Katalog

COVID19’DAN EĞITIM IÇIN 14 DERS >> NAZIM MUTLU yazdı 2’de PAZARTESİ 4 MAYIS 2020 95. YIL SAYI: 34543 KURUCUSU YUNUS NADİ (19241945) BAŞYAZARLARI NADİR NADİ (19451991) İLHAN SELÇUK (19922010) FİYATI 2.5 TL KKTC’DE 3 TL SİLİVRİ’DEN 16. MEKTUP >> BARIŞ TERKOĞLU 3’te dipLlEoMmONaDtEique 4 MAYIS 2020 Sayı: 4 Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. COVID19 SALGINI UYGARLIĞIMIZIN NE KADAR DA DAYANIKSIZ OLDUĞUNU ORTAYA ÇIKARDI İklimsel krizin küçük modeli LE MONDE P D HILIPPE ESCAMPS THIERRY LEBEL* K Bodrçlariı kpim lomatique ombmailkül1laizaeağias9ha2rrltkibl0asiiü0tndekuk0mtn2eteoidm0abyndançyeoinıksaMeuollk,raeivıkskoniinaniaçusneroagirdienütnantrematduratvmraühabserçaiyglkaüdkireelarıüülriakkndmeygdnsttlderdoeüeüeidaaahğintrnnremğikiliühunmyiniy(ilaknaieCeyesviüetconniğaıogauskkrkğdvitmtaısdüakalioimrıırdrenyeükckl.şanü,zaacaıİ1yksokakvgkös9ılrdyllnaıeöoirı)irezsğtrrmdryaeablaiiüıaeul,lmyisaelnndryieeglrrkçeeeaeolnıeöolzndkrıiotsk:snsa.meiatlaıÖoenrKdeünihirrtrudhlmnoaitimtkğliepeedlle.eaeğaulaenMgOeyymbilrştmeliıidiyaeiélçhikaemirsetçtrilnéail.in.eor FyzmdlrdHlyıearodarasalkuaairieahleeiy,yilknyd+nnygnnaaaaicgtgud3iaröiiu,rşdeöonıya.i°caratLys’errlCÜlümalnatşalleüınyğalıaküağ,rmlağgoonıemgnpabtknıvönl’tüeömhnauaiıoereimmmnrnoeüeçmnıügyosv,szikiinneıintcrşsiın“alüuşoenrüıyaÜlbçdcszkaörrkobineeamiierloynkhrikkrkıekayrrienaaakaeltyl(mkdeaedlaklza1elleçaşynuraaeatet)lıamidkrnrinl.grmsipımukiaintbAenienilılmrılilasiineydarszmmreüdndringdea.ili”bsaaııaeaaMena.v+tnöbszsGüdtitBbe2ilimnioaynaülsröe°biidrnmyaadumozçrCyiiatşlhaelferslımehaeüuneBkeifnnvynraenrksıiıibelikarkmyiüialuhöinsasctışirnsnmaeneşlzeırauacadzvrı?cğdbyminuacrüaeçdoıuıadCridtşnniehaklrtseamaüpdoddvmğıaşmaeşıcuvaasHliiryütaaaazinğiıltbıbdnliskrrıiiuntmğekkııkeıfnnbnı1sa.nineanıumıa9zneşe,oyretAnayişnıarsıçüuıkrzeamkrdlaiın.hlaarşemkaetvheailninsdaneloarlmına, smı anleldareınni,ysleerymaa şlbeloıaikirnkrbaoaıeinnrnrlıloeladgkmkrüaüıtşirnrykoüeleışşsvknoeeeliklayrmaeroeıknlkaaoeloaçnidçrıoklğmeamrnariızşiçokktıdlııka,rbeaabaürrginayalaciknürzamhmkCsıaeodzil?lvaımanhi2dıoya0mdü01selk8o9als’nirneidırynleeamidlbyseaiaaaşşlbğşttıiiaen…rnliıcmain UhmmrkçyvhyüaeoOlüaaoazıluknlekhkyıdVlmirbutaşvesydaeiiissalarolatluiıüdoisknrarhdıysül:ilo.nasaüearanİlPıinrmhnnşmayıak(aasnia2rötanokadonca)knbnallej.