Katalog

G t R İ Y E BAKIŞ D ÜŞÜN BUL Galvani'nin elektrik deneyleri Ikı yuz yıl once 1/91 de Boloqna Unıvprsıtesı anatornı profesoru ve fızık bılgını Luıgı Galvanı (1737 1798) canlılar da gorulen elektrıksel olayları konu alan bılımsel çalışmasıııı yayımlamıştı Galvanı hayvanların kaslannda sınır ve kab dukuları harekete geçıren guce hayvansal elektrik adını vermıstı 1772 de Bologna Bılım Aka demısı baskanı olduktan son ra canlılardakı elektrıksel olayları ınclemeye yonelen Italyan bılgın kurbağa bacajı ıle yaptıgı unlu deneylerırifc 1786 yılında başlamıştı Fırtınalı bır havada laboratuvarındakı kurbaga bacagının açıktakı sınınne makasla dokunduğunda kasların kasıldığını gozlemlemıstı Galvanı bu olayı once fıtınalı havadakı elektrik yukunun kurbağa kasına geçmesıyle açıklamıştı Kurbağa kasları statık elektrik uretecıne bağlanınca da hareket edıyordu Deneyler sonucunda Galvanı statık elektrığın kurbağa bacağındakı kasları hareket ettırdığıne karar verdı Kasları hareket ettıren elektrıgın kaynağı yalnızca fırtınalı havalar ve elektrik uretecı değıldı Kurbağanın bacağa gıden bel sınırlerıne neşterle dokunulduğunda veya hayvanın omurılığı ıle kas arasında bır metalle bağlantı sağlandıktan sonra da kaslara bır metal parçasıyla dokunulduğunda bacak hareket edıyordu Galva nı ye gore canlılarda bulunan ' hayvansal elektrik beyın tarafından uretılıyordu Beyınde uretılen elektrik sınır lıflerıyle kaslara ıletılıyor ve burada depolanıyordj Galvanı hayvansal elekt rık ın surtunmeyle oluşan yapay statık elektrıkten farklı yenı bır tur olduğunu savun du Galvanı nın varsayımları bı lım çevrelerınde benımsendı ancak Pavıa unıversıtesı fızık profesorlerınden Alessandro Volta Galvanı nın goruslerıne karşı çıkarak hayvansal elektrik ın dokularından değıl kasın uyarıldığı ıkı farklı tur metal arasındakı akımdan kaynaklandığını ılerı surdu Galvanı ka sın açıldıgı çengel ıle aynı turten metal parçalarıyla kasları uyarınca Volta nın tezını çuruttu Ayrıca 1794 yılında yayınladığı bır çalışmada herhangı bır metal parçası kullanmadan kaslara sınır uçlarının değdırılmesıyle kasların uyarılabıleceğını gosterdı Bu canlı dokularda elektrik varlığını doğrudan kanıtlayan ılk deneydı ancak Galvanı nın bu olayı "ayrı bır elektrik turu olarak yorumlaması yanlıştı Fızık çalışmaları yanında cerrahı ve kadın doğum uzmanlığını surduren Galvanı hastalarını ucret almadan tedavı eden bır hekımdı Napoleon a boyun eğ meyı reddettığı ıçın bır sure unıversıteden çıkarılan Galvanı yaşamının son yıllarında yenıden profesorluğe getırıldı Galvanı nın sınır uyarılarının ve kas hareketlerının elektrıksel ozellığıne ılışkın çalışmaları Volta pılının bulunmasına ve elektrofızyolojı bılımıne onculuk etmıştır Armağanlı bulmaca Profesör yürüyen merdivende Prof Dalgınkafa mağazadakı alış verışını tamamladıktan sonra, yukarı doğru yuruyen merdıvenden v hızıyla ınmeye başladı Merdıvenın hızı ıse u ıdı Profesor ınerken basamakları da sayıyordu Alt kata geldığınde alış verışı eksık yaptığını fark ettı ve gerı dönerek merdıvenı v hızıyla tırmanmaya başladı Ust kata vardığında saydığı basamak sayısı ınerken saydığının dortte bırtydı Alış verışını bıtırdıkten sonra yıne yuruyen merdıven den ınmeye koyuldu Ancak bu kez hızı oncekı hızının x katına eşıttı Aşağıya ulaştığında daha oncekı ınışınde saydığının yarısı kadar basamak saydığını fark ettı Profesorun son ınışındekı hızı ılk ınışındekı hızının kaç katıdır9 Bu soruyu Istanbul dan gonderen okurumuz Btlge Ercan'a teşekkur ederız BehiçAk Bulmacayı doğru olarak çozen 20 okurumuza "Mantık" kıtabmı armağan edıyoruz Çözümlep ve kazananlar Kim hangi sporu yapıyor? Ertan futbol, yuzme basketbol Huseyın tenıs, futbol, basketbol Zafer tenıs yuzme, basketbol sporlarını yapıyor "Düşüncenin Tadı Başka" kitabını kazananlar Halil Ibıahim Yaman Nazıllı Yusuf Bozan Istanbul Ebru Uluturk Ankara Necla Şimşek Samsun Mehmet Akçay Sıvas Vahdettln özkanAnkara, Haşim Sarısoy Antalya.Banş Bozkurt Balıkesır özden özkubatistanbul Turker Aydoğdu Ankara OnurBilgi istanbul Volkan Çllingiroâlu Kuşadası OkanYuceAnkara UmitGuler Çorum Metln AydınEskışehır Murat BirlclkDıyarbakır, Doğan Akçay Nığde özlem özbal Ankara AhmetAkın Izmır, BlrolÖzturk Istanbul •tf^Ti&fâbiL. »Î&J* Okur ucubiki 1) Çunku dığerlerı dazlakmış Dorduncu el kime aıt? 2) Ufaklığın sepetlerı boş, ırı olanınkıler doluymuş 21915