Katalog

2 1 OCAK 2021 CUMA [email protected] OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Kadınların katli ERENDIZ ATASÜ Gustave Flaubert, eskil Kartaca’yı anlatan romanı Salambo’yu yazarken onlarca tarih kitabı okur ve Tunus’a gidip Kartaca harabelerini bizzat görür. Romanın eskil savaşların kılıç, kargı, dipçik sesleriyle yankılanan sayfalarında, ulusların ve sınıfların oluşumuna dair ipuçları yakalamak mümkündür. Kas gücünün, mal hırsının, kan dökmenin egemenliğindeki bu, mücevher pırıltılı “vahşi medeniyette” ölmek ve öldürmek pek kolaydır ve kadınların durumu içler acısıdır. Göçebelerin bambaşka bir hikâyesi olabilir ama toprağa yerleşmeyle başlayan uygarlaşma, başka yörelerde farklı bir yol mu izlemiştir?.. Eskil bir kurban Salambo, sınırsız gücü olan bir Kartacalı komutanın bakirerahibe kızıdır. Salambo’nun yol göstericisi, öğretmeni ise iğdiş edilmiş bir rahiptir. Sıra dışı zekâsı olan bu adamın, dünyanın uzaydaki konumuna dair doğru sezgileri vardır; sonraki yüzyılların uzay bilimcilerinin ön habercisidir, o. Flaubert, evrenden haberli bu zeki adam ile öğrencisi, dünyadan habersiz bakire arasındaki ilişkide iki cinsin çelişkilerine dair kimi ipuçları kurgulamıştır. Dünyanın çeşitli bölgelerinde (biz dahil, harem ağalarını anımsayalım), çeşitli amaçlarla uygulanagelmiş ve yirminci yüzyıla kadar sürmüş hadım geleneğinin eskil bir kurbanıdır bu adam. Doğal işlevini yerine getiremez hale düşmesi onu sonsuzca yaralamıştır. Hadım etme kararını veren de uygulayan da erkeklerdir, ama eylem, bir dişinin, bir tanrıçanın şerefine yapılmıştır! Kurban, hayat boyu taşıyacağı bastırılmış öfkesini korktuğu tanrıçaya değil, kadınlara yöneltmiştir; iğdiş kararını veren ve uygulayan erkeklerin ise bu kahredici gücüne kölece bir hayranlık beslemektedir. Salambo’yu Dünya neoliberalizmin dayattığı işsizlik ve yoksullukta yolunu şaşırmadan önce uluslararası terminolojide “femisid’’ (kadın katli) diye bir terim var mıydı? Sanmıyorum. Gene de cinsler arasındaki tarihöncesi zıtlaşmadan, hepimizin kadın ya da erkek içimize sürmüş bir kılcalın muhtemel varlığını arada sırada hatırlamak birey olarak dünya üstündeki duruşumuz için gerekli olabilir. elleriyle öldürmeyecek, ama telkinleriyle kendini kurban etmeye ikna ederek ölüme yollayacaktır. İki cins arasındaki doğal çekime eşlik eden tarihi bir zıtlaşmanın varlığı, evrensel bir gerçeklik midir? Yılın son günlerinde peş peşe, üç kadın feci biçimde yakınları tarafından katledildi. Vahşetleriyle kan donduran üç cinayet! Yüreğimiz yandı, isyanla doldu! Öğreniyoruz ki kurbanlardan biri, Aylin, değerli bir eğitim bilimcidir ve cinayet yoksul ya da eğitimsiz bir çevrede işlenmemiştir. Hatırlamakta fayda var Meseleyi, cehalet, yoksulluk, işsizlik, savaş gibi “büyük belaların” bir sonucu olarak görmek ya da sınıfsal bakış açılarının her şeyi açıklayabildiği sanısına kapılmak, konuşulmayan mevzuların düğümlendiği nahoş kök sebebi görmekten kaçınmaktır, belki de. “Büyük belalar” durumun vahametini artırmaktadır; bu çok doğru. Dünya neoliberalizmin dayattığı işsizlik ve yoksullukta yolunu şaşırmadan önce uluslararası terminolojide “femisid’’ (kadın katli) diye bir terim var mıydı? Sanmıyorum. Gene de cinsler arasındaki tarihöncesi zıtlaşmadan, hepimizin kadın ya da erkek içimize sürmüş bir kılcalın muhtemel varlığını arada sırada hatırlamak birey olarak dünya üstündeki