Katalog

10 13 AĞUSTOS 2020 PERŞEMBE EMEK Gençlerin yüzde 70’ten fazlasının salgınla bozulan eğitimi, dünya geleceğini tehdit ediyor Yalnız gençler değil gelecek de risk altında 4 Uluslararası Çalışma Örgütü’ne göre, salgının gençler üzerindeki orantısız etkisi eşitsizlikleri ve tüm neslin üretim potansiyelini azaltan riskleri artırdı. 4 ILO raporda 267 milyon gencin ne bir işte çalıştığını ne de eğitim gördüğünü açıklamıştı. TÜİK’e göre ülkede gençlerin yüzde 30’u aynı durumda. Henüz tam olarak etkisi kanıtlanmış olmayan aşı haberleri gelse de koronanın olumsuz etkilerinin çok daha uzun süreceği öngörülüyor. Krizin gençlerin eğitim ve öğretimi üzerinde gösterdiği yıkıcı etkinin yalnız bugünle sınırlı kalmayacağı, alınamayan eğitimi kadar yaşanan diğer olumsuzlukların iş ve üretim biçimlerini ve verimini uzun süre etkileyeceği artık kabul edilmesi gereken bir nokta. Dünya çapında 64 milyondan fazla işsiz genç ve 145 milyon genç işçi yoksulluk içinde yaşıyor. Gençlerin istihdamı küresel bir sorun olduğu kadar ülkeler için de siyasi bir endişe kaynağı olmaya devam ediyor. Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından yapılan bir analize göre, pandeminin başlangıcından bu yana okuyan veya çalışmayı işle birleştiren gençlerin yüzde 70’inden fazlası okulların, üniversitelerin ve eğitim merkezlerinin kapanmasından olumsuz etkilendi. Önceki gün yayımlanan “Gençlik ve COVID19” raporunda işler, eğitim, haklar ve akıl sağlığı üzerindeki etkileri ele alındı. Rapora göre, gençlerin yüzde 65’i, sınıftan çevrimiçi ve kilitlenme sırasında uzaktan eğitime geçiş nedeniyle pandeminin başlangıcından bu yana daha az şey öğrendiklerini bildirdi. Öğrenim ve eğitime devam etme çabalarına rağmen, yarısı çalışmalarının erteleneceğine inanıyordu ve yüzde dokuzu başarısız olabileceklerini düşünüyordu. Düşük gelirli ülkelerde yaşayan, internete daha az erişimi olan, ekipman eksikliği ve bazen evde boş yer olmayan gençler için durum daha da kötü oldu. Gelecek endişesi büyüdü ILO Genel Direktörü Guy Ryder, pandeminin, gençlere çok sayıda şok yaşattığına dikkat çekerek “Bu, sadece işlerini ve istihdam olasılıklarını yok etmekle kalmıyor, aynı zamanda eğitim ve öğretimi bozuyor ve zihinsel sağlıkları üzerinde ciddi bir etkiye sahip. Bunun olmasına izin veremeyiz ”dedi. Rapora göre, gençlerin yüzde 38’i gelecekteki kariyer beklentilerinden emin değil ve krizin işgücü piyasasında daha fazla engel oluşturacağına, okuldan işe geçiş sürecini uzatacağına inanıyor. Destek hizmetler ve satış gibi işlerde gençlerin yoğun olarak çalışması, onları salgının başta işsizlik olmak üzere ekonomik sorunlara daha karşı daha savunmasız kıldı. Çalışmaya devam edenlerin yüzde kırk ikisinin gelirleri azaldı. ILO’ya göre dünya çapında çalışan 178 milyon gencin yüzde 40’ı krizden en fazla etkilenen otel ve restoran sektörlerinde istihdam ediliyordu. Çalışan gençlerin dörtte üçü ise kayıt dışı işlerde çalışıyordu. Kaynak: TÜIK Kaynak: ILO Türkiye’de durum kritik TÜİK verilerine göre, 1524 yaş grubundaki genç nüfus 11 milyon 693 bin kişi. 1524 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1.6 puanlık artışla yüzde 24.9 