Katalog

BELGESELLER TEKNOLOJİ TV 2 09.50 Belgesel "Earth Works" TV 2 15.20 Belgesel "Perspektıf" TGRT 10.45 Bilim Magazin TGRT 03.30 Belgesel "Tabiat Hikayeleri" Flash TV 1.00 Belgesel "Coğrafya ve Sanayii" 21 Aralık Cumartesi Üniversite giriş sınavında "Ortaöğretim Başarı Puanf'nın gerçek başarıdaki yeri ya da yersizliği ÖYS puanlamasında ciddi sakıncalar var bır tanesının, dıgerlerıne baglı olarak ıfade edılmek durumunda oldugu anlaşılır (özdegerlerden bırısı sıfır) Gene uygun bır ışlemle bu bağımlı değışkenın en doğal aday olan P oldugu gorulur P 231 93 + 2 37 F + 3.97 M + 1 34 T + 0 00B t 071 L Burada sankı bır çelışkı var Tabloya gore P ıle B arasında çok yeğın (% 83) bır ılıntı oldugu halde, puanların hesaplanmasına katılmadığı ıçın bu fonksıyonda bır katkısının çıkmamış olması yontemın belırleyıcılıgının ve parametrelerı ayırma gucunun yukseklığını ortaya koymaktadır Sabıt katsayının 232 gıbı yuksek bır sayı olması ıse yukarıda değındığımız ortuculugun etkısını gostermektedır (Yukarıdakı bagıntı, her yıl sınav sonuç gazetelerınde verılen ve bır lıneer regresyon hesabıyla oğrencılerın başarı puanları kullanılarak bulunmuş olan "puan hesaplama" formulunun aynıdır) Şımdı hesaplara katılmayan B'nın ve bagımlı P paramptrpsının sıralarını tablodan çıkarırsak F F M L 22 Aralık Pazar TV 2 15.30 Belgesel "Geleceğimizi Aydınlatanlar" TV 2 19.20 Belgesel "Dünyanın Öteki Yüzü" TV 3 16.30 Bilim ve Teknoloji TV 3 17.25 Belgesel "Bitkilerin Serüveni" Bitkilerin dığer bıtkılerle, hayanlarla ve ınsanlarla olan ılışkılerı konu edılıyor TV 3 23.00 Belgesel "Dünyanın Kalbi" TRT INT19.10 Belgesel "Dünden Bugüne" TGRT 01.15 Belgesel "Tabiat Hikayeleri" 1 984 yılında yapılan bır araştırmada ulkemızde ortaoğretımın ne kadar zayıf oldugu ÖYS sonuçlarının ço zumlenmesı yoluyla sergılenmıştı (1) O araştırmanın en çarpıcı sonucu ÖYS so nuçlarını belırleyen puanlama sıstemının, bu zaafı tamamıyla ortup gızleyecek nıtplıkte olan yapısını ortaya koymak olmuştu 23 Aralık Pazartesi TV 1 18.20 Anadolu'dan Görünüm" TV 2 21.25 Menemen Olayı TV 3 11.35 Yerli Belgesel "40 Yıl Sonra ODTÜ'lü Olmak" TV 3 13.40 Belgesel "Alo Dünya" Yazının buluşu anlatılıyor TV 3 15.10 Belgesel "Esrariı Beldeler" Dunya uzerındekı gızemlı bolgeler TV 3 20.30 Belgesel "Dağlar ve Yaşam" Orta Avrupa'dakı dağlar ve yaşayış, anlatılıyor TRT INT 14.25 Belgesel "Sanatçılann Sanatçılan" 24AraükSah v TV 218.05 Belgesel "Imparatorluktan Mflfi Devlete" TV 313.30 Belgesel "Bilim Gözüyte" TV 3 20.00 Belgesel "Merhaba ÇağdaşTürkiye" TRT INT 14.25 Belgesel "Türk Resminde Kadın" 25 Aralık Çarşamba TV 2 18.10 Eğitim Paketi TV 2 18.30 Belgesel"Bilimle Iç içe" TV 3 12.30 Belgesel "Avrupa Tarihi" 19451955 yılları arasında Avrupa'da gelışen olaylar konu edılıyor TV 3 13.30 Belgesel "Hayvanlann Büyüleyen Dünyası" TRT INT 14.25 Belgesel "Türk Resim Sanatında Saz Uslubu" Gırış OYS 1984'te "boş kâğıt verenlerln" sıfır degıl 272 puan aldıkları kolayca hesap lanabılır Bu sıstemde 300 puan alan bır aday, kendı bılgı ve yetenek duzeyının, 450 puanlı bır adayınkının % 67'sı kadar oldugunu sanabılır, oysa "boş kâgıt" kat