Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
DEM 10 milyarlık dünyaya doğru Nüfus artışının, ulusal kaynaklarla sınırlanması düşüncesi dünyada giderek yayılıyor. Az çocuklu ailelere ayrıcalıklar getiriliyor. Yaşam düzeyinde ve eğitimde düzelme ve iyileşme, nüfus artışı önündeki en büyük engel. Oze/U'veıı Murat Arm istatıstıkçıler, son kırk yıldır yaşanan I hızlı demografık buyumenm (nulus artıBşının) ılk kez yavaşladığını belırledı Ancak yıne de onumu/dekı ellı yıI ıçınde dunya nulusunun ıkıyo katlanması ve zenginler ile yoksullar arasındaki uçurumun lyıce genısleyeceğı tahmın edılıyor ve sağlık alanlarında yaptıkları ılerlemelerın de katkısı oldu ve 1960 ta 3 mılyara ulaşıldı On dort yıl sonra, 1974'te nufus 4 mılyara dayandı Bundan hemen sonra yayımlanan Roma Kulubu'nun "Büyümenin Sınırları" adlı raporu, demografık patlamanın dunya kaynaklarını erıtıp tuketeceğını ılerı suruyordu Bununla bırlıkte, gelışmekte olan bırçok ulkenın buyume hızı yavaşlamaya başladı ve 5 mılyar 1987'de geçıldı Demografık patlamanın yavaşlaması gerçektı Bır mılyar yenı nufusun eklenmesı 13 yıl almıştı Bır oncekı bır mılyara 14 yılda erışılmıştı (19601974) Eğılım aynen surseydı bu beşıncı mılyara çok daha kısa surede ulaşılacaktı Amerıkan Nüfus Referans Bürosu'na gore, 1991'ın ortasında toplam nüfus 5 mılyar 384 mılyon Son dort yıldakı artış yaklaşık 400 mılyon Bu hızla gıdılırse, dunyanın nufusuna bır 5 mılyar daha eklemek ıçın 50 yıl yeterlı olacak Bu tahmın, bugunku buyume oranındakı duşme eğılımının surmesı durumunda geçerlı Artış hızlı değil Yoksul ulkelerın nufusu beklendığınden daha yavaş artıyor Altmışlı yıllarda, dunyanin doğal buyume oranı (doğum oranı eksı olum oranı) yılda % 2 5'e kadar çıkmıştı, buna gore nufusun 28 yılda ıkıye katlanması beklenıyordu Oysa bu yıl, bu oran % 1,8'e kadar duştu Ancak bu durumda bıle her yıl dunya nufusuna 97 mılyon yoksul ınsan eklenıyor Bu, Turkıye nulusunun bır buçuk mıslınden fazla bır rakam On yılda bır dunya nufusuna yeni birÇin eklenıyor Bununla bırlıkte sayılar yanıltıcı Sayılar yuzdelerden daha açık konuşuyor, ancak eğılımlerı yansıtmıyorlar Altmışlı yıllarda, % 2,5'luk buyume yalnızca 75 mılyon ınsanı temsıl edıyordu, çunku dunyanın toplam nufusu 3 mılyardı Oysa, bugunku % 1,8'lık oran 97 mılyon ınsanı temsıl edıyor, çunku bugunku nufus 5,4 mılyarı bulmuş durumda Bu yuzyılın son beş yılında, 'gellşmekte olan" ulkelerde nufus artışı tepe noktasına ulaşacak 1965 tekı doruk noktasından bugun gelınen nokta bır yavaşlamayı gosterıyor Demografların yenı tahmınlerı bu yavaşlamayı temel alıyor 3.Dünya 4 kez daha hızlı artıyor Üçüncü Dünya uyarmıştı "Yaşam koşulları; kötü beslenme, cahllllk, hastalıklar, kötü çevre koşullan, yüksek çocuk ölüm oranları, düşük ortalama ömür süresi ile o kadar kuşatılı ki Insanca yaşamanın sınırlarının çok allında." En yoksul bır mılyar ınsan, dunyanın toplam gelırınden % 4'luk bır payla yetınırken, en zengın bır mılyar % 58'lık aslan payını alıyor Daha da kotusu, bu yoksulluk kendı kendısını beslıyor Nufusun buyume oranı yoksullarda daha fazla Gelışmekte olan ulkelerın nufusunun % 6O'ı tarımda çalışıyor, ancak en lyı topraklar şımdıden ışletılmış durumda Yoksulluk nedeni olan issizliğin, el emeğını azaltan yenı teknolojıler sayesınde daha da artması beklenıyor Wortdwateh Enstltüsunden Alan B. Durning'e gore, dunyada 157 mllyarder var (dolar bazında) ve belkı de 2 milyon milyoner Ancak 100 milyon Insanın başını sokacak bir evi blle yok, kaldırımlarda, çöplüklerde, kopru altlarında yaşıyorlar Amerlkalılar, kalorı tüketımlerını azaltmak amacıyla uyguladıklarkozel rejımlere yılda 5 mılyar dolar harcıyorlar öte yandan, dunyadakı 400 mılyon en yoksul ınsan o kadar kotu beslenıyor kı