Katalog

EKONOMI [email protected] 11 15 MAYIS 2021 CUMARTESİ Esas Gayrimenkul CEO’su Eriç’e göre bu yıl da AVM sektörü için çok olumlu olmayacak Yükü taşımak zorlaştı Esas Gayrimenkul Üst Yöneticisi (CEO), Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Yönetim Kurulu üyesi Cem Eriç, “17 Mayıs sonrası kademeli bir açılış ile dönebilsek bile gelirlerimizde düşüş yaşayacağız” diye koŞEHRİBAN KIRAÇ nuştu. Sektörün tüm projelerde kredi kullandığına işaret eden Eriç, bankalara her ay düzenli kredi ödemesi yapıldığını, AVM sektörünün üzerinde ciddi bir yük olduğunu, bunu taşımakta zorlandıklarını vurguladı. “Problem yokmuş gibi davranmayalım. Eğer çözüm üretilemezse mutlaka sektörde kayıplar yaşanabilir” diyen Cem Eriç, Cumhuriyet’e yaptığı açıklamalarda şu ifadeleri kullandı: 4 Bu süreçten devlet teşvikleri olmadan çıkmak mümkün değil. Zor bir durum. İş hayatını ayakta tutmak için teşviklerin devamlılığı önemli. Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği Yönetim Kurulu üyesi de olan Cem Eriç, şu çağrıyı yaptı: Bu süreçten devlet teşvikleri olmadan çıkmak mümkün değil. 4 Sermayesini artıramamış, bankalardan destek görememiş firmaların bu süreci taşıması mümkün olmayacak. Özellikle devlet teşvikleri çekildikten sonra daha da zor olacaktır. Herkes hasar aldı 4 Yılın ilk çeyreği beklediğimizden daha sert geçti. İkinci çeyrekte toparlanmayı üçüncü çeyreğe öteledik. İşin temelinde aşı yatıyor. Sağlık açısından tedirginliği atmadıkça insanları alışverişe yönlendirmek çok zor. Yılın ikinci yarısı için hâlâ umutlarımız var. Hepimiz önemli hasar aldık. 4 Devlet, AVM yatırımcıları, bankalar ve perakendeci bir arada çözüm bulmalı. Öbür türlü yük bir tarafın üzeCem Eriç rinde kalıyor, bu çok sürdürülebilir değil. Sadece bir yere kaynak yaratmak, destek olmak yükü diğer tarafta bırakıyor. 4 Aşılama programları, devlet destekleri, kademeli ve planlı bir kısıtlama programı ile haziran ayı ve sonrası için iyileşme olmasını planlıyoruz. Ama gözüken o ki 2021 yılı da sektör için çok olumlu olmayacak, yaralarımızı sarıp 2022 için umutlarımızı koruyacağız. 4 Pandemi döneminde kiracılarımızın ihtiyaçları anlamaya çalıştık. Kapalı kaldığımız dönemde hem kira hem genel gider almadık. Açıldıktan sonra da ciro kirası ile devam ettik. 600 milyon Avro 4 Bir perakendeci için kira gideri, toplam giderinin bir bölümünü oluşturuyor. Kira geliri ise bizim gelirimizin tamamı. Ben kira almadığım zaman gelirimden tamamen mahrum kalıyorum. 4 Türkiye genelinde Esas Burda ismiyle 7 alışveriş merkezi, 3 ofis binası, 1 konut ve 1 otel projesini hayata geçiren Esas Gayrimenkul, yönetimini üstlendiği Van Alışveriş Merkezi, MalatyaPark, Sanko Park Gaziantep ve Konya Kentplaza ile birlikte toplamda 64 projeyle alışveriş merkezi, otel ve ofis binalarına yatırımlarını sürdürüyor. 4 AVM alanında gelecek yıllarda varlık yönetimi anlamında büyümeyi hedefliyoruz. Şu anda ikiüç projeyle görüşme halindeyiz. Dönüşüm ihtiyacı olan AVM’lere bilgimizi, vizyonumuzu ve kaynağımızı aktarmak istiyoruz. Onlar için bir kurtuluş reçetesi olacağız. 