Katalog

BILIM DUNYASINDAN HABERLER sektorde kurum boyutunda koordınas yon eksıklığı var Sıvıl toplum orgutlerı sayı ve etkınlık açısından yetersız, katı lımcı mekanızmalar hemen hemen yok gıbı Bılgı teknolojilerınde Turkça kullanımında onemlı sıkıntılar var Turkıye tum çabalarımıza rağmen bı lışmek şeklınde tanımladığımız bılışım teknolojısı kullanımında nıye bu duzeyde? Nıye bunu ıstenen duzeye çıkartamıyoruz? Bu sorunun cevabını tam ola rak verebılsek, sorunun çozumunde onemlı bır yol almış oluruz * Çok genel bır gosterge, çalışan, sureklı gelışen, katılımcı sureçler yerıne hep tepeden gelen, ben yaptım oldu mantığı ıle, hızlı bır şekılde karar verılen ama çoğunlukla hayata geçırılmesı çok gecıken sureçlerı goruyoruz öğrenen sıstemler yerıne değışımı zor, esneklığı az sıstemler kuruyoruz * Sorunun kökunde ulkenın koşullarından kaynaklanan nesnel nedenlerle, kulturumuzden, çalışma alışkanlıklarımız dan, orgutlenme ve bılınç duzeyımızden kaynaklanan oznel nedenler yatmaktadır Nesnel engellerı aşmanın yolu öznel sorunları çozup, toplumsal gızıl gucumuzu harekete geçırmek, oluşacak sınerjı den yararlanmaktan geçmektedır öznel sorunları çozmek, yontem sorunu da ço zulmesını sağlayacaktır Yanlış yontemlerle sorunları çozemeyeceğımız açıktır * Bılışım teknolojilerını etkın, yaygın ve 'üretim içln', toplumsal yaşamın çeşıth boyutlarında kullanmak ulkemiz ıçın ha yatı bır konudur Bılışmek, çağdaş, gelışmış bır ulke olmak ıçın 'olmazsa olmaz' koşulların başında gelmektedır * Bunu başarabılmek ıçın stratejık ve taktık duzeylerde, ulusal uzlaşma ıçınde partıler ustu polıtıkalar belırleyıp, bunları ısrarla gundemde tutmak, gereklı kaynakları ayırarak ortak çabalarla hayata geçırmek zorundayız * Turkıye'de ozellıkle eksıklığı hıssedılen katılımcı mekanizmalardır. Karar alma ve bunları hayata geçırmede toplumdakı bılgı ve deneyımı etkın bır şekılde ışbırlığı ıçınde kullanabılmelıyız * Bız burada tekrar somut onerıler getırmek ıstemedık Kapsamlı onerıler referans olarak gösterılen kaynaklarda verılmıştır Bu onerılerın detaylandırılması ve hayata geçırılmesı gerekmektedır Bılışmenın toplumumuz ıçın hayatı bır onemı olduğuna ınancımızı yınelemek ısterız Bılgı teknolojılerı ve onun oncusu, taşıyıcısı olan Internet, Turk toplumuna özledığı sıçrama ıçın katalızor görevı yapabılecektır Bu potansıyelı harekete geçırmekte doğru mekanızmaları kurmak, bızlere, bılışım sektorundekılere duşmektedır Bu nedenle çuvaldızı kendımıze, yanı bılışım sektomne batırmak tan çekınmedık Çunku, bilişmek ya da bılışmemek, ışte butun mesele bu ' Mustafa Akgül, Doç Dr.;Bılkent Unıversıtesı, Endustrı Muhendıslığı Bolumu nde öğretim uyesı, M. Ufuk Çağlayan, Prof. Dr.; Boğazıçı Unıversıtesı, Bılgısayar Muhendıslığı Bolumu, Attıla Özglt, Prof. Dr.; ODTU Bılgısayar Muhendislığı Bolumu oğretım uyesı Bılgı Toplumu ve Yarının Teknolojllen Kar şısında Turkıye, TESİD Yayın No 7, Ocak 1992 Yurdakul Ceyhun, M Ufuk Çağlayan, Bılgı Teknolojllen Turkıye Içın Nasıl Blr Gelecek Hazırlamakta, Turkıye Iş Bankası Kultur Yayın ları Temmuz 1997 Turkıye Bılışım Stratenlerı Çalışma Raporu Turkıye Bılışım Vakfı, 1996 Turkey Towards an InformatıonBased Economy, VVorid Bank, July 1992 Husnu Erkan Bılgı Toplumu ve Ekonomlk Gelışme Turkıye Iş Bankası Kultur