Katalog

4 15 MART 2020 PAZAR EDİTÖR: ÖZGÜR ÖZKÜ TASARIM: SERPİL ÜNAY HABER İnsanlığa ‘korona’ tokadı Geçen hafta Avustralya... Victoria bölgesinde bir yol kenarı.... Gri yarasalar tüfekle vurulmuş halde ölü bulundu! Vuruldukları anda ağızlarında meyve vardı. Hayatta kalmak için yemek yerken öldürüldüler. Çin’de bir bölge... Yetkililer halka pet hayvanlarından kurtulmalarını söyledi. Koronavirüs salgını yüzünden yanlış inançlar yayıldı. Açılan çukurlara kedi ve köpekler gömüldü! Aynı kuş gribi ortaya çıktığında kanatlı hayvanların Türkiye’de diri diri gömüldüğü gibi... Kenya’nın doğusunda Garissa bölgesi... Çok nadir görülen iki beyaz zürafa avcılar tarafından vuruldu! Lösistik olan anne zürafa ve yavrusu ölünce, ülkede tek bir erkek beyaz zürafa kaldı. Adıyaman... Amerikalı bir çift Türkiye’ye geldi. Emieblcek Harris ve eşi iki dağkeçisini öldürdü! Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü, onlara eşlik etti. Devlet kurumları bu cinayete “av turizmi” diyerek karşılığında para aldı. Geçen yıl 2 bin 546 hayvan avcılar tarafından katledildi. Hepsi sadece son bir iki haftada oldu. Tozlaşmayı sağlayan gri yarasalar doğa için önemliydi ama son 100 yılda sayıları yüzde 95 azaldı. İnsanlar bu cinayete sinirlendi. Kedi ve köpekleri diri diri gömenlere nefret kusuldu. Zarif zürafaları herkes çok beğendiğinden yok edilmeleri infial yarattı. Dağkeçilerini katleden Amerikalılara lanet yağdı. HHH Bu katliamlara haklı olarak öfkelenenler, hiç gerekmediği halde, her hafta 200 milyondan fazla hayvanın insanlar yesin diye katledilmesine ses çıkarmıyor. Ne hayvanlara yaşatılan zulüm... Ne hayvancılığın doğada yarattığı yıkım... Ne de hayvansal ürünlerin insan sağlığına verdiği zarar umursanıyor. Bu konudaki bilimsel çalışmaları hatırlatanlar, yaşam hakkı savunucuları ve veganlar, “hayalperest konfor bozucu” veya “terörist” olarak görülüyor. Yıllar geçiyor, insanlar kendileri gibi bilinç sahibi duyarlı canlı oldukları kanıtlanan hayvanları metalaştırmaktan vazgeçmiyor. HHH Yüzyıllardır hayvanları ve doğayı katleden insanlık, bugün bir kez daha kendi varlığına tehdit doğuran virüsle boğuşuyor. Koronavirüs ya da COVID19 diyorlar adına. Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan bir solunum yolları virüsü. Diğer koronavirüsler gibi, zoonotik yani hayvanlar ve insanlar arasında bulaşıcı. İlk nereden çıktı bu virüs? Çin’in Wuhan kentinde canlı hayvanların satıldığı bir et pazarından... Peki, Marburg, Ebola, Şarbon, Deli Dana, SARS, Kuş gribi, Domuz gribi, MERS nasıl ortaya çıktı, nereden geçti insanlara? İnsanların hayvanları yemesi ve çeşitli şekillerde kullanması yüzünden... Sorun sadece yarasa ya da diğer egzotik hayvanların yenmesi değil. Şarbon hastalığı sığır, koyun, keçi, deve, manda gibi ot yiyen hayvanlardan; deli dana sığırlardan; kuş gribi kanatlı hayvanlardan insanlara geçiyor. HHH Her yıl milyarlarca hayvanı yapay yolla üretip yemek ve kullanmak için öldüren insanlık, doğayı katlederken kendi türünün de sonunu hazırlıyor. Yeryüzünde son 30 yılda 300 bin civarında bitki ve hayvan türü yok oldu. Dünyadaki biyolojik çeşitlilik kaybının yüzde 60’ı et yüzünden. Hayvancılık, sera