4 AVM ve ofislerde toplamda 523 bin metrekare kiralanabilir alanımız var. 1500’ü aşkın kişiye istihdam sağlıyoruz. Bu sayıya mağaza çalışanları dahil değil. Yıllık 50 milyon ziyaretçi ağırlıyoruz. Bugüne kadar 600 milyon Avro’yu aşan yatırım yaptık. Esas Holding şirketi Esas Gayrimenkul, bu sektöre uzun süreli bakış açısıyla yatırım yaptı. Çıkmayı düşünmeyiz. MART 2021 VERİLERİ ‘Banka’da istihdam erimesi devam etti Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) Mart 2021 sonu verileri, bu sektörde özellikle teknolojik gelişmelere paralel olarak son yıllarda artan istihdam azalışının devam ettiğini ortaya koydu. TBB’nin verilerine göre bankalarda istihdam edilen net kişi sayısı, Aralık 2020’ye kıyasla 631, Mart 2020’ye kıyasla 2 bin 183 kişi azalarak 185 bin 981’e düştü. Oysa banka çalışanlarının sayısı 2015’te 201 bin 215 kişiye kadar çıkmıştı. Yıllık bazda en çok kayıp ise 2 bin 75 kişi azalışla 51 bin 851 kişiye düşen yabancı sermayeli bankalarda görüldü. Bu açıdan QNB Finansbank dikkat çekti. Ayrıca Mart 2021 itibarıyla Mart 2020 sonuna göre bankaların şube sayısı da 237 adet azalarak 9 bin 924’e düştü. Şube sayısı 2014’te 11 bin 223’e kadar yükselmişti. l Ekonomi Servisi BTK’NİN PAZAR RAPORU 65.6 milyon kişi ‘cepte internet’li Türkiye’de 3G ve 4.5G hizmetiyle mobil bilgisayardan ve cepten internet hizmeti alan mobil genişbant abone sayısı 65 milyon 629 bin 737’yi buldu. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Pazar Verileri Raporu’ndan derlenen bilgilere göre 2020 yılı sonu itibarıyla Türkiye’de yaklaşık yüzde 98.2 yaygınlık oranına karşılık gelen, makineler arası iletişim (M2M) dahil toplam 82 milyon 128 bin 104 mobil abone bulunuyor. Ayrıca 3G abone sayısı 4 milyon 330 bin 89’a gerilerken 4.5G abone sayısı 75 milyon 860 bin 370’e yükseldi. M2M abone sayısı ise 6.4 milyon oldu. l AA 4.2 MILYON HEKTAR 16 yılda kaybedilen tarım arazisi büyüklüğü YÜZDE 92 Çiftçinin son 5 yılda artan borç yükü 55 Üretimdeki çiftçinin yaş ortalaması TZOB Genel Başkanı Bayraktar, buğdayda müdahale alım fiyatına dikkat çekti: Üretici mağdur edilmesin Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü kapsamında bir açıklama yaparak Ramazan Bayramı’ndan sonra buğday ve arpada müdahale alım fiyatlarının açıklanmasının beklendiğini belirtti ve “Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) açıklayacağı fiyatlar, dünyada belirlenen hububat fiyatlarının altında kalmamalıdır ve çiftçilerimizi memnun edecek seviyede olmalıdır” diye konuştu. Birikime dikkat Bayraktar, ayrıca son dönem yaşanan kuraklıktan zarar gören üreticilerin mağduriyetlerinin giderilmesi için bu çiftçilere dekar başına 150200 lira kuraklık desteği verilmesi gerektiğini açıkladı. İzmir Tarım Grubu, Tarım 4.0 Teknoloji ve Etki Derneği, Türk Tarım Alet ve Makinaları İmalatçıları Birliği, Tarım Hukuku Derneği ve Ulusal Tarım Gıda Birliği ise çiftçilerin bugün hak ettiği yerde olmadığını vurguladı. Açıklamada şöyle denildi: “Geleceğimizin güvencesi çiftçimizin sahip olduğu bilgi birikimini kaybetmek istemiyoruz. Gençleri tarımda tutamıyoruz. Artan borçlanma ve takibe düşme oranları alarm veriyor. Maliyet ve ürün fiyatları arasındaki makas