Katalog

BELGESELLER ILGINC SORULAR TV 2 10.00 Belgesel "Yaşam Savaşı" TV 2 10.30 Belgesel "Dünyanın Kalbi" TV 2 15.20 Belgesel "Bilim Dünyası" TV 2 21.25 Cumhuriyet'in llk Mimartarı Turk mımarısınde Cumhurıyet'le bırlıkte gorulen değışım ve gelışmeler, bu yenı donemın bellı başlı mımarları ve yapıtları ele alınıyor TV 3 18.30 Belgesel "Gökkuşağı Peşinde" Kanal D 13.00 Herşeyin Başı Sağlık ATV 16.10 Belgesel "Uzaklar" 11 Mayıs Cumartesl Insan idrarı köpekbalığını çeker mi? Soru: Sorfçulerın, ıslak elbıselerının ıçıne asla ışememelerı çunku ıdrarın kopekbalıklarını çektığı soylenır. Oysa ben tam tersinın doğru olduğunu duşunuyorum. Kopekbalığı kanında yuksek oranda ure vardır ve ayrıca ıdrarın potansıyel bır kopekbalığı uzaklaştırıcısı olduğu bılınır O halde neden ınsan idrarı kopekbalıklarını çekıyor? Yanıt: Kopekbahkları da dahıl butun balıkların kanında ure vardır ve balıkla rın amonyak kokmasının nedenı budur Kopekbalıklarının tıtreşırnlerı algı lama yetenegının yanı sıra koku alma duyuları da guçludur Goruşlerı ıse za yıftır ama 250 mılyon yıldan bu yana pek degışmedıklerı ıçın kopekbalıklarının çevresel ortamlanna çok lyı uyum saglamış olduklarını duşunebılırız Ben suya yayılan ıdrarın kopekba lıklarını uzaklaştırmak yerıne onların koku duyularında bır karışıklığa yol açtıgını duşunuyorum Insan ıdrarında kopekbalıklarının avlarının yerını belırlerken kullandıkları organık kımyasalla rın aynısı olan hormonlar vardır Bu yuzden kopekbahkları bu ınsan hor monlarını algılayıp bır ınsanın peşıne duşebılır Yanıt: Sydney Lımam'nda duzenlı olarak sorf yapardım ve ıslak elbıseye ışemenın kopekbalıklarını çektığını hıç gormedım Bır keresınde, buyuk bır kopekbalığı soriumun altından geçer ken tam tersinın gerçekleştığını yaşadım Artık Ingıltere de yaşıyorum Len Fısher Unıversıty of the West of England, Brıstol Yanıt: Bır gun Orta Amerıka'da bır nehırde candıru denılen kuçuk balıkla rın arasında yuzuyordum Bu ığne ın celığındekı yayın balıgı (Vandellıa) suya ışeyen yuzuculerı ızleyıp ıdrarın en yoğun olduğu yere yonelıyordu Yanı balık kurbanının ıdrar kesesıne ulaşıp kurbanın ıçını yemeye başlıyordu Bu balıklardan mayo gırerek korunabılır sınız ama bır kopekbalığı aynı noktaya saldırma gırışımınde bulunduğunda mayo pek ışe yaramayabılır 12 Mayıs Pazar TV 2 0.9.00 Hayvanlar Alemine Bir Gezlntl TV 2 19.20 Belgesel "Bilim, Teknoloji ve Biz" TV 2 21.25 Belgesel " Cumhuriyete Kanat Gerenler" TV 3 16.35 Belgesel "Doğa Seruvenleri" Star TV 02.20 Belgesel "Harikalar Yolu" TGRT 12.30 Bilim Magazin Flash TV 16.30 Belgesel "Sürüngenler" Çocuk yetiştirmede ne kadar özgürlük? Alc'v Önder* ğ , babacığım lutfen bana bıraz da sınır koyun " Kuşkusuz bır çocugun ısteyerek ve yuksek sesle boyle bır ıstekte bulunabıleceğını duşunmek en hayalcı yetışkınler ıçın bıle kolay olmasa gerek Ozellıkle de gunu muz çocuklarının en azından bır kısmının davranışları ıle karşılaşan annebabalar ogretmenler ve kendılerıne gelen bırçok vakayı ızleyen psıkologlar, adeta tumuyle sınırsız" bır dunyada yaşıyormuş gıbı hep ısteyen ısteklerının ertelenmesıne aşırı tepkı gösteren aşırı de recede bencıl çocukların sayısında (elde sayısal verıler olmamakla bırlıkte) artış oldugundan sozetmektedırler Çocukların davranışlarında, başta annebabalar olmak uzere yetıştırıcılerın etkısı açık olduğuna göre konuyu çocuk yetıştırme davranışları çerçevesınde ele almakta yarar var Bılındığı gıbı çocuk yetıştırme tarıhsel bır donemden dığerıne ve toplumdan topluma farklıhk gostermektedır Hatta belırlı bır toplumdakı farklı sosyoekonomık duzeylerde çocukların farklı yakla şım ve