Katalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ dishab@cumhuriyet.com.tr Restleşme tam gazTrump’ın ‘Savaş sonları olur’ çıkışına İran Dışişleri Bakanı Zarif’ten ‘Bin yıldır ayaktayız’ yanıtı geldi ABD ve İran arasındaki son söz düellosu Bağdat’ta ABD Büyükelçiliği’nin de yer aldığı yüksek korumalı Yeşil Bölge’ye fü zeli saldırının ardından geldi. TahranWashington hattındaki savaş senaryolarının İskender ve diğer saldırgan liderlerin yapamadığını yapmaya çalışıyor. Tüm sahalarından biri hali bu saldırganlar göçtü git ne gelen Irak’ın başkenti ti ama İranlılar bin yıldır Bağdat’ta önceki gün ABD ayakta. “#BirİranlıyıAsla Büyükelçiliği’nin de bulun TehditEtme. Saygı duyma duğu Yeşil Bölge’ye yapı ya çalış – işe yarıyor!” ifa lan roket saldırısının yan delerini kullandı. kıları sürüyor. ABD Başkanı Donald Trump, herhangi bir can kaybına ya da mad ‘Hazır olunca İran arayacak’ di hasara sebep olmayan saldırı haberinin ardından Twitter hesabından “İran savaşmak istiyorsa bu resmen İran’ın sonu olur. Bir daha ABD’yi tehdit etmeye kalkma” mesajını paylaştı. Trump’ın çıkışına Tahran’dan yanıt gecikmedi. İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, “Trump’ın soykırımı ima eden sataşmalarının ve ekonomik terörün İran’ı sonlandıramayacağını” söyledi. Zarif, Zarif’in yanıtının ardından yeni bir Tweet atan Trump, ABD'nin İran ile müzakereye çabaladığına dair yayınlanan haberlerin gerçeği yansıtmadığını belirterek, “Bu bir yanlış haber. İran hazır olduğunda bizi arayacak. Bu arada, ekonomileri çökmeye devam ediyor İran halkı için çok üzücü!” ifadelerini paylaştı. İtidal çağrısı Trump’ın hesabını da eti ABD ve İran arasında ketleyerek verdiği yanıtta, sert söylemlerin artma ABD Ulusal Güvenlik Da sı üzerine, itidal çağrıları nışmanı John Bolton’ın eki yükseldi. BM Genel Sekre bine atfen, “B Takımı tara ter Sözcüsü Stephane Du fından galeyana getirilen jarric, gerginliği artıran Trump, Cengiz Han, Büyük söylemlerin bölgeyi daha fazla istikrarsızlaştıracağı ‘ABD’den çin’e uyarısında bulundu. AB Komisyonu Sözcüsü Maja Ko gözdağı’ cijancic de, “Bölgenin daha fazla istikrarsızlık unsu Pekin ile Washington arasında Güney Çin Denizi gerilimi bir kez daha runa ihtiyacı yok” dedi. Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Rainer Breul, Ye alevlendi. ABD donanmasına ait bir savaş gemisinin Güney Çin Denizi’nde ilerlediği açıklandı. “USS Preble” adlı destroyerin, Çin’in hak iddia ettiği ve bu yüzden Tayvan’la ihtilafa düştüğü Scarborough Resifi’nin yakınlarındaki Huangyan Adası’na 12 milden fazla yaklaşması “Pekin’e yönelik gözdağı” olarak yorumlandı. Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan, “ABD savaş gemisi bu eylemiyle Çin’in egemenliğini ihlal etmiş, ilgili alanın şil Bölge’ye düzenlenen saldırıyı kınadığı açıklamasında, “Tarafları itidalli olmaya çağırıyoruz” şeklinde konuştu. Londra ise Tahran yönetimini, bölgedeki istikrarsızlaştırıcı eylemlerden kaçınmaya çağırdı. İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, Tahran yönetimine “ABD’yi provoke etmeyin” diye seslendi. Öte yandan Irak’taki Sadr Hareketi’nin lideri Mukteda Sadr ülkesinin ABD ve barış, güvenlik ve düzenini bozmuştur. Washington’a provokatif eylemlere son verme çağrısı