daralırken, kâr oranları düşerken, çiftçiler kendi emeğini hesaba katmadan zarar ederek üretime devam ediyor.” l Ekonomi Servisi l İZMİR Salgında tarımın önemi anlaşıldı İzmir milletvekili Bedri Serter, pandemi sürecinde tarımın, tarımın öncü gücü ve ana unsuru çiftçilerin kıymetinin daha da iyi anlaşıldığına, ancak yaşadıkları zorlukların bu süreçte bir kat daha arttığına değindi. Serter, “Mazot ve gübre başta olmak üzere çiftçinin pek çok gideri artıyor. Sektörün dövize bağlı girdi maliyetleri sürekli yükseliyor. Bu nedenle mazot ve gübre desteği gibi en elzem desteklerin artırılması gerekirken azaltıldığını görmek en hafif tabiriyle üzücüdür” diye konuştu. StartupMarket CEO’su Bağçe, startup’ların yüzde 90’ının erken aşamada sonlandığını belirtti Batmamanın yolu uyum KARPOWERSHIP AÇIKLADI: Lübnan’da elektrik üretimi durduruldu Karadeniz Holding’in şirketi Karpowership, Lübnan ile yaşanan anlaşmazlığın çözülememesi üzerine bu ülkeye hizmet veren gemilerinde (Fatmagül Sultan ve Orhan Bey) elektrik üretimini durdurdu. Geçen hafta Lübnan medyasında, Lübnan Mali Savcılığı’nın Karpowership gemilerine el konulması ve şirkete 25 milyon dolar ceza kesilmesi kararı aldığı yönünde haberler yer almıştı. Şirket, bu kararı “haksız ve hukuksuz” olarak nitelendirerek iptal edilmesini istemişti. Bu gemiler, ülke ihtiyacının yüzde 25’ini karşılıyordu. Son yıllarda daha çok geliştirdikleri dijital uygulamalarla öne çıkan “startup”lar (başlangıç girişimi), Türkiye’de de hem bir girişim hem yatırım alanı olmaya başladı. Örneğin sadece yılın ilk üç ayında bu tür girişimlere 525 milyon dolarlık yatırım yapıldı. Cumhuriyet’in sorularını yanıtlayan StartupMarket Üst Yöneticisi (CEO) Serkan Bağçe ise bu kapsamda şu vurguyu yaptı: “Bu yatırımlara ek olarak, ayrıca 58 yatırım turunda 26.2 milyon dolarlık yatırımın olması, startup’lara ilginin tabana yansımasıdır.” Kişi başı 1.3 dolar Yine Bağçe’nin verdiği bilgiye göre bugün Türkiye yatırım ekosisteminde kişi başına yatırım ortalaması 1.3 dolar. Bu rakam AB ülkelerinde 65 dolar. Bağçe, “AB’yi düşünürsek hayli yolumuz var. Yatırım ekosistemi gün geçtikçe büyüyor. Ülkemiz ve girişimci ruha sahip startup’lar ile yatırımcıların buluşması öncelikli konumuz” dedi. Ancak dünya genelinde ortalama olarak startup’ların yüzde 90’ı erken aşamada sonlanıyor. Ortalama ömürleri 6 ay. Bu noktada başarının temelinde uyumun yattığını belirten Bağçe, startup’ların yaşadıkları sorunların en başında kurucu ortakların anlaşamamasının geldiğini söyledi. Payımız yüzde 8 Bunu büyüme aşamasına geçerken doğru yetenekleri ekibe katamamak izliyor. Ayrıca doğru zamanda doğru yatırımı alamama, az ya da çok yatırım alma da sorunlar arasında. Bağçe, en çok önem verilmesi gereken uyum konularını da şöyle sıraladı: “Gerçek bir probleme odaklanma ve buna uygun bir çözüm bulma çok önemli. Bundan sonra çözüme uygun bir ürün/hizmet geliştirilmesi gerekiyor. Sonrasında geliştirilen ürünün pazara ve yasal zemine uygun olması ile bu pazardaki rekabete uygun bir ekip kurulmasına Sektörün potansiyeline dikkat çeken Serkan Bağçe, “Geçen 10 yılda yapılan yatırımın toplamına, gelecek 