Yayınları, 1994 Turklye Bılışım Stratejilerı Panelı, Turklye Bılışım Vakfı, Ocak 1997 Turklye Ulusal Bılım ve Teknolo/ı Polıtıkası Raporu, TUBİTAK, 1996 (Revıews of Natıonal Scıence and Technology Polıcy Turkey, OECD 1996) Mustafa Akgul, Internet Bılgıye Enşımın Yenı Araç ve Olanaklan, TUBİTAK 1994 Mustafa Akgul, Internet 3 Yıl Bıldınsı ve 4 Yıl Bıldınsı, http llv/eb bılkent edu trl Uzaydan Dünya'ya geri döniiş mü? Ortayaşta 1 Çözüm önerileri Sonuç sıl organızmalarıysa kar969 yılında AvustralAvustralya'ya maşık bır kokene sahıp ya'ya duşen bır gökdüşen göktaşında oldukları açıktır Hoover taşı, NASA'lı bır bılıbunların Dunya ya da madamına göre, 46 mılbulunan Mars kokenlı olabıleceyar yıl boyunca pek çok ğınden şuphelenmektekere mıkroorganızmalara organizmalar dır Dünya'ya ya da ev sahıplığı yapmış olabıMars'a buyuk kutlelerın lır Goktaşının koptuğu kafaları karıştırdı çarpması canlı ya da olu kutlenın Dunya veya Mars mıkroorganızmalar taşıyan kayaların fırlaolmadığını belırten Alabama Marshall masına yol açabılır Bu da, Murchıson'un Uzay Uçuş Merkezı'nden Rıchard Hokopmuş olduğu buyuk bır olasılıkla sonover'e gore bu, Guneş Sıstemı'ndekı yamuş bır kuyrukluyıldızın kayalık çekırdeşama llışkın duşuncelerımızı epeyce kağıne çarparak kırlenmeye yol açar Horıştıracak gıbı gözukuyor Karbonsu over'ın kuramına gore ana kutleye aıt ırı kondrıt adı verılen organık bıleşıkler açıbır parça muhtemelen 1969 yılında Dünsından zengın bır tur olan bu göktaşı, 28 ya'ya gerı duşmuştur Eylul 1969'da Murchıson yakınlarına duştu 196O'lı yıllardan bu yana bazı kar Ancak pek çok kışı bu kuramı şupheybonsu kondrıtlerde mıkroorganızmaların le karşılamakta Londra'dakı Doğa Tarıhı bulunduğuna ılışkın ıddıalar bulunmakla bırlıkte, bu sav tam bır kabul gormemıştır Bu ıddıalara en buyuk eleştırı, goktaşlarının duştukten sonra, yeryuzunde yaşayan mıkroorganızmalardan etkılendığıne ınanan lardan geldı Hoover ıse, bu koşulların, du şer duşmez ıncelemeye alınan ve bılınen en temız karbonsu kondrıt örneğı olan goktaşı ıçın geçerlı olmadığı duşuncesındedır Hoover, kırlenme olasılıKuçuk bır gezegenın Dunya ya da Mars'a çarpması ğını en aza ındırgemek sonucu uzayda mıkroorganızmalar yayılabilır. ıçın, goktaşının yalnız ca ıç bolumuyle çalışmıştır Taramalı elektron mıkroskobuna Muzesı'nden Monica Grad, "Ben, gökta yerleştırılen örnek bırkaç dakıka ıçınde şında gorulen her mıkro yapının duzenlı kırılarak ıç bolumlerı ortaya çıkarılmıştır bırımler olarak açıklama konusunda çok dıkkatlı olunması gerektığıne ınanıyorum Hoover göktaşında, 1 ılâ 15 mıkron çunku tum goktaşları, uzayda yol alırken boyutunda kuresel yapılarla karşılaştığını kırlenme rıskıyle karşı karşıyadır" demekbelırtıyor Çoğu buyuk olasılıkla bıyolojık tedır kokenlı olmayan mıkro kondruller yanı mıkroskobık gok kumları olmakla bırlıkte San Dıego'dakı Kalıfornıya Unıverbazı populasyonlar, kokoıd bakterılerın sıtesı'nden John Kerrıdge gore organık ve sıyanobakterılerın dağılım, kımyasal malzemenın yaşama aıt benzerlıkler gosve morfolojık özellıklerıne sahıp gözuktermesı yalnızca tesaduftur Kerrıdge'e mektedırler gore "Doğal olarak, bunlar mıneral tanecıkler arasında sıkışarak çeşıth Hoover, ayrıca, 2 ılâ 100 mıkrometre bıçımlere gırerler Hoover'ın tek bulduğu boyutlarında mantar