amaçlara gore yetıştırıldıklerı bılınmektedır Anrak son yıllarda genel de, çocuğu bazı yonlerden sınırlandır manın ona ozgruluk tanımak kadar uzerınde durulması gereken, onemlı bır ko nu olduğu vurgulanmaktadır (1 2) Çoruk yetıştırme konusunda annebabalara somut onerılerde bulunan uzrnanların onerılerı tarıhsel olarak ozellıkle 1960'ların sonlarına doğru çocuga mumkun oldugunca ozgurluk ve "çocuk olabılme hakkı' tanıyan bır çızgıde yo gunlaşmıştır (3) Bu onerılerı belkı de en çok cıddıye alanlar ve uygulamaya koy maya çalışanlar o tarıhlerde her alanda "daha çok ozgurluk" arayışı ıçınde olan "unıversıtelıler kuşagı olmuştur Bu ku şaktan olan annebabaların bır kısmının, çok sınırlandırıldıklarını duşunduklerı kendı çocukluklarının da ocunu alırcası na dunyaya getırdıklerı çocuklarına elle rınden gelen tum ozgurlugu saglamaya çalıştıkları soylenebılır Dıger yandan zamanld ekonomık gu cu artan, sonradan zengınleşen bazı annebabalar da, fazla uzun boylu duşun meden çocuklarının her ıstedığını yerıne getırmeye başlamış olabılırler Oyle ya, artık daha çok paraları olduguna gore çocukların ısteklerıne gem vurmaya ne gerek var? Zaten kendı çocukları da yoksunluk ıçınde geçmemış mıydı? Boylesı annebabaların, çocuga ılgı ve sevgı gostermeyı onun her ıstedığını yerıne getırme olarak algıladıkları duşu nulebıhr Gunumuz çocuklarının bır kısmına daha az sınır konmasının nedenlerınden bırı olarak annelerın ev dışında çalışma ya başlamaları da gosterılebılır Çalış maya başladıktan sonra çocugu ıle da hd az ılgılendıgını onu ıhmal ettıgını du şunen bırçok anne duydugu suçluluk duygularıyla başedebılmek ıçın akşam eve geldığınde ya da hafta sonlarında çocugu ıle beraberken ona sınır koymak şoyle dursun gak deyınce et guk deyınce sut" mısalı, bır dedığını ıkı etmemeye ozen gosterdığını ıfade etmek tedır Gerek annelerın gerekse babaların çocuklarının her ısteğıne ve davranışına evet demelerının bır nedenı de gıderek artan ış yogunluguna bağlı yaşadıkları gergınlıkler olabılır Bırçok annebaba akşamları eve yorgun ve gergın olarak geldıklerınde çocukların ısteklerını "aman bır de evde gurultupatırtı çıkmasın dıye daha çok yerıne getırdıklerını kabul edıyorlar Örneğın çocuğun geç yatmasına, hatta kendı odasında yatma ya çoktan alışmış olduğu halde annebabanın yatağında onlarla bırlıkte uyu masına, goz yumuyorlar Çocuklara sahıp oldukları potansıyellerını gelıijtifebılmelerı bagımsız bır kışı yerınde olması çocuk ıçın 'sozel olma yan mesajlar" taşımakta ve henuz yaşadıklarını anlamlandıracak kadar sozel ıletışıme sahıp olmayan ozellıkle kuçuk yaştakı (07 yaş) çocuğun çevresınde olup bıtenı anlaması, oğrenmesı açısın dan önemlı görulmektedır (5) 18 Mayıs Pazartesi TV 2 20.35 Belgesel "Sözün Bittiği Yer" TV 2 21.20 Belgesel "Uygarlıklar Ülkesi Anadolu" TV 3 11.30 Belgesel "Mozaik" TV 3 14.00 Belgesel "Hayvanlar Dünyası" Izlanda'dakı hayvanlar ve kuş turlerı ıle foklar anlatılıyor TV 3 15.15 Belgesel "Myths, Mytenes, Mystıcısm" Ne kadar sınır koymak gerekır? Duzenlı bır çevre ve yaşantılar ıçın ço cuğa konulacak sınırlar Norveçlı pedagog Klykken (6) tarafından yuzyıl kadar once aşağıdakı gıbı ozetlenmıştı Bu bıl gıler, hangı toplumda olursa olsun, annebabalara gunumuzde de onemlı ıpuçları saglaması yonunden, anımsanmaya değer görulmektedır 1 "Her şeyın zamanı vardır" Yemek yeme, uykuya yatma oyun oy nama çalışma belırlı zamanlarda yapılmalıdır 2 "Her şeyın yerı vardır" Kıtaplar raflarda ayakkabılar ayakkabılıkta, oyuncaklar oyuncak sepetınde el bıseler dolapta çopler çop {enekesınde durur 3 "Her şeyın kullanım amacı farklıdır' Bıçakla lokma ağza