Katalog

12 20 OCAK 2021 ÇARŞAMBA HABER/YORUM İZMIR MERKEZLI 62 ILDE TSK YAPILANMASINA OPERASYON Joe Biden döneminde ABD ne yapabilir? ABD’de Joe Biden ile birlikte yeni bir dönemin başlayacağını yazıyor kimi yorumcular. Yeni başkanın, Avrupa’yla bozulan ilişkileri onaracağını, NATO’yu daha fazla önceleyeceğini, iç siyasette kurumları, dış politikada ikili ilişkilerden çok kurumsal ilişkileri önemseyeceğini söylüyorlar. Bunu da başkanın tarzı, tutumu, tercihleriyle açıklıyorlar. Fakat yanılıyorlar. Çünkü bu işler tercihlere dayanmaz. Mecburiyetlere ve ihtiyaçlara dayanır. Kişisel beklentiler değil, nesnel koşullar belirleyicidir. Öncelikle şunu bilelim: Dış politikada yersiz, zamansız, abartılı sözlere yer yoktur. Bu türden söylemler ve talepler, ne kendi ittifakınızı tahkim eder ne karşı cepheyi böler. Tersine, rakiplerin birleşmesine, aralarındaki dayanışmayı pekiştirmesine yol açar. Oysa siyasette ve diplomaside dost cepheyi çoğaltmak ve güçlendirmek kadar karşı cepheyi kendi içinde ayrıştırmak, parçalamak da önemlidir.    ABD’nin müttefikleri, dostları, stratejik ortakları belli. Hasım devletler dediği devletler de biliniyor. Lakin ABD, devlet kapasitesinin, hegemonya kabiliyetinin gerilemesine koşut olarak, kendini daha az güvende hissediyor. Bu da onu daha kuşkucu ve öfkeli yapıyor. İki hafta önce Kongre binasının basılması ve sonrasında yaşanan olaylar da ABD’nin bu ruh halinin, toplumsal, siyasal, kültürel, ekonomik sorunlarının kanıtıydı.     TürkiyeABD ilişkilerinin seyri ne olur?       TürkiyeABD ilişkileri de çok sorunlu. Üstelik sorunların büyük bölümü yapısal. Sorunlar; hem iki ülkenin öncelikleri, beklentileri, hedefleri, çıkarları, ölçekleriyle hem de dünyanın yönelimiyle ilgili. Türkiye’nin bölgesindeki yalnızlığı malum. ABD, bundan yararlanmak istiyor. O nedenle Türkiye’yi siyasi, iktisadi, askeri, diplomatik düzlemde istikrarsızlaştıracak adımlar atıyor. Milli Mücadele sonrası, 2. Dünya Savaşı sonrası, 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı sonrası ve Soğuk Savaş sonrası yalnız kalma endişesine kapılan Türkiye’nin sorunlarını, sıkıntılarını biliyor ABD. Bu noktalardan çullanıyor. Gerektiğinde NATO’yu da kullanıyor ABD. 1966’da, Charles de Gaulle döneminde, NATO’nun askeri kanadından ayrılan Fransa, 2009’da askeri kanada dönerken, Türkiye’nin hiçbir koşul öne sürmediğini biliyor ABD. 1974’te, Kıbrıs Barış Harekâtı sonrasında NATO’nun askeri kanadından çekilen Yunanistan’ın, 12 Eylül 1980 darbesinden hemen sonra, ekim ayında, darbecilerin başı Kenan Evren’in oluruyla, askeri kanada döndüğünü iyi anımsıyor ABD. Eski Danimarka Başbakanı Anders Fogh Rasmussen’in, 2009’da NATO Genel Sekreteri olmasına, Türkiye’nin önce itiraz edip, sonra kabul ettiğini unutmuyor ABD. Türkiye’nin; NATO’nun füze kalkanına 2010’da nasıl evet dediğini, 2011’deki Libya müdahalesine önce karşı çıkıp, sonra nasıl desteklediğini hatırlıyor ABD. Bu gibi örnekleri çoğaltmak mümkün. Asıl mesele şudur: Emperyalist güçlerin öncülük ettiği uluslararası kuruluşların amacı; devletleri hizaya sokmak, ülke yönetimleri üzerinde nüfuz kurmak, milletlerin sadakatini satın almaktır. ABD’nin ve ABD’nin işgal, saldırı aygıtı olan NATO’nun, Joe Biden döneminde farklı davranacağını beklemek, gerçekçi değildir. Hayalciliktir. Yapılması gereken; Cumhuriyetin kurucu felsefesine dönmek, akıl ve bilimin ışığında yürümek, öncelikle kendi gücümüze güvenmek ve bölgesel ittifaklara öncelik vermektir. 