Katalog

DOÖ A Her iğne yapraklıya çam demeyin! Ardıclar: En uzun ömiiplü ağaclardan Ardıç'ın 25 metre boylu, 10 metre kalınlığında anıt olanları da var, balkonda yetişen bodurları da. Faik Yaltınk* rdıçlar, hıçbır zaman açılmayan, nohut veya fındık buyukluğundekı üzümsüetll kozalak oluşturmaları suretıyle Servıgıller (CUPRESSACEA) famılyasının dığer cınslerınden kolaylıkla ayırtedılebılır tanınırlar Her ne kadar Doğu Maz'sı'nın (Bıota orıentalıs) da kozalak pulları bır dereceye kadar etlı olursa da, bu turun kozalağı olgunlaştığı zaman, pullar açılır ve tohumlar serbest kalır Ardıç cınsının Latıncesı JUNİPERUSdur Ardıçların karakterıstık bır başka özellı Kuresel, etlı ve renklı olan uzumsu kozalaklar bıtkıyı dıkkat çekecek kadar susledıklerı halde taze kozalaklar elma yeşılı renktedır, fark edılmezler, karşılıklı veya çevrel dızılmış 38 etlı puldal (karpelden) oluşurlar, 1,2 veya 3 yılda olgunlaşırlar Ardıçların çok dayanıklı, kolay ışlenebılen ınce teksturlu, çok lyı cıla kabul eden ,guzel kokulu odunları vardır Özodunları çoğunlukla kırmızımtırak kahve veya vışneçuruğukahverengındedır Odunları çok çeşıtlı yerlerde kullanılır Kurşun kalem sanayıınde evlerde dolap, çekmece ve gı de tomurcuklarının çıplak olmasıdır, yasandık yapımında, oymacılık ve kaplamanı kış tomurcukları pullar ıle ortulmemışcılıkta, son yıllarda evlerın ıç dekorasyotır Ardıçlar İğne ve pul yapraklı olmak nunda dayanıklı olduğu ıçın, Avrupa ve uzere ıkı gruba ayrılır Amerıka da ev bahçelerının çıt parmaklıklarının yapımında, ulkemızde ıse koylerde İğne yapraklı Ardıçlarda, yapraklar 8toprak damlı evlerın dam ve taban dose20 mm boyundadır sert ve dıken gıbı batımelerınde (çurumeye karşı çok dayanıklı cı uçla nıhayetlenırler, surgunlere 3'lu olduğu ıçın kullanılmaktadır çevrel olarak dızılırler, ust yuzeylerı oluklu, alt yuzlerı ıse çıkıntılıdır Toros dağları ve Batı Anadolu dağlık Pul, yapraklı Ardıçlarda ıse yapraklar, • koylorınde buyuk, toprak kupler ıçersınde surgunlere karşılıklı olarak dızılmışlerdır Katran Ardıcı nın (Junıperus oxycedrus) her bır pul yaprak dıgerının uzerıne kıreray govde ve kok odunlarının kuru kuruya mıtvarı kapanmıstır yakılmasından bır ' Katran1 elde edılır Ardıçlar çoğunlukla bır cınslı, ıkı evcıkŞurup kıvamında kırmızımtrak sıyah lıdırler, yanı erkek ve dışı çıçekler başka renklı keskın ve ozel kokulu baharlı ve ağaçlar uzerındedır Ardıç turlerı çok dalyakıcı lezzetlı sıvıdır Insan ve hayvanlarlanan, yerde surunen bır çalı veya kuçuk da gorulen bazı derı hastalıklarında bır ağaç ender olarak da buyuk boylu (uyuz, ekzama gıbı) ardıç katranı harıcen agaçlar halınde bulunurlar kullanılmıştır Odunlarından ve olgun uzumsu kozalaklarından elde edılen uçucu yağ tıpta ve parfumerı sanayıınde, özellıkle sabun ımalatında değerlendırılmekt edır Uçucu yağ, harıcen romatızma ağrılarını dındırıcı olarak, 