duruşumuz için gerekli olabilir. Bilimin ve aklın ışığı, kökendeki zıtlaşmayı alevlendirmeyecek, yatıştıracak toplumsalsiyasal yöntemler önerir. Cumhuriyetimizin kadın devrimi, sosyalizmin kadın perspektifi, feminist mücadele, Birleşmiş Milletler’in “Kadınlara Karşı her Türlü Ayrımcılığı Önleme” ve “İstanbul” sözleşmeleri, uygarlığı barındırdığı vahşet tohumundan arındırabilmek amacıyla aklın ve bilimin ışığında atılmış adımlardır. Onlardan uzaklaşılırsa, vahşete yaklaşmak kaçınılmazdır. Tüm dünyada kadın cinayetleri artıyor, bizde katbekat artıyor. Cumhuriyet kendi ilkelerine bağlı kalmadı, devletimiz kuruluş felsefesinden ayrıldı, aklı ve “aydınlanmayı” adeta reddetti. İslam dininin belli bir kolu hayatın her alanında adeta dayatılır oldu. Kalbe hükmedemezsiniz, insan kalbindeki inanca da inançsızlığa da saygı duymak gerekir. Kimilerinin her zaman, kimilerinin zaman zaman dinsel inanca ihtiyacı vardır; kimileri ise bu ihtiyacı hiç duymayabilir. Bütün bu halleri doğal ve kişiye özel saymak gerekir. Ancak din sadece ilahi değildir ne de sadece gönül işidir. Din, sosyal bir hadisedir ve örgütlü bir kurumdur. Bütün dinlerin sosyal yanı, bugüne dek kat ettikleri yüzyılların izlerini; hepsi ataerkil kültürün yaralarını, Flaubert’in yukarıda değindiğim örtük çözümlemesinin konusu olan konuşulmayan karanlık unsurların izlerini taşır. Hiçbir dini olduğu gibi dayatarak kadın erkek eşitliğine, kadının tüm bir insan olduğu gerçeğinin kabulüne varamazsınız. Terörün etkisi Konuşmadığımız bir şey daha var. O da Türkiye’nin kırk yıla yaklaşan bir sürede, askeri terminolojide “düşük yoğunlukta savaş” diye isimlendirilen bir belayla boğuştuğu, şiddetle bu derece iç içe yaşamanın bireylerde özellikle olayın göbeğindeki erkek bireylerde ne gibi aşınmalar yarattığı! Bu devleti, zorunlu savaşların ateş çemberinden geçerek barışın kıymetini içselleştirmiş insanlar kurdu. Bize miras diye aklı, bilimi ve barışı bıraktılar. Bir yandan dillerinden dinsel söylemi eksik etmezken, öte yandan kitlelerin önüne idam ipleri atan politikacılarla nereye varılabilir ki... Okurlarımdan yeni yıl dileklerim Çocuklar Noel Baba’dan dilekte bulunur... Büyükler de Yeni Yıl’dan. Ben daha gerçekçi bir tavırla, Yeni Yıl’ın bu ilk yazısında, bu yazımı okuma zahmetine girerek beni onurlandıran okurlarımdan dilediklerimi belirtmek istiyorum. HHH Önce hemen belirtmeliyim ki bu yazıyı okuyan herkes zaten benim beklentilerimi gerçekleştirmek yönünde ilk adımları atmıştır... Çünkü bir Cumhuriyet okurudur. O halde ilk ve en önemli dileğimi belirtmeliyim: Cumhuriyet gazetesini ve onun gibi gerçekleri yazan BirGün gibi Evrensel gibi gazeteleri, daha çok kişinin okumasını, olanaklı ise de bayiden satın almasını sağlamak. Bu dileğim belki de Yeni Yıl’a ilişkin en gerçekçi dileklerden biridir... Çünkü Cumhuriyet’e verilen okur desteği somut olarak gazete sayfalarına yansımaktadır: Gazeteyi satın almış olanlar da internet sitesinden okuyanlar da okurlardan sel gibi akan destek ilanlarını görmüşlerdir. HHH Sevgili okurlarım, insan hayatında ve evrende, değişmeyen tek şey, değişmenin kendisidir. Bu nedenle herkes, her an, hem kendisi ve ailesi hem toplumu ve hem de tüm insanlık için olumlu değişmeleri gerçekleştirmeye çalışabilir, çalışmalıdır. Siyasal iktidarın baskılarından ve Covid19 tehdidinden korkup, yılıp da içine kapanmak, toplum ve dünya ile