Katalog

I LETİŞİ M HAFTANIN GÜNDEMİ Nezihe Bahar •> * 2000 YILININ BİLGİSAYARLAR İÇİN ÖNEMİ: Ç l d d Ama pek bulunduğumuz yıll 1996 yılıdır. A çok bllgisayar bu yılı yalnızca 96 olarak belirtir. Böylece 4 yıl sonra, 2000 yılına gelindiğinde, gerekli tedbirler alınmazsa pek çok bilgisayar yeni yılı 00 yılı olarak gösterecektir. Bu durum tüm endustriyi etkıleyecektir. 1999 yılının son akşamı, son saatlerde henüz yıl dönümünü yaşamamış daha batıdaki bir bölge ile yıl dönümünü yaşamış bir bölge arasındakı telefon konuşmasının da 99'dan 00'ın çıkarılmasıyla 99 yıllık bir konuşmanın faturası olarak gelmesl bile mümkün. Uzmanlar 2000 yılındaki çok sayıda uygulamanın çalışamaz durumda olacağını belirtiyorlar. Kuşkusuz gerekli program değişikliklerı yapılmazsa.. Bu konudaki düzeltmelerın toplam bedelinin milyarlarca dolar olacağı bildirıliyor. Internet ' Osmanlı Tarihi ve Türk sineması CD'ye girdi ABD Boston'da 4 yıl önce gezdiğim Apple bilgisayarları fuannda dikkati çeken bir konu, multimedya alanında kaydedilen gelişmeydi. Teknoloji gerçi yeniydi ancak yüzlerce bilgisayar şirketi çok hızlı bir şekilde multimedya teknolojisi ile ürünlerini geliştirerek piyasaya sürmüşlerdi. Hayvanlar aleminde geziniyorsunuz aslanlar kükrüyor, yılanlar ıslık çalarak kıvrıla kıvrıla ilerliyor, taş devrine yolculuk yapıyorsunuz. Bir sinema gibi. Ancak sinema size tek bir seçenek sunar. Bilgisayar ortamındaki bu sinema ise çok seçenekli. Ekrandan seçerek istediğiniz dünyaya gidiyorsunuz. Multimedya, bilgisayar ortamında, sesin, hareketli filmlerin, grafik ve yazının bir bütünlük içinde ve interaktif olarak birleştirilmesiydı. özellikle eğitim ve öğretim sözkonusu olduğunda multimedya büyük bir gelecek vaadediyordu. Dünya bu alanda çok hızlı yol alırken, ülkemizde de kımıltılar başladı. Üç yıl kadar önce Istanbul'da bir fuarda tal kütüphanelere dönüştüğünü göreceğiz. Veri iletişiminde kabloya bağımlılık sona erecek. Okul sınıflannda elektronik donanım kullanılacak. Sınıf içi öğrenmeye paralel sınıf dışı öğrenme de aynı önemde sürmeye başlayacak... Kuzuoğlu'nun 2050 yılı ve ötesi eğitim sistemine ise bakışı şöyle: Okul artık bir eğitim değil, sosyal merkez. öğretmenin görevi esas olarak rehberlikle sınırlı. Öğrenme araçları, taşınabilir çantanın içinde. Sınıf içi öğrenim işlevini yitirmiş durumda. ölçme ve değerlendirme: Yapay zekânın kullanılması kişiye özgü öğrenim hahtalarının hazırlanmasına olanak verecek. Eğitim sistemi, toplumsal ışbölümünde bireyi en başarılı olacağı ve kendisine en ihtiyaç duyulan yere yönlendirmiş olacak... Şimdi bu futuristik bakışlara ara verip piyasaya sunulan multimedya CD'leri inceleyslim. 3. Boyut Türkiye CD'sini geçen yılın Şubat ayında kullanıcıya sundu. Hemen arkasından çıkartılan ikinci Kurtuluş Savaşı, multimultimedya ürünü Eskimedya gösterisi olarak suçağlar adını taşıyor ve nuluyordu. Milli Kurtuluş adından da anlaşılacağı giSavaşı bütün yönleri ve bi bu CD 13. yüzyıla kadar özellikleriyle ses ve görünolan tarihi dönemleri incelitüye dönüşmüştü. yor. Kıtaların oluşumu, ilk canlılar, dinozorlar ve yaŞimdi de 3. Boyut'un uzun ve şamları, yazının icadı, paraprogramlı bir çalışmadan nın icadı, matbaanın icasonra piyasaya sürdüğü dı...hareketli görüntüler ve eğitime yönelik ilk