Katalog

16 17 HAZİRAN 2020 ÇARŞAMBA EDİTÖR: ÖZGÜR ÖZKÜ HABER/YORUM Irak’taki yanlış, Suriye ve Libya’da tekrarlanıyor Rusya’nın dışişleri ve savunma bakanlarının Türkiye ziyareti, son anda iptal edildi. Her ne kadar Ankara, iptalin arkasında başka nedenler aranmamasını istese de iptalin zamanlaması önemli. Çünkü tam da Türkiye’nin, Suriye ve Libya’da Rusya ile yaşadığı görüş ayrılıklarının çok sık dillendirildiği ve yine Türkiye’nin, Suriye ve Libya’da ABD ile işbirliği arayışlarını yoğunlaştırdığı döneme denk geldi. Öncelikle şunu saptayalım: Türkiye, Irak’ta, Suriye’de, Libya’da, Akdeniz’de en büyük çelişkiyi ABD’yle yaşıyor. Türkiye’ye yönelik tehdidin kaynağı, ABD’nin Ortadoğu’ya yönelik çullanışları, bölge ülkelerini bölme çabası, desteklediği ve karşı çıktığı güçler, enerji kaynaklarına ve güzergâhlarına ilişkin politikaları, beslediği ve kullandığı terör örgütleri. Türkiye ise bölge merkezli dış politikayı benimsemediği için, doğru taktik adımlar atsa bile stratejisi yanlış olduğundan, askeri başarılarına koşut siyasi kazanç elde edemiyor. Örneğin, Irak’ın kuzeyinde, PKK terör örgütüne yönelik doğru, haklı, meşru bir hava harekâtı yaptıktan sonra, bu terör örgütüne en büyük desteğin ABD’den geldiğini bildiği halde, ABD ile dostluğun altını çiziyor. Örneğin, PKK terör örgütünün Suriye uzantısı PYD YPG terör örgütüyle mücadele ederken, Rusya’nın Suriye’deki ağırlığını dengelemek adına, ABD’nin Suriye’de daha çok öne çıkmasını istiyor. Suriye’yi bölmek isteyenin ABD olduğunu bildiği halde hem de. Örneğin, Libya’yı bombalayan ABD’ye, Libya’nın istikrarı için daha fazla inisiyatif alması yönünde çağrı yapıyor. Bu çelişki ve tutarsızlıklar, bırakın stratejiyi, dış politikayı, düz mantıkla bile izah edilemez. Denge unsuru değil, istikrar unsuru olmalı Dahası var. Türkiye, Suriye meselesinde İran ve Rusya ile birlikte Astana sürecinin ortağı olduğu halde, iki ortağıyla da ciddi görüş ayrılığı yaşıyor. Suriye sorununda ilk düğmeyi yanlış iliklediğinden, yaptığı kimi doğru hamlelere karşın, umduğu sonucu alamıyor. Misal, Suriye’de hem ABD hem Rusya ile sorunlu. Lakin iki büyük güçle de fiilen sınır komşusu. Üstelik iki büyük güç de farklı araç ve niyetlerle, farklı boyutlarda ve düzeyde, PKK PYD YPG terör örgütünü destekliyor. İkisi de Türkiye’nin Suriye’deki askeri varlığına karşı çıkıyor. Yineleyelim. ABD, Irak’ın kuzeyinde Barzani eliyle yaptığını, Suriye’nin kuzeyinde PKK PYD YPG terör örgütü eliyle yapıyor. Türkiye ise Irak’ta yaptığı hatayı, Suriye’de tekrarlıyor. Irak bölünürse, Musul ve Kerkük’ün Türkiye’ye kalacağı hesabını yapıp da yanılanlar, bu kez Suriye bölünürse İdlib ve çevresinin, Türkiye’ye kalacağı hesabını yapıyorlar. Yine yanılıyorlar. Çünkü ne ABD’nin eski gücü var, ne de bu bölgeleri Türkiye’ye verme niyeti. Dahası, komşularının toprağında gözü olmayan Türkiye’nin, yayılmacı, maceracı heveslerden uzak durması; komşularıyla, Arap ülkeleriyle sonu gelmez tartışmalara, husumetlere yol açacak adımlar atmaktan özenle kaçınması, Türk dış politikasının temel ilkeleri arasındadır. Bu ilkeleri küçümseyenlerin ve yok sayanların başarısızlığı defalarca görülmüştür. Diplomaside çok düşünüp az konuşmak gerekir. Tarihten ve coğrafyadan ders almamanın, bedeli ağırdır. NOT: Metin Aydoğan’ı kaybettik. Cumhuriyetçi, Kemalist düşüncenin, Kuvayı Milliye geleneğinin seçkin bir aydını, üretken bir araştırmacısıydı. Ağabeyimizdi, ustamızdı. Ardında çok önemli