Katalog

ARAŞTIRMA tuttuklan anlaşılıyor Orada "öğrenme", bızde olduğu gıbı, zorakı bır belleme veya ezberleme surecı olmadığı ıçın, ınsanlar, dıploma alıp bır meslek sahıbı olduktan sonra da "bılımlere veda" etmıyor, amator bılım dergı ve kıtaplarını okuyarak, televızyonlarda sık sık göstenlen bılımsel belgesellerı ızleyerek yenı gelışmelerı kaçırmamaya ozen gosterıyorlar Bızde ıse oğrencıler bır dersın sınavını verır vermez, o konuda butun oğrendıklerını (= belledıklerını) unutmaya çalışır, hele bır de unıversıte dıplomasını ele geçırdı mı, kendı mesleğı dışında bır şey okumaz olur, bılemedınız arada bır koltuğuna gömulup televızyonda göstenlen ılgınç bır belgeselı ızler Doğrusu, ben unıversıte profesörlerı arasında bıle kendı uzmanlık alanları dışında kalan bılımlere karşı amatorce bır ılgı duyanına rastlamadım dıyebılırım Bu ılgı ınsan bılımlerı uzmanları arasında daha da zayıftır Hele ılahıyatçılarımızda hıç yoktur, "Aydın" denınce ılk akla gelen kışıler olan edebıyatçılar, yazarlar, pohtıka ıle uğraşanlarda da ha vardır, ha yoktur Az kalsın unutuyordum En cahılınden en aydınına kadar ıstısnasız herkes teknolojınm gelıştırdığı en yenı aletlerı ve aygıtları elde etmeye çalışır, ama hıç kımse bu aletlenn nasıl çalıştığını merak etmez, edenler de öğrenme zahmetıne gırmez Sözun kısası, bızde "bılgı ıçın bılgı"nın tadına varabılmış ınsan sayısı henuz gülunç denecek kadar azdır Ama, gene de fazla karamsarlığa kapılmamak gerek Bır zamandır özellıkle yenı yetışen zekı gençler arasında bılımsel araştırmaya karşı ılgı ve merak bır haylı artmışa benzıyor Bunlardan bır bölumunun uluslararası çeşıtlı bılgı olımpıyatlarına katılmaları ve bu tur yarışmalarda bazen buyuk başarı kazanmaları da umıt verıcı TÜBlTAK'ın yayımladığı BılımTeknık dergısının 70 000 adet satıldığı doğruysa, bu, bılım alanında bızde de bır kıpırdanma" başladığının bır gostergesı olarak yorumlanabılır Cumhuriyet'ın Bilim Teknık ekının de hıç değılse oğ rencı kesımınde yureklendırıcı bır rolu olduğu şuphe goturmez Ancak bılımın halk yığınlarının yakın ılgısıne mazhar olması daha çok zaman alacağa benzer Nıtekım, korkarım, bız de de bır profesor kazara uğurboceklerı ıle ılgılı benzer bır çağrıda bulunsaydı, buna cevap verecek on kışı bıle zor çıkardı Denemesı kolay Cumhuriyet'ın Bılım Teknık ekını okuyanlardan ben (bır felsefecı olarak) bu defa kelebekler uzerınde gozlemler yapmış olanların elde ettıklerı bılgılerı bana bıldırmelerını rıca edeceğım Işte adresım H Batuhan, Refah Şehıtlerı Cad 97, 81340 Heybelıada Bakalım bu çağrıma kaç kışı cevap verecek Sonucu en az sızler kadar ben de merak edıyorum * Bu konuya daha fazla ılgı duyanlar şu ikı kıtabı okumalarını salık verırım 1) Dantel Marnet: Les Scıences de la Nature en France au XVIII e sıecle", Pans, 1911 2) Ch. Coulston Gillispie: "Genesıs & Geology", Harvard U P , Cambrıdge, 1941. DÜNYASINDAN KISA HABERLER Beta ve VHS sıstemleri arasında bu alanda bır rekabet yaşanmayacak çunku butun şırketler bu sıstem uzennde anlaşmış durumdalar. Volkanlar buz da puskurtur... Ancak Scnpps Araştırma Enstıtusü'nde çalışan Amerıkalı bılımcıler, kedılerın beyın sıvısında bır molekul keşfettıler Bu molekulun doğal uyku yaratabıleceğı belırtılmekte Hayvanlar uzun sure yorulduktan sonra beyın sıvılarında bellı bır asıt yoğunluğunun arttığı gozlendı llaç uzmanları bu uyku maddesını sentezledıler ve laboratuvarda deney farelerıne şınnga ettıler Araştırmalarının sonuçlarını Scıence dergısınde yayımlayan bılımcılere gore, fareler dort dakıka ıçınde uykuya daldılar ve doğal bır bıçımde ruya ve derın uyku perıyodları yaşadılar Şımdı bu maddenın ınsanlarda da kullanımı çalışmalarına başlandı jesse James'In ölümü sahte mî? Sahillerde hEdı kiplilik testi epımızın bıldığı, volkanların atmosfere ozellıkle kukurt ve kul puskurttuğudur Ancak Papua Yenı Gıne'de Rabaul volkanı beklenmedık bır madde puskurttu Buz Amerıkalı araştırmacılar Rabaul volka nının toz bulutları ıçınde 2 tona yakın buz krıstalı keşfettıler kı bu beklenmedık bır olaydı