Katalog

İ N S A N V E D A V R A N I Ş I Görüş ve yaşam coşkusu Hayatı, yaptıkları ve yapacakları üzerine, kısaca yarını üzerine bir görüşü olanlar başarıyı da bır biçimde yakalarlar... Hollandalı sosyolog Fred Polak, bir ulusun başarısının temel kaynağının, yurttaşların paylaştığı ve inandığı ulusal bir görüş olduğunu söyler. Doğan Cüceloğlu G ençler uzerıne yapılan araştırmalar, okulda iyi not alan ve yaşa mın zorluklarıyla sağlıklı bır şekılde başeden gençlerın, gelecekte ne olmak ıstedıklerı ıle ılgılı açık bır goruşe sahıp olduklarını ortaya çıkarmıştır Başarısız gençlerin ıse gelecekle ılgılı umutları yoktur, ınandıkları bır goruşlerı, heyecan duydukları bır duşlerı bulunmamaktadır Bır şırket şırketın kurucusu. ıdarecısı ve çalışanlarıyla bırlıkte tumuyle gele cekle ılgılı bır goruşu kalben ve kafaca paylaşabılıyorsa o şırketın urununun ya da hızmetının kalıtesı artmaktadır Nazı'lerın olum kamplarından sağ çıkan Viktor Frankl, gelecekfe ılgılı umut larını kaybedenlerın sağlıklarını kaybedıp olduklerını gozlemıştır. Görüş Kışı goruşu yoluyla gelecegını yaratabılır Önce goruşunu ıfade eder ve bu goruş onun gelecekle ılgılı sozu olur Sozuyle butunluk ıçınde yaşayarak kışı yaşamını oluşturur Boyle bır yol ızledığınde, geçmışı ne kadar sağlıksız ve çarpık olursa olsun, kışı geçmışın kısıtla yıcı tutsaklığından kurtularak, kendını yenıden geleceğın özuyle tutarlı olarak yaratabılır Bunun en guzel orneğını Ghandi'nın yaşamında goruruz Herkes, bılınçlı ya da bılınçsız, şu veya bu bıçımde bır goruş taşır önemlı olan bu goruşun bılınçle oluşturulması ve evrensel ılkeler uzerıne oturtulmasıdır Eğer göruşumuz gelecek maaşın otesıne geçmıyorsa, yaşamımızda neyın onemlı olduğunu ya da olmadığını bu çerçeve ıçınde algılarız Anlık duygularımız, o ankı durtuler, kısıtlı bılıncımız, başkalarının bızden ıstedıklerı şeyler yaşamımızda onemlı olur Eğer göruşumuz gerçek ılkeler uzerıne kurulmamışsa yaşamda yapacağımız seçımler, elde edeceğımız "başarılar" bızı doyurmaz "Başarılar" elde ettıkçe kendımızı daha boş ve anlamsız hıssetmeye başlarız Zamanla enerjımızı, yaşam sevıncımızı kaybederek, ıstıhza ıle dolu, ınanmayan bır ınsan oluruz Eğer göruşumuz yaşamın tumunu kapsamıyor ve ancak bır bolumune odaklaşıyorsa, orneğın, yalnız ekonomık ve bedensel gereksınmelere yonelmışse, bu alanlarda "başarılı" oldukça yaşamımız dengesızlık gostermeye başlar Eğer göruşumuz kendımızın değıl, ıçınde bulunduğumuz sosyal çevrenın bır yansıması ıse, yaptığımız onemlı seçımler başkalarının bızden bekledıklerını temel alacaktır Kendı ıç dunyamızdan kopunca oradakı enerjıden yararlanamayız Teklıkten mahrum kalırız, yaratıcı olamayız Yaşamımızı, aıle, arkadaşdostahbap, duşman, medya, meslektaşların beklentılerını gerçekleştırmeye adarız Kışı ıç dunyasıyla ahenk ıçınde goruşunu oluşturduğu zaman yaşam coşkusuyla dolar Sabahleyın yatağından enerjı dolu ve heyecanla kalkar Yaşam heyecan verıcı bır yolculuk olmuştur