Katalog

TARTIŞMA EDİTÖRE MEKTUP Cumhuriyet Bilim Teknik'te Türkçe Penhan Temelkuran* Evet, objektiflik şarttır! Bilkent Üniversitesi'nin ülkemiz ekonomisine ve bilimine katkıları vardır... ızla ılerleyen günumifz ekonoversıtelerın durumu eksık kalmıştır mık gelışmelerının temelı artık Devletın sağlayamadığı malı kaynak vazgeçılmez olarak bılım ve tek darboğazının aşılmasında nıtelıklı ozel nolojıye dayanmaktadır Bu durum yeunıversıtelerın önemı ınkar edılemez tışmış nıtelıklı ınsan gucunun artmasını Sağlam bır bılım kulturune sahıp pek ve gerek temel bılımlerde gerekse onçok gelışmış ulkedekı ozel unıversıte lardan kaynaklanan teknolo|ilerde ozde onemlı olçude devlet projesı ve gun atılımlar yapmayı gerektırmıştır kaynak yardımı ıle bıtımsel çalışmalar surdurulmektedır özel unıversıtelerı Gelışmış ulkeler arasına gırmek ıstemızden ılkı olan ve 1986 yılında kuruyen ulkemız ıçın de durum farklı değıldır Yetıştır mekte olduğumuz ınsan gucunun bır yandan nıtelıc b a d ğını ve sevı0 59 ODTU 31 52 4 yesını hızla BİLKENT 25 1 12 2 05 artırmak, ote ANKARAU 0 64 19 30 3 yandan da 13 15 0 86 2 BOĞAZİÇİ Ü temel bılım ve teknolojı HACETTEPE Ü 12 33 0 36 10 11 araştırmaları0 54 12 İTÛ 22 5 nın yoğunluİSTANBUL Ü 9 20 0 45 6 ğunu artırma9 7 GAZİÜ 21 0 42 mız gerekATATÜRK Ü 5 19 0 26 12 mekted ı r Başta koklu 5 12 0 41 KTU 8 unıversıtelerıÇUKUROVA Ü 4 0 21 14 19 mız olmak 0 36 TRAKYA U 4 11 1011 uzere, ulke 0 37 9 3 8 İNÖNÜ Ü mız kurumları 19MAYISÜ 3 15 0 20 15 16 bu durumu yakından de2 12 0?5 13 ULUDAG Ü ğerlendırme 2 0 10 19 18 EGEU ye başlamış YILDIZ Ü 19 2 20 0 10 lardır 1 AKDENİZ Ü 0 20 1516 5 Darboğaz 1 0 05 MARMARA U 18 20 lardan bırını, bu amaçlar SELÇUK U 1 014 17 7 ıçın ayrılacak ? ANADOLU U 0 0 malı kaynak 5 0 CUMHURİYET Ü 0 ların olaDOKUZEYL Ü 0 0 5 ğanustu ye11 ERClYbS Ü 0 0 t er s ı z 11 ğ ı oluşturmak FIRATU 0 11 0 tadır Bu dar bogazın aşıl a) 1994 yılında uluslararası Bilim Atıf Dızınıne dahıl olan ması ıçın dergılerde yayımlanmış makale sayısı. devletın geb) Oğretım uyesı sayısı (Oğretım elemanlarmın sayısı ıle nel butçede ılgılı bılgıler YOK'ten alınmıştır) bu amaç ıçın c) Oğretım uyesı başına duşen yayın sayısı, ayırdığı kayd) Sıralama. nakları onem lı oranlarda lan Bilkent Üniversitesi'nin ulkemız artırması vazgeçılemeyecek bır şarttır ekonomisine ve bılımıne katkıları açıkAncak var olan kaynakların daha ve tır Bunun bır gostergesı olarak Bilkent rımlı dagıtılması da onemlıdır Verımın Unıversıtesı Fızık Bolumunun 1994 yı tanımlanması lındakı durumunu Prof Y Elerman'ın ıse başlı başıtablosuna ekleyerek yukarıda verıyona bır tartış ruz ma konusuGorulduğu gıbı gerek bılımsel çıktı dur Nıtekım, sı gerekse kısa mazısıne rağmen yetış Cumhurıyet'ın tırdığı ınsan gucu ıle bolumumuz, ulkeBılım ve Tekmız bılımıne ve ekonomisine onemlı nık ekınde (6 katkılarda bulunmaktadır Bıze gore, Ocak 1996) kurumlar arası tatlı bır rekabetın, nıtelı Ar Ge'de Ob1 ğı artırıcı yararları vardır jektıflık Şarttır başlığı ıle yaAncak, mevcut nıtelıklı araştırmacı zan Prof Y sayısının ve tesıslerının çok yetersız olElerman ve duğu ulkemızde, değışık kurumlardakı Prof S Sularaştırmacıların ışbırlığı yaptığı nıtelıklı tans.oy var araştırma pro|elerının teşvıkı de çok olan araştırma onemlıdır Unutmdyalım kı başarı he kaynaklarının pımızındır paylaşımında objektıf olçutlerı oluşturmaya çalışırken, unıversıCumhuriyet BılımTeknık Dergı Edı telerımızde torluğune yapılan araş6 Ocak tarıhlı "ARGE yatırımlarında tırmalarda oğobjektiflik şarttır" başlıklı yazımızı ya retım uyesı yımladığınız ıçın çok teşekkur ederız başına yayın Ancak bu vesıle ıle yazımızla ılgılı bır sayısının onekonuya açıklık getırmek ıstıyomz mını vurgula1 Yazımızdakı tabloda ODTU ıçın c mış ve bır sutununda verılen rakam 0 59 yerıne tablo ıle dev0 9 olarak basılmıştır let unlversıte2 Yazımızın altında