Katalog

HABER EDİTÖR: MÜNEVVER OSKAY TASARIM: EMİNE BİLGET 317 AĞUSTOS 2019 CUMARTESİ Sığınacak yer kalmadı 20 yıl sonra uzmanlar bir kez daha uyarıyor: İstanbul depreme hazır değil, Bir arpa boyu yol kat edemedik! HAZAL OCAK 17Ağustos 1999 büyük Marmara depreminin üzerinden 20 yıl geçti. O gece saat 03.02’de meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki büyük Marmara depreminde 17 bin 480 kişi yaşamını yitirdi. Resmi rakamlara göre 23 bin 781 kişi yaralandı, 505 kişi sakat kaldı. 285 bin 211 konut ve 42 bin 902 işyeri hasar gördü. Yaklaşık 16 milyon kişiyi etkileyen depremde İstanbul’da 454 kişi yaşamını yitirdi. Geçen 20 yıldan ders alınmadı. Beklenen büyük İstanbul depremine hazırlanılmadı. Bir arpa boyu yol alınmadığını söyleyen uzmanlar 20 yıl sonra tekrar uyarıyor: “İstanbul depreme hazır değil.” ‘Geriye götürür’ l TMMOB İstanbul Şehir Plancıları Odası Başkanı 20yıl çok ve bu sürede yapı rin kurulabileceği, insanların sığınabile labilecek çok şey var cekleri açık alanların ken, biz bir arpa bo artık neredeyse kal yu yol kat edemedik. madığını söyleme İstanbul, hâlâ depre miz gerekiyor. Böyle me hazırlıksız ve hâlâ bir deprem, bırakın tüm kenti ilgilendiren İstanbul’u Türkiye’yi özellikle yapısal prob oldukça geriye götü lemlere ilişkin olumlu recektir. İstanbul’da adımlar atılmadı. Konutlarımızın yani Tayfun Kahraman depremin açacağı yaraların onarılması yaşam mekânlarımızın hali ise neredeyse imkânsız olacaktır. ortada, bugün İstanbul’da dep Bu tabloda, depreme nere rem olmadan yapılar kendiliğin de yakalanacağımızı bilmiyo den çöküyor. Bu yapı stoku var ruz. Ama nerede olursak olalım, lığını korurken İstanbul için ge bu tablo tehlike altında olduğu çen 20 yıllık sürenin olumlu bir muzu gösteriyor. O sırada evde, şekilde kullanıldığını, bir şeyle işte, okulda, hastanede ya da rin değiştiğini söylemek müm markette olabiliriz. kün değil. Herkesin artık bildiği Evimiz oldukça güvenli olsa gibi İstanbul’da deprem sonrası bile, kamu yapıları ya da diğer afet toplanma alanlarının nere yapılar içinde depreme yakala deyse tamamı, plan değişiklikle nabiliriz. Sadece kendi barınak ri ile yapılaşmaya açıldı. larımızı değil, tüm yapılarımı Bunun sonucunda İstanbul’da zı depreme karşı güçlendirmeli, depremden sonra çadır kentle önlemlerimizi arttırmalıyız. ‘28 kez değişti’ Parçalı Bulutlu Açık Sağanak Bulutlu Karlı Yağmur Karla K. Yağmur Sisli İzmir 30/24 İstanbul 28/21 Antalya 35/25 Ankara 30/20 Mersin 33/27 Trabzon 27/24 Kars 30/14 Diyarbakır 36/19 Bursa 280/18 0 Adana 350/25 0 Artvin 250/20 0 Çanakkale 320/23 0 Balıkesir 300/19 0 Sivas 300/13 0 Erzurum 310/15 0 Eskişehir 270/18 0 Aydın 350/21 0 Gaziantep 350/22 0 Konya 310/20 0 Atina 300/23 0 Berlin 250/13 0 Girne 310/25 0 Londra 220/16 0 Moskova 190/13 0 Paris 240/17 0 Madrid 360/20 0 Amsterdam230/15 0 Roma 320/2 1 0 New York 270/22 0 Tokyo 360/27 0 TARİHTE BUGÜN 1864: Türk edebiyatının önemli isimlerinden Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın doğum günü. 1915: Çanakkale’de Kireçtepe Muharebesi kazanıldı. 