Katalog

HAYVANLAR DÜNYASI TIP Agır aksak tembel yuzucu • •• lının ozellıklerıne sahıp değıl McDonald ve arkadaşlarının geçtığımız yıl ıçınde Peru'da bul dukları ve yasları 3 ıle 7 mılyon arasında değışen bır dızı fosıl herkesı hayrete duşurme ye yettı Suda yaşadıkları su gotur mez bır gerçek olan hayvan fosıllerı arasından çı kan "Thalassocnus natans" turu yavaşayak fosılı karşısında McDo ald "Uçan bır Bradypus bıle bızı bu kadar şaşırtamazdı" dıyerek hayretını dıle ge tırdı Bulunan ya vaşayak fosılı yalnızca suda yaşa makla kalmayıp, bır yuzucunun ke mıklerıne de sahıptı Genellıkle alt bacak kemığı ust kemığe kıyas la daha kısa olan yavaşayakların tersıne, bulunan fosılın alt bacak kemığı daha uzun, ust kemığı ıse kısaydı AIDS'e karşı aşı diişleri jradypus turunden, Amerıka'ya gu yakalı bır hayvan olan "ya"vaşayak" uyuyor, ağaçlardan mıskın mıskın sarkıyor ve ortalıkta ağır aksak gezınıyor Ne varkı bu hayvanların ne gunu muzde yaşayanlannın ne de 35 mılyon yıllık tarıhıne damgasını vuran turlerının hıçbırı eskıvarlıkbılırn uzmanı Greg McDonaldın bulduğu yavaşayak fosı D a h a s ı , kafatasının önu de, tıpkı denız ayıları ya da susamurlarında olduğu gıbı, uzun, aşağıya doğru kıvrık ve ucu dışa yayıktı Boylece, suda yaşayan bıtkılerı ve yosunları koklerınden sokebılıyor nzona'dakı bır Kızılderılı yerleşım bolgesınde geçtığımız yıl ıçınde bulunan 190 mılyon yıllık kurbağa, turunun bugune dek elde edılen en eskı orneğı sayılıyor Pennsylvanıa Unıversıtesı bılırn adamlarından Neıl Shubın ıle Harvard Unıversıtesı'nden Farish Jenkıns'ın bırlıkte gerçekleştırdığı kazılar sonucunda bulunan "Prosalırus bıtıs" daha öncekı rekort men kurbağadan tam 15 mılyon yıl daha es kı Dahası, yenı bulunan kurbağanın, eskısınde olmayan arka bacakları ve gunu muze dek bozulmadan kalmış kalça kemıklerı var Shubın'ın verdığı bılgılere gore arka bacaklar kurbağanın ol/ / dukça ılerıye sıçramasına ola nak verecek bır uzunlukta kalça kemığı ıse bedenı havaya kaldıracak denlı esnek Adını "ılerıye sıçramak" anlamına gelen 190 yaşında A prosalırus ıle "ustunde' anlamındakı Latınce bıtıs sozcuklerınden alan kurbağanın kasların dakı ızler ıse, gunu muz kurbaga larının IDS konusunda somut bır atılım nıtelığını taşıyan araştırmaların sayısı ne yazık kı çok değıl Ancak geçtığımız yıl, tek tuk bıle olsa, bu konuda umut verıcı çalışmalara tanık oldu AIDS konusunda 1995 yılının en onemlı araştırması AIDS vırusunun, sanıldığından çok daha hızlı bır bıçımde çoğaldığı ve bedenden çıktığını kanıtlayan ıkı ayrı grubun çalışmaları oldu Geçtığımız yılın başında gerçekleştırılen araştırma sonucunda, daha oncelerı yalnızca bulaşmanın ılerı aşamalarında olumcul bır etkı yarattığı sanılan HIV vı rusunun bedene çok daha hızlı ve uzun surelı zarar verdığı goruldu Bedene gıren HIV vırusu on yıl ıçınde mılyonlarca vırus ureterek bağışık hucrelerı bedenın yenılemesıne olanak tanımayacak bır hızla yok edıyordu Bu rada ılk usa gelen, bulaşmanın ılk evrelerınde son kerte guçlu olan bağışıklık sıstemının bu gucunu neden sonuna dek korumadığıydı A bulunana kıyasla çok daha atak olduqunu