bıçımlı yapılara rasbıçımlerdır Pek çok kışı gıbı, o da ladığını belırtıyor Bunların en buyuğu ça mınerallerın duzgun krıstal yuzlerı ol mursu yapıdadır Göktaşında göze arpan duğuna ve bu yuze sahıp olmayan her bazı yapılar ıse, geçen yıl, NASA'lı bılışeyın bıyolojık kokenlı olması gerektığıne madamlarının fosıl taşıma ıhtımalının buınanmaktadır" N Scıentıst, 6 Eylul 97 lunduğunu açıkladıkları unlu Martıan goktaşındakılerı andırmaktadır Eğer Murchıson dakı bu yapılar da fo Fezcı Akça Dr Selım Cellek doğum yapanlar uzun yaşıyor |oston ve cıvarında 1896 yılında kdoğmuş olan kadınların sağlık ka'yıtları uzerınde yapılan bır çalışma 100 yaşına kadar yaşayan kadınların, 73 yaşında olen kadınlara oranla 4 kat daha fazla 40 yaşlarında doğum yaptıkları nı gosterıyor NATURE'da yayımlanan bu çalışmaya göre (NATURE, 11 Eylul1997, Sayfa 133), 40 yaşlarında doğum yapan kadınların, daha genç yaşlarda doğum yapan yaşıtlarına gore 100 yaşına ulaşma şansı 4 kat daha fazla Boston, Harvard Tıp Okulu'ndan Dr Perls ve grubu 1996 yılında 100 yaşına ulaşan 78 kadının ka yıtlarını ıncelemış 1896 yılında doğan fakat 73 yaşında yanı 1969'da ölen 54 kadın ıse dığer grubu oluşturmuş Bu ıkı grup karşılaştırıldığında 100 yaşındakı kadınların % 50'sının 3540 yaş arası doğum yaptığı, % 19 2'nın ıse 40 yaşından sonra doğum yaptığı bulunmuş 73 yaşında ölen kadınların % 40 7'sı 3540 yaş arası doğum yapmış, % 5 5'ı ıse 40 yaşından sonra doğum yapmış Bu çalışma, daha önce yapılan bazı çalışmaları da destekliyor örneğın 1991 yılında meyve sıneklerı uzerınde yapılan bır çalışma, hayatlarının ılerleyen devrelerınde yumurta ureten sıneklerın erken devrelerde uretenlere gore daha uzun yaşadığını göstermiş (Genetıcs, 1991, Vol 127 Sayfa 729 737) Dr Perls ve grubu, bu sonuçları şoyle yorumluyor Geç yaşlarda doğum yapan kadınlar, menopoza daha geç gırıyorlar Böylece yaşlanma sureçlerı gecıkmış oluyor Bu çalışma aynı zamanda menopo zun evrımın bır urunu olduğunu, doğum sırasındakı anne ölumlerınden dolayı, anneyı koruyucu evrımsel bır mekanızmayı temsıl ettığını ıleri suren teorıyı destekliyor Evrımsel sureç sırasında, ın san daha uzun yıllar yaşamayı başardıkça, doğum sırasındakı ve sonrasındakı zorluklar, çok yaşlı annelerın olumune sebep olarak, kadın metabolızmasını menopoza zorluyor ve doğal bır seleksıyon başlıyor Başka bır deyışle kadınları doğuma bağlı anne ölumlerınden korumak amacıyla evrım bellı bır yaşta kadını menopoza sokarak, kısırlaştırıyor Işte bu yaş ne kadar gecıktırılırse kadın daha çok yaşar, dıyor, Dr Perls ve ekıbı Araştırmacıların şımdıkı hedefı bu teorıyı ıspatlayacak genetık kanıtları bulmak yararlı olduğu, her an serebral Infarkta yol açabilecek embolı tehlıkesı olup olmadığı farklı sevıyeden kayıt yapan TC alelı ıle daha kesın olarak saptanabılecegı ve bu yontem ıle artefaktların embolıden ayrılmasının kolayca yapılabıleceğıne değınıldı Böylesı mikroembolılerin TCD ıle ızlenmesının hem tanıyı yönlendırmede, hem de tedavının etkınlğını ızlemede yararlı sonuçlar sağladığı belırtıldı Ikı çalışmamızdan bırı olan ve antıagregan etkınlığı bulunan Tıclopidın ısımlı ılacın mıkroembolılerı azaltıcı etkısının Aspırın'den daha fazla olduğunu saptadığımız çalışmamız ayrı bır ılgı çektı Kalpte doğumsal bır defekt olarak