ilişkileri kesmek, çağdaş ve uygar insana yakışmaz... Çünkü içine kapanmak ve küsmek, boyun eğmenin, biat etmenin, köleleşmenin ilk adımıdır! HHH Bütün insanların tek isteği nedir? Sevdikleriyle birlikte, sağlıklı, refah içinde, özgürce yaşamak değil mi? Bu isteğimizi, baskıya karşı küserek ve içimize kapanarak gerçekleştiremeyiz ki! Daha adil, daha özgür, daha müreffeh bir toplum için çalışmamız gerekmez mi? İşte benim Yeni Yıl için okurlarımdan dileklerim tam da bu noktada yoğunlaşıyor: Daha adil, daha özgür ve daha müreffeh bir toplum için direnmek ve çalışmak! Aslında bu devirde, bu hiç de zor değildir... Her şeyden önce tüketici olarak gücünüzü kullanın: 1) Haksızlığı, hukuksuzluğu, adaletsizliği, baskıyı, yoksulluğu, gelir adaletsizliğini savunan yayın organlarını, gazeteleri almayın, okumayın. Bu yanlışı savunan, gerçekleri saptıran televizyon kanallarını izlemeyin. 2) Adaleti, özgürlüğü, adil gelir paylaşımını savunan yayın organlarını, gazeteleri, okuyun, okutun, olanaklı ise satın alın, destekleyin. Gerçek haber ve bilgi veren televizyon kanallarını izleyin, izletin. İkinci yapacağınız iş, seçmen olarak gücünüzü kullanmaktır: 1) Haktan, adaletten, özgürlükten, adil gelir dağılımından yana olan siyasal partileri destekleyin. 2) Baskı yapanlara, gerçekleri gizleyen ve saptıranlara boyun eğmeyin, karşı çıkın, eleştirin. HHH Değişmenin itici güçleri, eğitim ve örgütlenmedir. 1) Adalet, özgürlük, gelir adaleti için konuşacaksınız, eğitim yapacaksınız, örgütleneceksiniz, mevcut örgütlere destek vereceksiniz. Bu ilkeleri savunanları destekleyeceksiniz. 2) Adaleti, özgürlüğü, gelir adaletini baskılayanlara karşı çıkacaksınız, konuşacaksınız, eğitim yapacaksınız, örgütleneceksiniz, mevcut örgütlere destek vereceksiniz. Bu baskılara karşı çıkanları destekleyeceksiniz. HHH Sevgili okurlarım, sizlerden Yeni Yıl dileğim, 2021’de, daha adil, daha özgür, daha müreffeh, daha mutlu bir toplum için yani Demokratik ve Laik, Sosyal Hukuk Devleti için direnmenizdir! HEPİNİZİN DİRENİŞ YILI KUTLU OLSUN! DAYANIŞMA DAYANIŞMA Basın İlan Kurumu’nun belgel haberler neden yle Cumhur yet Gazetes ’ne uyguladığı resm lan kısıtlamasını kınıyoruz. Basın özgürlüğünü yok sayan kararı protesto ed yoruz. Haber alma özgürlüğümüz ç n C’ n yanındayız. ERDOĞAN TOPRAK DAYANIŞMA Basın İlan Kurumu’nun belgel haberler neden yle Cumhur yet Gazetes ’ne uyguladığı resm lan kısıtlamasını kınıyoruz. Basın özgürlüğünü yok sayan kararı protesto ed yoruz. Haber alma özgürlüğümüz ç n C’ n yanındayız. A.D.M.M.A. ’ 67 GİRİŞLİ MİMAR MÜHENDİSLER DAYANIŞMA Basın İlan Kurumu’nun belgel haberler neden yle Cumhur yet Gazetes ’ne uyguladığı resm lan kısıtlamasını kınıyoruz. Basın özgürlüğünü yok sayan kararı protesto ed yoruz. Haber alma özgürlüğümüz ç n C’ n yanındayız. TED ANKARA KIZ KOLEJİ 1963 YILI 6FEN E ŞUBESİ MEZUNLARINDAN BİR GRUP DAYANIŞMA Basın İlan Kurumu’nun belgel haberler neden yle Cumhur yet Gazetes ’ne uyguladığı resm lan kısıtlamasını kınıyoruz. Basın özgürlüğünü yok sayan kararı protesto ed yoruz. Haber alma özgürlüğümüz ç n C’ n yanındayız. ODTÜ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ 7980 MEZUNLARINDAN BİR GRUP Haber alma özgürlüğümüz için C’le birlikte pedallıyoruz. DİNOZORLAR BİSİKLET GRUBU http://www.cumhuriyetkitap.com.tr DAYANIŞMA Haber alma özgürlüğümüz için C’in yanındayız. BDL MEZUNLARI ONUR KARACA CUMHURİYET OKURU