20 OCAK 2021 SAYI: 34801 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yayın Koordinatörü Serkan Ozan Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Hakan Akarsu (Ekler) Görsel Yönetmen Münevver Oskay Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Gece: Ayça Bilgin Demir l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Jale Özgentürk l İç Politika: Ali Açar l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan l Fotoğraf: Uğur Demir l Spor: Sami Gürel l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: l İstanbul: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Yenibosna mh. 29 Ekim Cd. no: 11A/41 Bahçelievler/İstanbul Tel : 0212 454 35 10. l Ankara : İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Saracalar mh. 57. cd. no: 21/A Akyurt/Ankara Tel : 0312 353 29 61. l İzmir: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Fatih mh. 1199 sok. no:1/7 SarnıçGaziemir/İzmir Tel : 0232 483 96 60. l Adana: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Levent mh. 1791 sok. no: 33/A Yüreğir/Adana Tel : 0322 346 36 25. l Trabzon: İleri Basım mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş Organize sanayi Bölgesi no: 2 Arsin/Trabzon Tel : 0462 711 40 20. Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 06:48 08:17 13:20 15:50 18:13 19:37 Ankara 06:31 07:59 13:05 15:37 18:00 19:22 İzmir 06:53 08:18 13:27 16:04 18:27 19:47 238 FETÖ gözaltısı İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’nın Fethullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) yapılanmasına yönelik başlattığı soruşturma kapsamında aralarında albay, yarbay, binbaşı, yüzbaşı, üsteğmen ve teğmen olmak üzere farklı rütbelerden 218’i muvazzaf, 20’si ihraç toplamda 238 şüpheli hakkında gözaltı kararı verildi, İzmir merkezli 62 ilde eşzamanlı operasyon gerçekleştirdi. Hakkında gözaltı kararı verilen 238 şüpheliden 156’sının gözaltına alındığı bildirildi. Öte yandan, hakkında gözaltı kararı verilen 65 şüphelinin Jandarma Genel Komutanlığı’nda, 133 şüphelinin Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nda, 40 şüphelinin ise Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nda görev yapHAKAN ŞÜKÜR’ÜN BABASINA 3 YIL HAPIS Sakarya’da, futbolcu ve eski AKP milletvekili firari Hakan Şükür’ün babası Selmet Şükür, FETÖ/PDY’ye yardım suçundan 3 yıl 1 ay 15 gün hapis cezasına çarptırıldı. Sakarya 4’üncü Ağır Ceza Mahkemesi heyeti, sanık hakkında “terör örgütüne üye olmak” suçlamasıyla dava açılmışsa da eylemlerinin “örgüte yardım” kapsamında olduğuna hükmetti. Heyet, Şükür’ün malvarlıkları üzerindeki ihtiyati tedbirlerin kaldırılmasını kararlaştırdı. l DHA tığı öğrenildi. Yurt genelinde FETÖ’ye yönelik düzenlenen diğer operasyonlarda da 17 şüpheli gözaltına alındı. Kocaeli merkezli FETÖ/PDY’nin TSK yapılanmasına yönelik yürüttüğü soruşturma kapsamında 11 kişi için gözaltı kararı verildi. 