multisesle birlikte ekranda boy medya CD'lerini izliyoruz. gösteriyor. Ekrandaki gö3. Boyut'un Başkanı Cenap rüntülerden istediğiniz böKuzuoğlu henüz piyasası lüme gidiyorsunuz. yeterince oluşmadan (evlerAnimasyon var, illustrasyon de gereken bilgisayar ve var, tasarım var, metin yazıları vb tam bir çevre bihmlerinin eksikliği vb), henüz takım çalışmasını izliyoruz CD'de. maliyetini bile kurtarması daha bir süBu serinin ikinci CD'si ise Osmanlı Devlere pek mümkün görünmeyen bir işe ti'ni ele alıyor. Dizi Kurtuluş Savaşı ile kalkışmış ve iki üç yıllık uzun soluklu sürecek. bir çalışmanın ilk ürünleri olarak öğrenime yönelik ilk CD'lerini çıkarmış. Tabii, CD'de bu uygarlık tarihinin can alıcı Kuzuoğlu, çalışmalannda temel konnoktalan, kilometre taşları ve kısa bilgisept olarak okul eğitimini almadıklarılerle sunuluyor. Belki isteyene daha aynı, öğrenmeyi aldıklannı belirtiyor. rıntılı bilgi de CD içine konulabilirdi. Multimedya teknolojisini öğrenim süKültür dizisi çerçevesinde ise piyasaya recine sokarak, devletin eğisunulan ürün 100 Türk Filmi. timde tıkandığı noktalarda öğBu CD'de Türk sinemasında renciye yeni olanaklar ve eğitikilometre taşı olarak kabul edilme/öğretime yeni açılımlar gemiş 100 Türk filmi üzerine ayrıntirmeyi amaçladıklannı belirtitılı bilgi ediniyorsunuz. 54 filmyor. den hareketli sahnelerin yer aldığı CD, insana Türk film dünBu bakış çağımızda bilgi topluyasında bir gezinti yaptırıyor. munun akışına ve gelişmesine Yönetmenin filmografisi, oyunde uygun. cular ve rol aldıklan diğer filmler, Artık bilgi salt okulda verilen/alıfilm müziğini yapanlar, senaristnan bir meta olmaktan çoktan ler, ödüller, eleştiriler ile ilginç bir çıktı. Günümüz ekonomik ve arşiv oluşturulmuş aynı zamansosyal hayat koşullan, rekabet da. CD ilginç bir yaklaşımla izortemı, bilgiyihayat boyu yenileyiciyi gişeden bilet alarak den ve yeniden durmadan CD'lerden örnek filmler. Ortada ise Cenap sinema salonuna sokuyor ve edinilecek meta durumuna Kuzuoğlu filmler arasından seçme yaptırgetirdi. tıyor. Filmlerden kısa sahneleri ister sinema perÇünkü bilgi üretimi, yeni bilgilere ihtiyaç ve üretilen bildesinde, ister TV ekranında izliyorsunuz. 1996 ginin dünyada dağılımı 10 yıl öncesiyle bile kıyaslaBilişim Fuarı'nda yeni kültür konularını içeren namayacak bir büyüklüğe ve hıza ulaşmış durumda. CD'lerin yanısıra, 3. boyut sanal gerçeklik uyTeknoloji ve bilimin bilgi üretme hızı, birbirini desteklegulaması hazırlıkları içinde olduğunu duyurvyor. yerek hızla ilerliyorl. Işte çok sözü edilen bilimsel teknolojik devrimin temelinde yatan gerçek de bu. Gelecek cumartesi yeniden birlikte olmak umuduyla Bu bilimsel teknik gelişmelerin eğitim sistemine, öğresağlıklı bir hafta diliyoruz. nim sistemine çok önemli yansımalan olacağı, sistemde köklü değişmelere yol açacağı de bir gerçek. EMail: bursali@dut.com.tr Kuzuoğlu öğrenim/ öğretim konusunda örneğin multimedya gibi yeni öğrenim araçlannın, öğretmenlerin konumunu da değiştireceği ve eğitim sisteminin öğretmenlere olan mutlak bağımlîlığına son vereceği görüşünde (F. Technologies, Aralık95). Örneğin 2015 yılından itibaren öğrenciler klasik okul çantası yerine, bilgisayar benzeri bir haberleşme aracı taşımaya başlayacaklar. Kâğıt kitaplı kütüphanelerin dijiCumhuriyet BİLİMTEKNİK • No: 464 10 Şubat 1996» Basan ve Yayan: Yeni Gün Haber Ajansı A.