Katalog

BELGESELLER İLGİNC SORULAR TV 2 15.20 Belgesel "Perspektif" TV 2 15.45 Bunları Biliyor musunuz? TV 3 14.50 Belgesel "20 Yaş" TGRT 10.05 Belgesel "Bilim Magazin" Flash TV 17.00 Belgesel "Çocuk ve Turna" 28 Aralık Cumartesi FM'de niçin yayın kesiliyor? SORU: Arabada, radyodan AM kanalında yayın yapan istasyonları dınlerken bır tunele girdiğimde veya herhangi bir üst geçit veya bır koprunun altından geçtiğımde yayın kesiliveriyor. FM kanahnı dinledığımdeyse bu olmuyor. Neden ? YANIT 1 Ust geçıt ve kopruler bır anlamda çok kısa tuneller olarak değerlendırılebılırler, onun ıçın aynı sonuçla karşılaşmani7 dogal Uç ayrı durumu ele alabılıri7 boş ve duvarları elektrık ıleten tuneller boş ve duvarları elektrık ıletmpyen tuneller ve duvarları elktrık ıletrnemekle bırlık te ıçlerınden elektrık ıleten kablo VP boruların geçtıgı tuneller llke olarak, tunelın ıçındekı elektrık ıle ten nesneler, her dalgaboyundakı radyo dalgasının otuz kırk metre ydyılmdbinı mumkun kılarlar Bu mesafe bazen daha da uzun olabılır Frekans duştukçe, soz konusu mesafe de artar Duvarları elektrık qeçıren, fakat ıçınde elektrık ıleten kablo veya boru gıbı şeyle rın olmadıgı tuneller ıse tıpkı radyo haberleşmesınde kullanılan dlışılmib dalga kılavuzları gıbı çalışırlar Boyle tunellpr sadece dalgaboyu tunelın kesıtının çapı nın ıkı katından duşuk olan sınyallerı taşırlar Mıkrodalga sınyallerı bazen boyle tunellerın ıçınde yuz metreden fazla ılerleyebılırler ama tunelın kıvrım yaptığı yerler ve araçlar bunları engeller Dalgaboyları yukarıda bplırtılpnden daha uzun olan dalgalar ıse tunelın ıçınde sadece dalgaboylarının bplırlı bır oranıyla orantılı bır mesafe katedebılırler Betondan yapılmış ve ıçındpn hıç ıletkpn gpçmeyen tuneller de dalga klavuzu gıbı davranırlar fakat yayılnn dalqnnın gucu duvarlar tarafından çok çabuk emıl dığınden dalgalar bu durumda da pok oluyor. Bu durumda ıçımıze siyah, dı şımıza da beyaz giysiler giymemiz mi gerekıyor ? YANIT 1: Açık renklı gıybiler ısının ço gunu yansıttıkları dogrudur ama yıne dp yazın siyah kıyafetler gıymek daha man tıklıdır Ne var kı, siyah gıyınmenın daha mantıklı olmasının gerekçesı arkadaşınızın one surdugu şey degıldır Siyah gıysı ler beyazlardan çok daha fazla ısı emerler ve bu da ortalama 5 derecelık bır sı caklık farkına karşılık gelır Çolde yaşayan ınsanlar hep siyah kı yafetler gıyerler, çunku siyah kıyafetlerın emdığı ısı, derılerıne yakın olan havayı lyıce ısıtır Bu ısınma sonucunda hava yukselır ve kıyafetlerın gozeneklı dokusundan uçar gıder, bu havanın yerını kı yafetın alt kısmından gıren yenı hava alır Havanın bureklı olarak bu şekılde degış mesı ınsanın daha rahat hıssetmesını sağlar YANIT 2: Sıyah renk, ısıyı beyaz renk ten daha hızlı yayar ve