1978: İran’da Şah rejimine karşı iç savaş başladı. Yalova’da iki evladını yitiren anneden yanıtı hiç gelmeyecek mektup Özledim güzellerim! FARUK KIRTAY 17Ağustos 1999 depreminde üniversite öğrencileri 23 yaşındaki oğlu Dalyan, 20 yaşındaki kızı Derya ve sanatçı Şebnem Ferah’ın da babası olan kuzeni Ali Ferah’ı yitiren, yıkılan binanın enkazında 3 gün kaldıktan sonra kurtulan Sümbüle Ferah, aradan 20 yıl geçmesine karşın yakınlarının acısını yüreğinde taşıyor. Okşar gibi... Deprem anıtındaki sütunlarda çocuklarının isimlerinin bulunduğu mermer kaideleri çocuğu gibi okşayan Sümbüle Ferah, acısının 20 yıldır dinmediğini belirterek deprem anıtındaki yıkık evlerinin fotoğrafları önünde gözyaşlarına boğuluyor. 2 çocuğunun yanında depremde hayatını kaybeden amcasının oğlu ve sanatçı Şebnem Ferah’ın babası Ali Ferah’ın yanında çocuklarının cesetlerine ulaştığını belirten Sümbü Sümbüle Ferah, 20 yıl önce depremde yitirdiği çocuklarına yazdığı mektupta, “O gece anneciğinizle vedalaşarak uyumaya gitmiştiniz!” diyor. le Ferah, “Babamın 1964 yılında yaptığı 4 katlı ev sağlam dururken 1990 yılında yapılan bina enkaz haline geldi. Bu binada onlarca kişi yaşamını yitirirken bizim aileden 3 kişi hayatını kaybetti” diyor. Deprem anıtında bulunan taziye defterine çocuklarına olan özlemini 19 yıl önce yazdığı mek tupla seslenen anne Sümbüle Ferah’ın yazdığı mektup şöyle: Çeyizlerini çaldılar... “Sizleri çok özledim güzellerim. Habersizce gidişiniz, o gittiğin yol senden çok beni yordu. Dedilerdi; simsiyah o uzun saçların toza tuğlaya karışmış. O bebek yüzleriniz tanınmaz olmuş. Yatağından bile kalkamamışsın, uyanamadın mı? Yoksa bir teslimiyetimiydi bu. O gece anneciğinizle vedalaşarak uyumaya gitmiştiniz! Niye? Biliyor muydun yavrum! Hissettin mi olacakları? 16 Ağustos’ta neler paylaşmıştık seninle.. Ne çok ağladık gidenlerimize.. Hani çocukluğunun geçtiği unutamadığın o ev var ya yıkılmadı canım. Hâlâ sapasağlam seni ve ağabeyini bekliyor. Size güzel haberlerim yok bebeğim. Çeyizlerini hep çaldılar. Geri kalanı da enkaza karıştı gitti. Adını bir mermer sütunda binlerce insanla kaynaşmış olarak görmek hoşuma gitmiyor. Bu sütunlar keşke bir iftihar listesi olsaydı. Senin için bol bol dua ediyorum. O sevdiğin kremalı bisküviyi artık yiyemiyorum. Sizleri çok özledim bebeğim. Sen okumasan da ben yazmaya devam edeceğim. Bu sabah saat 04.30’da sana iki mum gönderdim, karanlıkta kaybolma diye!” l YALOVA Siyanür depremi! l Prof. Dr. Haluk Eyidoğan İMO, 17 Ağustos’un yıldönümünde Kaz Dağları’yla uyardı 1985tarihli imar yasası bugüne kadar manma yüksekliği 5 metreye varacak yükseklikte tsunamiye 28 kez değişikliğe uğraması neden olacak.. na rağmen afet risklerini azal Afet zararlarının