Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: EZGİ KARDEŞ dishab@cumhuriyet.com.tr 19 AĞUSTOS 2019 PAZARTESİ 7 Kutlama kana bulandıAfganistan’da düğün salonunda intihar saldırısı: En az 63 kişi yaşamını yitirdi Şiddet döngüsündeki Afganistan’da bu kez saldırının hedefi bir düğün oldu. Başkent Kâbil’de önceki gece yüzlerce kişinin katıldığı bir düğün eğlencesi sırasında düzenlenen intihar saldırısında aralarında çocukların da olduğu en az 63 kişi yaşamını yitirdi. Şii nüfusun yoğun olduğu bölgedeki saldırıda 183 kişinin yaralandığı, gelin ve damadın kurtulanlar arasında olduğu duyuruldu. Kanlı eylemi IŞİD üstlendi. Örgüt, “militanlardan birinin salonda kendini havaya uçurduğunu, diğer militanların ise ambulanslar olay yerine ulaştığında bomba yüklü bir aracı patlattığını” belirtti. Yerel basına konuşan damat, mutlu günlerinde yaşadıkları dehşette kardeşi de dahil birçok akrabasını, arkadaşını yitirdiğini anlattı. “Cenazelere gidecek gücüm bile yok... Biliyorum bu saldırı Afgan halkının çektiği son acı olmayacak” dedi. Gelinin babası da ailelerinden 14 kişinin öldüğünü söyledi. Türkiye’nin yanı sıra ABD, AB’nin de aralarında olduğu pek çok ülkeden, örgütten, saldırıya yönelik kınama ve başsağlığı mesajı geldi. Kâbil’deki saldırıyı IŞİD üstlenirken Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani, Washington yönetimi ile müzakereleri sürdüren Taliban’ı da suçladı. Washington ile Taliban arasında, ateşkes ile Amerikan asker sayısının azaltılmasını da içeren nihai barış hedefli müzakerelerin inişli çıkışlı sürdüğü dönemde Afganistan’da şiddet hız kesmiyor. Kâbil’de son aylardaki en çok can kaybının yaşandığı eylemin ardından gözler halihazırda müzakere masasına oturmasına karşın saldırılardan vazgeçmeyen Taliban’a da çevrildi. Kimi kaynak, geçen cuma günü Pakistan’da bir camiye düzenlenen, aralarında Saldırıda yakınlarını yitirenler gözyaşlarına boğuldu. Taliban liderinin kardeşinin de öldüğü saldırıya dikkat çekerek olayın arkasında bu örgüt bağlantısının olabileceği olasılığını aktardı. Taliban’dan yapılan açıklamada ise saldırıyla ilgilerinin olmadığı savunuldu, eylemi kınadıkları belirtildi. Kimi kaynak da Şii nüfusun yoğun olduğu bölgede daha önce de IŞİD saldırılarının gerçekleştiğine işaret etti. Afganistan Devlet Başkanı Eşref Gani ise “barbarca” diyerek saldırıyı kınarken Taliban’ın olaydan kendisini tümüyle akla yamayacağı, terör için alan oluşturduğu görüşünü vurguladı. ABD ile Taliban arasında Doha’da süren görüşmelerle ilgili Kâbil yönetiminin çekinceleri olduğu daha önce gündeme gelmişti. Aynı aileden 11 kişi öldü Devlet başkanlığı seçimlerine hazırlanan ülke sık sık Taliban ve IŞİD’in kanlı eylemlerine sahne oluyor. Afganistan’da IŞİD 2014’te etkinlik kazanmaya başlarken Taliban ile de yer yer çatıştıkları biliniyor. Öte yandan ülkenin kuzeyinde Balkh bölgesinde dün yola yerleştirilen bombanın patlaması sonucu bir araç içindeki, aynı aileden 11 kişinin yaşamını yitirdiği açıklandı. Yetkililer saldırıdan Taliban militanlarını sorumlu tuttu. Kâbil’de geçen kasımda yine bir