aynı şekılde, ınfrared radyasyonu daha hızlı emer Yazın beyaz giysiler gıymek daha lyıdır, çunku sıyah rengın ısıyı daha çabuk yayması , aynı zamanda ınfrared radyasyonu da çok hızlı emmesı nedenıyle bır avantaı olmaktan çıkar, zıra ıkıncısı daha baskın bır ozellıktır Tabıı golgelı ortamlarda ış değışır Golgelı ve sıcak yerlerde sıyah gıyın mek daha lyıdır, çunku sıyah ısıyı daha hızlı yayar Sıcak bır yerde guneşın altın daysanız gerçekten de en lyısı ıçınıze sıyah, dışınıza da beyaz renklı bır şeyler gırmenızdır YANIT 3: Arkadaşınızın soyledıgı dogru degıl Sıyahın ısıyı daha hızlı yaydıgı dogrudur, ama vucut tjrafından yayılan ısının mıktarı, vucudun mutlak sıcakhgıyla dorduncu kuvvetten orantılıdır Yanı ınsan vucudunun ısı kaybının sadece kuçuk bır kısmı radyasyon transferıyle ger çekleşır Isı kaybının asıl onemlı kısmı konduksıyon (ıletım) ve buharlaşma soguması (ter yoluyla) olur 29 Analık Pazar TV 2 15.30 Belgesel "Geleceğimizl Aydınlatanlar" TV 2 19.20 Bilim Teknoloji ve Biz TV 2 20.25 Belgesel "Eldeki Hüner" TV 3 16.30 Bilim ve Teknoloji TV 3 17.25 Belgesel "Bltkilerin Serüveni" TV 3 23.00 Belgesel "Dünyanın Kalbi" TRTINT 19.30 Belgesel "Dünden Bugüne" TGRT 01.15 Belgesel "Tabiat Hikâyeleri" 30 Aralık Pazartesi TV 2 21.25 Belgesel "Tepedeki Işık" Camı, saray ve abıdelerde bulunan tepe pencerelerı ve mımarısı konu edılıyor TV 3 11.35 Belgesel "40 Yıl Sonra ODTÜ'lü Olmak" TV 3 13.40 Belgesel "Alo Dünya" Bu bolumde yazının değışık turlerı anlatılıyor TV 3 15.10 Belgesel "Esrarlı Beldeler" TV 3 20.30 Belgesel " Dağlar ve Yaşam" TRT INT 14.25 Belgesel "Sanatçıların Sanatçıları" ılerleyemP7İer Genel olarak, dalgaboyu kısaldıkça dalganın tunpl ıçınde katettığı mesafe artar, fakat hesap yapmak ıçın tunelın kıvrımlarının ve malzpmenın emme ozellıklerının bılınmesı gerekır Radyo kanalının dogru durust dınlenmesı ıçın tunel boyunca ozel bır eş ek senlı kablodan VHF frekansı geçırmek gerekır Bu kabloda belırlı aralıklarla delıkler olmalıdır zıra ancak bu şekılde tunel boyunca duzgun bır radyo dalgası sızması saglanabılır Boyle bır duzenekle, tunelın her bolgesının kendı radyo dalqası kaynagı olmuş olur Yazın ne renk giyinmeliyiz? SORU: Yazın beyaz veya açık renkli giysiler giyeriz, çünku bu renkler yansıtıcı ozellıge sahiptır (oysa siyah, absorblayıcıdır). Fakat geçenlerde bır arkadaşımın one surdugu bır fikir bu konuda kafamda bir soru işaretının belırmesıne neden oldu. Arkadaşıma göre yazın beyaz değil siyah gıyınmek gerek, çunku siyah renk, vucuttaki ısının dışarı transfer edilmesine yardımcı 31 Aralık Salı TV 3 13.30 Bilim Gözüyle TV 3 19.00 Belgesel "Merhaba Çağdaş Türkiye" TRTINT 14.25 Belgesel "Atatürk Evleri" TRT Avrasya 14.25 Belgesel "Mekânlar ve Zamanlar" NASIL CALISIR? Fotokopi makinelepi İlkfotokopi makinesi 1949'dayapıldı 1 Ocak Çarşamba TV 2 18.10 Eğitim Paketi TV 2 18.30 Belgesel "Marmara Takımadaları" TV 3 12.30 Belgesel "Avrupa Tarihi" 19681995 yılları arasındakı sıyası olaylar anlatılıyor TV 3 19.00 Hayvanlarm Büyüleyen Dünyası TRT >NT 14.25 Belgesel "Türk Rr .