gazlarının ve küresel iklim krizinin en önde gelen nedenlerinden. Virüslerin bugün daha dirençli olmalarının nedeni ise küresel iklim krizi. COVID19 da insan açgözlülüğünün yarattığı yıkımın sonuçlarından biri. HHH Filozof Zizek, COVID19’un kapitalizmin sonunu getirebileceğini, komünizmin keşfinin önünü açabileceğini söylemiş. Gerçekte asıl virüs insan ruhunu kirleten kapitalizmdir. Kurtuluş için radikal bir değişim, devrim gereklidir; bu yıkıcı sistemin çökertilmesi şarttır. Bunun gerçekleşmesi için de kapitalizmin sacayaklarından biri olan hayvancılık tarihe karışmalıdır. Doğanın da insanın da kurtuluşu buna bağlıdır. Hayvan katledilen insanmerkezci ve türcü hiçbir sistem çözüm değildir! Bunu görmek için filozof olmaya da gerek yok. Emniyet’ten ‘korona’ dolandırıcılığı uyarısı Yeni tip koronavirüs (Covid19) taraması için Sağlık Bakanlığı’ndan geldiklerini söyleyerek dolandırıcılık ve hırsızlık yapıldığı iddia edildi. Gelen şikâyetler üzerine Emniyet Genel Genel Müdürlüğü (EGM) “Koronavirüs Risk Taraması Alo 184’ün sizi araması sonrası gerçekleşmektedir. Vatandaşlarımızın iyi niyetinden faydalanıp hırsızlık, dolandırıcılık ve diğer suçlara meyilli kişilere karşı vatandaşlarımızın duyarlı olmasını bekliyoruz” uyarısında bulunuldu. Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca da Twitter’dan, “Sağlık Bakanlığı, koronavirüs risk taramasını çat kapı değil, planlayarak yapmaktadır. Kötü niyetlilere karşı tedbirli olalım!” paylaşımını yaptı. l Haber Merkezi ABD ve Batı’nın ikiyüzlülüğü Trump’ın, korona salgını nedeniyle ekonomisi zarar görecek Çin’e karşı başlattığı ticaret savaşında üstünlük elde edeceğini hesaplamadığını kim söyleyebilir? Aynı biçimde İran’a ekonomik yaptırım konusunda dünyayı tamamen ikna edememiş ABD’nin, İran’ı dize getirmek için koronavirüs salgınını fırsat gibi değerlendirmediğini? Henüz tehlike Batı ile ABD’nin kapısını çalmadan kısa bir süre öncesine kadar ABD’de faaliyet gösteren Nükleer İran’a Karşı Baskı Grubu, İran’a ilaç satışlarını tamamen durdurmak için Başkan Donald Trump’a baskı yapmayı sürdürü yordu. Tam da İran, 200’e yakın ölüm, 4 bine yakın enfekte olmuş hastayla koronavirüs salgınının ortasındayken. Virüsün hızla Çin dışına taşMUSTAFA K. tığı haberleri gelmeye başlaERDEMOL dığında, 10 Şubat’ta Donald Trump adeta dalga geçercesine, “Pek çok insan bu virüsün sıcakta ortadan kalkacağını düşünüyor” demiş, iki hafta sonra “Göreceksiniz bir mucize gibi yok olacak” diye salgını hafife almayı sürdürmüştü. Sadece o değil, destekçileri de olan bitene rağmen salgının bir aldatmaca olduğunu, bunun normal bir grip sayılması gerektiğini söylüyordu. Trump’ın, koronavirüs salgını nedeniyle, ekonomisi zarar görecek olan Çin’e karşı başlattığı ticaret savaşında üstünlük elde edeceğini hesaplamadığını kim söyleyebilir? Ya da İran’a ekonomik yaptırım konusunda dünyayı tamamen ikna edememiş ABD’nin, İran’ı dize getirmek için koronavirüs salgınını fırsat gibi değerlendirmediğini? Ticaret savaşlarında Çin’e karşı ABD saflarında olan İtalya, salgından en kötü etkilenen ülke oldu. Sağlık kurumlarının belirtiler gelmesine rağmen, Çin kaynaklı olduğu için üstünde