eserler bıraktı. Anısı önünde saygıyla eğiliyorum. Yalova Belediyesi’nde önce tahliye sonra tutuklama Yalova Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Belediye Mali Hizmetler Müdürlüğü’nde çalışan Reşat E’nin zimmetine para geçirdiği iddiasıyla açılan soruşturmada tutuklanan eski Belediye Başkan Yardımcısı Halit Güleç’in sekreteri B.T, 2 hafta önce cezaevinde bulunduğu süre göz önünde bulundurularak tutuksuz yargılanmak üzere tahliye edildi. Savcılık, elde edilen yeni deliller ışığında B.T.’yi ikinci kez gözaltına aldı. B.T, Emniyet Müdürlüğü’ndeki işlemlerinin ardından adli mercilerce yeniden tutuklanarak cezaevine gönderildi. Böylece soruşturmadaki tutuklu sayısı tekrar 19’a yükseldi. l AA 17 HAZİRAN 2020 SAYI: 34584 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni AYKUT KÜÇÜKKAYA Yayın Koordinatörü Serkan Ozan Yazıişleri Müdürleri İpek Özbey / Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Hakan Akarsu (Ek Yayınlar) Görsel Yönetmen Münevver Oskay Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Gece: Ayça Bilgin Demir l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Jale Özgentürk l İç Politika: Ali Açar l Kültür Sanat: Yazgülü Aldoğan l Fotoğraf: Uğur Demir l Spor: Sami Gürel l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: [email protected] Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: [email protected] Yaygın süreli yayın Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Tel: (0212) 454 32 55 Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. NAMAZ VAKİTLERİ İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı İstanbul 03:24 05:24 13:10 17:10 20:46 22:37 Ankara 03:17 05:13 12:55 16:52 20:27 22:14 İzmir 03:50 05:40 13:17 17:12 20:45 22:27 Olağanüstü bir servet transferi yapıldı... Özelleştirmelerden Türkiye’de milletin sırtından kazandıkları paralarla İngilte altyapı projelerine, imar ran re de sokak satın alan tının dağıtımından belediye sonradan görmeler. leri saran yolsuzluk çembe Londra’nın, Paris’in, rine, TMSF’nin önce el koy New York’un en lüks Davutoğlu açıklamalı: duğu ardından yandaşla ra dağıttığı milyarlarca do hayatını yaşayan azgın azınlık... İhalelerin arkasında larlık arsa, banka, gayrimen kul vb. mülkiyet aktarımına... H Yolsuzluklar milli gü neyi gördü? Enerji ihaleleri, TOKİ’nin ya naşma müteahhitleri, tünel, havalimanı, köprü, otoyol venlik sorunudur... Hazine’den geçinen zengin türü, önceki ik projeleri... tidarlar döneminde de Ve son olarak günlerce yazıp, perde arkasını vardı. Ancak bu dönemin öncekilerden önemli deşifre ettiğimiz şehir hastaneleri... bir farkı var: AKP iktidarları döneminde yolsuz H luk ekonomisinden elde edilen paraların bir bö Afili adı kamu özel işbirliği (KÖİ) olan, benim lümü rejimi değiştirmeyi amaçlayan tarikat ce hükümet yandaşişadamı ortaklığı dediğim maat yapılarına aktarılıyor. Bu yolsuzluk biçimi model ile Hazine’den zenginleşen işadamlarına ve paylaşımı yolsuzlukları milli güvenlik sorunu yeni bir form biçim verdiler. haline getiriyor... Onlar artık Hazine garantili ve aynı zamanda Abartıyor muyum?! uluslararası tahkim zırhı giymiş müteahhitler... Peki, FETÖ nasıl palazlandı? Ekonomik gücü Yani üstlendikleri projeleri Hazine’nin gücü ile ile siyaseti, bürokrasiyi nasıl esir aldı? FETÖ’ye alan, Hazine garantisi ile kredi bulan müteah aktarılan milyarlar nereden geliyordu? hitler... Ankara’nın parsel parsel satılması itirafın Ayrıcalıkları Meclis’in