yapıyoruz” açıklaması geldi. İran arasında savaş olasılığına karşı ciddi tutum sergilememesi halinde, “böyle bir savaşın Irak’ın sonunu getireceğini” söyledi. Suriye ordusunun Kafranbel kentindeki bombardımanında 10 sivilin öldüğü belirtildi. İdlib’de ateş durmuyor Suriye ordusunun büyük oranda cihatçıların kontrolündeki İdlib’de tek taraflı ateşkes ilan etttiğini açıklamasının ardından bölgeden çatışma haberleri gelmeye devam ediyor. Muhaliflere yakın, Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, Rusya destekli Suriye ordusunun İdlib’in güneyindeki Kafranbel kentine önceki gün düzenlediği hava saldırısında beşi çocuk on kişinin yaşamını yitirdiğini duyurdu. Suriye ordusunun İdlib’in diğer bölgelerindeki bombardımanlarında da altı sivilin yaşamını yitirdiği belirtildi. Gözlemevi, önceki gece düzenlenen hava saldırılarının ardından El Kaide bağlantılı Heyet Tahrir Şam (HTŞ) militanları ile Suriye ordusu arasında çatışmaların dün yoğunlaştığını kaydetti. Rusya’nın Suriye’deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi’nden yapılan açıklamada ise cihatçıların saldırısı sonucu iki askerin öldüğü, yedi askerin de yaralandığı kaydedildi. Rusya Savunma Bakanlığı da HTŞ’nin geçen cumartesi günü Rusya’ya ait Hmeymim Hava Üssü’ne saldırdığını açıkladı. Militan ların üsse attığı altı roketin hava savunma sistemleri tarafından imha edildiği aktarıldı. Suriye ordusu İdlib, Hama ve Lazkiye’de geçen cumartesi ateşkes ilan ettiğini açıklamıştı. AkarŞoygu görüştü Öte yandan Savunma Bakanı Hulisi Akar’ın, Rus mevkidaşı Sergey Şoygu ile dün İdlib’deki son gelişmelerle ilgili bir hafta içinde ikinci kez telefonda görüştüğü bildirildi. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, görüşmede “İdlib’de gerginliğin azaltılması için alınacak tedbirler başta olmak üzere bölgesel güvenlik konularının Soçi’de imzalanan mutabakat kapsamında değerlendirildiği” bildirildi. Suriye ordusunun Rusya’nın desteğiyle daha önce etrafında “gerilimi azaltma bölgesi” oluşturulan İdlib’e operasyonları ay başından itibaren yoğunlaştırması Ankara’nın tepkisine yol açmış, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Şam’ın amacının “TürkRus işbirliğini sabote etmek” olduğunu söylemişti. Mekke’ye füze iddiası zenin, savunma sistemleri tarafından imha edildiğini açıkladı. Husilerden ise Yemen’de Mansur Hadi yönetimini destekleyen Arap koalisyonunun öncüsü Suudi Arabistan, dün Husilerin kontrol ettiği bölgeden Mekke ve Cidde kentlerine doğru fırlatılan 2 adet balistik fü iddialara yalanlama geldi. Suudi Arabistan geçen hafta petrol istasyonlarına İnsansız Hava Araçları (İHA) ile saldırı düzenlendiğini açıklamış, saldırıyı Husi milisler üstlenmişti. 721 MAYIS 2019 SALI Rusya’nın S400 sırları Türkiye’nin Rusya’dan ala yıflatmak; Ankara ile ilişki cağı S400 füzelerinin lerini ABD’ye karşı koz ola teslim tarihi yaklaştıkça ko rak kullanmak ve son ola nu giderek kritik, karmaşık rak yalnızlıktan kurtulmak. ve içinden çıkılmaz bir hal Bu taktik sadece bir almaya başlıyor. kez, 24 Kasım 2015’te ABD’nin Patriot fü Rus uçağı düşürüldüğü zelerini satmaya ya sırada kesintiye uğ naşmaması ve 15 radı, ancak Moskova Temmuz darbe girişimi üst üste gelince Moskova ile ya Cenk Başlamış 15 Temmuz’un öncesinde Türkiye’nin Batı ile ilişkilerinin gergin kınlaşmayı hızlandı leşme sürecini iyi okuyarak ran Ankara, Rusların “rakip uçak olayını unutmaması siz” olarak tanımladığı hava savunma sistemini almaya karar verdi. 