Katalog

PORTR E BİLİM D Ü N Y A S I N D A N HABERLER toplum âşığı tdı (Popper'ı sever mıydı bılmem), çunku bunlarsız bılım olmaz, bılımsız gerçeklerı bulamazdık Kımı onemlı sandığım bulgularımı tartışmak ıçın yanına gıttığımde sözu donup dolaştırıp Osmanlılar'a, bır turlu özgun duşunce ve bilgı uretemeyen Turk toplumuna getırırdı Ama Turk toplumunun nasıl olup da Nusret Fişek gıbı ustun bır bılım adamı yetıştırebıldığını ve onun kalkıp Isvıçre'den turkıye'ye gerı donmesını hıç aklı almıyordu (Jerne'nın, Ataturk Devrımlerını ve çelışkılerımızı anlayamadığının bır ışaretıydı bu) Turkuaz Xpert programı ile yazdığınız metnin bütün imla düzeltmelerini doğru ve kurallara uygun olarak yapabiliyorsunuz... Yeni bir Türkçe yazım denetîm programı Girişimsel Kardiyoloji Toplantısı T Aradan yıllar geçtı, o emeklı oldu, ben Basel Immunolojı Enstıtusu'nden ayrıldım Bır gun Berlın'de bır bılımsel toplantıda karşılaşıverdık Hıç beklemedığım bır olay oldu Benı Turkıye'ye döndu bılıyormuş, bır de "Şımdıye dek Alkan vurulmuştur dıye duşunuyordum" dedı, "goruştuğumuze sevındım, söyle bana sen nasıl kurtardın kendını?" Saygın bır kışıden bunlarıduymak urperttı benı, ne dıyeceğımı şaşırdım doğrusu "Ben senın ulkende olanları bılıyorum, duşunenlerı olduruyorlar" demek mı ıstemıştı Kımbılır Selçuk'u, Anday'ı vb bıle okumuş olabılırdı Az değıldı şu Batılı seçkınler Ama Jerne aynı zamanda ulkemıze hareket edıyordu Zaten, senın ülkende çok daha koklu değışıklıkler olmadan bılım ağacı yeşeremez demeye getırmemış mıydı hep Bılım adamı dışardan denetlenemez, o kendı kendını denetler derdı Bılımın buluş merakıyla başlayıp, kuşkuculukla, acımasız e/eştınyle surduğunu çok lyı bılıyordu Jerne, kullar arasından gerçek bılımcı çıkamaz dlyordu Felsefe okumadan, bırey olmadan nasıl bılım yapacaktık? Çalarak mı? Sanki YÖK'ten, doçentlık sınavlarında ortaya dökulen rezaletten, bılım çevrelerının ulkedekı genel ahlak kırlenmesınden kendıne duşen payı aldığından ve ışın en acısı gençlerımızı cenderelerden geçırıp nasıl harcadığımızdan hepsınden, hepslnden haberı var gıbıydı Duşunduğunu, acı gerçeklerı açıkça söyleyen onurlu bır bılım adamıydı Jerne Ona sevgılı Turkıyem hakkında hem haklı, hem de onyargılı olduğunu soyleyemeden ayrıldı aramızdan „ * Bağışıklık Bilimcisı, Hacettepe Ünıversitesi eski öğretım üyesı. Kaynakça: 1 Natural selectıon theory of antıbody formatıon, PNAS, USA 41 849 1955 2 Plaque Formatıon ın Agar by Sıngle AntıbodyProducıng Cells, Scıence 140 405, 1963 3 The sometıc generatıon of ımmune recognıtıon, Eur J Immunol 1 1,1971 4 Towards a Network Theory o the Immune System, Ann Immunol (Inst Pasteur) 125C79, 1974 5 Idıotypıc Networks and Other Preconceıved Ideas Immunol Rev 79 5, 1984 ve G Möller, Immunologıcal Revıews, No 142 1994 Sözluk (anadılıni sevenlere onerıler): anf//en= bağıştıran, anMor=karşıtten, bıyo/oy/=dırımbılım, /mmuno/oy/=bağışıklık bılımı, ımmun s/sfem=bağışıklık dızgesı, gen=kalıt, hasfa///<=sayrılık hucre=goze klonal seleksıonteonsf=kumes«çim kuramı, laboratuvar=ış\\k; fenfos/f=akkangoze /D/^roorgan/zma=mınıcanlı monoklonal anf//cor=tekozgulluklu karşıtten fedaw=sağaltım, teşhıs=tar\\ "Düşünüyorum öyleyse vurun" I nfınıte Yazılımevı'nın urettığı Turkuaz Xpert programı, metın ımla duzeltmelerınde Mac kullanıcılarına yenı bır pencere açıyor Mıcrosoft ve VVordperfect'ın test ettıkten sonra PC'ler ıçın hazırladıkları kendı programlarında kullanmak uzere satın aldıkları Turkuaz Xpert yazım denetım modulu ıle DOS, Wı n d o w s , UNIX ıle Macıntosh arasında Turkçe karakterlerı kaybetmeden metın aktarmak mumkun hale geldı QuarkXPress 3 3, Wordperfect 3 1, ^ mıcrosoft *™^ Word 6 0, MacVVrıte gıbı Ingılızce veya Turkçe programlarla, Turkçe buyuk kuçuk harf donuşumu, heceleme, alfebetık sıralama, yazım ve dızgı denetımı yapabiliyorsunuz Program,. sozcuklerın doğru yazılıp yazılmadıklarını, 28 bın kök sözcuk ıçeren sozluğuyle kıyaslayıp denetler Bu koklerın butun çekım ve turevlerını kendısı uretmekte ve kullanıcıya da sozluğu ••• genışletme olanağı vermektedır Ayrıca, sozcuklerı, kısaltmaları, saatlerı, sayıları, parantez ve tırnakları, noktalama ışaretlerını ve boşlukları, 50'den fazla yazım kuralı ve dızgı geleneğını göz onunde tutarak kontrol etmektedır Turkuaz MHHIB Xpert metnın hangı açılardan denetlenmesı gerektığını de sızın seçımınıze bırakıyor. Metnı hem etkıleşımlı, hem de toplu denetım yapabılmekte, programın pence^ ^ ^w> , relerı, me^^^^^ * tınlerı ozgurce yazıp bıçımlendırmeye ızın vermektedır Program, metınler üzerınde dort temel ışlemı (buyuk kuçuk harf dönuşumü, alfabetık sıralama, heceleme ve yazım ve dızgı denetımı), çevresindekı dokumanlara uyguladığı gıbı, dığer sözcuk ışlem ve sayfa tasarım programlarıyla ıletışım kurarak onlara da kendı programîarı üzerınde aynı ışlemlerı yapabıîır U Sessiz uyuklama Horlamaya karşı yenı bır tedavı uygulanan ınsanların amelıyatlardan gelen yan etkılerı yaşamadıkları soylenıyor Cerrahlar gırtlağın arkasındakı yumuşak damaktan kuçuk bır doku parçası alıyorlar Alınmadığı takdırde bu bölum uyku sırasında gevşıyor ve uyuyan kışı nefes alırken gurultulu şekılde tıtreşım yapıyor Daha oncekı lazerlı veya geleneksel amelıyatlarda kullanılan teknıklerde yumuşak damağın buyuk kısmı alınıyordu Bu uygulama horlamayı tedavı etse de bazı olumsuz yan etkılerı de vardı Bazı durumlarda hastalar daha fazla burundan gurultu çıkarır hale gelıyorlardı ve bazılarında ıçtıklerı şeyler burunlarından gerı gelıyordu Yenı teknık, karbondıoksıt lazerı ıle uygulanıyor Karbondıoksıt lazerı daha oncekı amelıyatlarda kullanılanlardan daha az delıcı ABD ile Avrupa arasındaki açık ABD askerı ve ekonomık rekabet gücu açısından onemlı saydığı 27 teknolojıde Avrupa ve Japonya nın ılerısınde Fakat Clınton yonetımının bır raporuna gore, hem Japonya hem de Avrupa ABD'nın egemenlığını aşma yolunda örneğın havacılık ve astronomı ve çevre ızleme konularında ABD, Japonya ve Avrupa'nın çok az ılerısındedır ve her ıkı rakıp de hızla ılerlemektedır Bılgısayar sıstemlerınde ABD Avrupa'nın ılerısındedır ama Japonya Amerıka'nın onune geçmektedır Clınton ın destekçılerı bu çalışmanın Kongre'nın teknolojık ılerlemeye yonelık fonlarda kesıntı yapmasının çılgınlık olcagını gosterdığını ılerı suruyor lar (nb) urkıye, ıkısı Ankara Ünıversitesi Tıp Fakultesı, bın de Çukurova