2 yılda erişmiş olacağımızı düşünüyorum” dedi. ‘KITLE FONLAMA BILINIRLIĞI ARTIRIR’ Yasal altyapısı kısa süre önce tamamlanan “hisse bazlı kitle fonlama” sisteminin startup’lara etkisini yorumlayan Serkan Bağçe, bunun öncelikle startup platformlarının bilinirliğini sağlaması açısından çok önemli olduğunu vurguladı. Ancak Bağçe’ye göre Türkiye’de yasal zemin startup’lar açısından henüz tam uygun değil. Örneğin “şahıs, limited” gibi şirket kuruluşu modelleri onların ihtiyacını tam karşılamıyor. Bağçe, “Kitle fonlama önemli bir ihtiyaçları yasalaşmış oldu, diğer ihtiyaçlarına yönelik de yeni uygulama ve yaklaşımların oluşmasını bekliyoruz” dedi. dikkat edilmeli.” Şirketinin hedefleri konusunda da bilgi veren Bağçe, geçen yıl yapılan 172 yatırım turunun yüzde 8’ine kaynak yarattıklarını hatırlatarak “Kitle fonlama ile birlikte yatırım turu sayısı artacak. Bu nedenle 2021 yılı için hedefimiz kitle fonlamanın sağlıklı bir şekilde uygulamaya geçmesi ve yatırımcı tabanına yayılmasının sağlanması” dedi. l Ekonomi Servisi İşçiler, toplu namaz, protestolar lebaleb.. Kapanma ceza getirisi Bizim gibi yaşını almışlar için, bizi koruma adına bal gibi de işkenceye dönüştürülmüş kapanma yasaklamalarının sonunun gelemeyeceğini algıladıktan sonra iki seçenekle yüz yüze kalıyorsunuz. Yaşam koşullarınız dört dörtlük olsa bile depresyona girmemek için direnç göstermek çaba istiyor. En yanlış seçim galiba geceyi gündüz, gündüzü gece yapmak oluyor. Gün ışığında uyananlardansanız daha şanslı sayılabilirsiniz. Bayramın ilk gününün alacakaranlığında refleksle televizyon düğmesine basmamla, yataktan fırlamam bir oldu. Önden haberi verilmemişti. Bayram namazı Ayasofya’da görkemli bir kalabalıkla kılınacaktı. Haber sunucuları gece İstanbul’un her yanından yola çıkanların, toplu taşıma araçları ile Sultanahmet Meydanı’nı her yana doğru dolduran kalabalıkları oluşturduklarını aktarıyorlardı. Ayasofya’nın içinde namaz kılacaklar için virüs önlemleri eksiksiz alınmıştı. Dışarıda daha namaza durmadan İsrail aleyhine yan yana slogan atarak yürüyüşlerini sürdüren kalabalıklar, yine yan yana namaz kılmak üzere açık alanda sıralarını oluşturuyorlardı. Kudüs’teki can yakan katliamlar sonrası Türkiye’de protesto gösterilerinin yaşanmaması olanaksızdı. Ancak arife günü yapılan protestolardaki slogan atan maskesiz kalabalıkların virüse dönük önlemsiz eylemleri yeterince kaygı yaratmıştı. Mesafesiz, maskesiz yüksek sesli haykırışların, içlerinde çok az sayıda virüs taşıyıcı olsa da ne kadar ağır sonuçlarda hastalık yayabilecekleri gerçeği, yaşanmışlıklar, araştırmaların sonuçları ile bilinmez değildi. Uzmanların bunlara dayalı onca uyarılarından sonra yeni bir aymazlık tablosu ile yüz yüze kalıyorduk. Tam kapanmanın bedellerini ödemiş, meyvesini yeme günlerinin yaklaştığının düşünü görürken.. Uzmanlar sabahtan akşama adım adım, çok dikkatli açılma uyarılarını yapıp dururken.. Aşı gerçeğinde, sözü verilmiş aşı programlarının çok ama çok gerisinde kalınmasının bedelleri ile yüzleşilmişken, aramızda en yakınlarımızla bayramlaşabilmeyi esirgemişken bu ne menem tersine çarpık bir iştir? HHH Kimselerin