ıiaitcinendsmaYryfhendansldılyıseaaiiazveeeknöşilğlyinlirştalinrylıdıegkünıkctrbeekoeıasdeeıtymslpoilntıaeoeeiorrrslnrılkrarfpaullaiii.aikmonnlnnrzğasllııiaalıonçnnhnaşirrojmdehısidbğggmnakaaaoiaekrrblesbğllkiakmıietiaenşrrçeürrımnıaöcecçüsrssirküossyiksaüışıtükr,ielzübugşübtocnöei,nılilaşsdnlkryaatçieliienaseardşgklkaikrleihiiceğılkblrnaaiinbliklişlıimübikyeagkittaöteresi kllsKlribıieakileoyışlelsıttelomneaimğrıh:evdmiaasBeösbvlirınaniiai.rrerliyeBeınmünoynurnılsleuiöeeaa,tnldirğttmticaeklıcaermnaaarmlizriın,kaenzayntavnigaçmanetey,ğıksğlaıüalitlnaışömnsriıbtrlmnıüalauyednrilhrıaialnakıüazvysikröııeraankzıaslcıöıaıvnyannsnaııddlksdnkeaeeıatmımranyyaşjilaııeuzenervnbrtvaikeauanenlğirılgöselyeiaöidzkoglnseiearakttln.eızokzemölaleıınanyrBngaıbenfılseamiagmıınlzzaişgılirlnaek.aihebryagtaıCiikzlö.yakiyOBrsenlaüia2römpnerasymlslaavdltekelııeelınycteynaaöoeraı:mnradusVbllelaıeıöuiy,morslsognüalleareaaslk;gnülfreia,ıalnüvrryeealeğdndyksyeiıiaeığ,rarvl.iekeşkasrrübeşollreiremryearlssiaişngeığvunealiaızüıştrgsıellöıtıkmenürketmemeklaelidlalrmgbiandeihısarneaa Devamı 2. sayfada ödeyecek? L C AURENT ORDONNIER ŞAIR GÖZYÜYLE ÖMER EL BEŞİR’İN DEVRİLMESİNDEN BİR YIL SONRA... Tkyuüelnmlialanikyd,aışğkiılma“dngimekniaçlzalaermrvianenddıneevvirlreiimmtişil”iemrldateefıkomnldoaulloğujumilegurinbiniiliSanumkdeıanondl’uidykaoergn.edArinçseelıknölderagşeü“ntlAe“rnAamrpaeBlyıeakhbDaüeryıvü”rkyimloail”abnadaşeklagsyeaınpğç,llaşimğuiaahsnaı.drEeükynelyetaemdglaeekrçidirteüdkmi.aBdöıunnelbmaarlğiölhanamsrdıerakaelbatlaresdrıadneıyneg2rö0rad1ldü1ığ’.düemnübzeri SuGdaAn’daki ‘Aralık Devrimi’ ILBERT CHCAR H ATTAOUL BNehrUamSHÇoOEPCğİUMĞİlZUSuZB.İ.R.HER lztrfıbvüslaeladCkeaıörerlylzaesiıürelozlfOıignAtaırnii.kekgikllmeLnfaTe,löaroetniydgirtaühmblrklmlaaurömiıiayatnaynerrrukeame’lıvibkmpuseHnnclaıeuaezlıdebn,eannştlaSAsazirai,’brtpirıayıgugbrtainemhinlaörmeiçfışrrpııkzmkiauean,nrdplalckedaiasBAetoiSüfırmnazyntraa,lulnaeeatthhkanyıddüll(rniikaüiaaArin1itlnlbefüniış)e(eufyndi,.’aKrvrrsıoibışiMaineğuekuterüşziıdn.azheublyumyib,HekiçaüaylryüismlsşmklaairiiikukşnyştHlişmbtszeiaşdfaaekeainadehbherOkrbrtıkiruitikğslkutrunibeceeKı:ümiioaölntüKnlankay)çadşEusye Tunus’a gitti. Şair dostla fBelrSiKteamunlybeaosilsidökemdneüeğrbgeielriecri.sliağhiipdöbnuekmuilneddeenn başka kalma bllznaanayilrekdlednneNriliıavnaaıllıKnluanikiÇknld(şlrisafeauCak2sçmiaiaibnnrirknot)nyrazmaia.dikk’yvdf’enliEimedalıaenarnasıkrtlyaryroieisÖkltsdıçMmkadeaşiloboaesmdrtshtenaamieakuiöikrtşresapihaigyndiaukyırlsmsanümıületoakoieldmaanvmylnterliınadu.rlşlrkmgbBreüilıazBtlıdğebSaamkeeöibytaıuişunçdşinrnluıberdiiialrıddrnsenilnepatas’nıoiniışskinlıl.6klaçnnaaramaDNtalebsrnnNnaaerasviiaaıöutertlıniögrbştaı1rmssçei.kkrethimağ9öısnonaelgknoi8inıairnyenüald5ükl2kalolrdnnae’ınuin0urgğertl’vdtneas1vnkrıavaloernçe9vieiğdrennvıi’teatbgıünsdorotsbdieüseşalapırnaeiaünelnnglr1krbyvdriadadiaşeü1eiıenlaıytvnıidan