Katalog

BİLİM D Ü N Y A S I N D A N H A B E R L E R Margarin göğüs kanseri mi yapıyor? Küçiik, çevik ve acımasız Insansız, gövdesiz ve radarlara yakalanmayan hayalet bir uçak, Amerikan Hava Kuvvetleri'nin temel direği olma yolunda. daya alttan kanatlarını açmış bir yarasaya benzeyen sekız metre uzunluğunda ınsansız bu uçan silah, ses hızına yakın bir süratle hedefine yaklaşıyor, bomba ve roketlerini bırakıyor ve geri dönüyor. Hepsini tüm savunma sıstemlerine fark ettirmeden yapıyor. Şimdilik Ameriken Hava Bırlıgı Northrop Grumman'ın (NG) tasarım düzeyinde olan bu "Insansız hava saldırı araçları" Yalan, konuşmayı öğrenmekle başlıyor S S on yapılan bir araştırmada bisküvı, kek, hamur işleri ve margarinde bulunan yağların göğüs kanseri riskinı arttırdığı ıleri sürülüyor. Avrupa çapında gerçekleştirilen çalışmaya göre, kanında yüksek düzeyde transyağasidi bulunan kadınların hastalığa yakalanma olasılığı yüksek. Özellikle kızarmış patates, fastfood tipi hazır yiyecekler, pastane ürünleri ve margarinde bulunan transyağasidi bu riski arttırıyor. Avrupa Birliği'ne üye ülkelerin ortaklaşa düzenledikleri bu araştırmaya 50 ile 74 yaşları arasında 698 kadın katıldı. Sonuçları Cancer Epidemiology isimli dergide yayınlanan bu çalışma, kanında yüksek düzeyde transyağasidi bulunan kadınların göğüs kanserine yakalanma olasılığının yüzde 40 oranında arttığını gösteriyor. Bu olasılık, yüksek düzeyde trans yağasidine ilaveten, kanında düşük düzeyde doymamış yağ bulunan kadınlar içın daha da büyüyor. Bu gruba dahil olan kadınlar, bol miktarda doymamış yağ yi~ yen kadınlara göre daha riskli bir konuma sahipler. Hidrojenızasyon adı verilen kimyasal bir süreçten geçen doymamış yağlar değişime uğrayarak trans yağ haline gelir. Kısaca sıvı yağları katı yağ haline getiren hidrojenızasyon, transyağasitlerinın oluşumuna yol açar. Üretilen yağın katılık duzeyi hıdrojenızasyon sürecıne bağlı olarak artar veya azalır. Dolayısıyla yağın içındekı transyağasıt oranı da buna bağlı olarak değişir. Margarin ne denli katı ise içerdiği transyağasidi de aynı oranda fazladır. «•*. (Uninhabıted Combat Air Vehicle) geleceğin savaş uçaklarından istenilenlere sahip; küçük ve çevık, ınsansız ve tespit edılemez. Bir oda kapısı yüksekliğindeki bu araç radarların tarama ışınlarına yakalanmayacak şekilde bıçımlendırilmiş. Çeviklik, pike ve sert dönüş uçuşları için ideal forma sahip olan bu uçak kanat bıçımli uçaklann tüm özelliklerinı taşıyor. Motorlu hava araçlarının yapımının başLangıcından berı "Uçan kanatlar" (Flying Wing) uçakların ideal formu olarak kabul edılmışlerdir. Bu hedefe ancak seksenli yılların sonlanna doğru Amerikan kanat bıçimli bombardıman uçağı B2 ile erişilebilindi. Northrop'un on yıllık çok gızli tutulan ça lışmasının sonunda köşesiz, yassı, dış yuzeyınde anten, bomba tutucu v.s. gıbı hiçbir eleman bulunmayan bir uçak geliştırıldı. Sılahlanma tarihinin en pahalı projesi 68 milyar dolara maloldu. B2 bombardıman uçağına paralel olarak Lockheed tarafından gelıştirilen