düğün saldırının hedefi olmuş, 40 kişi yaşamını yitirmişti. Başkentte yaklaşık on gün önce bir polis karakolu önündeki bombalı saldırıda da en az 14 kişi ölmüştü. Saldırıyı Taliban üstlenmişti. BM’den Hafter’e yalanlama Birleşmiş Milletler (BM), Libya’da uluslararası toplumun tanıdığı Ulusal Uzlaşı Hükümeti’ne karşı Trablus’ta taarruz halinde olan General Halife Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu’nun saldırı düzenlediği Zuvara Havalimanı’nın sivil tesis olduğunu duyurdu. BM Libya Destek Misyonu, Hafter güçlerinin hedef aldığı havalimanının, iddia edildiği gibi askeri amaçla kullanılmadığının incelemeler üzerine tespit edildiğini bildirdi. Libya Ulusal Ordusu, havalimanında Türkiye’ye ait insansız hava araçlarının (İHA) konuşlandığını savunmuştu. Göçmen gemisi Roma’yı bekliyor İtalya’da aşırı sağ/popülist koalisyon hükümetinin kapılarını kapaması nedeniyle 107 göçmenle birlikte iki haftayı aşkın süredir Akdeniz’de mahsur kalan Open Arms kurtarma gemisinin akıbetine ilişkin belirsizlik devam ediyor. İspanya, Lampedusa açıklarında bekleyen gemiye limanlarını açtıklarını duyurdu. İtalya’nın göçmen karşıtı İçişleri Bakanı Matteo Salvini ise gelişmeyi Twitter üzerinden “zafer” olarak değerlendirdi. Ancak sığınmacıları Libya açıklarında kurtararak İtalya yakınlarına kadar getiren Open Arms yetkilileri, gemideki durumun İspanya’ya gitmeye elverişli olmadığını belirterek İtalya’ya yanaşma isteğini tekrarladı. Open Arms Başkanı, geminin ve mültecilerin 7 gün sürecek bir yolculuğu kaldırmasının mümkün olmadığını ifade etti. Roma, Libya açıklarında kurtardığı 137 göçmen ile en yakın liman Lampedusa Adası’na ulaşmaya çalışan Open Arms’a yanaşma izni tanımamıştı. Geçen cumartesi sadece 18 yaşın altındaki 27 kişinin karaya ayak basmasına izin vermişti. Arjantin’de kabinede fire Uzun zamandır ekonomik krizle mücadele eden Arjantin’de Devlet Başkanı Mauricio Macri’nin ekim ayında yapılacak başkanlık seçimlerine katılacak adayları belirlemek için geçen pazar yapılan önseçimde ağır yenilgiye uğramasının yankıları sürüyor. Ön seçimler sonrası piyasaların çöktüğü Arjantin’de, Ekonomi Bakanı Nicolas Dujovne istifa etti. Dujovne, Arjantin’in Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) tarihindeki en büyük borç olan 57 milyar dolarlık standby anlaşmasında büyük rol oynamıştı. Merkez sol ve Peronist ittifak Alberto Fernandez’in yüzde 48 oy oranıyla galip geldiği seçimler, finans piyasaları tarafından olumsuz algılanmış, ülkenin para birimi peso ABD Doları karşısında bir günde yüzde 30 kayıp yaşamıştı. Aldığı yenilgi üzerine asgari ücrete zam, vergilerin azatılması gibi maddeler içeren ekonomi paketini açıklayan Macri’nin kabinesinde değişiklik yapılacağı söylentileri de basında yer almıştı. BANGLADEŞ’TE YANGIN Alevler binlerce kişiyi evsiz bıraktı Bangladeş’in başkenti Dakka’da yoksul nüfusun yoğun olduğu Çalantika Mahallesi’nde cuma akşamı çıkan yangın nedeniyle binlerce kişi evsiz kaldı. Henüz neden çıktığı belirlenemeyen yangının, derme çatma barakaların çatısındaki plastik malzeme nedeniyle