Katalog

10 7 TEMMUZ 2019 PAZAR BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA 1 Resimde gördüğünüz, özellikle “Kötülük Çiçekleri” adlı yapıtıyla tanınmış Fransız şair... Rumeli yöresine özgü sütlü biber turşusu. 2 Gonçarov’un, uyuşuk ve iradesiz bir toprak sahibinin portresini çizdiği ünlü romanı... Kâğıt ya da metal para üzerindeki kafa resmi... Girit Adası’na özgü makbul bir tereyağı. 3 İspanya diktatörü Franco’nun “Büyük Şef” anlamındaki unvanı... Babillilerin yaratılış destanı. 4 Japon müziğine özgü, on üç telli bir tür gitar... Muğla’nın Milas ilçesinde antik bir kent... 7. yüzyılda Çin’de kurulan, ahlak eğitimine yönelik Budacı okul... “Bir daha ver, sorma gelen kim bu gece” (Şarkı). 5 Eski dilde su... Kaza ya da başka bir olayı karadakilere bildirmek için gemilerden denize salınan içi mektuplu şişe... Şiiri, biçimine ve anlamına uygun olarak yüksek sesle okuma... Artvin’in Yusufeli ilçesinde bir şelale. 6 İtalya’ya özgü zeytinyağlı bir ekmek... Kafkas Dağları’nın en yüksek doruklarından biri... “Cihangirâne bir devlet çıkardık bir ’ten” (Namık Kemal). 7 Fırında pişirilen patlıcanlı et yemeği... Bezi beyazlatmakta kullanılan kireçkaymağı... Notada durak işareti... İlhan Berk’in bir şiir kitabı... Anadolu halklarının en eski ana tanrıçası. 8 Bir bağlaç... Dağ sırtlarında geçit veren çukur yer... Türk müziğinde bileşik bir makam... İtalya’nın Floransa kentindeki ünlü müze. 9 “Yermumu” da denen doğal hidrokarbür... Hinduizm’in başlıca ilkesi olan hiçbir varlığı incitmeme anlayışı... Pasaklı, kılıksız. 10 Orhan Arda ile birlikte Anıtkabir’in tasarımını da gerçekleştiren ünlü mimarımız... Oylumlu... Küçük mağara. 11 Açık mavi renk... İtici neden, güdü... “Sakal seni matkabınan yolayım / Bir kız bana dedi n’eyleyim” (Karacaoğlan)... Dağkeçisi... Tantal elementinin simgesi. 12 Asya’nın güneyinde yaşayan bir geyik... Televizyon kameralarında kullanılan ve görüntüleri almaya yarayan lamba... Avrupa’da bir Bu haftaki bulmaca ödülü Jack London Beyaz Dis Yordam Kitap 23 HAZİRAN 2019 23.06.2019 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde yayımlanan 1734 KAZANANLAR: bulmacanın çözümü ve bulmacayı doğru yanıtlayanlar Şevket Cankılıç, Nejdet Özer, arasında yapılan çekilişte Atalarının Tanrısı Jack London Haydar Korukoğlu, Atilla Cengiz, (Yordam Kitap) kitabını kazananlar: Nizamettin Vural, İpek İplikçioğlu, Serpil Seydioğulları ANKARA, Zikri Aygün, Hayriye İnci Kaner, Gökçe Berktan Hammaş İSTANBUL, Yiğit Efe İren ANTALYA, Mehmet Güleren, Kenan Gökkaya SİVAS, L. Francesca Bozca SAMSUN, Sami Akpınar ÇORUM, Meltem Öztaş AFYON, Ozan Ünal, Erman Daylık, Cafer Gürhan, Ecem Uyanık, Ayhan Özkurt İZMİR, Beyazıt Kösten 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 TUNC E L KUR T İ Z P ANGA E A 2URA B ENG İ L D E K TER BU 3 Ğ AÇ E V E L E EMAY V A İ D 4RE ŞO AZUL EN LU İ Z İ N R 5UZ T İ N T P T İ YAL İ N ME 6LA İ A T R AK S İ YON NANAY 7T B İ S EO P İ KAN REYE H 8 ANAKONDA LİR GO E VR E 9NADA S İ D İ OT AR ATRAP 10 Y M İ R ÖN SN AH E NK ESB KIRKLARELİ, Ahmet Çakır 11 O Y Z R A T K L E A S E S U ZONGULDAK, Hasan Anay 12 L İ E G E AY İ NE Nİ F M İ HR ESKİŞEHİR, Ülkü Alçura MUĞLA 13 L E BUHAN İ F E S E RUM E N Not: Bulmaca yanıtlarını bundan böyle bulmaca@cumhuriyet. com.tr veya (0212) 343 72 69 numaralı faksa gönderebilirsiniz. Posta ile gönderilen yanıtlar ise aynı adrese gönderilmeye devam edecek. 