durmadıkları salgında, bu ülkenin çok kayıp vermesi ortalamanın üzerinde bir yaşlı nüfusa sahip olması. Bu ülkeye yardım elini uzatan tek ülke Çin oldu. 9 kişiden oluşan bir Çin yardım ekibi, tonlarca tıbbi malzeme ile birlikte İtalya’ya hareket etti. Salgın inkârla başlar Şimdi büyük bir telaşla ve haklı olarak tüm ülkede acil durum ilan eden ABD, Koronavirüs salgını konusunda neden gevşek davrandı? Buna yanıt olabilecek bir görüşü Intelligener sitesinde yer alan Andrew Sullivan’ın makalesinde bulmak mümkün. Sullivan, makalesinde “Salgın rutin olarak inkârla başlar” diyerek tarihteki büyük veba salgınında alınan tutumlara gönderme yapıyor. Koronavirüse ilişkin Çin’den belirgin uyarı işaretleri geldiğini vurgulayan Sullivan, sadece Çin’den gelenlere (aşağıda adı geçen bir başka yazara göre tamamen ırkçı nedenlerle) yasak koymanın ABD’yi güvende tutacağının sanıldığını belirterek “Trump toplumsal bir krizde bile kendini beğenmiştir” diyor. Bu, ABD’de Çin’e nasıl küçümsemeyle bakıldığının ifadesi elbette. Gabriel Andrade de “Koronavirüs Salgını AntiÇin Kişiselleşmeye Dönüşmemeli” başlıklı makalesinde, salgın başladığında Çin’e olan yaklaşımın tarihsel arka planını anımsatıyor. Andrade, “İnsanlık tarihi Trump, önceki gün acil durum ilan etti. nin diğer birçok salgınında olduğu gibi bu da yabancı düşmanlığı için bir fırsat haline gelmiştir, diyerek ‘Sarı Tehlike’ endişesi yeni bir şey değil. Doğu Asya’nın demografik gücü Batılıları her zaman endişelendirdi. Çin eğer uyandırılırsa Avrupa ve Kuzey Amerika’ya zarar verebilecek uyuyan bir dev olarak algılanıyordu” vurgusunu yapıyor. Bu tespitin ABD’den Çin’deki virüse karşı herhangi bir destek gelmeyişini açıkladığı ortada. ABD’de virüsün yaygınlaşmasını Çin mutfağına bağlayan önyargılara da değinen Andrade, Çin tarzı beslenmenin Çin ile ilgili kültürel kaygıların önemli motivlerinden biri olmaya devam ettiğine” dikkat çekiyor. “COVID19 ve Yabancı Düşmanlığı: Salgınlara neden genellikle ırkçılık eşlik ediyor?” başlıklı yazısında Jasmin Bauomy de Koronavirüsün en yıkıcı etkisinin Asya kökenli insanlara yönelik yabancı düşmanlığı olduğunu belirtiyor. Virüse Çin Virüsü denmesinin bile bir önyargı oluşturduğuna dikkat çeken Bauomy, bunun tüm dünyada ırkçı tepkilere yol açtığını vurgulayarak Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Genel Direktörü Tedros Adhanom’un “ırkçı damgalamaların düzeyini görmek çok acı verici. Bu virüsün kendisinden daha tehlikeli” sözlerini de alıntılıyor. ABD ve Batı toplumu, başta medyaları olmak üzere kamu oluşturucu aygıtlarıyla virüsü sadece bir bölgeye özgü gösterme yanlışına düştüler. Hem toplumun hem yönetimlerin gevşek tutum almasının kökeninde bu üstten bakışlı tutumlarının etkisi var. Yetersizliği mi sakladı? Trump’ın koronavirüs salgınını küçümsemesinin nedenlerinden biri de elbette çokça eleştirilen ABD sağlık sisteminin yetersizliği. Hiçbir ülke, sorunu ABD kadar kötü ele almadı. Her şeyden önce Trump, inkâr etti. Uyarılara rağmen yeterince test yapılmadı. Çünkü Trump sağlık sisteminin zayıflığının ortaya çıkmasını istemiyordu. Business Insider’ın istatistiklerine göre, 8 Mart itibarıyla ABD’de, 1 