buyume gecikmesı, zekâ gerılığı ya da erken ölumun kurbanı oluyorlar Adaletsizlığı sergıleyen bu karşılaştırmalar gerçek Pennsylvanıa Unıversıtesı'nden Robert Summers ve Alan Heston, Gelişmiş ülkeler irao 1950'den berı yaşanan ekonomık buyumenın meyvalarının zengın ulkelere dağıldığını, en yoksul ulkelerın gelırlennınse aynı kaldığmı buldu Bu arada, uretken olmayan dev harcamalar yukleyen ve yoksulluğa katkıda bulunan savaşları da unutmamak gerekıyor Durning'e gore, 1988de, dunya devletlerı sılahlanmaya 1 trılyon dolar (yanı tum dunyada kışı başına 200 dolar) harcadılar, ancak 1988'de 14 mılyon çocuğun olumune neden olan basıt hastalıkları onlemek ıçın gereklı olan çocuk başına 5 doları denkleştıremedıler Bu kadar insan nasıl beslenecek? Üç varsayım Bırleşmış Mılletler ın demografları, uç varsayım çerçevesınde bırleşıyorlar • 2035^ doğru, kadın başına çocuk sayısı yer doldurma (ıkı çocuğun bıraz ustu) eşığıne duserse, dunya nufusu XXI yuzyılın sonunda 10 mılyar cıvarında sabltleşecek • Yer doldurma duzeyıne 2055ten once ulasılmazsa nufus sabıtleşmeden onco 13 mılyara kadar çıkacak • Yer doldurma oranına 2015'te ulaşılırsa, bu kez nufus 8 mılyar cıvarında Istlkrarkazanacak Ikı uç varsayım arasındaki fark 5 mılyar yanı bugunku toplam nufusa eşıt Nüfus patlaması duruluyor Dunya bır mılyar nufusa geçen yuzyılın başında erıştı Nufusun onemlı bır bolumu Avrupa'da yoğunlaşıyordu, sanayıleşme hızlı bır demografık buyumeye destek oluyordu Ikı mılyar sınırı 1930da geçıldı Ikıncı Dunya Savaşı ndan sonra, sanayıleşmış ulkelerın buyume oranları ıstıkrar kazanırken, yoksul ulkelerınkı sıçrama yaptı Bu sıçramaya, zengın ulkelerın tıp 2488 Rasyonel olarak ışletılırse, dunya bugunkunun ıkı mıslı nufusun temel gereksınımlerını karşılayabılır Ancak kuram ve gerçekler arasındaki uçurum korkunç örneğın, en yoksul ulkelerden bırı olan, sureğen kıtlık ıçınde yaşayan Bangladeş ın nufusu bugunku 116 mılyondan 2025te 226 mılyona çıktığı zaman ne olacak"? Aslında o kadar uzaklara gıtmemıze gerek vok Cenevre'dekı Uluslararası Çalışma Orgütü, Turkıye ve Akdenız'ın guney kıyılarındakı ulkelerın (Fas, Cezayır, Tunus Lıbya, Mısır, Surıye) 1950'de Akdenız havzasındakı nufusun uçte bırını temsıl ederken, bu oran bugun yarı yarıyaya çıkmış durumda ve 2025'te uçte ıkıye ulaşması beklenıyor 1950'de 62 mılyon olan toplam nufus bugun 165 mılyona erıştı ve 2025 te 285 mılyon olacak Oysa, on ıkı Avrupa Topluluğu ülkesinın toplam nufusu bugun 344,8 mılyon ıken, 2025'e kadar yalnızca 3,5 mılyon artacak Bu karşılaştırmada da karşımıza çıkan sonuçlar urkutucu Avrupa Topluluğu ıle Türklye'nın de ıçlerınde yer aldığı bu ulkeler arasındaki kışı başına gayrı safı mıllı hasıla farkı, 1970'te 1500 dolarken, 1987'de 7000 dolara çıktı Demografların çaldıkları alarm zıllerı boş yere değıl En acıl sorun hızla artan yoksulluk 1978te, Dunya Bankası'nın o zamankı başkanı Robert McNamara dunyayı şoyle En acil sorun Kısacası, beslenme en acıl sorun Aslında bu konuda olumlu gelışmeler de gozlenıyor 1960 ıle 1980 arasında yoksul ulkelerın besın uretımı yılda ortalama % 3 arttı, bu nüfus artışından daha büyük bır oran Dunyanın en kalabalık ıkı ulkesı Çln ve Hlndlstan, en sonunda tahıl açısından kendı kendılerıne yeter duruma geldıler Ancak, 1980den sonra, kışı başına tahıl uretımı gelışmekte olan 51 ulkede azalırken, yalnızca43'unde arttı 1969da 20 mılyon ton olan bu ulkelerın tahıl ıthalatı, 1985'te 69 mılyon tona yukseldı, yuzyılın sonunda 112 mılyon tona yukselmesı beklenıytr Bu tablo yeterınce olumsuz Bır de buna dunyanın besın guvenlığının Kuzey Amerıkalı çıftçılerın periormansına bağlı olduğunu eklersenız durum daha da kötüleşıyor Amerıka'dakı kotu bır hasat, öncelıkle dunyanın en yoksul ulkelerını