Yapılan her seçım, atılan her adım alı nan her karar muhteşem yolculuğun yapı taşlarını oluşturur Şoyle duşunun Bır bına yapılıyor, ışçıler, ustalar çalışıyor yanlarına gelıyorsunuz onlarla konuşuyorsunuz llk usta ya ne yapıyorsunuz dıye soruyorsunuz "Bılmıyorum, hıçbır fıkrım yok," dıyor "Bu duvarı yapmam ibtendı, onu yapıyorum " Bu buyuk ınşaatın başka bır koşesın de çalışan ıkıncı ustaya gıdıyorsunuz, ona ne yaptığını soruyorsunuz, "Galıba bır camı olacakmış," dıyor Uçuncu usta sorunuza saklayamadıgı buyuk bır gururla cevap verıyor "Şu an da sız Islam alemının en buyuk, en gorkemlı mabedının temellerıne, taşlarına, duvarlanna bakıyorsunuz Dunyanın her bır yanından bu muhteşem eserı ınsanlar gormeye gelecek Çocuklanm, torunlarım, torunlarımın torunları, tum soyum boyle bır kutsal eserde çalıştığım ıçın gurur duyacaklar ve benden ovgu ıle soz edecekler ' Bu ustalardan hangısının sabahleyın ışe gıderken heyecan duyacagını, yaptı gı ışe kendını yuzdeyuz vererek, elınden gelenın en mukemmelını yapmaya çalı şacağını kestırmek zor olmasa gerek Goruş, yaşamın tumunu anlamlaştıran, her gune, her saate, her davranışa anlam veren bır butundur Bu butun evrensel temel ılkeler uzerıne kurulmuşsa, kışının kafasını ve kalbını ıçerı yorsa muazzam bır guç kaynağı oluşturur ve ınsan yaşam coşku suna kavuşur, bu goruşu gerçekleştırmek ıçın her turlu zorluğu yenmek ıster, coşkuyla uğraşı verır Meslek sahıbi biri olarak: Turkıye'de psıkolojı bılımının anlaşılmasını, bu bılımın temel kavramlarının aılede, ış yerın de, toplumda uygulanarak daha bılınçlı bır Turk toplumu oluşturmada katkıda bulundunuz öğretim gyeşı; Sızın dersınızde zamanım iyi değerlendı Derse hep iyi ha zırlanmış olarak geldınız, derslerınızde anlattığınız kavramları hep gunluk yaşamdan orneklerle somutlaştırarak kavramamızı kolaylaştırdınız Dersınızde kazandıgım yenı bılgıler ıle hem kendımı, hem dığerlerını ve toplumsal olayları daha iyi anlayan, decjerlendıren bır ınsan oldum Semlner veren: (Semınerlerıme katılanların da oğretım uyesı olarak derslerıme katılanlar gıbı duşunmelerını ısterdım ) Baba; (Çocuklarımın şoyle demelerını ısterdım) Bıze duşunce soz ve davra nışlarınla ornek oldunuz Kendımızı değerlı gormemıze, yaşamımızın anlamını kavrayarak, sorumlu, dengelı ınsanlar olarak yetışmemıze yardımcı oldunuz Yaşamda neyın onemlı, neyın onemsız neyın doğru, neyın yaniış olduğunu gorebılmemızı sağladınız Yaşamımızın ka fa, gonul ve cep lıderlığınden bızım so olarak tuttum Surucu: Dığer ınsanların haklarına saygılı olarak kurallara uygun araba kullandım Kltaci: (Ev sahıbımın şöyle demesını ısterdım) Kıranı zamanında odedın llışkılerımız uygarca ve karşılıklı saygı uzerıne kuruldu Üç yaşam Herkesın uç yaşamı vardır Bunlardan bırı toplumsal yaşamdır Bu yaşamla bız çoğu ınsanlar tarafından bılınırız toplan tılarda konuştuğumuz ınsanlar çalışma arkadaşlarımız bızı bu yaşamımızla bılırler Dışarıdan gorulduğumuz yaşam bu dur Bır de kışısel