milyon kişi başına 5 test yapıldı. İngiltere’de milyonda 347 test ile karşılaştırıldığında fark ortaya çıkıyor. İtalya’nın Servizio Sanitario Nazionale (SSN) olarak bilinen mevcut ulusal sağlık hizmeti, hastalara ücretsiz bakım sağlıyor ama finansmanı yetersiz. Kamu sağlık hizmetlerine yapılan yatırımlar, ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) sadece yüzde 6.8’ini oluşturmaktadır ve bu da Avrupa Birliği’ndeki Fransa ve Almanya dahil diğer ülkelerden daha düşüktür. Koronavirüs, kapitalizmdeki çıkmazları ortaya serdi. Özellikle ABD ekonomisi, ABD’nin kapitalist modeli, böyle bir kriz için tasarlanmamış demek ki. Kapsayıcı bir sağlık hizmetine sahip değil, emekçiler için federal ölçekte ücretli hastalık izni yok. ABD’nin “Çin Virüsü” diye damgalayıp önemsemediği salgın karşısında, o üstten baktığı Çin, savaşı kazanmak üzere. BAKAN ZİYA SELÇUK AÇIKLADI MEB, uzaktan eğitimi simülasyonla anlatacak Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, sosyal ilişkin paylaşımda bulundu. Bir sonraki hafta uzak medya hesabı üzerinden tan eğitimlerin başlayaca koronavirüs nedeniy ğını belirten Selçuk, “Uzak le alınan önlemler kap tan eğitimle ilgili olarak samında bakanlığa bağ tüm süreci hafta içi size si lı eğitim kurumlarında mülasyonlar ile anlataca 610 Nisan’da uygulana ğız. Öğrencilerin derslerin cak ikinci ara tatilin 16 Ziya Selçuk nasıl izleyeceğini, hangi ka 20 Mart’ta uygulanma nallardan yayın alabileceği sı, 2327 Mart’ta da uzaktan eği nizi, EBA’nın kullanımını örnek vi tim yöntemiyle eğitim öğretime deolarla aktaracağız” dedi. devam edilmesi yönündeki karara l ANKARA / Cumhuriyet HÜKÜMLÜLERE ANLATILDI IĞNELI FIRÇA ZAFER TEMOÇIN Foça Açık Ceza İnfaz Kurumu’nda kurum personeli ve hükümlülerine, toplum sağlığını ilgilendiren güncel ve önemli konuların yanı sıra koronavirüs salgınıyla ilgili bilgilendirme Foça İlçe Sağlık Müdürlüğü’nden doktor İlhan Gürbüz tarafından yapıldı. Tedbirlerin alındığını vurgulayan Gürbüz, yurttaşların bu konuda endişe etmemeleri gerek tiğini söyledi. Gürbüz, “Koronavirüs bulaşıcı mı? Bulaşma ihtimali ve durumları nelerdir? Virüsten korunmak için neler yapmalıyız?” gibi sorulara yanıtlar verdi. Türkiye Barolar Birliği (TBB) baro başkanlıklarına gönderdiği yazıda, cezaevlerinde yapılacak “avukat görüşmelerine” 3 hafta ara verilmesi önerisinde bulundu. l İZMİR / Cumhuriyet 4 bin 415 İletişim Başkanı Fahrettin Altun, sosyal medya he kişi CİMER’e sabından yaptığı paylaşımda, son bir haftada yeni covid19’u tip koronavirüs (covid19) ile ilgili CİMER’e 4 bin 415 sordu başvuru geldiğini bildirdi. l ANKARA / Cumhuriyet Dini kurumlar uyarmakla yetindi Diyanet İşleri Başkanlığı, önceki gün cuma namazı yerine evlerde öğle namazı kılınabileceği açıklamasında bulundu. Diyanet, cuma hutbesinde koronovirüsten bahsedip korunmak için bir dizi uyarılarda bulundu. Türkiye Ermeniler Patrikliği de kiliselerin ibadete açık olduğunu, kutsal sunuların ve dini ayinlerin devam ettiğini açıkladı. İstanbul Rum Patrikliği tarafından yayımlanan bildiride ayinlerin ve komünyonların devam edeceği kaydedildi. Sinagoglarda da dini törenlerin devam edeceği öğrenildi. AA’nın haberine