Katalog

ELEKTRONİK MATEMATİK Silinebilen diskler çıktı ODTÜ Matematik Yeni bir veri saklama tekniği ile silinebilen ve yeniden kayıt yapılabilen diskler yakında evlere giriyor £lk vıdeo kompakt dısklerı 1980 de pılyasaya sunulduğunda uretıcıler bu ışHten kârlı çıkacaklarından emındı Çunku vıdeo diskler eşsız ve sonsuza dek bozulmayan bır göruntu kalıtesıne sahıptı Ancak tuketıcıler boyle duşunmuyordu Yenı urun pıyasada pek tutulmadı ve herkes vıdeo dısk yerıne vıdeo kaset almaya devam ettı Bunun tuketıcı açısından lyı bır nedenı vardı Vıdeo dısklerın tum avantajlarına karşın çok onemlı blr dezavantaıı vardı Kayıt yapamıyorlardı Ya da başka bır deyışle vıdeo dısklerı sılmek mumkun değıldı Tarıh bır kez daha tekerrur etmıştı Aynı şey daha önce odıo kompakt dısklerın başına gelmıştı Eşsız v n bozulmayan bır ses Kalı tesı sajlayan scs dıs^le^ de sılınfmıyordu (Yıne de belırlı bır su/e ıçınde 963 kaydeden kompakt dısklerı bır olçude teyp kasetlerının yerıııı almıştı) Şımdı yenı bır verı saklama teknığıyle sılınebılır vıdeo ve audıo kompakt diskler pek yakında evlerımıze gırecek Ister ses ıster goruntu kaydotsın kompakt dısklerde verıler bınary (ıkılı onoff sınyal) koduna gore saklanır Plastık ıçındekı ınce bır alumınyum uzerındekı kuçuk çukurlardan oluşan bır desenı ızleyen lazer ışını çukursuz bır bolgeden geçerken gerı yansır ve bır fotodetektor bunu on (açık) sınyalı olarak yorumlar Lazer ışını bır çukura gırdığınde ıse yana doğru yansır ve fotodetektor lazer demetının kendıne gerı donmeyışını bır off sınyalı olarak kaydeder Bu mınık çukurların sorunu, doğal olarak dısk uzerınde çukurlar bır kere açıldığında bunların yeniden doldurulamayışı boylece dıske yenı bılgı gırılememesıdır Ancak bugun dısklerın ışığı yansıtmak yerıne polarıze edecek sekılde yapılmasıyla bu sorunun çozuleceğı sanıhyor Polarızasyon ışığın tuhaf anatomısındekı avantajı kullanan optık bır hıle sayılabılır Uzayda ılerleyen ışık sayısız dalgadan oluşur butun dalgalar aynı hızla ve aynı yonde hareket etmekle bırlıkte bunların tumu aynı duzlemde değıldır Dalgaların bırı yatay duzleme paralel ılerlerken dıgerlerı bu duzleme dık hareket edebılır Bazı dalgalarda yatay ve dıkey duzlemler arasında kalan çeşıtlı açılardakı du/lemler uzerınde bulunur Ancak bır lazer ışını uretmek ıçın ışık yoğunlaştırıldığında butun dalgalar sıkıştırılarak bunların aynı doğrultuda ve duzlemde hareket etmesı sağlanır Bu ış leme polarızasyon bu şekılde elde edılen ışıgı ıse polarlze ışık adı verılır Işığın polarızasyonunu değıştırebılen şeylerden bırı manyetızmadır Yenı dısk24&12 lerın metal alaşımları ısıtıldığında kolayca manyetıze olma ozellığıne sahıp Alaşımın atomları normalde sozgelımı kuzey manyetık kutupları yukarıda olacak şekılde duzenlenmış durumda Dısk uzerlne bılgı kaydedılırken bır lazer ışın demetı alaşım uzerındekı mınık bır noktayı 360 dereceye kadar ısıtıyor Işık dıskın uzerıne duşerken yakında bulunan bır mıknatıs ısıtılan noktanın manyetık yonunu tersıne çevırıyor Boylece o noktanın kuzey manyetık kutbu aşağıya donuyor Lazer ışını kesıldığınde alaşım soğuyor Topluluğunun etkinlikleri Prof Tosun Terzioğlu opluluğumuz 1988 yılında kurulmuş ODTU Kultur Işlerı Mudurluğu ne bağlı olarak çalışan bır topluluktur Uyelerımızın hepsı oğrencıdır ve Topluluk oğrencıler tarafından yonetılmektedır Ayrıca Topluluğumuzun Matematik Bolumu oğretım uyelerınden ıkı akademık danışmanı bulunmaktadır Herkese açık olan Topluluğumuzun amaçları matematığı olabıldığınce genış kıtleye sevdırmek ve matematıksel duşunce sıstemının yaygınlaşmasını sağlamak bu amaçla sosyal ıçerıklı bılımsel faalıyetler duzenlemektlr Topluluğumuzun geçen uç yıl ıçınde yaptığı çalışmaları kısaca şoyle sıralayabılırız 1. Tum oğrencılere açık ve herkesın anlayabıleceğı bıçımde matematığın ınce ve farklı y»nlarını gosteren semıner*"Pr duzenlemıştlr Örneğin Oyun Teorısı ve Toplumsal Tasarım Semıh Koroy Çı zimlerın Yalnız Pergelle Yapılması Huseyın Demır Matematığın Yerı Turgut önder 2 . Topluluğumuz 1990 yılında Turk Matematik Derneğı ıle bırlikte ' Zeta Fonksıyonu Gunlerı adlı bır bilımsel toplantı duzenlemıştır 3. Geçmış yıllarda Topluluk bır duvar gazetesı çıkartmış bu duvar gazetesınde matematıksel