oldu. Ülkedeki işsiz genç sayısı 1 milyon 30 bine yükseldi. İstihdam oranı da 6.8 puan azalarak yüzde 26.6 olarak gerçekleşti. Yani aynı dönemde işgücüne katılma oranı 8.2 puanlık azalışla yüzde 35.4 seviyesinde gerçekleşti. Ne eğitimde ne de istihdamda olanların oranı ise bir önce ki yılın aynı dönemine göre 5.1 puanlık artışla yüzde 29.1 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye’deki 11.7 milyonluk genç nüfusun 3 milyon 400 bini ne eğitim alıyor ne de bir işte çalışıyor. Çalışan gençlerin sayısı ise 1 milyon 105 bin. Pandeminin zihinsel sağlıkları üzerinde etkisi olduğuna dikkat çekilen raporda ankete katılan gençlerin yüzde 50’sinin muhtemelen anksiyete veya depresyona maruz kaldığını, yüzde 17’nin ise muhtemelen bundan etkilendiğini ortaya koydu. Acil önlem çağrısı Rapor, tüm genç neslin istihdam beklentilerinin krizden kalıcı olarak etkilenmesini önlemek için acil, geniş ölçekli müdaha le çağrısında bulunuyor. İşini kaybeden veya çalışma saatlerinde bir azalma yaşayan gençlerin, işgücü piyasasına yeniden entegre edilmesi, gençlerin işsizlik sigortası yardımlarına erişiminin sağlanması ve psikososyal destekten ruh sağlığını iyileştirmeye yönelik önlemlerin alınması elzem ve öncelikli. Çünkü salgının gençler üzerindeki orantısız etkisi eşitsizlikleri ve tüm neslin üretim potansiyelini azaltan riskleri artırdı. Emekçiden zam ve ikramiye tepkisi Tuzla’da kurulu European Tshirt Factory Tekstil (ETF) fabrikasında TİS zammı ve ikramiyelerin ödenmemesi üzerine işçiler DERİTEKS yöneticilerinin de katılımı ile eylem yaptı. Türkİş’e bağlı DERİTEKS tarafından yapılan çağrıda DERİTEKS Genel Başkanı Musa Servi, Genel Teşkilat Sekreteri Ayhan Yanılmaz, Tuzla Şube Başkanı Binali Tay işçilere seslendi. TİS kapsamındaki hakların patron yükümlülüğü olduğu belirtilen açıklamada sorunun bir an önce çözülmesini talep edildi. Eylemde işçiler ise sık sık sloganlar attı. Musa Servi, işçilerin bugüne kadar soruna çözüm beklediklerini söyledi. Servi, işçilerin meşru haklarını korumak için bundan sonra sessiz kalmayacağını belirtti. DERİTEKS Tuzla Şube Başkanı Binali Tay da, tepkilerini ortaya koymaktan başka bir seçenek kalmadığını ifade etti. Sarıoğlan’da topluiş sözleşmesi sevinci Hizmetİş Sendikası Kayseri Şube Başkanlığının yetkili olduğu Sarıoğlan Belediyesinde bir süredir yürütülen toplu iş sözleşmesi görüşmeleri anlaşma ile sonuçlandı. Hizmet İş Sendikası Şube Başkanı Serhat Çelik, “Sarıoğlan Belediyesi’nde bir süredir devam eden toplu iş sözleşmeleri sonuçlanarak imza altına alınmıştır. Üç yıllığına imza altına aldığımız sözleşmemizle birlikte maaşlara ve sosyal haklara ortalama yüzde 12 oranın da zam yapılacaktır” dedi. İşçiler, yasak olduğu halde işten atan Özer Elektrik’in suç işlediğini dile getirdi. Hukuksuz işten atmaya protesto Yasak olmasına karşın işten atma ve atılan işçiye de yüz kızartıcı suç işlenmiş iftirası atmanın bir benzeri de Gebze’de yaşandı. DİSK’e bağlı Birleşik Metalİş sendikası üyesi 10 işçi, yasak olmasına karşın Özer Elektrik yönetimi tarafından işten atıldı. İşten çıkarma yasağına rağmen tazminatsız olarak işten atılan işçiler, hakları için mücadele