kibi her ıkısınden de çıkarılarak kıyaslanır sa % 16'sından az oldugu ortaya çıkar (1988'de, ulke genelınde yerlebtırılen en duşuk Matematık puanı olan 355 ıle en yuksegı olan 688'ın kıyaslanmasında ya nıltıcı olan 355/688% 52 yerıne 272'nın, 1988'dekı "boş kâgıt puanı" olan 232 ck sıltılerek (355232) / (688232) % 27 elde edılecektır) Bu sıstem, ogrencının, lı senın ve ogretrnenlerın kusurldrını ortmek te ve ozellıkle ogrenrılerle aılelerını yanlış umutlara yoneltmektedır Tabı, benzerı durum ÖSS puanları ıçın de qeçerlıdır Egıtım sibtemının en etkılı denetleyıcılerı olması gereken oğrencı velılerıne eksıksız ve yanıltıcı olmayan bılgıler verebılmek, çozume ulaşmanın temel koşullarından bırıdır Demek kı uzerınde durulması gere ken onemlı bır nokta da, ÖYS'nın hem pu anlamasında, hem de puanların sunulmasında kesınlık ve açıklık sağlanmasıdır En sade bır vatandaşın bıle anlayabıleceğı bır puanlama sıstemının, velılere hem çocuklarının hem de çocuklarının oğrenım gor duğu eğıtım kurumlarının gerçek duzeyını gosterebılmesı şarttır Herkesın bılmesı gereken temel gerçek şudur Ulkemızde ortaoğretım, öğrencılerın yeteneklerını gelıştırmekte ve onlara yararlı bılgıler vermekte çok yetersız kalmaktadır Bu durumda olan ortaöğretim kurumlannda olçme ve değerlendırılmenın de lyı yapıldığını varsaymak ıse aşırı lyım serlık sayılabılır Nıtekım bu yazının dayandığı çalışma, yuksekoğrenıme gırışte etkısı bulunan unsurlardan bırısı olan "Ortaöğretim Başarı PuanıOBP" kavramı nın gerçek nıtelığını nıcel olarak ortaya koymayı amaçlamaktadır Bunun ıçın OBP'nın katkısı unıversıteye gırışte başarı nın ana unsurları olması gereken Fen, Matematık ve Turkçe puanları ıle karşılaştır malı olarak ıncelenecektır Bu ıncelemeyı yaparken bu gıbı çok degışkenlı ıstatıstık lerde değışkenler arasındakı ılıntılerı, 0 ıle 1 arasında bır sayı ıle olçecek şekılde (0 hıç, 1, tam) bır donuşum uygulanacaktır (2) ozellıgı "boş kâğıda" sıfır vermesıdır Ayrıca puanın bılgı ve yetenek duzeyının lıneer bır fonksıyonu olrnası ek bır sadeclıktır Puanları, sınav zorluğu farkları yuzunden yıldan yıla degışıklık gostermemesı ıçın de orneğın, her yılın en başarılı 1000 oğrencısının puan ortalamalarını sahıt bır sayıya eşıtlemek duşunulcbılır Her yıl lıselerımız den mezun olan oğrencıler arasında, ulke koşullarından ve mıllı egıtımdekı dalgalanmalardan etkılenmeyecek guçlulukte 1000 oğrencı bulunacagı umut ve varsamına dayanan bu onerı, her ıkı ogrencıye ve her kuruma Türk eğıtım sıstemının neresınde olduğunu belırleme olanağı tanıyacaktır Ancak OBP'nın hesaplanması ve bunun lıseler baglamında ÖYS puanlarıyla olan ılıntısıne bakılması surdurulmelıdır Zıra bu ılıntı her bır lısedekı olçme ve degerlendır menın sağlıklı olup olmadığının çok lyı bır ölçusu olacaktır Kısacası OBP'den oğrencıyı değerlendırmekte değıl, oğretım kurumunu denetlemekte yararlanılmalıdır. Bu bılgıler ışıgında ve bılınçle yıllar boyu çalışırsak bır gun Turk egıtım sıstemının ılerı ulkelerdekı egıtımın neresınde oldugunu soracak cesaretı kazanabılırız EK: 199596 Türkiye 1 Futbol Ligi So nuçları 199596 lıg sonuçlarını gosteren