bile üzerinde. Öyle da olduğu gibi, FETÖ denilen örgüte devletin ki, milletin vekilleri, Saray’ın müteahhitlerine tüm olanakları seferber edilmiş, ayrıcalık sahibi özel yasa çıkarıyorlar... TUSKON adlı işadamı örgütlenmesi ile devasa H bir ekonomik ve politik güç haline gelmişlerdi... Şehir hastaneleri örneğinde olduğu gibi, ma O güç, Türkiye’de darbe yapmaya kalkış liyetlerini olağanüstü boyutta şişirdikleri proje tı... O güç, AKP’nin lehine kumpaslar düzen ler yargı konusu olursa, Londra’daki tahkim ile ledi... muhalifleri zindanlara attı, işsiz bıraktı... kendilerini “garantiye” alan memleketin doku O güç, memleketin tüm kurum ve kuruluşları nulmaz yeni süper zenginleri... nı çürüttü... Yolsuzlukların ulusal güvenlik sorunu olduğunu yazdığımda, FETÖ ile iktidarın arasından su sızmıyordu... Yani bu tespitim yeni değil... Geçen zaman içinde şehitler vererek gerçeği gördük! Şimdi ihalelerin ayrıcalıklı “yıldızları” arasında yeni tarikat ve cemaatler FETÖ’nün boşluğunu doldurdu... H Davutoğlu net olmalı... Dün eski Başbakan, Gelecek Partisi lideri Ahmet Davutoğlu’nu dinlerken Türkiye’yi yoksullaştıran, karşıdevrimci odakları palazlandıran yolsuzluk ekonomisini düşündüm... Çünkü Davutoğlu, tarihe geçecek bir itirafta bulundu... Başbakanlığı döneminde ihaleleri kontrol altına alacak bir düzenleme yapmayı planladıklarını söyleyen Davutoğlu, “ ... çünkü ihalelerde neler döndüğünü gördüm. Sonrasında parti içi darbeye maruz kaldım” dedi... İhalelerde neler döndüğünü görmesi ve bunu geç de olsa itiraf etmesi elbette önemlidir... Eski bir başbakan sıfatı ile yaptığı açıklama çok içeriden, çok güçlüdür. Ancak yeterli değil... İhalelerde neyi gördüğünü de açıklamalıdır. Daha net olmalıdır. Bir dönem AKP kurucularından, 4 kişiden biri olan Abdüllatif Şener de yolsuzluklara isyan ettiği için partiden ayrılmıştı. AKP’nin ilk dönem milletvekili Emin Şirin, 16 yıl önceki mektubunda Davutoğlu’nun bugün çok geç gördüğü saptamaları yaparak istifa etmişti. Sayın Davutoğlu;    “İhalelerin arkasını gördüm, rahatsız oldum, müdahale etmek istedim” diyorsunuz... Ne gördüğünüzü de açıklamanızı bekliyoruz. ‘ÇALIŞMA ARKADAŞLARIM SALDIRDI’ ESKI ZABITADAN DARP IDDIASI Denizli’nin Honaz Belediyesi’nde daha önce 6 yıl zabıta olarak görev yapan Mustafa Sarı (36), Belediye Başkanı Yüksel Kepenek’in makam şoförü ile sulama biriminde çalışan bir personelin saldırısına uğradığını öne sürdü. Darp raporu alıp, polise şikâyetçi olan Sarı, “Beni öldüresiye dövdüler” dedi. Daha önce belediyede çalışan şimdilerde ise çiftçilik yapan, 2 çocuk babası Sarı, 13 Haziran gecesi, saat 01.00 sıralarında geldiği Honaz Kara kurt karayolu üzerindeki bir kokoreççide yemek yedi. Eve dönmek için otomobiline yönelen Sarı, iddiaya göre, Belediye Başkanı Kepenek’in makam şoförü Mesut T. ile belediye çalışan Ali Ş.’nin saldırısına uğradı. İkili, Sarı’yı tekme ve yumruklarla dövdü, ardından kaçtı. Sarı, Denizli Devlet Hastanesi’nden darp raporu alıp, Kınıklı Polis Karakolu’nda şikâyetçi oldu. Tehdit edildiğini belirten Sarı, suçladığı kişilerden şikâyetçi oldu. l DHA REUTERS ENSTITÜSÜ’NÜN 2020 DIJITAL HABER RAPORU En güvenilir gazete C Reuters Enstitüsü’nün okur ve izleyici alışkanlıklarına dair hazırladığı 2020 Dijital Haber Raporu’nda Cumhuriyet, Türkiye’nin en güvenilir gazetesi oldu. Yandaş medya kuruluşlarına güvenin ise oldukça düşük olduğu görüldü. İngiltere’nin prestijli üniversitelerinden Oxford’a bağlı olarak faaliyette bulunan ve haber medyası üzerine dünya çapında araştırmalar yapan Reuters Gazetecilik Çalışmaları Enstitüsü 2020 Dijital Haber Raporu’nu yayımladı. 