Katalog

TARTIŞMA EDİTÖRE MEKTUP Bip gpup 'meczup'! T Ercan Türecı* Ünivensitelepimizde kim önde? Soru ve eleştirilere yanıt... Kasım Cemal Guven * ürkıye'de anesteziyolojlnln fincüsü ve kurulucusu olan, hocamız Prof Dr Sadı Sun: Cerraha ve yaptıklarına karşın hastayı yaşatma sanatıdır' dıye tanımlamıştı, anestezıyı Cerrahpaşa Tıp Fakultesı'nın telefon rehberınde her bırı ayrı bır uzmanlık dalını oluşturan 40 anabılım dalının adı geçıyor Bunların kımılerı "ultra" uzmanlık denen bağlı bılım dalı orgutlenmelerını örneğın ıç hastalıkları anabılım dalında onuç bılim dalı varde duşunürsenız Ve bu kapsamlı orgutlenmenın insanların sağlıklı yaşayabılmelerı, sağlık sorunlarının gıderilmesı temelınde gelıştığını düşünursenız tıp jargonunda 'hasta, olgu, vaka' diye adlandırılan bır ınsanın, ne kadar çok ve farklı sorunlarla amelıyathaneye gelebıleceğının ayırdına varabılırsınız Halkımızın "narkozcu" dlye bıldığı anestezıyolojı ve reanımasyon uzmanı hekım Bir ınsanın bütün organizmasını etkıleyen ılaçları kullanarak hastayı anestetıze eder ve amelıyat olabılecek konuma getırır ve yine bu insanın butun organızmasını sarsan cerrahı travmadan en az etkılenmesını sağlar öyleyse rahmetlı hocamızın hoşgorusu ıle tanımı şöyle gelıştırebılıriz Hastanın kendısine, cerraha ve yaptıklarına karşın hastayı yaşatma sanatıdır, bu "meczup'Mann yaptığı ış! Fızlksel, kımyasal, blyolojık, psıkolojık Insanı zorlayabilecek boyutlar olarak usunuza ne gelıyorsa hepslnde üstsınır zorluğu yaşar bu ınsanlar Gun yüzu görmezler Sabah gun ağarmadan gırerler, amelıyathane denen, çokluk zemınzemin altı katlarda olan, havalandırmalı ama doğal ortamla bağlantısız, duvarlar, duvarlar ve duvarlardan oluşan odacıklar toplamına Belırsız zamanlarda çıkarlar, kimı kez de akşamın alaca karanlığında Ameliyatı yapanlar, amelıyat olanlar değışır, gelirgıderler Oysa anestezist hep kalır Çalışır süreklı Çalışır, yaşamsal organlar, dokular ve hücreler üzerınde toksık etkıli olan gazları süreklı soluyarak Çalışır, kesılmeyen ama parçalanan ılaç ampullerı yuzunden yara içındekı parmaklarıyla Hastaların salyaları, kanları, ıdrarları ve de dışkılarından bulaşabılecek ınsanlığın korkulu duşu, bır dolu hastalığa bulaşma rıskını surekli yaşayarak Çalışır, medıkal nedenlerle o aşamada ameliyat olmasını reddedıp cerrahlara bıldırdığı hastanın hocalar arası paramedıkalıte nedenıyle önune surulmesını yutkunarak karşılama zorunluluğuyla Çalışır yalnız ve sahıpsız olma psıkolojisını sürekll ıçinde taşıyarak Çalışır, uzmanlıklar dolusu sorunları olan insanların, anestezı ve cerrahı travmasından en az etkılenerek çıkabılme şansının kendı ellerınde olmasının sorumluluğunu taşıyarak Çalışır, kendısının "son adam" olduğunun bılincinde, kendısınden kaynaklanmayanları gıdermesi gerektlğıni ancak kendısınden kaynaklananların