2017 yılının sonlarında iki ülke arasın na rağmen eski politikasına döndü. ‘Her şekilde da iki buçuk milyar dolarlıkopsiyonlu anlaşma imzalandı ve Türkiye ön ödemede bulundu. İşte o tarihten bu yana ABD Türkiye’yi S400’leri almaması için baskı altında tutmaya çalışıyor, tehdit ediyor, hatta şantaj ya Rusya kazanır’ Manzara böyle... Yanıtı en çok merak edilen soru ise, “Türkiye gerçekten S400’leri alacak mı?” Alsa da almasa da görünen seçeneklerin hepsinde Rusya kazançlı çıkıyor... pıyor. Önce Patriot’a yaktı ğı kırmızı ışığı sarıya çevi ren Washington, bu ham lenin etkisiz kal ması üzerine Türkiye’nin F35 uçakları prog ramından çıkarılma sı ve satı şının dur durulması kozunu masaya sürdü. İki ülke ara sındaki pazarlık sürüyor. Bunlar, konuyu takip edenlerin zaten bildiği ger Ankara’dan saat başı doğrulama açıklaması yapılma çekler. Bu karmaşık sorun sı kafaları karıştırsa da bü da en az bilinen ise, çoğun tün işaretler alınması ola lukla sessiz kalan Rusların sılığının yüksek olduğunu ne düşündüğü, gerçekte ne gösteriyor. Bu durumda Ba istediği ve Türkiye’ye S400 tı ile ilişkiler iyice gerilecek, satışının onlar için ne anlam seçeneksiz kalan Türkiye ifade ettiği. Öncelikle, eko karşısında Moskova’nın eli nomik sıkıntı içinde bulunsa da anlaşmanın Rusları herhalde en az ilgilendiren yönü füzelerden gelecek iki buçuk milyar dolar. S400’ler ABD açısından sıradan bir silah satışının ötesinde Ankara’nın jeopolitik yönelimi açısından önemli, Rusya açısından ise NATO’nun güney kanadının zayıflatılması için tarihi bir fırsat. daha da güçlenecek. Rus yorumcuların dediği gibi, “Putin tek kurşun atmadan, üstüne iki buçuk milyar dolar alarak NATO’ya zarar verecek.” Türkiye son anda vazgeçse ya da füzeleri kullanmayacağı bir yol bulsa bile Moskova yine de kaybetmeyecek çünkü bunun bir Vladimir Putin’in 2004 yı “bedeli” olacak. Zayıf da ol lındaki ilk Ankara ziyare sa bir olasılık daha var: Zor tinden bu yana Kremlin’in durumdaki Türkiye’ye “yar değişmez bir Türkiye po dım” için bizzat Rusya fü litikası var: Bölgesel raki zelerin satışını erteleyebi bini kontrol edebileceği lir, hatta iptal edebilir ama bir yakınlıkta tutmak; böy nasıl “uçak krizi”nden son lece Türkiye ile Batı ara ra Türk Akımı ve Akkuyu’yu sında gerginlik yaratarak masaya getirdiyse yine bu NATO’yu (ABD) bölgede za nu “karşılıksız” yapmaz. “Sevdiklerinizi eğitim bursuyla yaşatın!” CUMHURİYET’TEN YENİ BİR ATILIM... Cumhuriyet Vakfı’nda eğitim bursu için fon oluşturduk. CUMHURİYET GELECEĞİN ÖNCÜSÜ GENÇLERE DESTEK OLUYOR. Gazeteniz Cumhuriyet’te yayınlanan vefat ve başsağlığı ilan gelirlerinin %20’sini Atatürk Cumhuriyeti’nin ilerici gençleri için Cumhuriyet Vakfı tarafından oluşturulan eğitim fonuna aktarıyoruz. Başarılı ve ihtiyaç sahibi gençlerimizin eğitim masraflarına destek olmanız acınızın bir parça dinmesine ve sevdiğinizin adının yaşamasına yardımcı olacaktır. C ANKARA : 0312 442 30 50 İSTANBUL : 0212 343 72 74 İZMİR : 0232 441 12 20 ERİVAN’DA YARGI KRİZİ Ermenistan’da Başbakan