G FB TRB BJK GS KOC GAZ ANT SAM BUR GB 26 26 T 1,00 0,78 0.41 0.04 M 0,78 1,00 0 35 0,05 T L 9,41 0,35 1,00 0,06 0,04 0,05 0.06 1,00 B 6 4 Tablosunu elde ederız Tabloların her ıkısınde de L sıralarındakı sayıların kuçuklugu yuzunden OBP'nın rasgele ve anlamsız bır değışken oldugu hemen goze çarpıyor Ustelık fen ve matematık temelıne dayalı bır oğrenım gorecek olan bu oğren cılerde, OBP'nın (L), fen ve matematık başarısıyla, çok kuçuk de olsa ters ıdntı gostermesı ıse gerçekten cesaret kırıcıdır. öte yandan bu dort değışkenın kendı aralarında. ılk bakışta goze çarpmayan bağımlıhklar da bulunabılır Bunları ortaya çıkartmanın en kestırme yolu gene ozel bır matematıksel ışlem yapmaktır. "Koşegenleştırmek" denılen bu ışlem sonucunda bırbırınden tamamıyla bağımsız dort yenı değışken, Z, H, Ş ve U ıle bunların "onem derecelerını" olçen "ozdeğerlerıo" elde edılır Z 0,9 F + 0,09 M + 0,6 T 0,04 L (ö = 2) H 0,1 F + 0,1 M + 0.3T + 0.1 L(ö= 1) Ş 0,2 F 0.3 M + 0,7 T 0,2 L (ö 0,7) U 0,3 F 0,3 M 0.04 T + 0.0 L (o 0,3) Bu yenı değışenlerın ozdeğerlerıne ba kılırsa, en onemlılerının Z oldugu apaçıktır Kuvvetlı bır fen ve matematık temelıne ek olarak hatırı sayılır bır Turkçe başarısını ol çen bu değışken, hayatta başarının anahtarıdır Rasgele ve ılıntısız oldugu ıçın ayrışan L, yenı değışkenler arasında çok kuçuk değışıklıklerle karşımıza H olarak çıkmaktadır Yetenek eksıklığıne rağmen, gene de buyuk olasılıkla ınsan ılışkılerı yardımı ıle bır yerlere varabılmenın bır ölçusu olabıhr Yenı degışkenlerın en az onemlı olanlarından Ş, edebıyat alanında yaratıcı bır ye teneğın, U ıse teknik konulara olan yatkınlıgın, matematıkten daha çok, uygulamaya yonelık oluşun olçusu olabılır Ulkemızde en az unıversıteye gırış kadar populer olan bır başka olay futbol ıle ılgılıdır Yazının sonundakı Ek bolumunde yukarıdakı ıstatıstık ındırgeme yontemı 199596 1 Turkıye Lıgı, son derecelendırme tablosuna uygulanacaktır Mevcut puan hesaplaması ve bunun sunuluşu, yanıltıcılığı bakımından saygısız; eşıtlemecılığe lıyakatten fazla onem veren OBP uygulamasından dolayı ıse ulkenın geleceği ıçın sakıncalıdır. ÖYS puanlamasında, daha doğrusu puanların sunulmasında kesınlık ve açıklık saglanmalıdır En sade bır vatandaşın bıle anlayabıleceğı ve bağıl başarıyı daha gerçokçı gosteren bır puanlama sıstemı velı lere hem kendı çocuklarının, hem de çocuklarının oğrenım gordugu okulların ger çek duzeylerını yansıtacaktır Kolay anlabilabılır bır puan sıstemının en belırgın 22 AG ALT İST VAN DEN KAY ESK KSK 21 16 14 13 12 10 10 10 9 8 8 8 3 5 11 7 6 8 7 13 15 7 15 11 13 11 13 M 2 4 9 A 68 79 Y 19 24 P 84 82 74 7 7 10 11 2 22 6 21 9 tt tt 10 7 17 67 61 42 45 46 Sb 41 36 46 32 38 41 46 38 43 43 55 46 48 48 57 50 50 &1 69 16 15 15 16 16 36 56 57 68 59 49 45 43 41 41 37 36 35 35 40 26 68 65 32 32 27 34 Bu tabloya ÖYS puanlarını ındırgemek ıçın yaptığımız ışlemleri uygularsak bulunacak tablonun gosterdığı ılıntıler beklenenlerden farklı olmayacaktır örneğtn; G ıle A çok sıkı ılıntılıyken Y'nın ılıntısı doğal olarak ters çıkmakta Dığer değışkenler ıçın de durum pek farklı gorulmuyor. Indırgenmış