Beşir’e geldi. E2la0Skd1ıu8m.d’Hadenüekkheükamlmzkeıaetnkmıknfaimaymyauatııkhnlaatarenycmaatmpiakısalaıllane1r9zıdnaAıimnrayillüıekkbüaş nrNnllkaSlıüsaeeğluieublsryıçrbadiaantonirülunaılıık,nmynl’ğumsidülıköiuıynayşlatnlgkaiülyasüdruaipiamnarlva1aırdgtşin9aımelaeü,cl8şsmeçıyav5aırlkarori’daetkatltryıneenadlnnaıedıuakNkztigoyms.cabiıeluarmGziuealnekbbşereşdnlantiaieıirirneşyek.rykseldiGkh’kelnoıydaünu.ömidenkerPradmemüuntrreoomtioaüanvplgtyinşeeilübsratısgbnoeeentnneaordndataçşleueanaalkinsnnrsrkalkmd,kignuama6eüirşeKladdrtaytiaıaBbinrakğhadiksiiirlenrüılbkaeynirun’laehadomnnkareldıaatikanıaknlnriantlgıTiHbındyödaaüaoramlhürısrkrıhndneni,eüutrrükMpa.MMlesredıizersnüıiiyınibrhnvddlaaıaaarblraneniednskılı’keel’.neset1geığarn1lesdienelodŞrednilneu,deksboumt2eaetr0nuaetk1dznygle1idüylkr’eanıiadlnnüei, çekmeye zorladı. Devamı 7. sayfada sbhkbhZadzaipazemezabğryeiratltnoeylsrnutGıaealadet“kaceatnnlınıykıseclnbtnmılapktbabltk,erdmlmçl”ufnıaaırniaikKmeuciedeyihammdenokreyrüsiıum,kzlepıyrdkıabalkpranslaızagkokiıarigr?brarncısşmnt.eıakek.mito,atğaküraişnrlkimçnağıiaştilu”ucteiriaEukirpi?ryruaöHidzaaEeçlbrdraiıracelrnemıkmemzdaöirlkal.sk”bkidaieiığdynınıtkısıçşdliunleahuktktnsçiitknloşenklsrni“k,i,etrtoi)uae(rhınıeçaoadasarğlip?zamüiimeımirızdağsrdisNlruöaume”nyavrni;mslmmlyaaybrnyısmeururıeakzbnikeauıdadkrnaıfeKıeyeeskkeiPaeaeazoeommdnngnrmaakbikğnuedl,,ilateadtaaikğ“alssslnşmmtlbimarmaçüllbdeeöstşköiuimşseağkeerdlseleıııülkmtibeaiaoizylraıeöayşkkeeadzrzaıylniryeüiao,rlldviıtkregnuoalşkleieyr:üer“anslnrnanrknueşelaaeariylmulrğebhenkeüdbelıirıienıiltbsaehke“grkzeaelısatnrsbyn.nzemalkntaykevaüdapauınoelbmn.Gakieuaesstissolyş,ssi,ede.bdloaksnrpiıeleiriedlbkaoçohiıersmaizdortarbikdlenprateiaenkiedlaynkâkdiirmoiıridileuiıırlâşdrynerktynirötoiirrr,rzrrştl,rmaeWsıöoiunaera,etkümioydnoviıimoagiğleayefldrdnörkbinlmbzyğdmyloablvdğadbeirluıeilenletkgtbaaidtoaiuiiüzeamauarnsierenaıeeaollçulaıezound.dtnsarulrösirolz“ermarşylnsntmyıy,keaıirrgmakkeısğe.Biiaıbikgb”nlnknoje.kndatyk.aohepmşmrianoitaeNbtkesaaüoüukeerubİkrdüıoalalbarlbrnaduçlmkeianonn,şiıeapkskkazsaukı,”eonrenkıkuna,ieahşknahğlsvareekkdiyaleniçaoarçaçaenlzürmedi(ralödit,adrvyammedlüikkeieıtkcıüşireügnsrnaödyUnnamlütdaitabdli(gntszöıminılerearaasa)iIkaşroeczmiılenyelm2ydlyşharr1nLeoncezcret(nusheğiiklki6Betılvaıe0yaelofatd“dna9ktçaalrlymainebrOsaiçsaeadaa,açda.riayıekrku2azBkkruaönkd5an7lişuo,g3nnıautryllydıayüödraloaınao)iasn0mA.tteık.kiiiilokloae8dynşryımnkiidvieşnnümruoldşnrgıskrpKptmoBğaakrbçnçaturyü’aaoşeagişneguaaaeamaünnreeieiçkirselkllaiitmniierıckrarrralpikMyocrlhomnanaeysnmnairşllykıladmmdilbed.ıalifbeıdnicynaaialılrmriarsnidayiezdaysaaaştüiyeuapuaBvkmcyadduiiınakaıriodlilkeadcıliytiearaatslonbnnrnrbeıımlşieialnruaegodainşauytkiudtiyiaae(ylanÇydfiröıtidvkdııakdedmldırirüle2knkaure.hyrtladaogyolüimiyapdmaiaa,lkeiçdagniiuleaseı,enydlk)lnaDrlşeioçarömamrasnknefbeeknebaolrrt.tybzğöemrrikae.reai.biaııiaruşnıeiztsrnkşu”liıyrüenafmdnsinşlirpnzsz.seübıeıdsnanimselçglmraaladöeaaeyevmKrayyşunieed,aeeiıtı()tltkueekugylyeüczy,kgmlnküladkokeo1nokbüclmdçareaadaeiyatpazeeıdmacbböarişeeokgmobriurl)irtrikonnremnscnasanlaaiilklyüörüüaal.ijyıuızlaöÖşannekngetevtIiadanesidnnışmainksylnrçrşıulınkeysskLmrrvdckbikenesaaellezekedrıarü6o1bızaaaeüiydcliımeıezeaiaagviOenlser,atlrsaşioapt,ck.5y.ienyaeartiek,gakinkvdiıb2üeaimznimtagdmükrı’şz0nesrglüşlirzeleenli5aayelzaaeemis?e0ealozıerkelirinmiiaail”çynranşalroiveeaefn.çrdanaekilkiieeuda ERGE ALIMI 3. sayfada GÜNÜ rıyla buluştu, lezzetli ka lemiyle sohbetlerini, baş kentte ve yakınındaki sahil kasabası Hammamed’de gördüklerini, yaşadıklarını anlattı. >> 8’de ATAOL BEHRAMOĞLU’nun yazı dizisi BUGÜN TİP BAŞKANI ERKAN BAŞ: Babam o eve giremedi 23 NISAN’DA TBMM’de konuşması kesilen ve herkeste merak uyandıran Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Erkan Baş ile buluştuk. İşçi haklarının peşi sıra gitmeye karar verdiği anı konuştuk: Babamı 49 yaşında kaybettik. Hayatı boyunca Almanya’da Alibeyköy’deki evi yapmak için çalıştı ama o eve giremedi. >> İPEK ÖZBEY 9’da Erkan Baş OYA ECZACIBAŞI ÇEVRIMIÇI SANATI ANLATTI Dijital ortamda ATÖLYE Oya Eczacıbaşı KORONAVIRÜS, İstanbul’un ilk özel modern sanat müzesi İstanbul Modern’de sanatın akışını durdurmadı. Bu dönemde sanatseverlerle buluşturdukları sergi ve eğitimleri Cumhuriyet’e anlatan müzenin kurucusu Oya Eczacıbaşı, katılım belgesinin de ğer kattığını söyledi. >> YAZGÜLÜ ALDOĞAN 13’te ERMENI SOYKIRIMI IDDIALARI Nefret söylemi ESKI TBMM Başkanvekili Uluç Gürkan, yeni kitabı “Ermeni Sorununu Anlamak: Malta Yargılaması 19191921”de tartışmalara belgelerle katılıyor. Uluç, Türkiye’ye yöneltilen “Ermeni soykırımı” suçlamalarının, bir tür “nefret söylemi” suçuna dönüştüğünü