10 gr uçucu yağın 100 gr zeytın yağındakı karışımı kullanılır ağrıyan yer ovulur kuvvetlı bır ıdrar sokturucudur Avrupa ve ulkemızde ıçkı sanayıinde, ozellıkle GİN (cın) ımalınde koku ve lezzet vermek ıçın kullanılır Amerıkada yetısen bazı Arigne yapraklı Ardıç: Junı perus communis, 3) Uzumsu kozalak, 4) Kozalağındıç turlerının uzumsu kozaenine kesiti A Aslan Ardıcı (J. loetidissi ma), çevresı Antalya, Elmalı, Çığlıkara 10,40ın. yaşı 1700(7) lakları kek ve hamur tatlılarına konulmaktadır Ardıçlar kuraklığa dayanıklıdırlar, taşlı ve kayalık yerlerde bıle gelışebılırler (Ardıç turlerı kıreçlı topraklarda çok lyı bır gelışme gosterırlerse de, her turlu toprakdayetısebılırler) Uretılmelerı tohum, çelık ve aşı ıle ofmaktadır Tohumları • ekılmeden once, beşon dakıka sıcak suda ıslatılacak olursa çımlenmesı hızlandırılmış olur Doğada, 'Ardıç Kuşları' tohumlarını kursağında yumuşatır, asıt muameleye tabı tutar, çımlenme engelını gıderır (Çımlenme 18 ayda gerçekleşır) Ardıç cınsının dunya uzerınde doğal olarak yetişen yaklaşık 6070 kadar turu vardır Bu turler kuzey yarım kuresrnde, orneğın kuzey Amerıka da, tum Avrupa da, kuzey ve doğu Afrıka'da ve tum Asya kıtasında genış bır coğrafı yayılışa sahıptır Ulkemızde Ardıç turlerı bakımından oldukça zengmdır Ardıç ormanlarının tum ormanlarımızın . yuzolçumundekı oranı yaklaşık olarak % 3,5 kadardır, 450 000 hektar saf 700 000 hektar da Sedır, Goknar Çam ve Meşe turlerıyle karışık ormanlarkurar Turkıye nın doğal Ardıç turlerı Pul yapraklı olanları, (1) Boylu Ardıç (J excelsa), (2) Kokulu Aıdıç (J foetıdıssıma), (3) Fınıke Ardıcı (J phoenıcea), (4) Sabın Ardıcı) (J sabına) iğne yapraklı olanlar da (5) Katran Ardıcı (J oxycedrus ve (6) Bödur Ardıç dır (J communis subsp nana) Bu Ardıç turlerımızden, boylu ve kokulu Ardıçlar oldukça boylu ve kalın çaplara ulaşırlar orneğın, Antalya'nın Elmalı yoresınde, kokulu Ardıçlardan 25 m boy ve 10 40 m çevre yapabılen fertlere rastlanmaktadır Antalya, Çığlıkara ormanlarında 980 yaşında 1520 kadar Ardıç ağacı vardır Bu ağaçları 'Anıt Ağaç' olarak ozenle korumalıyız Çok ulkeden bırçok doğasever, bu ağaçları görmek ıçın Toroslara tırmanıyor, ulkeye para bırakıyor Tum Batı ulkelerınde olduğu gıbı ulkemızde de, son yıllarda bazı Ardıç turlerı ve bunların sayısız kultuvarlan park ve bahçelerde, ozellıkle "Taş Bahçelerınde", sahıl arazılerınde soliter veya kuçuk gruplar halınde değerlendırılmektedırler, ozellıkle dışı bıreyler son derece dekoratıftir Fazla boylanmayan, yerde surunen bodur ağaç turlerı, evlerın ve apartmanların onundekı kuçuk ve dar bahçelere dıkılmelıdır Balkonlarınızda, buyuk toprak saksılarda, kuraklığa dayanıklı olduklarından, uzun sure kalabılırler " Prcrf Dr , I ü Ortnan Fakülteıl Öğretlm Üyml, Italyan Ormancıl* Blllmlsr Akadsmlsl Uyesl 1 Pul yapraklı ardıçlardan, Finlke Ardıcı, zalaklıdalı. I1 31516