F117 A savaş uçağı da kanat biçımli uçak prensibine göre tasarlandı. Ancak dene me uçuşlarında tespit edilenler pek iç açıcı değildi; uçaklar dengesizdi ve ancak çok lyı düzenlenmiş bir bilgisayar dümen ( kumanda) sistemiyle havada tutulabiliyorlardı. Bunlara bağlı problemler nedeniyle tanesi 100 milyon dolar değerindeki üç F117 A test uçuşlarında düştü. (ak) on yapılan araştırmalar, çocukların konuşmaya başlar başlamaz yalan söylediğini ortaya koyuyor. Ingiltere'de Portsmouth Üniversitesi bilim adamlarının yürüttüğü çalışmaya göre, çocuklar henüz doğru ve gerçek gibi kavramları öğrenmeden yalan söylemeye başlıyor. Anne babaların ifadesine göre bu yalanlar çeşitli şekiller altında söyleniyor ve çok farklı gerekçelere dayanıyor. Bazı eşyaları saklayarak bulunduğu yeri söylememek veya pijama gibi nerede olduğu bilinen eşyaların yerini bilmediğini söylemek çocukların s ı k 11 k I a başvurdukları yalanlar. Portsmouth Üniversitesi araştırma görevlilerinden Dr Vasudevi Reddy ve Dr Paul Nevvton, çocukların iletişim kurmaya başlar başlamaz masum yalanlar söylediklerini, 2.5 ve 3 yaşları arasında ise oldukça karmaşık yalanlara başladıklarını söylüyor. Dr.Reddy çalışmalarını genellikle anne babanın verdiği ifadelere dayandırdığını, çünkü çocukların yalan söyleme eğilimini laboratuvar ortamında ölçmenin mümkün olmadığını belirtiyor. öte yandan yalanı ortaya çıkartma yeteneğini ölçmek amacıyla yapılan başka bir araştırma, solakların sağ ellerini kullananlara oranla yalanları ortaya çıkartmakta daha beceriksiz olduğunu gösterdi. Hertfodrshıre Üniversitesi öğretim görevlisi Dr Rlchard Vtfiseman'ın yürüttüğü çalışmada solak deneklerin yüzde 66'sı yalanı ortaya çıkartırken, sağ ellerini kulfananların yüzde 72.5'i yalanı yakaladı.' Bu farkı beynin kullanım alanlarıyla açıklamaya çalışan Dr.VViseman, sağ elini kullanan kişilerin konuşmayı çözmek için beyinlerinin sol tarafını kullandığını, oysa solaklarda bu işlemin yapılabilmesi için beynin tümünün devreye girmesi gerektiğini belirtiyor. Elbiselerdeki casus Her giysiye dikilebilen bir chip, tekstil ürünlerinin üretimden tüketiciye kadar izlenmesini sağlıyor. C Cep telefonları şişmanlatıyor ş mu? T ep telefonu, kullanıcılarını tembelliğe alıştırıyor. Ingiltere'de yapılan bir araştırma cep telefonu sahiplerinin yılda 15 kilometre daha az yürüdüğünü ortaya çıkartıyor. Yaşamı kolaylaştıran tüm gereçlerde olduğu gibi, cep telefonlannın da çağımızın hastalıklarından biri olan şişmanlığı körüklediğini ileri sürüyor. Ingiltere'nin önde gelen beslenme ve gıda uzmanlarının yıllık kongresinde bir konuşma yapan Dr. Andrevv Prentice, TV uzaktan kumanda aletleri, bilgisayarlar, asansörler gibi teknolojik ürünlerin hareket etme gereksinimini ortadan kaldırdığını, dolayısıyla modern insanın kilo almasına zemin hazırladığını belirtti. Dr.Prentice'e göre eskisine oranla daha az yemek yediği halde kilo alan modern insanın yalnızca yemeklerine dikkat ederek kilo vermesi mümkün değil. Son bulguların ışığında yapılacak