gıderılemeyeceğını ve ölum demek olduğunu bılmenın gerılımıyle Çalışır, amehyathaneler ve yoğun bakımlarda Hastalarda olabıleceklerı önceden görup engelleyebilme, olanlara da en kısa zamanda ve en doğru ışlemle yanıt verebılme sorumluluğunu üzerınde taşıyarak Şışelerde serum, torbalarda kan, ampul ve enjektörlerde ılaç alabllmek ıster Damarlardan ışık hızıyla geçıp yerıne ulaşabılmek ve ışlevını yapıp insanların yaşamlarını koruyabilmek ıçın endışelenır, düşunür ve acı çeker Ünivepslteleplmtzde yayın sıralaması 1. Hacettepe Ünlversitesl (285): Tıp 164, Ecz 32, Dış 4, Fen 86 (Kımya 38, Fızık 29, Jeolojı 6, Gıda 4, Mat 3, Bıyolojı 3, Fen g), (T/F 1 90) 2. Istanbul Teknık Universltesi (202): Fen 202 (Kimya 85, Fızlk 24, Elektr 27, Inşaat 14, Makıne 12, Uçak/Uzay Bılım 10, Denızcılik 8, Met 6, Maden 6, Nukleer 3, Çevre 3, Mat 2, Tekstıl 1, Jeolojı 1) 3. Istanbul Üniversitesi (191): Tıp 112 (Ist T 42, Cerrahpaşa T 58, Onkolojı 12), Ecz 18, Diş 16, Detam 4, Vet 2, Fen 39 (Kımya 11, Fızık 10, Müh 6, Jeofızik 4, Bıyolojı 3, Denız Bılımlen 2, Astronoml 2, Jeolojl 1), T/F 2 8 4. Orta Doğu Teknlk Universltesi (173): Fen 173 (Kımya 50, Flzik 35, Denız Bılımlen 16, Mekanık 9, Bıyolojı 8, Elektr 8, Met 8, Mat 7, Gıda 7, Endüstri 6, Inşaat 5, Bilgisayar 4, Petrol ve Doğalgaz 3, Çevre 3, Jeolojı 2, Fen 1) 5. Ankara Üniversitesi (163): Tıp 62, Ecz 26, Diş 7, Vet 4, Fen 64 (Fizık 27, Kımya 20, Jeolojı 4, Bıyolojı 3, Ziraat 3, Nukleer 2, Fen 2, Mat 2, Astronoml 1) T/F 0 9 6. Gazi Üniversitesi (96): Tıp 48, Ecz 14, Dış 5, Fen 29 (Kımya 10, Mek 7, Fen 6, Fızık 4, Fen/Ed Tek Okul 2), T/F 1 7 7. Ege Üniversitesi (95): Tıp 52, Ecz 9, Diş 2, Fen 33 (Kımya 11, Nukleer 5, Gıda 3, Flzlk 2, Astronoml 2, Ziraat 2, Bilgisayar 1, Muh 1, Bıokımya 1, Bıometri 1, Mıkrobiyolojı 1), T/F 1 6 8. Boğaziçl Üniversitesi (64): Fen 64 (Kımya 23, Muh 9, Çevre 8, Kandlllı 7, Bıyolojı 5, Fızık 4, Bilgisayar 4, Mat 3), Fen/Ed 1 9. Bllkent Üniversitesi (59): Fen 59 (Fızık 23, Mun 22, Kımya 6, Mat 6, Biyolop 2), Yöneticillk 3, Ekonomı 1 10. Çukurova Üniversitesi (56): Tıp 27, Fen 29 (Ziraat 13, Kımya 5, Fızık 3, Inşaat 3, Mekanik 2, Elektr 1, Fen/Ed 1,Mat 1),T/F 0 9 11. Atatürk Üniversitesi (53): Tıp 13, Dış 1, Fen 39 (Flzlk 14, Klmya 11, Müh 5, Biyolojı 2, Çevre 2, Mek 2. Gıda 1, Fen/Ed 1, Yer Sarsıntıları Araş 1), T/F 0 3 12. 9. Eyiül Üniversitesi (53): Tıp 39, Fen 14 (Mek 5, Çevre 4 Jeoloji 2, Mat 1, Denız Bılım 1, Jeofızik 1),T/F 2 7 13. Marmara Üniversitesi (52): Tıp 32, Ecz 5, Dış 2, Fen 13 (Fızık 5, Bıyoloji 3, Nukleer 2, Tekstil 2, Kımya 1), T/F 2 4 14. Karadeniz Teknlk Üniversitesi (50): Tıp 10, Fen 40 (Kımya 19, Fızık 6, Orman 5 Makıne 3, Bilgisayar 2, Mat 1, Eğıtım 1, Mımarlık 1, Inşaat 1, Müh 1), T/F 0 25 15. Erclyes Üniversitesi (44): Tıp 27, Fen 17 (Kımya 9, Fızık 3, Muh 3, Bıyolojı 2), T/F 1 6 16. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (35): Tıp 21, Fen 14 (Kımya 7, Fızık 3, Çevre 2, Bıyolojı 1, Ziraat 1, T/F 1 O C umhurıyet BT 5514 yayınla/ıan yazıma alt sorulara cevabım ve ek bılgıler aşağıdadır Senede dunyada 250 000 yayın yapıldığı bıldırılmektedır Bunların hepsı SCI (Scıence (Cıtatıon lndex)ye gırmez SCI ancak sitasyonu fazla olan uluslararası dergılerı alır Sitasyonu az olan dergılerı ıse lıstesınden çıkarır, sımpozyum, proceedınglerını almaz Bu arada aldığı dergılerı sıtasyon sayısına göre de sıralar ve bunu Impakt Faktör olarak tanımlar Bu faktoru 50 000 cıvarında olan (Annu Rev Bıochem ), yanında 0 00 olan dergller de vardır Bu şekılde her dış yayının SCI'ye gırmesı beklenemez Dış yayın yapanların SCI'nın aldığı dergilerın lıstesını (SCI J Citatıon Reports) ızlemesı gereklidır Turklye'nln SCI'ye gıren yayın sayısı 2 917'dir Bu SCI'nin verdıği 02917 sayısından alınmıştır Bu sayıda da 3 hata vardır Bunu, yayınların tek tek kontrol edılerek tespıt sonunda gerçek sayının 2914 olduğu saptanmıştır Dıger bır durum Ankara Universltesi ile ılgılıdır SCI'dekı kayıtlar, unıversıtelere göre tek tek kesllerek tasnıf edildl Burada hastaneler kısmına A U 'ye ait olan Ibni Sına Hastanesı yanlışlıkla gırmiştır Ibnı Slna Hastanesı'nın makale sayısı 9 olup, sonuca pek etkı etmedığı aşağıda görülecektir Bu yayınımda, unıversite sıralamasını gerçek yayın olan makale sayısına göre duzenledım Bu duzenleme 50'nın ustunde yayını olan unıversıtelere göre yapılmıştır Bu yenı sıralama Tablo 1'de gösterılmlştır Ve burada eskı sıralamaya göre bazı kaymalar olmuştur Bu lıstede ayrıca her fakulte ve bölümler ayrıntılı olarak belırtılmıştir Bu şekılde bölumlerın ne yaptıöı/ne yapmadığı açıklığa kavuşturulmuştur Böylece bazı fakulte/bölumlerın listelerde ısminln olmadığı görulmektedır Bundan kım sorumludur ve sorumluları kım soruşturacaktır? YÖK yanlış ışleyış ıçınde bugune gelmıştır Unıversıtelerde hıçbır organızasyon vapamamıştır YÖK'ün ne yaptığı tartışılmamıştır YOK'e hayır demek ıçın, çelışkılı ve sık değışen kararlarını ele alarak fayda ve zararları ortaya çıkarılmalıdır YÖK bugun ıse araştırma görevlısi ıle uğraşmaktadır Araştırma görevlisı, unıversıtenın temel unsurudur Bu kadro muhafaza edılerek yukseltmeler yapılmış ve böylece araştırma görevlisı tabanı yok olmuş ve pıramıt tersıne dönmuştur Araştırma görevlısıne lısan zorunlulugu getırilmıştır Bu şekllde kolejtı dışında kımsenın araştırma gorevllsl kadrosuna atanamayacağı aşıkardır Normal llse menşelı unıversite mezununa kapı kapanmıştır Yabancı dıl sorununu çözmek ıçın, yuksek lısans esnasında yabancı dıl dersı ve bltirme zorunlulugu konmalı ve sınav sonunda yetersız olanlar tasfıye edılmelldır Böylece normal lıse mezunu orıjınlılerıne aynı hak tanınmış olabıhr. Yukarıda belırtılen dış yayın