söylüyor. >> ÇAĞDAŞ BAYRAKTAR 6’da Uluç Gürkan Altun haberini yalanlama yarışına girenler için belgeyi yayımlıyoruz İŞTE O TUTANAK FAHRETTIN Altun’un yıkılan çardak ve şöminesine ilişkin haber nedeniyle Cumhuriyet günlerdir hedefte. İktidar, yandaş kalemler, hatta merkez medya gazetemizi “yalancılıkla” suçluyor. İBB ekiplerinin 13 Nisan 2020 tarihli tutanağı, çardak ve şöminenin izinsiz yapıldığını açıkça ortaya koydu. Cumhuriyet gazetecilik yaptı, yandaşlar halkı kandırdı. >> AYKUT KÜÇÜKKAYA 2’de 17/25'ten sonra FETÖ televizyonlarına reklam desteği vermiş Gökçek milat TANIMAMIŞ 375 BİN LİRALIK REKLAM ÖDEMESİ FETÖ’YE “parsel parsel” arazi vermekle suçlanan eski Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in, AKP’nin mücadelede “milat” olarak kabul ettiği 17/25 Aralık’tan sonra da örgüte destek verdiği ortaya çıktı. Mart 2014’te belediye yönetiminin bilgisi dahilinde, Samanyolu TV, Samanyolu Haber TV, Kanaltürk ve Bugün televizyonlarına “Ankapark reklamı” verilerek 375 bin lira ödeme yapılmış. OĞLUNUN KANALINI DA UNUTMAMIŞ CUMHURIYET’IN ulaştığı belgelere göre, Ankaralıya 750 mil yon dolara mal olduğu belirtilen Ankapark’ın reklamı için de 7 milyon 83 bin 540 TL harcandı. FETÖ’nün yayın organı olduğu gerekçesiyle KHK ile kapatılan kanallardan en büyük pas tayı 240 bin lira ile Samanyolu TV aldı. Melih Gökçek’in oğlu Osman Gökçek’in yöneticisi olduğu Beyaz TV’ye Gökçek ise 198 bin liralık ödeme yapıldı. >> SENA YAŞAR 4’te DHA BİTLİS ŞEHİTLERİNE HÜZÜNLÜ TÖREN BITLIS’TE PKK’li teröristlerle çıkan çatışmada şehit olan Jandarma Uzman Çavuş Eyüp Fidan ve Jandarma Uzman Çavuş Hasan Kuzu, dün düzenlenen tören sonrası memleketlerine uğurlandı. Eyüp Fidan Aksaray’da, Hasan Kuzu ise Balıkesir’de toprağa verildi. CHP, İYİ Parti ve Saadet Partisi liderleri şehitler için başsağlığı mesajı yayımlarken İçişleri Bakanı Süleyman Soylu da Fidan’ın cenazesine katıldı. >> 6’da OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK Çağdaş Demokrasi ve Basın Özgürlüğü Çağdaş demokrasinin en önemli unsurları katılımcılık, kuvvetler ayrılığı ilkesinin çok titiz bir biçimde uygulanması, temel hak ve özgürlüklerin ve basın özgürlüğünün eksiksiz uygulanması olarak gösteriliyor. Son günlerde, Almanya’da Bertelsman Vakfı, dünya ölçeğinde uyguladığı “Dönüşüm Endeksi ve Demokrasi Uygulamaları” incelemesi sonuçlarına göre, Türkiye’nin 137 ülke içinde demokrasi kriterleri açısından 77. sırada olduğunu açıkladı. Türkiye’nin sıralamada bu kadar geride