ı Sanatında Saz Üslubu" Y 2 Ocak Perşembe TV 2 19.20 Çevre Paneli TV 2 2Ç.35 Yerli Belgesel "AkdenlzAkdeniz" TV 3 12.30 Belgesel "Düş Değil Gerçek" Madagaskar'ın doğu bolgesınde yaşayan "Orman Prenslerı" tanıtılıyor TV 313.30 Belgesel "Hayvanlar Dünyası" TV 3 19.00 Belgesel "Ommni" TRT INT 14.25 Belgesel "4 Mevsim llgaz" TV 3 11.35 Belgesel "Türk Bahçesi" TV 3 14.30 Belgesel "Karnak Tapınakları" TV 2 15.30 Belgesel "Vaha Dünyanın Geleceği" Dunyada artan çölleşme TRT INT 14.25 Belgesel "Mimarca" 57070 unanca "kuru" ve "yazı" anlamı na gelen sozcuklerın bır araya gelmesıyle oluşan "Xerogrdfı" sozcugu, kagıt uzerındekı ımgelerın elektrostatık yontemlerle bır başka kâ gıda aktarılmasını belırtmek ıçın kulla nılmaktadır Bu yontem ılk kez, Kalıfornıya Teknolo|i Enstıtusu'nde kımya egı tımı goren ve daha sonra patent avukatlıgı yapan Chester E Carison tarafın dan ortaya atıldı Ancak aradan qeçen altı yıl boyunca yırmıyı aşkın şırket tek nolojının gelıştırılmesı yonundekı onerılerı gerı çevırdı 1944 yılında Garlson ıle telıf hakları konusunda anlaşmaya varan, kâr amacı gutmeyen araştırma or gutu Batelle Memorıal Enstıtusu 1947 yılında da daha sonra Xerox Corporatı on adını alacak olan Hdloıd Şırketı ıle bır sozleşme ımzalayarak yontemın gelıştırılmesı yonunde ılk adım atılmış ol du Ilk fotokopi makinesi 1949 yılında pıyasaya sunuldu Ne var kı. çuk yavaş ışlıyor, ortalıgı kırletıyor ve guçlukle kullanılabılıyordu Gerçek anlamdd bır ofr, fotokopi aygıtı ancak 1959 yılında tuketıcıye ulaştı 914 olarak bılınen bır model gunumuzde mılyarlarca dolar duzeyındekı bır sanayının temelını oluşturdu an koyma levhası fototarayıcı duzşnefc Kuru kopyalama Kuru kopyalama, ters elektrık yuklu maddelerın bırbırlerını çektıklerı ve kımı maddelerın, ışıga tutulduklarında, elektrığı daha lyı geçırdıklerı ılkelerınp dayanıyor Basıt bır kuru kopyalama surecın de ışıgı gpçıren bır yuzeye artı elektrık yuklenır (d) Daha sonra ımqe bu yuzeye tutulur, aydınlatıl mış bolumler daha qeçırqen bır nıtelı kazandıgın dan, elektrık yuku de dagılır (b) Yuzeyın uzerıne serpıştırılen eksı elektrık yuklu toz, ters kutuplar arasındakı çekım nedenıyle, artı elektrık yuklu ımgeye ılışır (c) Bunun ardından, bır parça kâğıda artı elektrık yuklenır (d) ve eksı elektrık yuklu toz çekecegı yuzeye yerleştırılır (e) Sonunda, ısının da yardımıy la toza yansıyan ımge olduğu gıbı kâğıda ak tarılır (f) Manyetık makara Kâğıt kutusu 3 Ocak Cuma