başlattı. İşten çıkarılan işçiler işleri ve sendika hakları için 17 gündür fabrika önünde direnişlerini sürdürüyorlar. Sendikadan yapılan açıklamada, Gebze Dilovası’ndaki Özer Elektrik’te işçilerin sendikada örgütlendiği hatırlatılarak “İşyerinde sendikal örgütlülüğe tahammül göstereme yen işveren sendikamızın Aile, İşten atılan işçiler fabri Çalışma ve Sosyal Hizmetler ka önünden ayrılmayarak 27 Bakanlığı’na yetki başvurusun Temmuz tarihinden itibaren da bulunduğu 27 Temmuz direnişe başladı. tarihinde 10 işçiyi işten Fabrika içerisinde üye çıkardı” denildi. Açıklamada şu lerimize dönük istifa Birleşik baskısı devam eder noktalara dikkat çekildi: Pandemi sürecinde işverenlerin işten çı Metalİş ken, genel merkez Sendikası, ve şube yöneticilerinin vardiya çıkışın yasağa karşın da işçilere yapacağı karması yasaklandığı halde, 10 üye sendikalaşma hakkını kullan işten atılan üyeleri için eylem açıklama Jandarma tarafından engellenmek istendi, bu duruma tepki göste dığı için işten atıldı. İşten atma gerekçe yaptı. ren sendika yöneticile ri gözaltına alındı. si olarak da işçilere kar İşvereni, işçinin sendi şı İş Kanunu’nun 25/2. mad kalaşma hakkına saygı duy desini; yani “yüz kızartıcı suç, maya çağıran sendika, atı ahlaksızlık ve iç huzuru boz lan işçilerin geri alınmasını mak” iddiası kullanıldı. da istedi. Kaynak: TÜİK Bu yıl 1098 işçi iş cinayeti kurbanı Yılbaşından bu yana iş cinayetinde yaşamını kaybeden işçi sayısı temmuzda 1098’e çıktı. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi, Temmuz ayına dair iş cinayetleri raporunu açıkladı. Rapora göre, Temmuzda en az 164 işçi yaşamını yitirdi. Ölenlerin 3’ü kadın işçi, 161’i erkek işçi. Kadın işçi cinayetleri tarım, kimya ve sağlık işkollarında gerçekleşti. Ölen işçilerin 7’si sendikalı. Sendikalı işçiler tarım, madencilik, inşaat ve belediye işkollarında çalışıyordu. Ölümler en çok tarım, inşaat, taşımacılık, kimya, metal, madencilik, enerji, belediye/genel işler, gıda, sağlık, güvenlik, tekstil ve ticaret/büro işkollarında meydana geldi.En fazla ölüm nedenleri sırasıyla ezilme/göçük, trafik/ servis kazası, yüksekten düşme, elektrik çarpması, Covid19, patlama/yanma, kalp krizi, zehirlenme/boğulma ve şiddet. 2 MILYON IŞÇI AÇLIĞA MAHKÛM Patronu tarafından ücretsiz izne çıkarılan işçi sayısı 2 milyona dayandı. Yalnız bir ayda 200 bin işçi açlığa mahkum edildi. İşverenlerin hükümetin verdiği yetkiyle ücretsiz izne çıkardıkları işçilerin sayısı 2 milyona da yandı. Bütün sektörlerde tam gaz normalleşmeye geçilmesine karşın işverenler binlerce işMUSTAFA çiyi ücretsiz izne çıÇAKIR karmaya devam ediyor. Sadece bir ayda yaklaşık 200 bin işçi ücretsiz izne gönderildi. Bu işçiler ayda 1168 liraya mahkum edildi. Türkiye İş Kurumu’nun haziran ve temmuz verileri karşılaştırıldığında ortaya dikkat çeken veriler çıktı. Temmuzda 401 bin 645 işçi işsizlik maaşı aldı. Bu işçilere 494.6 milyon lira ödeme yapıldı. Bir önceki ay işsizlik maaşı alan işçi sayısı 464 bin 930’du. İşsizlik maaşı alan işçi sayısı düştü. Bunda bazı durumlar hariç işten çıkarmanın yasaklanması etkili oldu. Hükümetin yasak kararı nedeniyle işverenler işçileri “ahlak ve iyi