kalmasına, kuvvetler ayrılığı ilkesinin ihlal edilmesi ve basın özgürlüğünün kısıtlanması gerekçe olarak gösteriliyor. Dünya demokrasi mücadelesi tarihi bize şunu gösteriyor: Siyasi iktidarlar, genel halk desteğinden kendileri açısından eksilme ile karşılaştıkça, önlemler almaya çalışırlar. Daha açık bir anlatımla, anketler düşme eğilimi gösterince, siyasi iktidarlar da doğru orantılı olarak özellikle basın özgürlüğünün kısıtlanması ya da basına ekonomik engellemeler getirilmesi yönünde önlemler alıyorlar. Ülkemizde zaten pek az olan “muhalif” basına karşı cezalar ve uygulamalar bunun örnekleridir. OdaTV’ye yapılanlar… İki Barış (Pehlivan ve Terkoğlu) ile Murat Ağırel’in hapse atılmaları… Katiller, hırsızlar ve daha birçok suçlu yasa ile salıverilirken, bir gerekçe yaratılarak bu üç gazetecinin içeride tutulmaları… Bunlar ne yapmışlar? Metastaz ve Sarmal adını taşıyan kitaplar yazmışlar. Üstelik bunlar FETÖ karşıtı kitaplardır. Ancak madem ki siyasal iktidara eleştirel yaklaşıyorsun, öyle ise 19 yıla kadar uzanan hapis istemini kapsayan iddianame hazırdır… Ayrıca FOX TV’de özgür yayın yapan Fatih Portakal için 3 yıl hapis istemli iddianame, Cumhuriyet gazetesi için çeşitli soruşturmalar… Bunlar yetmiyor, Basın İlan Kurumu da artık bir cezalandırma organı olarak çalışıyor. Zaten ekonomik zorluklar içinde olan eleştirel gazetelere mali cezalar yağdırılıyor. >> Arkası 5’te Cumhuriyet’e konuşan Atalay’a göre salgından sonra işçiyi zorlu bir süreç bekliyor: Mücadele çetin olacak CHP’LI BELEDIYELER Dayanışmayı büyüttüler İZMIR Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer’in başlattığı “Biz Varız” kampanyasına destek için sosyal medyadan yapılan canlı yayında 25 bin 695 gıda paketi satın alındı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin #evimdeyimokuyorum kampanyasına, 81 ilden 170 bin kitap siparişi geldi. >> 413’te 3 MAYIS PAZAR 24 BIN 1 1670 61 4892 1 MİLYON 135 BİN 367 126 BİN 45 3 BİN 397 766 1424 63 BİN 151 TOPLUMDA tüm kesimlerin dürüst ve gerçekçi olması gerektiğini belirten Türkİş Başkanı Ergün Atalay, koronavirüsten sonra olası bir normalleşme durumunda, herkesi çetin bir mücadele sürecinin beklediğini dile getirdi. EMEKTEN yana olan tüm güçlerin bir leşmesi gerektiğinin altını çi zen Atalay, “Şimdi sosyal dev leti yeniden inşa etmek için çalışma zamanı” dedi. Atalay, çalışanlara da can suyu veril mesi gerektiğini savundu. >> ŞEHRİBAN KIRAÇ 11’de Ergün Atalay ATATÜRK HAVALİMANI KATLİAMI >> ORHAN BURSALI 6’da