çıkan karıkatulerının fızık run ıznımız dışında yazımızla bırleştı bolumlerının, rılerek yayımlanması bızlerı uzmuştur 1994 yılındakı Prof Dr Y Elerman, Prof Dr S Sul durumlarını tansoy özetlemıştır CBT: Karikatür sayfanın editoryal Ancak bu tabkarlkaturudür. Yazınızla bir ilgisi loda, ozel unıyoktur. Bilim Kültürü, kimsenin anlayamadığı bir dille nasıl yaygınlaştırılacak? Gundemı koşesınde "Bılım kultürunun yaygınlaştırılmasında" CBT'nın onemı vurgulanıyordu CBT'nın yayın ılkelerınden birı genış k'ıtlelere seslenebılmek, Turkçe bılen her kesıme ulaşmak değıl mı? Bılım Kulturu kimsenin anlayama dığı bır dılle nasıl yaygınlaştırılacak'7 Turk dılının yenı sozcukler turetmeye elverışlı, varsıl bır dıl oldugunu bılıyorum Bu nedenle hangı bılım dalında olursa olsun uygun sozcukler turetılıp kullanılabılır Ustelık yazıda kullanılan sozcuklerın bırçoğunun Turkçe karşılığı olmasına karşın, neden kullanılmadığını anlayamadım örneğın Partner Eş Reaksıyon Tepkı Turkçe'nın doğru kullanımı, yenı sozcukerın Turk dılıne kazandırılması ve yaygınlaştırılmasında TDK'dan once bılım ınsanlarımız, sa natçılarımız aydınlarımızın sorumlu olduğuna ınanıyorum Eğer onlar bılım dılı dıye bır ayrım yaparak, yazılarında, dılımıze çevrıle mezmış gıbı yabancı sozcuklerı kullanırsa vatandaş nasıl bılgı sahıbı olacak, kulturumuz duşunme yeteneğımız na sıl gelışecek7 Zaten her geçen gun yabancı sozcuklerle bıraz daha dolan Turkçe'mıze onlar da bu olumsuz kat kıyı surdururlerse Turk Dılı Turkçe ol maktan çıkacak Tum aydınlarımızı hangı dalla uğraştıklarına bakmaksızın Turk Dılı nın her alana uyarlanabıleceğı bılıncı ıle elden geldıgınce ozturkçe kullanmaya çdğırıyorum Turk aydını ve bılım ınsanı olmak da kanımca bunu gerektırır Adı geçen yazıyı anlaşılmaz kılan sozcuklerden tumu ıkı sayfa tuttugu ıçın bırkaçını Turkçe karşılıklarıyla ornek verıyorum Komplıkasyon Eksorun Koıtus Çıftleşme Uterus Rahım, dolyatağı Etyolojı Nedenbılım, Intoksıkasyon Sarhoşluk esrılık Dısfonksıyon Işlevsızlık Genıtourıner sıstem Urume dız gesı Orgazm Cınsel doyum * ODTU Toplumbılim Mezunu I T eknık öğretmen olan eşım 6 Ocak 1996 tarıhlı CBT'te ılgısını çeken "Cınsel fonksiyon bozukluklart ve nedenlerı uzerine.." adlı yazıyı bana okumaya başladı Yazıdakı sozcuklerın çoğu yabancıydı Ingılızce eğıtım görmuş olmama karşın elıme Collıns Cobuıld Ingılızce sozluğunu, TDK Turkçe sozluğunu aldım Aradığım sözcüklen bulamayınca Tahır Hatıpoğ lu'nun anatomı TDK'nın ruhbılım sözlüklerıne de başvurdum Bır yandan sozcuklerın Turkçe karşılıklarını arıyor, dığer yandan yazıyı anlamaya çalışı yorduk Bu zorlu çalışmanın ardından bız ıkı unıversıte mezunu yazıyı sonuna kadar okumayı başardık ÜNİVERSİTELERİN FIZIK BÖLÜMLERİ YARISIYOR Dil sorumluluğu: Yazı kime sesleniyor? Cumhuriyet okurlarının, dığer gazete okurlarının Turkıye ortalamasının uzerınde eğıtım gormuş, bılgılı, kulturlu kı şıler oldugunu bılıyorum Yanılmıyor sam okuyucu kıtlesının çoğunluğunu yuksekokul ve unıversıte mezunları oluşturuyor Ancak onların da bırkaç sozluk kullanmadan bu yazıyı anlayabı leceğını sanmıyorum Gunluk gazete okumaya bıle erınen çoğunluk Turk ın sanının bırkaç yabancı dılden oluşan bır yazıyı okuması herhalde beklene mez Eğer bu yazı sadece tıp terımlerını bılenler ıçın (bence böyle bır ayrım da yapılmamalı) yazılmışsa bır tıp der gısınde yayımlanması uygun olurdu Ya da Turkçe sozcuklerı çıkarıp Fransızca yayımlansaydı daha anlaşılır olurdu Turkıye de yaşıyorsak Turkçe bır der gıde okuduğumuz yazının da Turkçe olmasını ıstemeye hakkımız yok mu? Cumhuriyet gazetesının begendıgım yanlarıdan bırı de yazarlarının ozturkçe kullanımına ozen gostermelerıdır CBT dergısının bır «sayısında gelecek sayı larda daha anlaşılır bır dıl kullanılacagı yazıyordu 449 sayıda da Haftanın Cumhuriyet Bilim Teknik'in amacı, ilkeleri: £YVAH &İLDUM Düzeltme 4624