Ünıversitesi Tıp Fakultesı'nden olmak uzere 3 bıldırı ıle toplantıya katıldı Bırı sozlu bıldıri, dığen poster şeklınde olan 2 bıldirımızı sunmak uzere eşım Prof Dr Hatıce Özenci ıle bırlıkte Israıl'e gıttık Fakultemızın 50 Kuruluş yıldonümu nedenıyle mart ayında Ankara'ya gelerek eşımle bırlıkte "Mıkoplazmalar" konusunda bır panele katılmış olan Prof Itzhak Kahane (Hadassa Ünıversitesi Mıkrobıyolojı Departmanı) bızı karşıladı Oldukça yuksek duzeylı olan toplantıya, ABD ve Italya başta olmak uzere tum dunyadan katılım vardı Özellıkle lazer anjiyoplastı ve yenı stent modellerı hakkında takdımler ve tartışmalar yapıldı Amerıkan grubunun sunduğu "Akut MI sırasında oluşan VSD'nın amelıyatsız kapatılması konusundakı bıldırılen çok ilgi topladı Halen çok oldurucu olan komplıkasyonda uygulama yapılan 6 hastanın hepsınin de hayatta olduğu bıldınldi Toplantının 2 gunünde kendı deneyımlerimlzı ıçeren "Rıght Ventrıcular Dysplasıa, our cases and experıences" başlıklı bıldirımızı sundum, epeyce ılgı topladı Israıl'ın bılımsel açıdan aldığı yolu belırgın bıçlmde gozlemledık Prof Kahane'nın verdığı bılgılere göre Israll'de enerjı ve su kaynakları son derece kıt Ulkenın enerjı gereksınımının 1/3'u Guney Afrıka'nın ıthal komuruyle, 1/3'u Iran'dan satın alınan petrol ıle, gerıye kalan 1/3'u de spot pıyasadan sağlanan petrol ıle karşılanabılıyor Iran'ın, Israıl'e petrol satmakta oluşu ekonomık çıkarların, ldeolo|ilerın onunde olduğunu gösterıyor Kıt enerjl kaynaklarına karşın, beledıye otobuslerı dahıl tum mekânların klımatıze olması bızı çok şaşırttı Bu sıcak coğrafi koşulda, sağladıkları serın çalışma ortamlannda artırdıkları üretım gelırlerl, ödedıkleri enerjı gıderlerını karşılayabılıyor Bır başka ılgınç konu, çok kıt su kaynaklarının son derece akıllı kullanılması ıdı Bahçelerde kılometrelerce uzunlukta kuçuk borucuklar doşenmış ve her bır bıtkı ıçın açılmış olan kuçuk delıklerden, gunun en uygun zamanında ekonomık sulama yapılıyordu Suyu ve enerji kaynakları çok az olan bu kuçucuk ulke sureklı teror tehdıdıne, buyuk askerı harcamalarına, adım başı rastladığınız sıcağa rağmen sıyah elblseler ıçınde dolaşan yobazlarına karşın enflasyon sorununu çozmuş, MRI glbı modern ve pahalı sıstemlerı yapabılecek yuksek teknolojıyı gelıştırmış, hucre ultrastrukturu ıle ılgılı çalışmalar yapar hale gelmiştı Aslında otelde, yolda, lokantada ve özellıkle de dbnuş uçağında karşılaştığımız sıradan ınsan davranışlarında Ortadoğu ınsanına özgun özellıkler vardı Araplarla Yahudiler'ı ayırt etmek olanaksızdı O halde bu gelışmeyı yaratanlar, toplumu yöneten, yonlendıren, projeler ureten, araştırmalar yapan ınsanlar, yanı "ulkenın aydınlan" olmalıydı Guzelım Turkıyemızın yok edılen ormanlarını, yağmalanan kıyılarını bana dokunmayan yılan bın yaşasın felsefesıyle, sokağa tukurenı çevreyı kırletenı, yeşıle kıyanı gormezden gelen sozde "aydınlarımızı" ve erozyon gıbi buyuk bır felaketi hâlâ gormeyen, guniuk polıtıka yapanlan anımsadık ve başta eğıtım bılım ve çevre olmak uzere Israıl ıle pek çok konuda işbırlığı yapmamız gerektigıne ınandık * Prof. Dr., Ankara Unıv. Tıp Fak. Kardiyoloji ABD. Öğretım Uyesı Metın Ozencı * 437 13