Filistinlilere çektirilen acıları paravan yapma lüksü yok. Bizim kuşaklar bu acıları gençlik yıllarından yaşaya yaşaya bugünlere geldiler. Bizden daha duyarlı olduklarını iddia eden yeni kuşaklar en azından bizleri kandıramazlar, adım adım kanlı yürüyüşün ödetilen bedellerinin birikimi ile acılarımız en azından daha derin.. Örgütlenebiliyor, protestolarınızı daha da güçlendirmek istiyorsanız, çok daha akılcı yollara çıkmak zorundasınız. Her şeyden önce Filistinlilere ödetilen bedeller üç kuşak boyunca çok daha ağırlaştırılmış boyutlarda; çok daha bilinçli, akılcı, sorumluluk istiyor. En azından bu kadar aptalca virüse teslim olunacak davranışlardan uzak durmayla başlamak gerekiyor. Açık havada namaz kılmanın avantajı başka, gece saatlerinde toplu taşımalar içinde tıklım tıklım yolculuk yaparak geldikten sonra, maskesiz yan yana yapışık slogan atıyor olmak çok başka. Belki de en masum eylemleri, yüz yüze olmadan açık havada yana yana namaza durmaları olacak. Umarım geliş koşulları, yürüyüş, protesto eylemleri yapma kalıplarından caymış, akıllanmış olarak evlerine dönüşlerini gerçekleştirmişlerdir. Kişilerin hangi türden virüs taşıyıcı olmaları, yayma eylem boyutları ile doğru orantılı olarak takvim kaçınılmaz ileri doğru işleyecektir. Tam da hastanelerde hasta sayılarında bir düşüş yaşanıyor, dikkatli açılma ile daha rahat bir yaza girmeyi düşlüyorken. Virüsle bağlantılı Amerika ve Avrupa’dan sonra, Rusya’dan da hem turist hem de gıda, ticaret işleyişlerine yeni yeni yasaklar geliyorken. En önemlisi Tekadam yönetimi, içine düşülmüş ekonomik çıkmazlar, açmazların içinde kendi tam kapanma kararını, başta üretim, işçi çalıştırmada, nüfusun yarısına yaklaşmakta olan bir oranının tam çalışmaya zorlanmamış olsalar da taşıyıcıları içinde sokaklara dökmeme kararları alamamışken. Şöyle bir eli yüzü düzgün, Filistin halkının dertlerini dert edinme, doğru duruşlar için “one minute”, şimdiki gerçekten evrensel ölçekte siyaseten doğru çıkışların sözde kalmaması için akılcı, kalıcı sonuç alıcı duruşlar da gündeme getirilemez mi? En yalını ile toplumsal güç göstermenin değerini yadsımadan toplu gösteriler yapılacaksa, bunların sağlıklı koşullarda düzenlenmesi akıl edilemez miydi? Barolara seçim yaptırmayacak, en haklı hakları için isyan edenlere, örneğin Soma’da ölenlerin haklarının gasp edilmesine karşı ses vermek isteyenlere acımasızca, virüs bahanesiyle yasak koyacaksınız.. Tam kapanmaya uymayanlara ceza kesmenin yasal yolunu, yasakların haklı, doğru gerekçelerini bile yaratma zahmetine katılmamış yöntemler, kararlarla ceza kesme, para toplama yollarının bulunması kolay gibi gelse de her şey yüze göze bulaşıyor.. THY, İngiltere uçuşlarını durdurdu Türk Hava Yolları (THY), İngiltere uçuşlarını bir süre durdurduğunu duyurdu. Açıklamada, “Birleşik Krallık otoriteleri tarafından alınan kararlara istinaden geçici bir süreyle Türkiye çıkışBirleşik Krallık varışlı uçuşlar (kargo hariç) yapılamayacaktır. Birleşik Krallık'tan Türkiye'ye ve Türkiye aktarmalı olarak diğer ülkelere yapılacak uçuşlarımızda ise herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır” denildi.