40 farklı ülkede dijital haber takibi alışkanlıklarını inceleyen rapor Türkiye özelinde de dikkat çekici sonuçlar ortaya koydu. Rapora göre yaklaşık 83 milyon nüfuslu Türkiye’de internete girme oranı yüzde 83. Kentleşmiş bölgelerde internet üzerinden haber takibi oldukça yaygın ancak televizyon başlıca haber kaynağı olma Reuters’in raporuna göre, Türkiye’de halkın en güvendiği gazete yüzde 73’lük oranla Cumhuriyet oldu. Yaklaşık 83 milyon nüfuslu Türkiye’de internete girme oranı ise yüzde 83. yı sürdürüyor. Basılı gazeteler uluslararası standartlara göre halen okunuyor ancak gazete kullanımında düşüş görülüyor. Rapora göre Türkiye’de haber kaynağı olarak en güvenilir kanallar Fox TV ve NTV. Gazetelerde yüzde 73’lük oranla Cumhuriyet ve Sözcü vatandaşın en güvendiği haber kaynakları olarak öne çıkıyor. Güven sıralamasında en altta yer alan haber kaynakları ise sırasıyla A Haber ve Sabah. Türkiye’nin resmi haber ajansı Anadolu Ajansı’nın haberlerine güvendiğini söyleyen kesimin oranı yüzde 65 olurken yüzde 27’lik bir kesim ise AA’nın ha berlerine güvenmiyor. Türkiye birinci İnternette video haber tüketiminde Türkiye dünya genelinde ilk sırada. Türkiye’de internete giren kesimin yüzde 95’i haftada bir kez haber videosu izliyor. Bu oran Almanya’da yüzde 43, Danimarka’da yüzde 41 ve İngiltere’de ise yüzde 39. Raporda koronavirüs salgını nedeniyle dünya genelinde haber tüketiminin arttığı belirtildi. Televizyon ve internet üzerinden haber edinme trendinde yükseliş görülürken basılı gazetelerin tüketiminde kısıtlamalar ve dağıtımın zorlaşması nedeniyle azalma kaydedildi. l Haber Merkezi KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI [email protected] [email protected] BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 23 4 5 6789 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ Kaslarda, 1 K A L İ G R A F İ özellikle el 2 A Z A P A T A Ç lerde istemsiz hareketler ve titremelerle kendini gösteren sinir sistemi hasta 3 4 5 6 7 R P E RME Ç E İ L İ K İ ŞAR KANAT K L AMA AB EC E TA AKAS İ M lığı. 2/ Yaban 8 Ü O Z O N C E turpu... Şaşma 9 R A F I Z İ L İ K belirten bir ünlem. 3/ Polonya halkından olan kimse... Peçe, yaşmak. 4/ Anlamlı iz... Çekya’nın para birimi. 5/ İcar... “Kakım” da denen kürk hayvanı. 6/ Bir şeyin yere bakan yanı... “Şahinim var bazlarım var / alışkın sazlarım var” (Karacaoğlan). 7/ Rubidyum elementinin simgesi... Antalya ilinde ünlü bir antik kent. 8/ Sırnaşık, arsız... Pamuk, yün gibi şeyleri eğirmekte kullanılan araç. 9/ Avşa Adası’nda yetişen ve kaliteli bir şa rap veren üzüm cinsi. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Kabadayılık taslayan Rum delikanlısı. 2/ Çaylak, toy... “Esme ey esme cânan uykuda” (F.N. Çamlıbel). 3/ Eskiden mürek kebi kurutmakta kullanılan çok ince kum... Eski Mısır’da güneş tanrısı... Bir nota. 4/ Kripton elementinin simgesi... Deri, kürk ya da kumaştan yapılmış bir tür başlık. 5/ Eskimoların buzdan yaptıkları kulübelere verilen ad... Tavana yakın küçük pencere. 6/ Nijerya’nın para birimi... Azerbaycan ve Kars yöresinde yaygın telli bir çalgı. 7/ Köpeğin arka ayakları üzerinde durması. 8/ Atın başına geçirilen dizgin ve süsler... Yu nan mitolojisinde kavga tanrıçası. 9/ Üstün de namaz kılınan kilim, post gibi şeylerden yapılmış seccade.