hızla yayıldığı bildirildi. Yetkililerin altı saatte söndürebildiği yangında evsiz kalanların sayısı ilk olarak 50 bin olarak açıklandı. Reuters daha sonra bu sayının 3 bin, AFP ise 10 bin civarında olduğunu duyurdu. Ajansa konuşan bir hükümet yetkilisi “İncelememize göre 750’si tamamen yanmak üzere 1200 baraka zarar gördü” dedi. Kurban Bayramı nedeniyle çoğu kişinin dışarıda olduğu bir saatte çıkan yangında can kaybı yaşanmazken 3 kişinin yaralandığı belirtildi. Evsiz kalanların şimdilik, tatildeki okullara yerleştirildiği duyuruldu. ‘Güvenli Bölge’ye Tahran karşı AnkaraWashington hattında gerilimli konu başlığı Suriye’nin kuzeyindeki “güvenli bölge” planlarına Şam’ın yakın müttefiki Tahran’dan tepki geldi. Suriye’de gerilimi azaltma bölgeleri uzlaşısına varılan Astana sürecinde RusyaTürkiye ile garantör ülke konumundaki İran’ın Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musavi, “ABD’li yetkililerin açıklamaları, anlaşmaları, provokatif ve kaygı verici” dedi. Musavi, “ABD’nin tutumu Suriye’nin bağımsızlığına, toprak bütünlüğüne açık bir saldırıdır” ifadesini kullandı. Suriye’nin kuzeyindeki istikrarsızlığın, güvenlik endişesinin komşu ülkelerle birlikte çözülebileceği görüşünü dile getirdi. Han Şeyhun’da çatışma Öte yandan Rusya ile Türkiye arasında silahsızlandırılmış böl ge uzlaşısının tam olarak sahaya yansımadığı İdlib’de de tansiyon yüksek. Bölgede etkin olan Nusra bağlantılı HTŞ’ye yönelik Rusya destekli Suriye ordusunun kuşatması sıkılaşırken Han Şeyhun’da çatışmaların şiddetlendiği haberleri geliyor. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, önceki gün ve dünkü çatışmalarda “45 cihatçı militan ile 17 Şam yönetimi yanlısı milisin öldüğü” iddiasını aktardı. Bölgede sivillerin durumuna, göç akınına yönelik kaygılar da artıyor. Ateş arasında kalan on binlerce sivilin Türkiye sınırına yöneldiği daha önce gündeme yansımıştı. Bu arada, Kamışlı’da dün bomba yüklü aracın patlaması sonucu en az bir YPG’linin öldüğü duyuruldu. Türkiye’nin terör örgütü gördüğü PYD/YPG kontrolündeki bölgede gerçekleşen saldırıyı IŞİD’in üstlendiği kaydedildi. eMtemyiydoanrlı taerrk Çin’in Hong Kong Özerk Yönetimi’nde dün de on binlerce kişi yönetim karşıtı eylemler çerçevesinde sokaklara çıktı. Hong Kong, “zanlıların Pekin’e iade edilmesine” olanak tanıyan tartışmalı tasarıyla birlikte yaklaşık 11 hafta önce başlayan kitlesel protestolara sahne oluyor. Dünkü gösterilerde de “Bağım sız Hong Kong” ve “Şimdi Demokrasi” pankartları taşındı, Yönetim Başkanı Carrie Lam’in istifası talebi yinelendi. Kimi eylemciler havalimanı işgal eylemleriyle birlikte kendilerine yönelik “şiddete başvurdular” eleştirilerine karşı barışçıl oldukları vurgusunu yaptı. Pekin yanlısı yönetimin baskıcı uygulamalarına direneceklerini belirtti. İran, bayrağını çekti LondraTahran arasında tansiyonun yükselmesine sebep olan, geçen ay alıkonulduğu Cebelitarık sularından ayrılmaya hazırlanan İran’a ait petrol tankeri Grace1’e dün yeni bir isim verildi. Reuters’in görüntülediği gemiye dün İran bayrağının çekildiği ve isminin “Adrian