4 ilde düzenlenen operasyonlarda 9 askeri okul eski öğrencisi ve 1 askeri mahrem abi olmak üzere 10 kişi yakalanarak gözaltına alındı. Konya’da da örgütün TSK’ye yerleştirdiği askeri personele “mahrem imamlık” yaptıkları öne sürülen 8 şüpheli hakkında yakalama kararı çıkarıldı. 4 ilde düzenlenen operasyonda 7 kişi yakalandı. Balıkesir merkezli yürütülen soruşturmada da 20 şüpheli hakkında gözaltı kararı çıkartıldı. Zanlılardan 3’ünün polis, 3’nün öğretmen, 2’sinin meslekten ihraç edilmiş polis memuru ve 12’sinin özel sektör çalışanı olduğu öğrenildi. l İZMİR ‘Rasulayn saldırısı failleri yakalandı’ 4 KENTTE YASADIŞI BAHİS OPERASYONU İçişleri Bakanlığı, 2 Ocak’ta Resulayn ilçe merkezinde düzenlenen 2 çocuğun öldüğü, 4 kişinin yaralandığı bombalı terör saldırısının faili Suriye uyruklu 9 şüphelinin yakalanarak gözaltına alındığını duyurdu. Emniyet birimlerinin yaptığı çalışmalarda araca patlayıcıyı yerleştiren kişinin kadın terörist olduğu, uzaktan kumanda ile aracı patlatanın erkek terörist olduğu ve diğer 7 şüphelinin ise bu iki teröriste yardım ettikleri tespit edildi. l ANKARA/ Cumhuriyet IŞİD operasyonu: 51 kişiye gözaltı Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, terör örgütü IŞİD’in finans yapılanmasına yönelik soruşturma kapsamında 37 şüpheli hakkında gözaltı kararı verildi. 15 ilde düzenlenen eşzamanlı operasyonda 35 şüpheli gözaltına alındı.İstanbul’da da IŞİD’le iltisaklı oldukları tespit edilenlerin yaşadığı farklı ilçelerdeki 20 adreste 16 şüpheli gözaltına alındı. l AA Ankara Emniyet Müdürlüğü Siber Suçlarla Mücadele Şubesi ekiplerince, daha önce düzenlenen 2 ayrı operasyon sonrası yasadışı bahis oynatarak gelir elde ettikleri belirlenen suç örgütü üyesi 15 kişinin bilgilerine ulaşıldı. Ankara merkezli 4 ildeki eşzamanlı operasyonda, 12 kişi gözaltına alındı. Zanlıların ev ve işyerlerinde 184 bin 345 lira, 3 milyon 500 bin liralık altın, 6 bin 580 dolar, 3 bin 335 Avro ve çok sayıda dijital materyal ele geçirildi. Şüphelilerden 6’sı tutuklandı. l ANKARA Gazeteci Çandar hakkında yakalama kararı Gezi Direnişi sırasında “Kırmızı fular nın İsveç’ten istinabe yoluyla alınması lı kız” olarak tanınan ve Suriye’de için talimat yazısı yazılmasına hükmetIŞİD saldırısında öldürülen Ayşe De tiğini ve Çandar hakkında yakalama niz Karacagil için 2017’de paylaşımda kararı çıkarılmasına da karar verildiğibulunan gazeteci Cengiz Çandar hak ni belirtti. Çandar, “Kararı, adaletin içikında açılan dava önceki gün görüldü. ne düşürüldüğü durumu ortaya koyan Medya ve Hukuk Çalışmaları Derne bir yeni olumsuz örnek olarak görüyoği, mahkemenin Çandar’ın savunması rum” dedi. l Haber Merkezi BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA: 1/ Bir araya getirilmiş olan. 2/ Sibirya’da bir ırmak... Kirpik boyası. 