Katalog

KISA BİLİM HABERLERİ da bırlıkte artmaktadır Bu sadece bır dıkkat olayıdır Fakat once dıkkat etmek ıstenmıştır Önce "dıkkat et" fıkrı vardır Sonra "dıkkat etmek" gelır Buna benzer şekılde, ıçımızden mental arıtmetık yaparsak, gene beynın bazı bolgelerınde kan akımının ve sınırsel aktıvıtenın arttığını goruyoruz Eğer zıhnımızden bır hareket duşlersek gene ılgılı beyın bolgelerınde aktıvıte artmaktadır 0 halde serebral korteks, ozgur duşuncenın mental etkısı altındadır Benbeyın ıkılısı ve etkıleşımı teorısıne gore, mental etkı, sınaptık molekullerın salınım olasılığını değıştırmektedır, kuvantum mekanığındekı probabılıte alanlarına benzer şekılde Bunun tersı de olabılır Yanı, sınaptık kesecıklerden salınan kımyasal maddeler, kuvantum olasılığına gore mental aktıvıteyı değıştırebılır Eccles'e gore mental etkıleşım, bırbırlerı ıle etkıleşen noronların son derece karmaşık olan dınamık sıstemı uzerınde oluşmaktadır Tac Mahal kurtuluyor mu? aşağılarda kaldığı belırtılmekte Ancak ınsulın kurundan uzun vadelı bır etkı beklenmıyor Fakat, tedavı ıçın kapılar açılıyor Lastik gibî elastik metaller I Sonuçlar: Uzayın tarıhınde ongorulemeyen ıkı olay vardır Canlının oluşumu ve aklın oluşumu Bılınç ya da akıl, beyınde oluşmadan once nerede ıdı? Bu soru, ılk canlı oluşmadan once hayat nerede ıdı sorusuna benzer Ve bunun bılımsel yanıtı yoktur Benbeyın ıkılısı Eşlık teorısıne göre, beyın ve mental aktıvıtelerın ışleyışlerı ayrı değıldır, aynı şeylerdır Kuvantum teorısyenlerıne gore ıse, ben bılıncı ve beyın ayrı şeylerdır, kuvantum fızığı kurallarına gore bırbırlerı ıle etkıleşırler Bu etkıleşımde enerjıye gereksınım yoktur Insan "ben"ının davranışı tamamen ozgurdur Klasık materyalıst açıklamalara gore ıse ınsan aklı ozgur değıldır Dualıstınteraksıyonıst teorı ıse yukarıda da değındığım gıbı, ınsan duşuncesının tamamen ozgur olduğunu başlı başına bır "unıte", bır butun olduğunu savunuyor Yapay zekâ gıbı yapay modeller tamamen reddelıyor Insanın ruhsal değerlerı, yaratıcılığı ve eşslz ve tek oluşu vurgulanıyor Butun bunlar çağdaş fızıkle açıklanıyor Searle (1984) yapay zekâ uğraşılarını reddedıyor ve "hıçbır bılgısayar programı bır sısteme akıl ve bılınç veremez", dıyor Çağımızın buyuk psıkolojı bılgını VVıllıams James, 100 yıl kadar once, bılınçlı duşuncenın kendı başına bır butun oluşturduğuna dıkkat çektı Onun zamanındakı fızık, beyın bıhmlerının ınsan bılıncını açıklamada yetersız kaldığını söyledı Yuzyıl sonra bugun ıse, beyın bılımlerı ve çağdaş fızığın ınsan "ben"ını açıklamakta son derece etkın olduklarını görebılıyoruz artık Kozmoz, ınsan bılıncı ıle anlam kazanmıştır Insan bılıncı olmasaydı, kozmozun anlamı kalır mıydı? Insan aklı ve evrımı gerçekleşmemış olsaydı akılsız bır uzay olurdu Benbılınç etkıleşımı ıçın esas olan materyal sıstem sınapslarda bulunan molekuler yapıdır O halde bılınçlı "ben" ve "bılınçlı dunya, kuvantal alan olasılıkları kurallarına gore ışleyen ve etkıleşen sınaptık ıletı molekullerıdır Bu kuvantal alan tamamen ozgurdur Işte bu ozgur duşunce ınsanın temel ozellığıdır Ve ınsan sadece bu özellığı ıle eşsızdır * Prof. Dr., Turkıye Bılımler Akademisi ve Amerlkan Ulusal Psıkofızyolojı Akademısı asıl uyest. Atatürk Universıtesi, Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabılım Dalı Başkanı, Erzurum. ındıstan zıyaretı sırasında Cum hurbaşkanı Demırel'ın de zıyaret ettığı Hındıstan'ın dunyaca urriu anıtsal yapısı Tac Mahal, bılındığı gıbı sanayı ve ekzoz gazlarından gorulmez bır halde Çevresınde 2000 sanayı ve kuçuk ışletmeler var Bu ışletmeler arasında dokumhaneler, lastık fabrıkaları, tabakhaneler petrol rafınerılerı de bulu nuyor Yanı çevreyı kırletecek ne kadar sanayı varsa, hepsı anıtın bulunduğu Agra kentınde kumelenmış durumda Sulfur ve azotdıoksıt gaz bulutları anıtın mermerlerını yıyıp bıtırıyor Hıntlı çevrecıler 11 yıldan bu yana anıtı kurtarabılmek ıçın bır hukuk savaşı verıyorlardı Hınt hukumetı şımdı, anıt çevresındekı hava kırlılığını azaltmak ıçın bır eylem planı kabul ettı Gelecek yıldan ıtıbaren komur ve petrolle çalışan sanayı, sıvı veya dogalgaza geçecek Agra halkı da evlerını bundan boyle doğalgazla ısıtmaya teşvık edılecek I sveçlı araştırmacı A ölander 1932 yılında altın ve kadmıyum karışımının mekanık ozellıklerını ınceledığınde bır metalın lastık gıbı elastıkı davranış gosterebıleceğını saptamıştı Oda sıcaklığında "yaşlılaştırılan" karışım parçası, mekanık olarak gerılmış ve bu yontemle metal parçası uzamıştı Gerılım azaltıldığında ıse, eskı boyutlarına donmuştu Gıderek dığer metal karışımlarında da bu elastik ozellık keşfedılmıştı Şımdı Japon fızıkçıler, ölander'ın açıklamalarının ızınden gıderek bu olayın arkasında yatan etken gucu keşfettıler Japonlar, bakır kalay ve alımınyumdan oluşan bır karışımın elastıkıyet kazanma surecını gözlemledıler Scrıpta Metallurgıca et Materıalıa, Cılt 32, s 77'de yayımlanan araştırmalarında metallerın atomık yapılarındakı değışımlerı, gelıştırdıklerı bır modelle araştırdılar Çevre duyarlılığı protokolü P Şizofreniye karşı insülin • nsulın artık sadece şeker hastalannı I lyıleştırmıyor, bunun yanı sıra ruhsal Ibozukluklarımn tedavısınde de rol oynuyor Almanya'da Munster Universıtesi Psıkıyatrı Klınığı'nde klasık ılaçlara yanıt vermeyen hastaların ınsulıne şaşırtıcı bır şekılde yanıt verdıklerı goruldu (Nervenarzt.Cılt 65,s 769, B Ruhınkel'ın makalesı) Son 15 yıl ıçınde Munster'de 105 bu tur hasta, "kuçuk" ınsulın kurlarıyla tedavı edıldı Tedavı, ınsulın kurunun suresıyle de ılışkılı Uç haftalık bır kurla hastaların yuzde 40'ında dıkkat çekıcı bır duzelme goruluyor Yuzde 6O'ı ıse hıç tepkı vermıyor 6 haftalık bır tedavı sonucu ıse tedavı başarısı yuzde 90'lara çıkıyor Istenmeyen yan etkılerın ıse onem sırasında akmaya'nın da bulunduğu maya endustrısının dört buyuk kuruluşu ıle Çevre Bakanlığı arasında duzenlenen çevre duyarlılığı protokolü 12 Nısan Çarşamba gunu Istanbul'da ımzalandı Protokolü ımzalayan Pakmaya, IzmıtKosekoy, BoluCumayerı ve fzmırKemalpaşa'dakı arıtma faalıyetlerını modern teknolojı ıle çalışan tesıslerınde surduruyor Arıtma konusunda teknolojı transfer edebılecek durumda olduklarını ve bu konuda dış ulkelerden yardım teklıfı aldıklarını belırten Pakmaya yetkılılerı, uretıme