yaşamımız vardır Bu yaşamımızı aıle uyelerımızle, yakın dost larımızla geçırebıldığımız gıbı, kendı başımıza da geçırebılırız En onemlı yaşamımız ıse bızım derındekı ıç yaşamımızöır Bu ıç yaşamda bılıncımız, vıcdanımız, bağımsız ırademız ve yaratıcı hayal gucumuz kok salar, canlanır ve yaşar Işte yaşam goruşu muz ıç dunyamızdan kaynaklanan, bılıncımızı, vıcdanımızı, bağımsız ırademızı ve yaratıcı hayal gucumuzu kapsayan bır varoluş olunca canlanır, bır umut, şevk heyecan, enerjı deposu olur Yaşam görüşüm Kendı yaşam goruşumu gelıştırmek ıçın çalıştım ve sonuçta kendıme baktı ğım zaman şunu söylemek ıstedığımı gordum Bılıncıyle kışısel butunluk ıçınde yaşayan, yaşamı korkmadan doyasıya kucak layan mutlu, sağlıklı, dengelı, guçlu bır ınsanım Bunun ıçın, • Olayları tumluğu ıçınde yaşarım, • Bılıncımle ahenk ıçınde duşunur ve davranırım, • Sorumluluklarımın, oncelıklerımın, gereksınmelerımın, yeteneklerımın, evrensel ılkelerın bılıncınde yapabıleceğımın en lyısını yapanm Boyle bır goruşe kendımı adadığım ıçın yaşamımın her anını bu goruşle ahenk ıçınde bulundurmayı hedef lıyorum Gunluk yaşamımda davranırken seçımlerımı geçmışımden getırdığım Arnold Toynbee'nın sozunu ettığı formuller ıçınde değıl, bu goruşun getırdığı bılınç ıçınde yapmaya kendımı hazır hıssedıyorum Bır ornek vereyım Tanıdığım bırının ortağıyla arası iyi değılmış Benımle buluştu ve beraber bulunduğumuz surenın yarısından fazla ortağından şıkayet ettı Evvelkı Doğan olarak, şımdı yanımda olan ınsanı memnun etmek ıçın ona katılır, ona hak verır ve benım kendısının yanında olduğumu hıssettırecek şekılde davranırdım Neden? Çunku annesı dokuz yaşında ölmuş, onbır çocuklu aılenın en kuçuğu olarak, babasından, dığer buyuklerden pek ılgı gormemış bırı olarak benım yaşamda başarı formulum, "Başkalarını memnun et, onların dedıklerını yap, senı sevsınler," ıdı Insanların benı sevmesı, benım yaşamdakı başarı formulum olmuştu Nasıl olsa, öbur ortağı tanımıyordum. Ama, Bılıncıyle kışısel butunluk ıçınde yaşayan, yaşamı korkmadan doyasıya kucaklayan mutlu, sağlıklı, dengelı, guçlu bır ınsan olarak eskı formulu uygulaya mazdım Benımle derdını paylaşan arkadaşıma bana soyledıklerını ortağıyla paylaşıp paylaşmadığını sordum "Hayır," dedı "Nıçın?" soruma verdıgı cevaplardan ortağıyla ılışkısının durust temellere dayanmadıgı ortaya çıktı Bu sağlıksız ılışkıyı kuran ınsanlardan bırı olarak onun da sorumluluğu olup olmadığını konuştuk Konuşmamızın sonu cunda arkadaşım yenı bır sorumluluk anlayışı ıçınde, ortağıyla durustçe ve sorumluluk ıçınde konuşmaya karar verdı Yaşam goruşum sadece benımle arkadaşımın arasındakı ılışkıyı canlı kılmakta kalmadı, onunla ortağı arasındakı ılışkının de durustluk ve sorumluluk ıçınde yer almasına yol açtı Onumuzdekı yazıda yaşam rollerınden ve denge ilkesinden soz edeceğım Umarım okuyucu şımdı kendı yaşam rol lerının bır lıstesını yaparak konuya hazırlanır Kimın için, tarafından? kimin Kışı geleceğı ıle