını zaferle ta mamlamışlardı Bulunan fosıllerın hangı zamana tarıhle nebıleceklerı konusunda goruş ayrılığı var Kanadalı bılımcıler fosıllerın 120 mılyon yıl oncesıne yanı Tebeşır devrıne Çınlıler ıse buluntuların 145 mılyon yıl oncesıne, yanı Jura devrıne aıt olduğunu belırtıyorlar Ancak şımdı step ozellığı taşı yan bolgenın bır zamanlar bır golun kena rında sık ormanlarla kaplı olduğu bılınıyor Hıpoteze gore bır felaket buradakı hayatı so na erdırdı Bılımcıler bolgedekı hayatı anıden sona erdıren ve golu bır me Bugünkü kuşların ataları kımlerdı? Bılımcılenn ılgısını en zarlığa çevıçok çeken konu bu. ren olayın sında heyecanlı bır tartışma konusu zehırlı bır gaz patlaması olabıBugunku kuşların ılk ataları kımlerdı ve leceğını belırtıyorlar Hemen ne zaman yaşamışlardı? arkasından ıse oksııen azlığı Ilk kez John Ostrom 197O'lı yıllarda, başlıyor Bu, hayvan ve bıtkı kuşların dınozorlarlardan geldığını soy lerın doğal konservasyonunu ledı Penguen leylek ıspınoz gıbı kuşlasağladı ve bugune kadar çok rın da Tyronosor un akrabaları olduğunu guzel korunmaları ıçın de ıde belırttı Ilk ıddıasını da ılk kuş olarak al ortamı yarattı Bu nedenle kabul edılen arkeopıterıks ıle dınozorlar de bulunan bazı hayvanlar ıç arasındakı baglara dayandırdı organlarına kadar lyı korunmuş durumda Ilk ortaya atıldığında komık gelen bu duşunce sonra gıderek bazı bulgulara Bılım adamlarının en çok ılve kanıtlara dayandırıldı Bugun tartış gısını kuşlar çekıyor Yuzlerce malı da olsa kuşların dınozorlardan fosıl kuş bolgede çıkartılmayı gelıştığı konusunda guçlu bır goruş var beklıyor Uçan dınozorların Ancak bu goruşun bırçok bılımcı tarafın (Pıterozor) ılk kez tuylenerek dan dd tartışıldıgı bılınıyor gokyuzunde bır kuş topluluğu Çin'de bulunan çok sayıda kuş fos oluşturmalarının da bu devır ılının ıncelenmesı bu tartışmaya ne lere denk geldığını belırtıyor derece son verecek henuz bılınmıyor Bu konu paleontologlar ara (Kaynak Sp, 19 97) 53312