14 B İ N T U R O N G KRAK 15 O N A T B D A R E N D E 16 D E P O Z İ T O İNİ N 17 E K O AYAN İ S KOD 18 G L AME L SAP TE 19 O R İ Y A E T A L ON R 20 N E ANÜR İ E TÜV başkent. 13 “Çavuşkuşu, hüthüt” gi bi adlar da verilen bir kuş... Hinduizm’in kutsal kitabı... El falı. 14 “Taşlar yedirdi yerine bir zaman felek” (Ziya Paşa)... Eski dilde uyku... Bir insanın fiziksel durumu. 15 Fas’ın plaka imi... Manda yavrusu... Küçük tekne kaptanı. 16 Serbest meslek adamlarını içinde toplayan resmi birlik... Kabuklu deniz hayvanlarını avlamakta kullanılan, ince dallardan örülmüş kapan.. 1945’te İstanbul’da sağ eğilimli bir grup tarafından yağmalanan gazete. 17 Satranç oyunundaki ata verilen ad... Yürürken düşme korkusu. 18 Yararlı... Sinema yapıtı... “Kırmızı bir oluyor soluğum / Yüzümün yanmasından anlıyorum” (Cemal Süreya). 19 “Kuşdili, hasalban” gibi adlar da verilen ve yiyeceklere tat vermekte kullanılan bitki... Gemilerde türlü işlerde kullanılan bir tür demir halka. 20 Çabucak gönderme... “Çıktımdalına / Anda yedim üzümü” (Yunus Emre)... Adale. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1 “Dekameron” adlı yapıtıyla ünlü İtalyan yazar ve şair... Sayılardan korkma. 2 Yünden dövülerek yapılan kalın ve kaba kumaş... Eski Filistin halklarının inanışında sineklerin tanrısı... Lenf düğümlerinin iltihaplanması. 3 Bartın’ın bir ilçesi... Kansere karşı kimyasal tedavi ilacı olarak kullanılan bir antibiyotik... Tekerlekli kara taşıtı. 4 Gelin biçiminde yapılmış bez bebek... İlgi eki... Eski Türklerde ölmüş ataların tapılan suret ve heykelleri... Lokmanruhu. 5 Bir tembih sözü... Özellikle Asyalı kadınlarda görülen ve gözçukuru çevresindeki derilerde ortaya çıkan mavi ben... Paslanmaz çelik... Bir nota. 6 Vladimir Nabokov’un, sinemaya da aktarılmış ünlü romanı... Cinsel zevkleri çağrıştıran, cinsel istek uyandıran... Boru sesi... “Altın Oran”da denen, yaklaşık 1.61 değerindeki sayıya verilen ad. 7 Avı çok olan yer... Hasta bakılan yer... Hatay ilinde, şelaleleriyle tanınmış bir mesire alanı. 8 Japonya’da bir kent... Uzaklık anlatmakta kullanılan söz... Düz ve geniş arazi... Almanya ve Avusturya’da kullanılmış eski bir gümüş para 9 Renyum elementinin simgesi... 