Nikol Paşinyan, eski Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan’ın kefaletle serbest bırakılmasının ardından siyasi taraf olmakla suçladığı yargıçlara karşı harekete geçti. Geniş çaplı yargı reformları ilan eden Paşinyan’ın çağrısıyla baş kent Erivan’da eylemciler mahkeme binaları önünde protesto gösterileri düzenledi. Koçaryan, 2008’de cumhurbaşkanlığı seçimlerine itiraz için protesto gösterileri sırasında 10 kişinin ölümüne neden olan olaylarla bağlantısı olduğu gerekçesiyle tutuklanmıştı. İtalya bir öğretmen için ayakta İtalya’da bir öğretmenin, öğrencilerinin ödevinde aşırı sağcı İçişleri Bakanı Matteo Salvini’yi ülkenin eski diktatörü Benito Mussolini’ye benzetmesi sonrası açığa alınması ortalığı karıştırdı. Guardian gazetesinin haberine göre olay, ülkenin Sicilya adasının başkenti Palermo’daki bir lisede, geçen ocak ayında yaşandı. İki Salvini . öğrenci, Uluslararası Holokost Anma Günü için hazırladıkları projede, Salvini’nin o dönem yeni hazırladığı göçmen karşıtı yasa tasarısını eleştiriliyordu. Öğrenciler Salvini’nin yasasını Mussolini dönemindeki ırkçı yasala ra benzetirken ülkedeki göçmen karşıtı atmosferi de Mussolini dönemindeki antisemitizmle kıyasladı. Eğitim Bakanlığı’nın ödev hakkın da soruşturma açması sonucunda ise öğretmen Rosa Maria Dell’Aria “ödevi denetlememekle” suçlandı. Hakkında açılan soruşturma sonucunda 15 gün boyunca açığa alınma cezası verildi, maaşı da yarıya düşürüldü. Karar, ülke çapında bir protesto dalgası başlattı. Binlerce öğrenci ve öğretmen eylem düzenlerken, belediye başkanları ve çeşitli siyasetçiler öğretmene dayanışma mesajı gönderdi. Hapishanede kanlı isyan Tacikistan’ın Vahdat kentinde bir hapishanede IŞİD militanları tarafından çıkarılan isyanda 3 gardiyan ve 29 mahkumun öldüğü açıklandı. Adalet Bakanlığı’nın açık lamasına göre militanlar ilk olarak bıçaklarla göz korkutmak için 3 gardiyan ve 5 mahkumu öldürdü. Örgüte yardım etmekten hapise atılan 8 kişiyi hücrelerinden serbest bırakan militanlar daha sonra hapishanenin hastanesini ateşe verdi, bazı mahkumları da rehin aldı. 1500 kişilik hapishanede güvenlik güçlerinin mühadalesi sonucu ise 24 militanının öldürüldüğü belirtildi. İlk icraat erken seçim ilanı Ukrayna’da geçen ay yapılan devlet başkanlığı seçimini kazanan Vladimir Zelenskiy, dün yemin ederek görevine başladı. Bakanlar Kurulu’nu istifaya çağıran Zelenskiy, “8. Dönem Ukrayna Parlamentosunu feshediyorum” dedi. Ukrayna Anayasası’na göre devlet başkanının parlamentoyu feshetmesinden sonra 60 gün içinde ülkede milletvekili seçimlerine gidilmesi gerekiyor. Zelenskiy’nin yemin törenine Türkiye’den Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay katıldı. ‘Kırım Ukrayna’nın’ Ülkenin doğusunda Rusya destekli ayrılıkçılara atıfla savaşı kendilerinin başlatmadığını, ancak savaşı kendilerinin bitireceğini belirten Zelenskiy, “Biz diyaloğa hazırız. Fakat bu diyalog için ilk adım bütün Ukraynalı esirlerin geri verilmesidir. Daha sonraki meselemiz, kaybedilmiş toprakların geri alınmasıdır. Kırım ve Donbass Ukrayna topraklarıdır” diye konuştu. Zelenskiy, milletvekili dokunulmazlığının kaldırılmasını, yasa dışı zenginleşmeye karşı ceza yasası çıkarılmasını ve seçim yasasında düzenleme yapılmasını da istedi.