3/ İş, husus, konu. 4/ “Neler yapmadık şu için / Kimimiz öldük / Kimimiz nutuk söyledik” (Orhan Veli). 5/ Uyarı... Kitap getirmemiş peygamber. 6/ Kokulu bir çörek... Azerbaycan ve Kars yöresinde kullanılan telli bir çalgı. 7/ Yiyecek bulamayan, yoksul kimse... Soğukta burularak dayanımı yükseltilmiş özel beton çeliği... Lityum elementinin simgesi. 8/ Bağışlama... Genellikle eşeklere vurulan bir tür eyer. 9/ Bilgiçlik taslayan kimse... Kadastro haritalarında parseller topluluğu. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Birkaç sanayi kurumunun tek yönetimde birleşmesi. 2/ Göçebelerin konak yeri... Yürekli, yiğit. 3/ 1 234 5 678 9 1 ŞN İ TZEL D 2 NEŞE TÜTÜ 3 AV KR İ TER 4 PRAFA İ Ü 5 SULUYAY I M 6 ZAR KES 7 MİM T İ I R 8 A Y A L AMA O 9 T EN İ S Z EM 1 23 4 5 6789 1 2 3 4 5 6 7 Ucu dövülüp fırça durumuna ge 8 tirilen ve diş temizliğinde kulla 9 nılması Müslümanlıkça sünnet olan ağaç çubuğu... Bir nota. 4/ Doğu Karadeniz yöresinde mısıra mak için bir yere bırakılan eşya... verilen ad. 5/ Gelir... “Kupes” de Bir nota. 8/ Mısır’ın plaka kodu... denen bir balık. 6/ Görünmeyen, Batı müziğinde aşk şarkılarına verimeydanda bulunmayan... Eski len ad. 9/ Yabancı... Yağı alındıktan Mısır’da güneş tanrısı. 7/ Korun sonra zeytinin kalan posası. KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK behicak@yahoo.com.tr ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI kamilmasaraci@gmail.com Saray’da erken seçim çanları... Bu köşede ayrıntıları ile yazdığım analizi hatırlatmalıyım: Parlamento ve Cumhurbaşkanlığı seçimi tam zamanında yapılırsa Erdoğan’ın 2023’te üçüncü kez Cumhurbaşkanı adayı olması, anayasaya göre mümkün değil. Erken seçim olması durumunda da yeniden aday olamıyor ancak bazı hukukçular, “seçildiği süreyi doldurmadığı” gerekçesi ile bir açık kapı bırakıyor. Yani erken seçime gidilirse “tartışmalı da olsa” Erdoğan’ın yeniden aday olmasının zemini oluşuyor. H Seçimin zamanından önce yapılmasının yanı sıra hangi sistemle sandığa gidileceği de tartışılıyor. Saray, senaryolar arasında “dar veya daraltılmış bölge seçim sistemi” üzerinde yoğunlaşmış durumda. Plana göre Türkiye 150 bölgeye ayrılıyor, her bölgeye 4 milletvekili hakkı tanınıyor ve en yüksek oyu alan parti, milletvekillerinin tamamını alıyor... Deneyimli siyaset insanı Emin Şirin ile konuştum. “Bana 1987 seçimlerini hatırlatıyor” diyor. 87 seçiminde Turgut Özal yüzde 36 oy ile Meclis’te büyük üstünlük sağlamıştı. Şirin, “Bu durumda birinci parti olmak son derece önemli. Adalet ve Kalkınma Partisi birinci parti olmasına güvenerek 87’deki sisteme benzer bir seçim kanununu tabii ki isteyecektir.. Hatta belki MHP’ye de vekil vererek yanına alacaktır. Muhalefetin buna hazırlıklı olması lazım” dedi. Şirin, DEVA, Gelecek, Saadet ve İYİ Parti’nin bu sistemde tek çatı altına girebileceğini, seçmene “AKP’yi bırak bize oy ver” diyebileceğini söylüyor. Emin Şirin’e göre başta ana muhalefet olmak üzere her parti birinci parti olmaya çalışmak