gosterıyor Yıne de Shubın, 190 mılyon yıl önce ortaya çıkan beden yapısının olağa nustu başarılı olduğuna dıkkat çekerek, kurbagalann bu yapıları sayesınde gunu muze dek gelebıldıklennı dıle getırıyor Araştırmalar, yeterınce uyarılması durumunda, bedenın bu gucunu korudu ğunu gosterıyor Hazıran ayında yayınlanan bır rapor, vırusun daha ılımlı bır turu olan HIV 2 nın bedene bulaşmasının, daha ölumcul olan HIV Ve karşı koruyucu bır tekı yarattığını, başka bır deyışle, HIV2'nın tıpkı bır AIDS aşısı ış levını gorduğunu ortaya koyuyor HIV2 vırusu de zamanla AIDS hasta lığına neden olabılıyor ama bu vırusun etkısı HIV1 'e kıyasla çok daha az oldu ğundan, bulaşmanın uzerınden on yıl bıle geçse hastalık belırtılerıne çok en der rastlanıyor Her ıkı vırus turu de bağışık hucrelerdekı aynı alıcıya ılışse bıle HIV 2 yeterınce sıkı bır bıçımde ılışmedığınden hucreyı etkılemesı ve çoğal ması guç oluyor Gunumuzde 20 mılyon kışı orta Afrıka'da ortaya çıkan HIV1 vırusunu taşı makla bırlıkte, HIV2 vırusune Batı Afrıka dışında hemen hemen hıçbır yerde rastlanmıyor HIV 2 vırusunun Batı Afrıka'da HIV1 vırusünden çok daha once gorulmesı ve daha yaygın olması uzerıne uzmanlar HIV2 taşıyan ınsanlann HIV1 vıru sune yakalanma olasılıqının ne olduğunu araştırmaya koyuluyorlar Max Essex ve ekıbının Senegal'de 700 hayat kadını uzerınde gerçekleştır dığı dokuz yıllık bır çalışma sonucunda, hıç vırus almamış kadınların HIV1 vırusu almaları olasılığının, daha once HIV 2 vırusu bulaşan kadınlara kıyasla uç kat daha fazla olduğu goruluyor Araştırmadan elde edılen bulgular, HIV2 vırusunun bağışıklık sıstemını devınıme geçırdığı ve T hucrelerını ıkı vırusun de paylaştığı proteınlere karşı uyardığı yolunda bır kanının doğmasına neden oluyor Essex ve arkadaşları, bağışıklık sıs temınde tepkı uyandıran durtuler sapta nır saptanmaz, zararsız bır vıruse uygun genler gelıştırılmek suretıyle guvenlı ve yenı bır aşı uretılebıleceğıne ınanıyor HIV2 ve AIDS aşısı Ağzı kanlı yılan balığı G unumuzden 520205 mllyon yıl once yaşamış, omur galıların en eskı örneğı sayılan ve yılan balığını andıran "konodont" adlı mınık yaratıklar uzun bır suredır eskıvarlıkbılımının en buyuk gızlerınden bırını oluşturuyor Bedenlerı yumuşak olan bu yaratıkların ağızlarında sert bolumler olduğu, ancak bu bolumlerın dağılıp, şımdı kayalıklara karıştığı soylenıyor Pekı sayılan da oldukça çok olan bu yaratıklar neyın nesıydı Sudakı planktonları suzgeçten geçıren fıltreler mı, yoksa, başka hayvanları kuçuk parçalara doğrayan dışler mı? Konodontun bedenını eksıksız olarak gosteren fosıllere çok ender rastlanıyor Dahası, bulunan fosıller öylesıne ezık buzuk kı, bıze hıçbır ışık tutmuyor Ne var kı, geçtığımız yıl Leicester Unıversıtesı'nden Mark Purnell ve ekıbı fosıllerden daha fazla bılgı edınmenın yollarını buldu Sert bolumlerı farklı açılardan ınceleyen ve resımler çeken ekıp sonunda bu bolumlerın daha lyı avlanabılmek ve duşmanlarını öldurmek amacına yönelık olduğu sonucuna vardı HIV2 virüsü daha yaygın Bedenlen yumuşak olan bu hayvanlann ağızlarında bulunan sert bolumlenn neden oluştuğu araştınlıyor. 462 12