atılmaz, sıcak utu ıle oynanmaz ta baktakı yemek ıle oynanmaz, sokak ayakkabısı ıle yatagın uzerıne çıkıl maz 4 Herkesın kendı eşyaldrı ve alanı vardır Herkesın dış fırçası tabağı bardağı, yatma vaktı (yetış kınler geç yatar çocuklar erken) yatak odaları (annebabanın yatak odası çocugun yatak odasından) ayrıdır 14 Mayıs Salı TV 3 11.35 Belgesel "Ormanlar, Ormanımız"" TV 3 12.30 Belgesel "Deniz" Fransa nın Marsılya bolgesınde faalıyet gösteren bır dalgıçlık okulunun mezunlarının hıkâyesı araştırılıyor 15 Mayıs Çarşamba TV2 19.25Bilimlelçlçe TV 3 11.35 Yeıii Belgesel "Anadolu'da tarih" TV 3 12.30 Belgesel "Trenler Diğerleri Gibi Değil" Eskı bır tarıhe sahıp olan Fas'ın geleneklerı tanıtılıyor TV 3 19.00 Belgesel "Fransız Devrımı Tarıhi" IBMayısPopşembe TV 1 17.30 Belgesel "Mekânlar ve Zamanlar" TV2 19.20ÇevrePaneli TV 3 12.30 Belgesel "Düş Değil Gerçek" ABD'de Arızona'dakı uçak mezarlığı, Lızbonda Fado mahallesının anlatıldığı bolumden sonra Kuba'da eskıden berı değışmeyen çalışmalar anlatılıyor TV 3 19.00 Belgesel "Buluşların Dergisi" Yok olmakta olan yapıların bılgısayarla çalıştırılarak aslına uygun olarak nasıl onarılabıleceğı anlatılıyor. 17 Mayıs Cuma TV 1 17.30 Bu Toprağın Sesi TV 3 11.30 Belgesel "Altaylar" TRTINT 12.30 Belgesel "Izlenimler" lık kazanmaları ıçın aşırı baskıcı olmayan ozgur bır ortam sağlanması gerek tıgı konusunda bırçok uzmanın goruşlerı bırleşıyor (4) Gunumuzde, bırçok aılede de çocukların bırey yerıne konmadıkları hıçbır konuda seçım yapma olanağına sahıp olmadıkları yaratıcı ve bağım sız bır kışılık gelıştırebıleceklerı koşullardan yoksun oldukları ılerı surulebılır An cak bu yaşınının zıhınsel ve bedensel donanımından beklenebılecek duzeyde hıçbır kurula uymak ıstemeyen ısteklerını ertelpypmeyen çocukların varlığını ve sorunlarını daha onemsız kılmaz Ev or tamında davranışlarına hemen hıç sınır konulmayan çocuk dış dunyayla ılk kar şılaştıgında duş kırıklıkları mutsuzluk yaşayabılır ve kolay ıncınebılır Okula başladıgında, kendını denetlemesı ısteklerını ertelemesı konusunda uyum suzluklar yaşayabılır Okuldan soguyabı lır Dıger yandan, çocuğun sağlıklı gelışımı açısından da ıçınde yaşadığı koşulların bazı yonlerden sınırlara sahıp olması gerektıgı ılerı surulmektedır Bır anlamdd çocuğun yaşadığı çevrenın sınırları olduğunu bılmesı sosyal ve fızıksel çevrenın belırsızlığıne karşı bır guvencedır Belırsızlık kaygı verıcıdır Çunku ço cugun olayları yordayamamasına yol açar Çevresındekı duzenlılık, olayların belırlı bır sıra ızlemesı nesnelerın yerlı Nasıl sınır konulmalı? Konu ıle ılgılı araştırmaldrın sonuç larına gore (7) annebaba sınır koyarken, çocuga, davranışının sonuçlarını anlayabılecegı bır bıçımde anlatmalı ya da gostermelıdır Sınır koymakla bırlıkte açıklamanın etkılı olabılmesı ıçın çocuga dığer durumlarda sevgı gostermenın onemı de vurgulanmaktadır Sev gı gösteren annebabanın onerı ve uyarılarına daha çok uyulmaktadır Ay rıca sınır koyarken cezalandırmaktan çok, odullendırmeye ağırlık verılmesı onerılmektedır Kararlı gorunmek ve ol mak sınırın uygulanmasına katkıdd bulunabılır Konu ıle ılgılı olarak soylenebılecek son soz, çocuk yetıştırme konusunda onerıde bulunmanın onerılerı uy gulamaktan çok daha kolay oldugudur Ozellıkle gunumuz dunyasında çocuk yetıştırırken "ne kadar sınırlı ne kadar ozgur" sorunu en zor konulardan bırıdır Ancak annebabalar kendı sezgılerını ve uzmanların goruşlerını bırleştırmeye çalışarak tarıh boyunca toplumdan topluma ve bır toplum ıçerısınde degışen bır kesınlık degıl gorelılık sorunu olan 'en uygun yetıştırmeyı yaşama geçırmek durumundadırlar 47710