goruşunu kendısı ıçın oluşturmalı, başkalarına gostermelık olarak yapmamalıdır Yaşam goruşunu oluştururken, kendı ıçı dunyasına yonelmelı, orada gonlunu coşturan bır yaşam görevı, bır goruş bulmalı ve bu yolu ızleyerek gelecegını gorebılmelıdır Bırçok şırket bır göruş oluştururken populer ıfadelerı derler toplar, onları alt alta getırerek şır m^mm ketın goruşunu ıfade ettığını sa """'"" nırlar Ya da şırketın tepesındekı kışı, "Bızım şırketımız şu olacaktır, bunu yapacaktır," dıye kendı kendıne karar verır Bu tur ıfadeler şırkette çalışanları heyecanlandırmaz Bır şırketın tumunun benımseyeceğı bır goruş oluşturmak uzun zaman alır, dıkkat ve ıtına ıle strateıık olarak hareket etmek gerekır Bir önerı Eğer yaşamınızı anlamlandıracak, sızı heyecanlandıracak bır goruş oluşturmak ıstıyorsanız, aşağıdakı yolu ızleyebılırsı nız önce 'yaşam rollen"nızın bır lıstesını çıkarın Bu lısteyı hemen bır oturuşta tumuyle yapamazsınız, belkı bırkaç hafta surecek bır uğraşıdır bu Örneğın benım şımdı farkında olduğum onemlı yaşam rollerımden bazıları şunlar Yazar/duşunur, Meslek sahıbı bır kışı/psı kolog, oğretım uyesı, semıner veren, baba, amca/dayı, arkadaş, edıtor, ınsan olarak kendım, vatandaş, araba sahıbı surucu, kıracı, vb Sonra kendınızı 85 doğum gununuz de duşunun ve yaşam rollerıyle ılışkı ıçınde bulunduğunuz bu ınsanların sızın hakkınızda ne soylemesını ıstedığınızı duşunun Ben kendımı 85 dogum gu numde duşunduğumde bellı başlı roîlerımle ılgılı olarak şunları duymak ıster dım Yazar/düşünür: (Okuyucumun şoyle demesını ısterdım) Yaşamımı kıtapları nızla zengınleştırdınız yenı pencereler açarak daha bılınçlı daha sorumlu bır yaşam surmerne katkıda bulundunuz rumlu olduğumuzu anlamamıza yardım ettınız Amca/dayı; (Yeğenlerımın de, aynı derecede olmasa da, çocuklanm gıbı duşunmelerını ısterdım) Arkadaş: Sana her zaman guvenebıleceğımı bılıyordum Senınle geçen zamanımın boş ve anlamsız geçmesıne ızın vermedığın, sureklı gelışmekte olan ınsan gormek ıstedığın ıçın yaşamıma çok katkıların oldu Benımle beraberken hep kendın ıdın, kışısel butunluk ıçınde ıdın Edıtor: Bız okuyuculara onemlı bırçok yabancı yazarın kıtabını temız ve anlaşılan bır Turkçe ıle ulaştırdın Bu kıtaplar ınsan olarak gelışmemıze onemlı katkılarda bulundular 85 yaş gunumde kendıme şoyle dıyebılmeyı ısterdım Insan olarak kendim: Doğan Cuceloğlu kendın olarak, doya doya yaşadın Yaşamı açık gozlerle gordun, kafa ve kalbın kohneleşmeden sorumluluk ıçın de gordun, kokladın, guldun, ağladın, paylaştın Sureklı gelıştın kendın olmayı kaybetmeden kışısel butunluk ıçınde sureklı hızmet ettın Yaşamın gerçeklerını daıma pusula olarak kullandın ve kışısel butunluk ıçınde hayal kurdun, duşundun, konuştun ve davrandın Vatandaş: Vatandaşlık gorevlerımı bılgım ve gucum ıçınde en iyi şekılde kışısel butunluk ıçınde yerıne getırdım Araba sahıbı: Sorumlu bır ınsan olarak arabamın bakımını yaptım ve her za man emnıyetlı, ışleyen ve temız bır araç 4779