tablo, G G B Y B A 0,9 0,4 A 10 0,6 0.9 0,9 0,6 0.4 0.2 1,0 Y 0.9 0,2 10 0.8 0,8 10 TV219.20Çevre 26 Aralık Perşembe TV 2 20.35 Belgesel "Kaptan Focus'un Fokları" Foça tanıtılıyor TV 3 12.30 Belgesel "Düş Değil Gerçek" TV 3 19.00 Belgesel "Omni" TRT INT 14.25 Belgesel "Dört Mevsim llgaz" 27 Aralık Cuma TV1 23.15 ÇinBelgeseli TV 2 21.05 Belgesel "Atatürk ve Çevresi" TV 3 11.35 Belgesel "Türk Bahçesi" TV 3 14.30 Belgesel "Tek Vücut Ikizleri" Belgeselde bırbırıne çok bağlı ıkı çıft ıkız tanıtılıyor TV 3 15.30 Belgesel "Vaha Dünyanın Geleceği" 1988 yılı ÖYS sonuçlarına göre, Boğazıçı Unıversıtesı'nde Fen, Fen ögretmenlığı ve muhendıslık dallarında oğrenım gormeye hak kazanan 606 ogrencının yaklaşık % 20'sını kapsayan 111 oğrencılık bır verı kumesı, "tabakalı orneklemeyle" (her bolume yerleştırılenlerın lıstesınde, puan sı rasına göre 5 , 1 0 , seçıldı) oluşturuldu Bu oğrencılerın puan kaıilarında yer alan Fen, Matematık ve Turkçe sınavlarının dogru ve yanlış sayılarından, bılınen dogru (yanlış/4) = Net puan elde edıldı Değış ken olarak F: Net Fen, M: Net Matematık, T: Net Turkçe, B: ÖSS puanı, L: OBP, P: öğrencının ılan edılmış olan ÖYS puanı (Mturu) seçılerek, yukarıda değınılen donuşum yapıldığında "Kıyaslama Tablosu" dıyebıleceğımız aşağıdakı sonuç elde edılır M F M T B L P 1 00 0,78 0 41 0,83 0 04 0.92 0 78 1 00 0 35 0 69 0 05 0 92 0 41 0 35 1 00 0 48 0 06 0 55 ÖYS sonuçlarının nicel incelenmesi Sonuç B 0,83 0,69 0 48 1,00 0 13 0.83 0 04 0 92 0,05 0 9? 0,07 0 'ı!ı 0 13 0 83 1 00 0 10 0 10 1 00 şeklındedır Burada daha başlangıçtan bıldığımız M = 3 6 G B v e P = 3G + B bagıntılarını ıkı tane o = 0 değerıyle verecek değışkenler gösterılmektedır Bu tablodakı değışkenler arasındakı bağın tıları hemen gormenın pek kolay olmadığı apaçıktır Bundan dolayı "koşegenleştır me" ışlemını yaparak H 0,6 G 0,3 B + 0,6 A 0,5 Y (Ö 3) R 0.0G + 0.9B + 0.) A 0,4 Y (ö 1) S 0,8 G + 0,2 B + 0,8 A + 0,6 Y (Ö 0,2) Z = 0,8 G + 0,3 B 0,3 A + 0,4 Y (Ö 0) elde edılır Bunlara gore H, hucuma ve gol atmaya azımlı, beraberlığe bıle razı olmayan bır takımı gosterıyor, "o" şampıyonluk olasılığının bağıl olçusudur R, beraberlığe bıle razı olan (kume duşmemek ıçın7), gol atmaktan çok yememeye nıyetlı bır takım Son ıkı değışkenın pek fazla onemlı olmadıgı goruluyor (S, delı gıbı saldıran, atabıldığı kadar gol atarken yedığıne de aldırmayan bır takım kımhğını gosterebılır, Z ıse rasgele gollere guvenen, ama pek savunma da yapamayan bır takım gıbı) .. R. O. Akyüz, H. Beker, B o ğ a z i ç i Üniversitesı Bu tabloya matematıksel bır "matrıs' gozuyle bakılarak uygun bır "ışlem" yapı iırsa (yanı matomatık dılıylc bunun ozdo ğerlerı bulunursa) yukarıdakı degışkenlerın * Bu çdlı^md ıçın bılgı dprlemesınde ve sayısal değerlendırmede bıze yardımcı olan T Anıldı I Arıcı L Kurnaz ve C Keyman a teşekkur ederız 1 R Ö Akyuz ve H Bukıv 1984 OYS Sonuç ları ve Ortaogretımdekı tgıtım Duzeyı Hdkkırıda Ba/ı Gcvlenılcr Çatjddş Fızık 1 7 (1985) 20 ?3 ve Ortaöğretim Reiormu ve Lısu Ba^drı Sınavı , Çağddş Tızık 17(1985)44 45 2 D F Morrıson Multıvarıatp Slntıstıral Met hods McGrawHıll NY 197G 302 305 50910