azaltılması tacak içeriğe kavuşamadı. Yapı sağlıklı ve sürekli gelişmenin en müteahhitliği yasası yok, ancak can alıcı unsuru. Bu konuda hü 2 Mart 2019’da Yapı kümetler ana sorum Müteahhitliği Yönet lu. Çalışmalarda sivil meliği çıkarılabildi. toplum örgütleri, özel 1999 depreminden sektör, uzmanlar ve ancak 20 yıl sonra, akademisyenler mut yüzlerce yüksek yapı laka yer almalıdır. Ye inşa edildikten sonra, rel yönetimler ve ma 1 Ocak 2019’dan ge halle afet gönüllüle çerli olmak üzere ye ri sistemi güçlendiril ni deprem yönetmeli meli. ği ve deprem tehlike Risk yönetimi ve haritası uygulamaya konulabildi. Afet risk Eyidoğan kayıpların azaltması çalışmalarının planla lerini azaltma yöneti ma, eğitim, arazi kul mi halen afet müdahale, yardım lanım yönetimi ile bütünleşme ve yara sarma anlayışının önüne si gerekir. geçemedi. Afet öncesi ve sonrası dö Nüfusu 17 milyona doğru ar nemlerde kullanılacak gelişmiş tan ve artmaya da devam ede bir iletişim ve bilgilenme ağı te ceği anlaşılan İstanbul mega sis edilmelidir. Bütünleşik Olay şehrinin çevresindeki iller da Komuta Sistemi kurulmalı, sis hil önümüzdeki 25 yılda yüzde tem sayısal ve tek numara üze 65 olasılıkla 7 ve daha büyük rinden çalışmalıdır. bir depreme maruz kalacağı bi Arazi kullanım kararların lim camiası tarafında kabul edil da risklerin önlenmesi stratejik di. Her yıl yüzde 2 oranında ar öneme sahip olmalı, rant amaç tan bu tehlike hem Marmara’yı lı müdahalelerden uzak durul şiddetle sarsacak ve hem de tır malıdır. ‘Kartal gerçeği’ TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İstanbul Şube Başkanı Nusret Suna ise Kartal’da Sema Sokak’ta yaşanan ve 21 yurttaşın ölümüne neden olan bina çökmesini anımsatarak “Kartal, İstanbul gerçeğini yansıtmaktadır. Bina ruhsatlıdır. Ancak yerel yönetim asli görevi olan denetimi gerçekleştirmemiş, son radan binaya üç kaçak kat çıkılmıştır. Müteahhidin, yerel yönetimin, binada oturan vatandaşların zincirleme ihmali, vurdumduymazlığı faciaya yol açmıştır. Bina için İmar Barışı’na başvurulmuş olduğunun açığa çıkması, İmar Barışı’nın yol açacağı olumsuz sonuçları netleştirmiştir” diye konuştu. 1999 yeaFspyokıAıltilaoAvsnğeo, ddrnyaoerefalpgtnkaruiie,hhYdmaaialkldillekoegarvöihtanraçiüSshelaüaakhryviyioglaoMödr.rare.Denyendgnyaöizenreürı’lnneıtrnüinle2d0i. 2019 Prof. Bohnhoff Alman uzman İstanbul depremi için zaman verdi: 30 yıl içinde Hazırlıklı olun Yerbilimleri araştırmalarıyla dünyanın önde gelen kurumlarından Jeolojik Araştırmalar Merkezi’nin uzmanlarından Alman sismolog Prof. Dr. Marco Bohnhoff, depremin İstanbul merkezine çok yakın bir mesafede yaşanacak olması nedeniyle etkisinin de büyük olacağına dikkat çekti. DW Türkçe’ye konuşan Bohnoff, “Mesele İstanbul’da bir deprem olup olmayacağı değil, çünkü olacak. Asıl soru işareti ne zaman olacağı konusunda. Önümüzdeki 30 yıl içerisinde, 7.4 büyüklüğüne ulaşabilecek bir deprem