göre, Dünya Müslüman Âlimler Birliği Genel Sekreteri Ali Karadaği, sosyal medya hesabından salgın hastalıkların yayılmasına dair ciddi tehlike durumunda Müslümanların cuma namazını bırakılabileceği fetvasını hatırlattı. Cuma günleri namaz için on binlerce Müslüman’ın toplandığı Mekke’deki Kâbe ve Medine’deki Mescidi Nebevi, salgın önlemleri çerçevesinde umre ziyaretlerinin iptali ve sık sık yapılan uyarılar dolayısıyla bu hafta oldukça sakindi. Irak’taki Sünni Vakıflar Divanı Yüksek Fetva Konseyi, camilerde cuma namazının ikinci bir duyuruya kadar kılınmayacağını açıkladı. Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Erbil, Duhok, Süleymaniye ve Halepçe’deki cami ve kiliselerde cuma hutbeleri dahil her türlü toplu ibadetin durdurulduğunu bildirdi. Ülkenin etkili Şii din adamı Ayetullah Ali es Sistani ise salgından korunmak için cemaatle namaz kılınması yasaklarına uyulmasının gerekliliğini belirtti. Ezan çağrısı değişti Middle East Eye sitesinin haberine göre, Kuveyt’te ezanın “Hayye ale’ssalâh” (haydi namaza) bölümü “AlSalatu fi Buyutikum” (namazı evinizde kılın) olarak değiştirildi. Lübnan Yüksek Şii İslam Konseyi Başkanı Abdulemir Kablan, cemaatle namaz kılınmasının geçici olarak askıya alındığını duyurdu. Ülkedeki Sünni kesimin dini merci, Fetva Kurulu ise yaşlı ve rahatsız Müslümanların cumaya gitmek yerine evlerinde öğle namazını kılmaları fetvası verdi. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Din İşleri Başkanlığı da toplu ibadetlerin ikinci bir emre kadar yapılmayacağını bildirdi. l Haber Merkezi / Dış Haberler BAĞDAT’TAN DÖNDÜLER 57 işçiye karantina Irak’ın başkenti Bağdat’tan önceki gün saat 20.30 sıralarında uçakla yurda dönen 57 Türk işçi gözlem altına alındı. Ankara Esenboğa Havalimanı’na iniş yapan uçağın çevresinde güvenlik önlemi alındı ve işçilerin uçaktan inmelerine izin verilmedi. Sağlık ekipleri, 57 işçiyi sağlık kontrolünden geçirerek 14 gün gözlem altında tutulacakları Zekai Tahir Burak Hastanesi’ne götürdü. Sınırlar kapatıldı İçişleri Bakanlığı, Türkiye ve Gürcistan’ın bugünden itibaren Sarp Sınır Kapısı’nı karşılıklı olarak geçici süreyle yolcu trafiğine kapatma kararı aldığını, yük taşımacılığının ise devam edeceğini bildirdi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de karşılıklı kara ve havayolu ulaşımının kargo hariç durdurulmasını kararlaştırdıklarını açıkladı. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Mehmet Cahit Turhan, “İran ve Irak’la olan demiryolu ve karayolu ulaşımının da kesildiğini” açıkladı. Dönüşlere ek süre Bilim Kurulu’nun önceki gün yapılan toplantısında uçuş yasağı kararı alınan 9 Avrupa ülkesindeki Türk yurttaşlarının, 17 Mart saat 23.59’a kadar Türkiye’ye dönüş yapabilecekleri bildirildi. 17 Nisan’a kadar uçuşların durdurulması kararlaştırılan Almanya, Fransa, İspanya, Norveç, Danimarka, Belçika, Avusturya, İsveç ve Hollanda’nın bulunduğu listeye dün Azerbaycan ve Gürcistan da eklendi. Öte yandan, Dışişleri Bakanlığı’nın konsolosluk çağrı merkezi bünyesinde koronavirüs ile ilgili dünyanın her yerindeki Türk vatandaşlarına 7 gün 24 saat hizmet verecek “kriz masası” kuruldu. l Haber Merkezi, ANKARA