zorunda... H Saray’ın parlamento çoğunluğunu sağlamaya yönelik seçim sistemi çalışmasına “gerçekçi alternatif” Prof. Seyfettin Gürsel’in 2013 yılında TÜSİAD’a hazırladığı rapor olabilir. Gürsel, temsilde adaleti sağlamak ve seçim barajını kaldırmak için iki turlu dar bölge seçim sistemini öneriyor. Tek turlu sistemin AKP’nin masasında olan birinci gelen partiye aşırı üstünlük sağlayacağı uyarısında bulunan Gürsel’in önerdiği iki turlu sistem şöyle: l İlk turda her parti kendi adayına oy veriyor. Oy oranına göre bir kişi bile olsa her parti Meclis’e temsilci gönderiyor. l İkinci turda ise en yüksek oyu alan iki parti yarışıyor. Seçmen, desteklediği parti ikinci tura kalmamışsa kendisini en yakın bulduğu partiye oy veriyor. Toplumcu Düşünce Enstitüsü Başkanı Nebil İlseven ile konuştum. “Siyasal sistemin darboğazı temsilde adalettir” diyor. “Dar bölge seçim sistemi senaryoları arasında Prof. Seyfettin Gürsel’in raporu daha akılcı bir alternatif olarak tartışılmalıdır” diye ekliyor. H AKP’nin amacı Meclis’i çoğulcu kılmak, seçim sistemini demokratikleştirmek, temsilde adaleti sağlamak, seçim barajını kaldırmak değil... Saray, eriyen oylarına karşılık parlamentoda en fazla sayıda nasıl sandalye alacağının hesabını yapıyor. Yani sonuca ulaşmak için her yol mubah... Muhalefet, değişmesi planlanan seçim sistemine karşı olası ittifak şekillerini şimdiden düşünmek durumunda... HHH 80 öncesi... Gerilimin kazananı olmaz! Değerli meslektaşımız, Yeniçağ Gazetesi Ankara Temsilcisi Orhan Uğuroğlu ile birlikte son 15 günde 5 gazeteci saldırıya uğradı! Siyasetçi Selçuk Özdağ ölümden döndü! CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun önüne kurşun atıldı, tehdit edildi, provokasyon olduğu ortaya çıkan komploda linçten zor kurtarıldı! Saldırganlar pişkinlikleri ile toplumda öfkeyi büyüttü. Her olayda faillerin serbest bırakılması sonraki saldırıları adeta teşvik etti. Bu öfke birikiminin, kutuplaşmanın kazananı olmaz. 87 seçim sistemini çalışıp Saray’a sunan danışmanlar, 80 öncesi iklimle ilgili de aynı hassasiyeti göstermek zorunda... AİHM Taş’ı haklı buldu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), “FETÖ Medya Yapılanması” davasında yargılanarak 3 yıl hapis cezasına çarptırılan sanatçı Atilla Taş hakkında “ifade özgürlüğü ihlali” kararı verdi. İfade Özgürlüğü Derneği hukuk ekibi tarafından yapılan başvuruda, AİHM Atilla Taş’ın başvurusunu kabul etti ve sözleşmenin ‘özgürlük ve güvenlik hakkı’ ve ‘ifade özgürlüğü’ maddelerinden ihlal kararı verdi. Türkiye, Taş’a 12 bin 275 Avro manevi tazminat, 3 bin 175 Avro da mahkeme masrafı ödeyecek. Kararla ilgili sosyal medya hasabından açıklama yapan Taş, “AİHM hakkımdaki iki başvuru maddesine hak ihlali kararı verdi. ‘Avrupa’da hâkimler varmış!’ Keşke ülkemizde de olsaydı” yorumunu yaptı. Taş, DW Türkçe’ye yaptığı konuşmada da, “Kimse bana 1,5 yılımı geri veremez. Bu adaletsizlikte, hukuksuzlukta AİHM’nin de rolü çok büyük. AİHM bu süreçte sınıfta kaldı. Çok geç kararlar verildi” dedi. l Haber Merkezi