gelışmış olan Patent foramen Ovale'nın tanısı amacıyla TCD'de kullanılan Bubbles Testı'nde 10 ml özel kontrast madde kullanılmasının yeterlı olması yanında Valsalva Manevrası'nın kontrast madde ınjeksıyonundan 5 sanıye sonra yapılması önerıldı Kommon Karotıd Arter Intımamedıa kalınlaşmasının belırlenmesı ve bunun arterıosklerozun erkenden saptanmasındakı önemı çok sayıda araştırma ile açıklandı Son gun oğleden sonra yapılan eğıtım kriterlerının belırlenmesıne yonelık oturumlarda Norosonolojık ıncelemeler yapılan bırımlerın kredılendırılmesı ve buna ılışkın krıterlerın belirlenmesi tartışılmış ve önemı vurgulanmıstır * Osmangazı Univ. Eskışehir Tıp Fak. Nöroloji Anabılim Dalt Başkanı 7. Uluslararası Nörosonolojî Kongresi K KAYNAKLAR ongre, 1217 Ağustos 1997 tanhlerınde Amerıka Bırleşık Devletlerı'nın Kuzey Karolına eyaletınde bulunan Wınston Salem şehrınde yapıldı Iklımı Guney Mamara bolgemıze benzeyen VVınston Salem şehri, Amerıka tarıhınde bırçok ılklere öncu olmuş ve belırlı dallarda ısım yapmış bır şehır Örneğın sıgara sanayıı ılk burada kurulan fabrıkalarla başlamış Camel, VVınston ve Salem marka sıgaraların şırketı olan ARJ Reynolds şehrın onde gelen bır kuruluşu. Şehıre 20 kılometre uzaklıktakı High Poınt kasabası Amerıka'nın Mobılya merkezi ve 650 kadar fabrıka tüm dunyaya mobılya ıhraç edıyor Ilk havayolu şırketı olan US Aır şırketı bu şehırde kurulmuş Şehırde 3 unıversıte (Wake Forest, VVınston Salem State ve The Dudley Cosmetology Universıty) yanında ozellıkle sanatsal eğıtım ağırlıklı birçok kolej de bulunmakta Her yurtdışı çıkışlarımda ve özelllkle Avrupa şehırlennın çoğunda ımrendığım konu, tarıhı bınalara çok ama çok değer verllmesı, özen gosterılmış olması ve korunması ıçın her onlemın alınmış olması Tabıı tarıhı değerı olan bınaların da çok sayıda oluşu, olayın düşündürucu ayrı bır yönu Hele hele şehır ıçı sokak ve caddelerın asfalt yerlne küp taşlardan yapılmış oluşu yanında kaldırımların da caddeler gıbı asırlarca dayanacak taşlar Gazi Özdemır* la doşenmesı ve su akımına uygun bır muhendıslık teknığı ıle doşenmış olmaları her zaman benı çok uzer ve ulke severlık konusunda duşuncelere yoneltır Bu duygular, VVınston Salem'de kaldığım gunler boyunca da benı meşgul edıp durdu Merkez sınır sıstemı damarlarını Ultrason yöntemı ıle ıncelenmesı demek olan Nörosonolojı konusu çok ozel ve henuz çok yenı bır yontem olmasına rağmen kongreye 29 ulkeden 400 kadar katılım oldu Konu ulkemızde de çok yenı olduğundan kongrede sadece 2 kışıydık (Çapa Tıp Fakultesı Nörolojı'den Yard Ooç Dr Yakup Krespı ıle bırlıkte) Beş gun suren kongre suresınce 39 konferans, tum gun suren Pedıatrık Kurs, 2 eğıtım kursu, 84 serbest bıldırı ve 133 poster sunumu (2'sı klınığımızın çalışması) gerçekleştırıldı Sunulan çahşmalarda ozellıkle Karotıd Arterlerın renklı doopler ıle ıncelenmesının onemı ve arterosklerozun saptanmasındakı değerı, operasyon krıterlerı, operasyon once ve sonrası değışıklıklerı ızlemede dopplerın anlamlılığı, karotıd stenozunun belırlenmesınde Transkranıal Doppler (TCD)'ı de değerlı verıler sağladığı ve hasta ıçın kolay bır yontem olan TCD ıncelemesı ıle Dıjıtal Anjıografı (DSA) kadar tanısal değer taşıdığı vurgulandı Trombolıtık tedavının oluşturduğu rekanalızasyonun ızlenmesınde TCD'nın 5509