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 İsim:......................................................................................................................................... Adres:...................................................................................................................................... ................................................................................................................................................. Tel:.......................................................................................................................................... Görünüşe göre olacağı sanılan... Resim sanatında dramatik etkiyi artırmak amacıyla başvurulan ışıkgölge karşıtlığı. 10 İzmir’in Selçuk ilçesindeki ünlü antik kent... Sivas’ın bir ilçesi... İstatistikte, bir grup veri içinde en sık görülen değere verilen ad... Satrançta bir değerlendirme ve klasman sistemi... Bir renk. 11 İndiyum elementinin simgesi... 18981983 yılları arasında yaşayan ve izlenimci anlayıştaki yapıtlarıyla tanınan ressamımız... Hava ve gaz akımları oluşturmakta kullanılan aygıt. 12 Satranç oynayan iki kişinin oyunu ertelemesi... Yurdumuzun sulak alanlarında da yaşayan bir cins ördek... İçinde, bir ölünün külleriyle dolu bir kavanoz bulunan sandık. 13 Eskiden Türkistan’da yapılan bir tür nakışlı keçe... Bir nota... Aşıboyası... Evrensel alıcı olan kan grubu... Lantan elementinin simgesi. 14 Soyundan gelinen kimse... Elam Krallığı’nın başkenti... Orfeusçuluğun kurucularından biri olan eski Yunanlı filozof ve kanun yapıcı. 15 Zerdüşt’ün sözleri olduğuna inanılan kutsal kitap... Hukuksal sonuç doğuran eylemi gerçekleştiren kişi. 16 Konya’nın bir ilçesi... Yönetici durumda olan kişi... Bir yüzeyin eğiklik derecesini anlamaya yarayan araç. 17 “Ne harâbi ne hârâbatiyim / Kökü mazide olan ’yim” (Y.K. Beyatlı)... Erzurum yöresine özgü bir cins tel peynir... Maden külçelerinin eritilip arındırılması. 18 Dişi keçi... Briçte roberi oluşturan iki bölümden her biri... Bir nota. 19 Siirt yöresine özgü, kıyma ve bulgurla yapılan bir yemek... Kısır, hiç doğurmamış hayvan... Doğu Anadolu’da yetiştirilen beyaz yünlü koyun ırkı. 20 İri öğütülmüş mısır unuyla yapılan bir yemek... İstenilen sözü bulup söyleyememe hastalığı. BRİÇ VOLKAN DENİZCİ [email protected] Hesabı Düzeltmek SATRANÇ GM SUAT ATALIK [email protected] Browne Kuralı Geçen Haftaki Problemin Çözümü (201926) İkili KG zonda ¦ AD4 ¦ 105 ¦ 54 ¦ V97532 ¦ 32 ¦ RD83 ¦ D9732 ¦ AR Artırma: B K D G 1SA P 2¦ P 2¦ P 3SA P.. Batı olarak ¦5’lisini çıkıyorsunuz, oynayan yerden alıp (Doğu’dan 8’li) pik çeviriyor. Doğudan 10’lu, oynayanda Vale, Damla aldınız. Ne dönersiniz? 21 puan görüyoruz, oynayanda 1517 var, ortağa 24 arası puan kalıyor. İmp olsa trefl oynamaktan başka çare yok gibi, ortakta karo ve kör Valeden dörtlü ise ve ¦D ikili ise pik lövesi yapmadan dokuza gelemiyor. (Acaba Doğu Dx ile ilk trefle ¦Damını mı atmalıydı?) Acaba ortağın dört puanı karoda mı? Aşağıdaki diyagramdaki gibi ¦RV(10) karosu varsa löve alabilmek için karo oynamak gerekir. ¦ AD4 ¦ 105 ¦ 54 ¦ V97532 ¦ 32 ¦ RD83 ¦ D9732 ¦ AR ¦ 1095 ¦ V976 ¦ RV108 ¦ 108 ¦ RV876 ¦ A42 ¦ A6 ¦ D74 Bu belirsizlikler içinde siz yine trefl oynadınız. Probleme bir de ortağınız Doğu tarafından bakalım. ¦ 32 ¦ RD83 ¦ D9732 ¦ AR ¦ R1095 ¦ V9764 ¦ 86 ¦ 108 Oynayan ikinci trefli aldıktan sonra karoları çekiyor ve ortak üçüncü ve dördüncü karoya 3’lü ve 2’li trefli atıyor. Siz (Şimdi Doğu oldunuz) ilk karoya kör attınız, ikinciye ne atacaksınız? Hadi buna da ¦5’lisini attınız diyelim. Beşinci karoya ne atacaksınız? Pozisyon: ¦3 ¦ RD83 ¦9 ¦ ¦ R9 ¦ V976 ¦ ¦ Aklınızda deli gibi sorular... Ortakta hâlâ 35 puan var, acaba ¦Ası mı onda? Acaba oynayanda pik beşli miydi, şimdi piki atarsak bütün pikleri sağlatır mıyız? Psikolojik olarak oynayanın önce deklere edip sonra oynadığı rengi terk etmek zor. Siz de kör attınız, geçmiş olsun! Açanda 15 puan varsa bile Batıya en fazla yedi puan kalıyor. ¦Damını gördüğümüze göre, karo puanları da görüldükten sonra, ¦Damı olamıyor. En fazla bir Asla beraber ¦Valesi var, yani ¦Damı oynayanda. Acaba oynayan ¦Ası kendisindeyse üç trefl beş karo ve bir pik lövesiyle dokuz lövesi varken neden karoyla ele gelip bir veya iki fazla için kör oynamadı diye mi düşünmeliyiz yoksa (¦Asının oynayanda ¦Asının ortakta olduğuna düşünüp piki terk etmeye karar verirken) oynayan neden 11 lövesini 9’a düşürdü diye mi düşünmeliyiz? Meğersem oynayan hesabı düzeltiyormuş, skuiz için bir eli önceden vermiş! İşte dört el: ¦ 32 ¦ RD83 ¦ D9732 ¦ AR ¦ AD4 ¦ 105 ¦ 54 ¦ V97532 ¦ R1095 ¦ V9764 ¦ 86 ¦ 108 ¦ V876 ¦ A2 ¦ ARV10 ¦ D74 Haftanın Problemi (201927) imp DB zonda ¦ A10874 ¦ V2 ¦ 865 ¦ DV9 ¦ RDV9 ¦ 1065 ¦ AD4 ¦ AR4 Güney 2SA 4¦ Batı Pas Pas Kuzey 3¦ Pas Doğu Pas Pas Batı AR körünü tahsil edip ¦5’lisini dönüyor. Nasıl oynarsınız? İyi bir hafta sonu diliyoruz. Walter Shawn Browne, 1970’lerden 80’lerin sonuna dünyanın en iyi oyuncularından biri, 6 kez ABD Şampiyonu. Her birimiz gibi satranca katkısı sadece oyun ve neticeleriyle değil aynı zamanda organizasyonel ve hatta kurallarla da ilgili. 80’lerde herhangi bir pozisyon hakem kararı veya kurul hükmü (ajudikasyon) ile karara bağlanacaksa, Browne ancak bir USCF Expert (20002200 reyting arası güçte olan oyuncu) söz konusu konumu Büyük Ustaya karşı berabere yapabilmeyi başarmışsa, parti berabere ilan edilir kuralını getirmişti. Bu kuraldan çıkartılabilecek en önemli neticeler arasında unvanın önemi ve bazı konumları kaybetmenin imkansızlığıydı. Başka bir deyişle satrançta bilgi, deneyim ve gücün simgesi basit konumlarda forse hamleleri bulabilmektir. Konumumuz Menteşe Şeveningen’den. Beyazların hamlede olduğu konumu ben de bir deney gereği GM,IM,WIM, amatör, hevesli seviyelerinden tam 10 kişiye sordum. Cevap herkesten yaklaşık birkaç saniye içinde geldi:1.Şf2 Aa2 2.Fd2 ama 1.Fb2?? Aa2 Beyaz terk eder, GM Mihail Simantsev (2371)IM Deniz Özen (2405), 01. Şeveningen daha evvel de belirttiğim üzere bir turnuva değil,takım maçı! Türk Bayrağının renklerinin ekiplere verildiği maçta Kırmızı Takım reyting sırasıyla 2500, 2422, 2386, 2371, 2362 reytinglik GMlerden oluşmakta. 