çalışmaların sonuçlarını ırdeleyen ılgınç yazılar yer almıştır 4. Gerek Ankara ıçindekı gerekse Ankara dışındakı lıselere gıdılerek orta oğretım kurumlarında semınerler verılmış T tır ve noktanın manyetık kutbu ters çevrıl mış pozısyonda donuyor Lazer daha sonra bır sonrakı noktaya hareket ederek ılerlıyor ve bu noktaları ısıtarak manyetık kutuplarını mıknatıs yardımıyla ters çevırıyor ya da noktaları atlayarak manyetık kutuplarını değıştırmeden bırakıyor Sonunda dıskın tumu uzerınde manyetık kutupları ters çevrılmış ve çevrılmemış noktalardan oluşan bır desen aynen eskı dısklerdekı çukurlu ve çukursuz noktalar gıbı bılgıyı kodluyor Kodlanmış bılgılere tekrar erışmek yanı dıskı ses veya goruntu olarak oynatmak ıçın daha duşuk sıcaklıkta bır lazer dıskı tarıyor Dısk taranırken manyetık kutbu farklı doğrultudakı noktalar la?en farklı yonlerde yansıtıyorlar Boylece^ledektorler polarıtedekı bu farkı saptayarak eskı dısklerde olduğu gıbı bınary koduna gore değerlendırıyorlar Kalıfornıya IBM Almaden araştırma merkezınden Alan Bell anlatıldığında uzun gorunen bu ışlemın aslında çok kı sa surduğunu çunku her bır noktanın kaydının on mılyarda bır sanıye surdu ğunu belırtıyor Dıskı sılmek ıçın alasımı yeniden ısıtmak ve atomlarını mıknatısla aynı yone dondurmek yeterlı oluyor Atomları aynı yone donmuş dıskın uzerı ne lazer ve mıknatısla yeniden bılgı ışle nebılır Manyeto Optık dısk (kısaca MO dısk) adıyla bılınen yenı diskler henuz çok pahalı Bu dısklerı okuyan ve kaydeden sıstemlerın mahyetı 38,500 $ ıle 99 000 $ arasında değışıyor Dlscover 7/91 5. Topluluğun en önemlı etkınlıgı her yıl mayıs ayı ıçınde duzenlenen Matematik Haftası dır Bu çerçeve ıçınde semınerler duzenlenmıştır örneğın, Tarıhte Bılımın Gelışmesı ve Unıversıte (llhan Tekeli), Iktısa dı Tasarımda Matematıksel Kavramlar (Murat Sertel), Doğa ve Matematik (OnerÇakar) Matematik haftalarında duzenlenen panellerın ılkınde Matematigln Turfciye'deki Konumu" tartışılmış Cahlt Ari değerlı duşuncelerını genç matematıkçılerle paylaşm'ıştır Ayrıca bu haftalar çerçevesınde Ankara unıversıtelerı ve lıselerı arasında çok ılgı goren Matematik Yarışma'arı duzenlenmıştır Aynı sure ıçınde gerek klabik gerekse rocU konserferı verılmıştır 199u yılında Darmstadt Unıversıtesı nden gelen "Muslci MathemaHcT grubunun verdığı klasık muzık konserı buyuk begenı toplamıştır En buyuk ılgıyı ıse yıl boyunca çalışmalarını surduren alt çalışma grupları nın hazırladığı Matematıksel Sergılerı çekmıştır Bu sergılerde matematığın ıl gınç tarafları somut bir bıçımde sergilenmıştır Oyun Kuramı, Matomatlk ve Sanat, Attın Oran, Her Yerde tt Var gıbı koşeler açılmış ve çok ılgı gormuştur Evet arkadaşlar bızım etkınlıklerımızın bır kısmı bunlar Daha lyısını ve guzelini yapmak ıçın sizlerı beklıyoruz "Matematiksel Ufuhlap" sergisi ODTU Matematık Topluluğu ve Ankara Fransız Kultur Merkezı ortak bır çalışma ıle Orleans Unıversıtesı nın kulturel bılimsel ve teknık bır derneğı olan Adecum un tasarladığı ve La Vıllette Enstıtusu nun hazırladığı bır matematık sergısını, "Matemalikael Utuklar"ı Ankaralı bılımseverlere sunuyorlar ""979'da tasarlanmış olan bu sergı, 1984 te UNESCO dakı gosterımınden berı 40 dan fazla ulkede, 15 ayrı dılde sergılenmış Bır oğrencı topluluğu olan ODTU Matematık Topluluğunun geçmış yıllarda duzenledığı Matematık Haftalarındakı sergılerın profesyoneller tarafından hazırlanmış bır benzerı olan bu sergı sergıyı gezenlerı 10 başlık altında toplanmış 60 oyuna katkıya çağırıyor Matematıksel Ufuklar 7 sınden 70'ıne zevkle matematık yapmayı' matematığın profesyonellerıyle ıletışim kurmayi eğıtm*>nlere eğıtımle ılgılı yenı fıkırler sunmayı ve matematığın bır çığ gıbı buyuyen bır bılım olduğunu gostermeyı amaçlıyor Bu sergı matematığı daha genış bır kıtleye tanıttığı ıçın 1988 de d Alembert Odulune layık görulmuştur ' Matematıksel Ufuklar kısaca şehırde ve hayatta matematık gormek ve sevmek dokunmak ve oynamak, duşunmek ve anlamaktır 1031 aralık tarıhlerı arasında ODTU Kutuphanesı Sergı Salonu nda açık kalacak sergı ancak rehter eşlığınde grupla gezılebıldığınden onceden ODTU Matematık Topluluğu na veya 2237100 / 2972 nolu telelona başvurup, rezervasyon yaptırılması onemie rıca olunur