Ş. • Genel Yayın Yönetmenı. Orhan Erinç • Genel Yayın Koordinatörü: Hikmet Çetlnkaya • Yazı Işleri Müdürü: Ibrahim Yıldız (sorumlu), Dinç Tayanç • Yayın Yönetmeni: Orhan Bursalı • Grafik Yönetmenı. Tüles Hasdemir • Reklam: Medya C. ternet üzerınde alışverış rahat ve güzel görünüyor, ama pek çok kişi güvenlik tedbirierinın yetersizlığini dikkate alarak Internet'de kredi kartını kullanmak Istemiyor. ISED Corporation bu duruma bir çözüm getirdi. Şirketin geliştirdiği, PC'ye takılan küçük bir cihaz Internet yazılımları ile birlikte kullanıhyor. Kredi kartı numaranız istendiğinde kartınızı bu cihazdan geçiriyorsunuz, cihaz şifreli olarak kredi kartı numaranızı bilgisayara iletiyor. Alışveriş yazılımında ayrıca kullanıcı adı ve ardından şifresi de soruluyor. Yazılımdaki tedbirler ye bu cihaz birlikte rahatlatıcı bir güvenlik sistemi sağiıyorlar. * ONLINE ALIŞVERİŞTE GÜVENLİK ÇÖZÜMLERİ: m San Fransisco'da bilim adamları, bilgisayarların konuşma zorluğu çeken çocuklara yardımcı olabileceğını gösterdiler. Sağır olmadığı halde konuşma güçlüğü çeken çocukların sorunu ses farklarını çabuk algılayamamaları. Bu çocuklarda beyindeki sesleri düzenleyen bölgede sorun olduğu, gelen seslerı çabuk olarak düzenleyemeyen cocukların dillerini de geliştiremedikleri belırtlliyor. Bu cocukların çogunun hastalığına Dyslexıa teşhisi konmuştur. • Science dergisinde yayımlanan bir makalede bilgisayarlarla eğitimin bu çocuklara nasıl yardımcı olacağı anlatılıyor. Bu doğrultuda yapılan çalışmalar sonunda hazırlanan yazılımla konuşma zorluğu çeken çocuklar bilgisayarla eğitiliyorlar. Çocuk yazılımla çıkan seslerı dinlıyor, çok yavaş gerçekleşen ses değişikliklerini farkettiği anda fareyi tıklayarak durumu farkettiğinı belirtiyor. * KONUŞMA PROBLEMİNE BİLGİSAYAR YARDIMI: denen World Wide Web (uluslararası bilgisayar ağı sistemi) büyük bilgisayar şirketlerinin kıyasıya yarıştığı bir alandır. Bir zamanlar bllgisayar dunyasında devlerin savaşından söz edıldiğinde Windows'a karşı OS/2'nin, PC'lere karşı Macintosh'un savaşı akla gelırdı. Yeni savaş işletim sistenv leri yeya donanımla ilgill değll, Internet üzerinde standartlarla ilgili. Netscape ve Microsoft gerçek bir savaşa hazırlanıyorlar. Asıl tehlikede olan şey VVorld Wide VVeb'ın açık yapısıdır. Her iki şirket de Web sayfaları yaratmakta kullanılan dil olan HTML destegi dahil olmak üze re yeni özelliklere sahıp Web arabirim yazılımları geliştirlyorlar. Netscape yalnızca Netscape arabiriminin desteklediği kendi HTML yazılımlarını geliştiriyor, onların kendiliğinden kabul edilen standartlar haline gelmesıne çalışıyor. Bu alanda yeni olan Microsoft ise Microsoft Netvvork ile verilen ve Windows 95 için tasarımlanmış Internet Explorer ile konuya yöneldi, kabul edilmiş HTML Internet tanımlarının ötesine gitmeye hazırlanıyor. Tarih platform standartlarını kuranların önde gittiğini göstermiştir. örneğin Microsoft'un başarısının nedenlerınden biri sıstem bölümlerı çapında endüstri standartları kurma becerisidir. Natscape Navigator gelişmiş özelliklere sahıp ılk arabirim olduğu içın, World Wide Web üzerinde en yay, gın kullanılan arabirim o l m u ş t u r . * INTERNET'TE STANDARTLAR SAVAŞI: K.saca www 4643