niyet kurallarına” uymamak gerekçesiyle işten atıyor ve tazminat ödemiyor. Bu işçiler ya işsizlik maaşı alamıyor ya da süreç yargıya taşınıyor. Gider, gelirin üç katı Kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçi sayısı bir önceki aya göre 2.4 milyondan 1.7 milyona düştü. İşçilere kısa çalışma kapsamında temmuzda 2.5 milyar lira ödeme yapıldı. Veriler işveren lerin kısa çalışmadan vazgeçmeye başladıklarını gösteriyor. İşverenleri tarafından ücretsiz izne çıkarılan işçilere ayda 1168 lira “nakdi ücret desteği” veriliyor. Bu kapsamda nisanhaziran döneminde 1 milyon 705 bin 147 işçi işvereni tarafından ücretsiz izne çıkarılmıştı. Nisantemmuz döneminde bu sayı 1 milyon 901 bin 212’ye çıktı. Bu da sadece bir ayda yaklaşık 200 bin işçinin ücretsiz izne çıkarıldığı anlamına geliyor. Bu işçiler aylık bin 168 lira ile geçinmek zorunda kalacak. İŞKUR verilerine göre ücretsiz izne çıkarılan 1.9 milyon işçiye 3.6 milyar lira ödeme yapıldı. İşsizlik sigortası fonu temmuzda bir önceki aya göre, 114.6 milyar liradan 111.2 milyar liraya geriledi. Salgın öncesinde fonda biriken para 130 milyar liranın üzerindeydi. Fonun temmuzda toplam gelirleri 2.5 milyar lira giderleri ise 7.4 milyar lira oldu. Fonun yüzde 14.16’sı mevduat, yüzde 85.84’ü ise tahvil olarak tutuluyor. Fon kaynaklarının önemli bir bölümü yine işverenlere gidiyor. Teşvik ve destek ödemeleri kapsamında ocaktemmuz döneminde fondan 10.4 milyar lira işverenlere gitti. Bunun dışında aktif işgücü programları kapsamında 2.1 milyar lira, işbaşı eğitim programları kapsamında da 1.6 milyar lira verildi. l ANKARA ÜNAL KABLO’DAN 31 İŞÇİ ÇIKARILDI Yasakken işten attı yetmedi bir de iftira attı KÜBRA KÖKLÜ Türk Metal Sendikası Kapaklı Şube Başkanı Günay Özden, Çorlu’da bulunan Ünal Kablo fabrikasında çalışan 31 işçinin sendikaya üye oldukları için işten çıkarıldıklarını duyurdu. Özden, Kurban Bayramı’ndan önce fabrikada örgütlenmeye başladıklarını ancak fabrika yönetiminin sendikal faaliyeti duyması üzerine işçilerden zorla edevlet şifrelerini isteyerek işten çıkarmalar yaptığını belirtti. İşten çıkarmaların başlamasıyla, işçiler fabrika önünde eylem yapmaya başladı. İşten çıkarmanın yasak olduğu bu süreçte işverenin emekçileri İş Kanunu’nun 25’inci maddesine dayanarak işten çıkarıldığını söyleyen Özden, “25’inci maddede, ‘ahlak kurallarına aykırılık’ ibaresi yer alıyor. Yani işveren sendikal örgütlenmeyi, ‘ahlaksız’ olarak tanımlıyor. 31 işçinin tüm haklarına el koyarak işten çıkarmalar yapılıyor. Sendikaya üye olmak anayasal haktır. Buna engel olarak suç işleniliyor” dedi. Özden, “Bu fabrikada yaklaşık 170 çalışan var. Bizler burada yaklaşık 90 kişiye yakın arkadaşımız üyeliğini gerçekleştirdik. Örgütlenmenin ardından işveren hemen arkadaşlarımızı kenara çekerek baskılara başladı. İstifa etmeyen iki kişi ilk etapta atıldı. ‘Neden sendikaya üye oldunuz? “edevlet şifrenizi verin’ diyerek baskı altına alındı. Baskılara devam eden patronlar, üyelikten istifa etmeyen an itibarıyla 31 arkadaşımız işten attı. Bunların arasında 1 kişi engelli kadrosundaydı. İçerde olan arkadaşlarımıza sendikadan istifa edin baskısı devam ediyor” diye konuştu.