sayısındakı azlığın sebebı, devlet unıversıtelerınin mevcut statü ıçersınde kontrol edılememesınden doğmaktadır 1946'dan berı özerklık şöyle veya böyle surup gıtmektedır özerkllk, başına buyrukluk mudur veya blr ıç denetım duzenı getırmek mıdır? Bu Ikıncisı yapılamamıştır ve bu sıstemle de yapılamaz Dış yayın yapmak da sorunu tamamen çözmez Bunun yanında yabancı kıtaplarda sıtasyon aranması ön plana alınmalıdır Bır yayının değerlendırılmesı ancak bu şekılde yapılabılır Bu konuda ıse bır araştırma yapılmamıştır fürkıye'nin bu çıkmazdan kurtulması ıçın devlet unıversıtelerınin hıç olmazsa bır kısmının vakıflaştırılması ve Makale sayısına göre bir düzen Anestezistler ve çalışma ortamlan Ama ytne çalışmayı surdurür, aksatmadan Şıtrde 'soframızdakı yen, öküzumuzden sonra gelen kadınlanmız' denışı gıbı teşekkur ilanlarında adının onbaşıdan sonra geleceğınl ya da çokluk hıç gelmeyeceğını bılerek çalışHVv Hastaların anımsamayacağını, hasta yakınlarının kendlslnin farkında olmayacaklarını, tyı olursa Allahtan ve benden, kotu olursa anestezıstten dlye duşunen cerrahların ise farkında olmak ıstemeyeceklerını bıle bıle çalışır Tıpkı pavyoncular ya da yeraltı ışçılerı gıbı Doğal ortamdan soyutlanmış, ışık gormeden kafa ve bedence ölesıye yorularak çalışır anestezistler Eskıler 'taş olsa çatlar' derler ya, onlar çatlamaz ve çalışırlar Doğallıkla usa takılır ölduresıye bır yorgunluk ve gerılım Karşılığında ne ekonomık bır kazanç, ne de bır moral destek Pekı nedır bu insanların derdı Aptallar mı? Acı çekmek mı hoşlarına gıdıyor? Yok değılse "meczup" mu bunlar? Yoksa uçüncü bın yıla girerken hâlâ ıdealıst kalabilmış, insana ve yaşamına kendılennden ve yaşamlarından daha çok değer veren, soyu tukenmışler grubunu mu oluşturuyorlar? Kım bılır? Belkı hiçblrl, belkı hepsı Ameliyathanelerın, yoğun bakımların, ağır tedavl klınlklerının, transplantasyon çalışmalarının gerçek karıncalarıdır, anesteziyolojı ve reanımasyon uzmanlan Uçsuz bucaksız buğday tarlaları gıbıdırler "Ruzgârlar"la salınırlar ama yatıpyıkılmazlar Içlerınde "yürünse" bıle ezılmezler Hep verırler, kendılerınden ve yaşamlarından Ve adına yaşam denen en değerlı olgunun, ınançlı dırençlı, yorulmaz koruyucusudurlar Pekı ya "vazcayanlar", ıntıhar edenler dersenız Onlar buğday tarlalarının gelıncıklerıdırler "Rüzgârlar" ve "kımılen"nın hoyratlıklarına dayanamamış olsalar da, gelınciktırler Alabıldığıne güzel alabıldiğıne ateş ve alabıldığıne ölum kırmızısı •i • ' Tablo 1 50'nln Üstünde Yayını Olan Unıversltelenn Yayın Sıralaması. (Bu llste yayındakı 1. ısme göre tertipienmlştir. (T/F: TıplFen oranı) ıdarenın mutevellı heyetlerıne bırakılması tavsiye olunur Batı'ya giden tek yol, Atatürk'ün belırtığı "En Hakıkı Murşıt llımdir" vecizesını rehber almaktır Dr., I.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi 5584