2300’lük Büyük Us taların performansı toplam (2 galibiyet, 15 mağlubiyet, 13 beraberlik),13! Kura çekiminin yapılmadığı ve fikstürün önceden belirlendiği turnuva için IA Akif Tayfun Haznedaroğlu da biçilmiş kaftan. Onun gibi başka bir reytingsiz, 2019 yılının sonunda Uluslararası Organizatör unvanına kavuşacak olan Barış Öztürk’ün Marmaris’te düzenlediği Şeveningenlerden daha önce de bahsetmiştim. Hayatında hiç satranç oynamamış unvansız insanlardan komisyon kurmak, federasyon yönetim kurulu oluşturmak,başkan seçmek yerel bir problem. Ortaya çıkan garabet arasında Menteşe WGM olarak adlandırılan Yeşil Takım (Averaj Reyting 2269) Beyaz Takım (Averaj Reyting 2068) maçı da var: 200!.Masa puanlarının toplamında 3812 ile biten maçta oynayan yabancılardan bir bölümünün performansı parmak ısırtıyor:WGM Dimitrijevic, WFM Zubova,Novikova üçlüsü toplam (1 galibiyet,15 beraberlik,14 mağlubiyet), yine 13.İlk 3 masasının(IM Ekaterina Atalık, WGM Khomeriki, WGM Doluhanova) 27,5/30 yaptığı bir takım maçı aranje etmek kolay değil. Bravo Barış Öztürk! Sembolik hamleyi elele yapanlarla şortla ödül törenine çıkanların tuttuğu diplomaya sarılanların başarısı satrancı dahi gölgelemekte: GM Burak Fırat (2463)GM David Navara (2734), Patras 2019, Sicilya Savunması, Najdorf Varyantı, İngiliz Atak, Robert Byrne Devamyolu 1.e4 c5 2.Af3 d6 3.d4 cd4 4.Ad4 Af6 5.Ac3 a6 6.Fe3 e5 7.Ab3 Fe6 8.Vd2 Abd7 9.f3 Fe7 10.000 00 (Rakiplerin ters tarafa rok yaptığı bu devam yolunu 70’lerde ilk benimseyen Amerikalı GM Robert Byrne’ken, İngiliz GM Adams ve Short 80’lerin ortalarında varyantı ciddi bir silah haline dönüştürdüler.) 11.g4 b5 12.g5 Ah5 13.Ad5 Fd5 14.ed5 (Beyazların fikri 15.Aa5c6) f5 15.ef6 Ff6 (15... Kf6!?) 16.Aa5 Af4 17.Şb1 Ve8 18.c4 Vh5?Yenilik (Bu cezbedici er fedası yerine 18...bc4 19.Ac4 (19.Fc4?! Fd8b6) Fe7 sağlam.) 19.cb5 Vf3 20.Kg1 Fd8 Oyunumuz Yunan Ligi öncesi 8 takımla oynanan Yunanistan Kupasının 3. turundaki PireNea Eretria maçından. Dünyanın en iyi oyuncularından Çek Navara 21.Ac6? ab5 22.Fb5 Fb6 ile d5 erine hücum planlıyor ama 21.Ab7! ab5 22.Fb5 Fb6 23.Fb6 Ab6 24.Ad6 Kad8 25.Vb4! (Kritik d6 eri düştükten sonra, Vezir değişimi çift geçerin sürülmesini kolaylaştıracak.) Abd5 26.Ve4 Ve4 27.Ae4 h6 28.Kd2 Ae3 29.Kd8 Kd8 30.a4 Kd4 31.Ac3 Aed5 32.Ke1 Ad3 33.Fd3 Kd3 (33...Ac3 34.bc3 Kd3 35.Şc2 Kd5 36.c4 Ka5 37.Şb3 de umutsuzdur.) 34.Ad5 Kd5 35.Şc2 Şf7 36.b4 Şe6 37.Şb3 (37.a5 Şd6 38.Şb3 Kd3 39.Şa4! alternatif.) Kd3 38.Şc4 Kd4 39.Şc5 Kd5 40.Şb6 Kd4 41.Kb1 e4 42.a5 e3 43.b5 Kd6 44.Şc7 Kd7 45.Şc8 Kd5 46.b6!? (46.a6 e2 47.a7 Kd1 48.a8V e1V 49.Vc6 Şe7 sonrası kazancı hemen görmek çok zor: 50.Vd7!!) Kc5 (46...e2 47.a7 Kd1 48.a8V e1V 49.Vb3 fark.) 47.Şd8 Kd5 48.Şe8 e2 49.Ke1! Ka5 50.Ke2 Şd6 51.Kb2! (Beyaz Kale “Praeceptor Germaniae” Tarrasch’ın Kuralı dahilinde geçeri arkadan desteklediğinde oyun bitiyor.) Ka8 52.Şf7 g5 53.Şg6 Şc6 54.b7 Kb8 55.Şh6 g4 56.Şg5 Şc7 (56...Kg8 57.Şf5 ve er gene düşer.) 57.Şg4 Kg8 58.Şf5 Şb8 (58...Kh8 59.b8V!) 59.h4 Kd8 60.Kb5! Kh8 61.Şg5 Kg8 62.Şf6 Kf8 (62...Kh8 63.h5 Beyazların 60. hamlesinin anlamı.) 63.Şg7 Siyah terk eder. 10