Darya 1” olarak değiştirildiği bildirildi. ABD’ye ret Öte yandan İngiltere’ye bağlı Cebelitarık Özerk Yönetimi, ABD’de bir federal mahkemenin çıkardığı yakalama kararına ilişkin iade talebini reddetti. Cebelitarık yönetimi, Avrupa Birliği’nin (AB) Suriye’ye yönelik petrol yaptırımlarını ihlal ettiği gerekçesiyle, 4 Temmuz’da alıkoyduğu İran’a ait petrol tankerini serbest bırakma kararı almıştı. İran Deniz Kuvvetleri Komutanı, petrol tankerini korumak için Cebelitarık Boğazı’na donanma gönderebileceğini duyurmuştu. İran’ın Grace1 geriliminin ardından geçen ay Basra Körfezi’nde alıkoyduğu İngiliz tankerinin geri dönüşüne ilişkin belirsizlikse sürüyor. Öte yandan İran’dan ABD ile İngiltere’nin Hürmüz bölgesinde ortak devriye adımına tepki dinmiyor. Devrim Muhafızları’ndan, “ABD ve İngiltere’nin Körfez’de varlığı bölgeyi güvensiz hale getirir” çıkışı geldi. Rusya’da yerel seçimlere muhaliflerin katılmasının engellenmemesi yönündeki eylemler dün de sürdü. Bireysel protestolarla birlikte Komünist Parti destekçileri de meydandaydı. Polis engelini sessiz eylemle aştılar Rusya’da gelecek ay düzenlenecek yerel seçimlerde birçok muhalif siyasetçinin adaylığına izin verilmemesine karşı haftalardır süren protestolara yönelik polis engeli, yeni eylem biçimlerine yol açtı. Geçen hafta ülkenin son yıllardaki en kalabalık protestosunun gerçekleştiği başkent Moskova dün de bireysel eylemlere sahne oldu. Birçok aktivist, şehir merkezindeki çeşitli anıtların önünde durarak, ülkede hukuk alanındaki keyfi uygulamaları sessiz bir biçimde protesto etti. Polisin ise eylemcileri engellemediği bildirildi. Toplu gösterilere yasak Moskova’daki yetkililer, bu hafta sonu için protesto yürüyüşü ve miting düzenlenmesine izin vermemişti. Organizatörler ise yasak nedeniyle protestoculara toplu gösteri yap mamaları, bunun yerine tekil göstericilerin pankartlarla sessiz eylem yapmaları çağrısında bulunmuştu. Rusya Komünist Partisi’nin protesto yürüyüşüne ise izin verildi. Yürüyüşe, aralarında Sovyetler Birliği bayrağı taşıyan yaklaşık 4 bin kişinin katıldığı tahmin ediliyor. Partinin adaylarının yerel seçime katılması engellenmese de Komünist Parti Genel Başkanı Gennadiy Züganov, “adil seçim” talebiyle protesto çağrısında bulunmuştu. Ancak bu protesto çağrısı, liberal muhalefetin protestolarından ayrı olarak dile getirilmişti. Geçen ay ortasından bu yana on binlerce kişi gösteri yaparak, birçok bağımsız ve muhalif adayın 8 Eylül’deki belediye meclisi seçimlerine katılmasına izin verilmemesini protesto ediyor. Geçen hafta düzenlenen eylem sırasında polis yüzlerce göstericiyi gözaltına almıştı. Moskova, INF için topu Washington’a attı Rusya’dan, küresel nükleer silahlanma sürecinde önemli bir fren mekanizması görevi gören Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Anlaşması’ndan (INF) bu ay başında resmen çekilen ABD yönetimine yeni bir çağrı daha geldi. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, ABD’nin ilk adımı atmaması halinde Moskova’nın da Avrupa ve Asya’da INF’yi ihlal edecek füzeler konuşlandırılmayı planlamadığını söyledi. “Eğer anlaşmak istiyorsanız pazarlık yapmalıyız. Eğer böyle bir isteğiniz yoksa artık hiçbir konuda anlaşmak istemediğinizi ve füzeleri Asya’ya diğer bölgelere konuşlandıracağınızı söylemelisiniz. Fakat biz bu sistemler Avrupa’ya gelmedikçe orada hiçbir şey yapmayacağız. AsyaPasifik bölgesine gelmedikçe bizim de orada füzelerimiz olmaz” ifadelerini kullandı. Daha önce ABD’nin Rusya Büyükelçisi Jon Huntsman, Washington’ın Avrupa’ya orta ve kısa menzilli füzeler konuşlandırmayı planlamadığını, ancak bu sınıftaki silahların, gerekli olması halinde büyük olasılıkla Avrupa’da değil, AsyaPasifik bölgesinde konuşlandırılacağını açıklamıştı. Rusya, Moskova ve Washington’ın Soğuk Savaş döneminde imzaladığı anlaşmanın “ABD tarafının girişimi ile 2 Ağustos itibarıyla sona erdiğini” duyurmuştu. İki ülke birbirlerini anlaşmayı ihlal etmekle suçlamıştı. Anlaşmasız çıkışta korkutan senaryo Avrupa Birliği’nden (AB) ayrılık sürecinde (Brexit) olan İngiltere’de başbakanlık tarafından hazırlanan bir rapor, anlaşmasız çıkış durumunda ülkenin gıda, yakıt ve ilaç kıtlığına sürüklenebileceğini ortaya koydu. The Times’ın haberine göre söz konusu raporda, sürecin bitiş tarihi olarak belirlenen 31 Ekim’e kadar iki tarafın da onayladığı bir anlaşmaya varılmaması durumunda İngiltere ve AB arasındaki ticareti sağlayan TIR’ların yüzde 85’inin, gümrüklerden geçe cek hazırlığı olmadığı belirtiliyor. Bu nedenle üç aylık bir tıkanmanın yaşanacağı tahmin ediliyor. Raporun basına sızması üzerine konuşan İngiliz Bakan Michael Gove ise, belgelerin iddia edildiği gibi en olası sonuçları değil, en kötü senaryoyu gösterdiğini açıkladı. Anlaşmasız Brexit ihtimali için alınacak önlemlerin koordinasyonuyla sorumlu olan Bakan Gove, son üç haftada önemli adımların atıldığı bilgisini de paylaştı. ABD’de ırkçılık gerilimi ABD’nin Oregon eyaletindeki, Portland kenti önceki gün beyazların üstünlüğünü savunan ırkçı gruplar ve faşizm karşıtları arasındaki çatışmalara sahne oldu. Kendilerine “Proud Boys” (Gururlu Erkekler) adı veren grubun düzenlediği, yüzlerce kişinin katıldığı yürüyüş, solcu Anti Faşist (ANTIFA) grubunun protestosuyla karşılaştı. Polis, aşırı sağcı grubun yürüdüğü güzergâhı güvenlik koridoruna alırken iki grup arasında yer yer çatışma çıktığı bildirildi. Polisten yapılan açıklamada, bazı solcu ak tivistlerle memurlar arasında da arbede yaşandığı savunuldu. Olaylar sırasında 6 kişi hafif yaralanırken 13 kişi gözaltına alındı. Öte yandan her iki gruptan da gözaltına alınan kişilerin üzerinde kimyasal sprey, kalkan, sopa, bıçak ve elektrik şok tabancası bulunduğu belirtiliyor. ANTIFA, Trump’ın hedefinde Daha önce pek çok kez ırkçılık yanlısı grupların karıştığı şiddet olaylarını kınamakta geç kaldığı gerekçesiyle eleştirilen ABD Başkanı Donald Trump ise Twitter’dan yaptığı paylaşımda, yaşananlardan ANTIFA grubunu sorumlu tuttu. “ANTIFA’yı “terör organizasyonu” olarak değerlendirmeyi ciddi olarak düşünüyorum. Portland’ı yakından izliyorum. Umalım ki belediye başkanı işini düzgün şekilde yapabilsin” ifadelerini kullandı.