şey, insanlantembelliğe alıştıran modern cihazlardan uzak durmak ve spor yapmak. ırnak büyüklüğünde, iletken bakır tellerle örülmüş plastık bir plaka üzerındeki mıkrochip çok yakın gelecekte moda dünyasının vazgeçilmez aksesuarlarından birisi olacak. Böylece her parça verdığı sınyalle yerini bildirecek. Bu elektronik etiket kürk, el çantası veya parfüm şişelerine de takılabilıyor. Fransız chip üreticisi Gemplus tarafından geliştirilen bu kullanışlı ve mini alarmın Almanya ihracatını Dürkopp Fördertechnık firması aldı ve firma yıl sonundan itibaren yaklaşık yarım milyon Brax marka pantolanda bu etiketlerın kullanımına başlayacak. Şirketin deposunda her birine chip dikilmiş pantolonlar (günde 18000 adet) tamamen otomatik olarak istenilen renk /beden dağılımlarıyla çeşitli satış noktalarına gönderilmeye hazır olacak . Chip kullanımıyla her ürünün bir kimllği olacak ve artık kâğıt etiket takılmasına gerek kalmayacak. Çoğunlukla üretiminden satış noktalarına kadar uluslararası yollar izleyen tekstil ürünleri birden fazla ara depodan geçmek zorunda kalıyorlar. Bu nedenle kâğıt etiketlerin sık sık yenilenmesi gerekiyor. 13,56 megaherz frekansında radyo dalgalarının çalıştırdığı elektronik etiketler içindeki bakır spiralde endüklenen gerilimle 40 byte'lık veriyi saklayabiliyor. Bu sene sonuna kadar Gemplus bu elektronik etiketleri "Antikolision tekniğiy donatmaya çalışıyor. Böylece chiplerin tek tek okuma aracından geçmelerine gerek kalmayacak, kapalı kartonların Içinden bile her parça kesin olarak tespit edılebılınecek. Uzmanlar bu vericilerin, 100 derece üzerindeki buharlı ütü ve taş yıkama işlemlerinden zarar görmeyecek şekilde, pantolan içıne dikilecek en uygun yerini araştırıyorlar. Ayrıca Gemplus özellikle kiralık tekstil ürünlerinde kullanılmak üzere çok sağlam ve uzun süre dayanıklı chiplerin imalatını programa aldı. Bu chiplerin, kiralık iş kıyafetlerinin sık sık ve yüzlerce kez tekrarlanan'sert yıkanmalarına karşı dayanıklı olması gerekiyor. Elektronik etiketlerin kullanım alanı sadece tekstil ürünleriyle sınırlı değil. Büyükbaş hayvanlara yerleştirllmesiyle, hayvanların yalaktan mezbahaya kadar takip edilme olanağı doğuyor, böylece kaçak kesimler de engellenebilecek. Lüx mallar üretenler de taklitçilere ve hırsızlara karşı önlem alabilecekler. Bu sistemin işleyebilmesi için, her chipe ait bilgılerın dosyalanabileceği büyük veri bankalarının kurulması gerekiyor. Firma yetkilileri bu sorunun Internet bağlantılarıyla kolayca çözüleceğini ve alt yapının prensıp olarak varolduğunu belirtiyorlar. Bu sistem uygulanabilirse firmalar ürünlerini tüketiciye kadar izleme olanağına sahip olacaklar ve elektronik etiketlerden Alev Kınm elde edilen bilgiler pazarlamacıların strate jilerıni belirlemede en büyük yardımcıları olacak. Gün gelecek, bir giysinin ne zaman, hangi ödeme koşullarıyla, nereden satın alındığı, kaç kez temizlemeciye verildiği, hangi lekeferin çıkmadığı birkaç tuşa basılarak bilgisayar ekranından öğrenllecek. Kaynak; Der Spiegel 5505