Araştırmacılar buz krıstallerının dağın mağma kanalları arasında bırıkmış göl sularından oluştuğunu duşunuyorlar Buz, kulun atmosferden hızla yere ınmesını sağlıyor Böylece, atmosferde volkanların yol açtığı ıklım değıştıncı aeresolların mıktarı da azalıyor Araştırmacılar, bu durumlarda uçak pılotlarını uyarıyorlar ve kul bulutu ıçındekı buzların uçak motorlarına zarar vereceğını belırtıyorlar llgi ve merak artıyor I Çip'Ii kediler... Çıp uretıcılerı, bılgısayarlarda ve elektronık cıhazlarda kullanılan çıplere yenı kullanım alanları yaratıyorlar durmadan Şımdı de Kalıfornıya'da Novato kentın de sahıplı kedılerın bırer çıple donatılmaları zorunlu kılındı Kedılenn böylece gerektığınde kıme aıt olduğu kesınlıkle bellı olacak , kayıp ve çalınması halınde sahıbıne gerı verılebılecek Yapay uyku Almanya'da Fraunhofer Enstıtusu Saarland St Ingbert Bıyo Tıp Teknıklen bölumu araştırmacıları, yenı bır sensor gelıştırdıler Bu algılayıcı, yuzulen sahillerde kolı bakten mıktarlarını laboratuvar testlerıne gerek duyulmadan ve kolaylıkla hemen olçmektedır Kolı bakterılerı bılındığı gıbı ınsanların bağırsaklarında hazmı kolaylaştırıcı mıktarda bulunmaktadır Bu bakterılenn fazlası bılındığı gıbı hastalık belırtısıdır Bugune kadar kolı bakten mıktarları uç dort gun suren kultur deneylerıyle olçuluyordu Yenı gelıştırılen algılayıcı sayesınde sudakı kolı bakten mıktarı hemen oğrenılmekte Araştırmacılar bu yontemın yıyecek maddelerındekı salmonelle baktenlennın olçulmesınde de kullanılabıleceğını belırtıyor Vahşı Batı'nın unlu katılı, en çok aranan kovboy unvanlı Jesse James 3 Nısan 1882'de, başka bır ısım altında çıftlık sahıbı olarak yaşarken, bır çetenın saldırısı sonucu olmuştu O zamanlar, Bob Ford adlı katılın, Jesse'yı kafasından tek kurşunla oldurduğu ve oduf olarak konan parayı da aldığı belırtılıyordu En azından olay tarıhe boyle geçmıştı Yakın zamanda James'ın mezarı açıldı George VVashıngton Unıversıtesı'n den bılım adamları gen teknık yontemlerle, oldurülenın gerçekten Jesse James olup olmadığını araştırıyorlar Jesse Ja mes'ın bugun yaşayan akrabalarından aldıkları kan orneğı ıle mezardan alına cak ornekler karşılaştınlacak Jesse James hala ABD'de bır masal kahramanı olarak bılınıyor ve bu unlu kovboyun kendı sahte ölumunu tezgâh ladığı, olaydan çok sonra da yıllarca başka ısım altında yaşadığı ılerı suruluyor Araştırma bu ıddıaları ya doğ rulayacak ya da kesınlıkle yalanlayacak Valıum türünden uyku ılacı alanlar ruyasız ve ınsanın fazla dınlenemedığı bır yapay uykuya dalar llaç şırketlen bugune kadar doğal uyku yaratan bır ılaç gelıştıremedıler Sony şırketı ılk dıjıtal resım ve ses kayıt cıhazı Handy Camcorder'ı pıyasaya surdu Dıjıtal teknolojısı, resım kalıtesınde buyuk bır sıçrama yapıyor Dıjıtal Handycam Camcorder, 500 resım çızgısı ıle neredeyse TV kalıtesıne yaklaşıyor Bu cıhazların top modelı olan DCRVX 1000 profesyonel kameralar gıbı uç renk çıpı Ile (kırmızı san mavı) çahşıyor Yenı teknık, film kesımınde büyuk kolaylık sağlamakta Çunku dıgıtal teknolojı ıle depolanmış çekımler hıç bır kalıte kaybına uğramadan ıstendığı kadar kopyalanabılmektedır TV kalitesinde Camcopder Antropolojı uzmanlarının Kenya'da buldukları fosıller, ılk ınsanların, tahmın edılenden çok daha zaman once ıkı ayakları uzerınde durabıldıklerını ortaya koydu Kenya Ulusal Müzesı araştırma grubunun başkanı antropolojı uzmanı Meave Leakey, bu yenı buluşunu açıklamak uzere Naırobı'de duzenledığı basın toplantısında, ınsan evrımının evrelerıne yenı ve onemlı bır anlayış kazandıracak bu buluşun, ınsan cınsının dık durmaya ve ıkı ayak uzennde yurumeye 4 mılyon yıl once başladığını ortaya çıkardığını soyledı Leakey, Kenya'nın kuzeybatısındakı Turkana golu havzasında buldukları çene, dış ve kafatası parçalarına aıt fosıllenn, 3 9 ıle 4 mılyon yıl oncesıne dayandığını belırttı Leakey, bu fosıllere bır ınsangıller cınsı olan ve Afrıka'nın doğusu ve guneyınde fosıllerı bulunan "Australopıthecus anamensıs" adı verıldığını de kaydettı. İnsanın evrim tarihinde yenî bir buluş 440 11