olasılığı yüzde 70” dedi. l Haber Merkezi ‘Sarsıntıya gerek yok, çöküyoruz’ Naci Görür Jeoloji Mühendisleri, depremin büyüklüğünün önemli olmadığını, İstanbul’un sarsıntısız da çöktüğüne dikkat çekti. Jeoloji Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nde dün yapılan açıklamada, “Beklediğimiz 7.2 büyüklüğündeki depreme İstanbul’un altyapısı dayanmaz. Çarpık kentleşme halen etkin. Marmara Denizi kirlilik yüzünden can çekişi yor. Ormanlar tahrip edilip inşaat yapılıyor” denildi. İstanbul’un Kâğıthane, Sancaktepe, Beyoğlu ve Esenyurt, ilçelerinde meydana gelen çökmeleri anımsatan Prof. Dr. Naci Görür, binalar yeterli mühendislik hizmetleri olmaksızın inşa edildiğinden deprem olmaksızın da çökmelerin oluştuğunu belirtti. l İSTANBUL / Cumhuriyet TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Başkanı Cemal Gökçe, 17 Ağustos depreminin 20. yıldönümünde, Türkiye’nin deprem gerçeğine ilişkin dikkat çeken bir uyarıda bulundu. Kaz Dağları’nda gerçekleştirilen altın madeni arama çalışmalarını anımsatan Gökçe, “Ağaçların kesilerek yeni yapıların yapılması heyelan, sel ve su baskınları yaratıyor. Kaz Dağları’nda olduğu gibi maden aramak için ormanların yok edilmesi yeni afetlerin habercisi oluyor. Maden ayrıştırma havuzlarında siyanür kullanılıyor. Deprem anında havuzlar çatlayarak, içindeki zehirli suların, içme veya sulama sularına karışması her zaman mümkündür” dedi. l Topraklar inşaat sektörüne Kaçak yapılaşmanın olağan sayıldığı ülkemizde, ağır hasarlı binaların arasında devlet daireleri, hastane, okul ve köprülerin de bulunması, sorunun sadece bir imar sorunu olmadığını ortaya koydu. “İmar Barışı” adı altında kaçak ve mühendislik hizmeti almayan yapılara af getirildi. l Toplanma alanları AVM oldu 19992003 yılları arasında çadır kurulacak yer ve toplanma alanı olarak belirlenen 493 noktanın dörtte üçünden fazlası AVM ve gökdelenlere dönüştürüldü. Tüm yaşam alanları inşaatlarla dolduruldu. l Binaların yüzde 67’si ruhsatsız Türkiye’de yaklaşık 20 milyon yapı bulunmakta ancak bu yapı stokunun ayrıntılı bir envanteri çıkarılmadı. Bilinen, mevcut binaların yüzde 67’sinin ruhsatsız, yüzde 60’ının 20 yaşından büyük olduğu. l Sahteciliğe çağrı yaptı “Ruhsatlardan mühendis ve mimarların” imzalarının kaldırılmış olması, sahteciliğe çağrı yapmak, mühendis ve mimarları yok saymaktır. Bu durum; mesleki yetkinliği ve meslek insanlarının gelişmesini zaafa uğratacaktır. Uğratmıştır. l Rant düzeni oluşturuldu Depremlerin acı sonuçları kullanılarak yeni bir rant düzeni oluşturuldu. Üçüncü köprü, üçüncü havalimanı, Avrasya tüp Tüneli ve birçok AVM ile gökdelenin yapılmasında olduğu gibi kentler yeni risk ve afetlere açık hale gelmekte. l Dağ, taş TOKİ’ye bırakıldı TOKİ de istediği gibi planlar yapıp uygulamaya koyarak, İstanbul gibi kentler başta olmak üzere yaşanmaz kent parçalarının oluşmasının öncülüğünü yaptı. l ANKARA / Cumhuriyet