başladıklarından bu yana çevrecı çalışmalarını surdurduklerını ve maya endustrtsı olarak gumruk bırlığıne geçı şe hazır olduklarını belırtıyorlar Protokolü Pakmaya'nın yanı sıra Maurı Maya ve ÖzmayaSafmaya temsılcılerı de Çevre Bakanı ıle bırlıkte ırrv zaladılar. ultıpl skleroz hastaları ıçın gelıştırılen tıcarı adı Betaseron olan ılacın Amerlka'da 300 hasta uzerınde yapılan deneylerınde olumlu sonuçlar alındı Multipl Skleroz ataklarla seyreden bır yangılı sınır hastalığı Betaseron ılacı, gerçı hastalığı lyıleştırmıyor, ancak atak sayısını azaltıyor, yanı ataklar arasındakı sureyı uzatıyor ve atakların hafıf geçmesını sağlıyor Deneyler sırasında, hastaların bır kısmı, orneğın ağır yan etkıler gıbı çeşıtlı nedenlerden dolayı, tedavıyı yarıda kesmek zorunda kaldı Araştırmacılar, hastalara ne kadar doz verılmesı gerektığı konusunda henuz kesın bır goruş bırlığıne varamadılar Amerıkadakı deneylerden sonra, beta ınterferon hammadelı ılacın Almanya'da da uygulanması kararlaştırıldı Gen teknık yontemlerle gelıştırılen beta ınterferon, hastalığı ataklar bıçımınde seyredenlerde kullanılacak Ilacın ılerlemış, artık atakların durduğu hastalarda etkılı olup olmadığı henuz blınmıyor Berlex Scherıng şırketının çıkardığı Betaseron dışında, dığer şırketlerın de hazırladıkları benzer ılaçlar henuz klınık deneme aşamasında Beta ınterferon ılacı, aslında bağışıklık sıstemının salgılarından bırı Yangı durdurucu ozellığe sahıp Ilacın yan etkılerınden en onemlısı grıpe benzer bır durum yaratabılmesı Hastaların yuzde 2 sınde ıse, ılaç, intıhar ısteğıne yol açabılecek olçude ağır depresyonlara neden olabılıyor Hastanın yıllık tedavı masrafı 20 50 bın DM arasında Ancak ılacın yaygın kullanımı sonucu tedavıde yerının kalıcı olup olmayacağı anlaşılacak Multipl skleroz ilacı I 30 yıldır saklanan bır kanı ınceleyen Amenkalı araştırmacılar, bugune kadar hıç bılınmeyen vırusler keşfettıler Kan orneğı, 196O'lı yıllarda ağır bır karacığer yangısı sonucu bır tur hepatıtten olen Amenkalı bır cerraha aıttı O zamankı araştırmalarda vırusun bır maymun vırusu olduğu sanılmış ve onem verılmemıştı Kan orneğı bır Alman bılım adamı aracılığıyla Abbott laboratuvarlarında gelıştırılen ber testte kullanıldı ve kan orneğınde uç yenı hepatıt vırusu saptandı (Proceedıngs, Cılt 92, S3401) Halk arasında sarılık olarak bılınen hepatıte yol açan vıruslerın sayısı oldukça kalabalık Bu vırusler alfabeye gore ısımlendırılmekte ve şu sıralarda J harfıne kadar vırüs sayısı saptanmış durumda Iki yeni hepatit virüsü Mide ağnlanna hızlı iyileştirme kuhr Unıversıtesı'nde (Almanya: Bochum), mıde zarı ıltıhaplanmallarında (kronık gastrıt) veya mıdeonıkıparmak bağırsağı şıkâyetlerınde hızlı bır tedavı şeklı gelıştırıldı Bochumlu tıpçılar, 25 kışı uzerınde uçlu bır ılaç tedavı bıçımı denedıler. 7 gun boyunca ıkı çeşıt antıbıyotıkle yapılan tedavı sonucu hastalar şıkâyetlerınden kurtuldu Araştırma mart başında Deutschen Medızınıschen Woc henschrıft dergısınde yayımlandı Hastalığa neden olan helıobacter pylorı bakterılerının de koku kazındı Şımdı deneme, daha buyuk bır hasta gurubunda yenıden yapılacak 4257