Katalog

YORUM/HABER EDİTÖR: CAFER KURT TASARIM: SERPİL ÜNAY 1118 MAYIS 2019 CUMARTESİ Bağımsızlık yiğitlik ister “Fikri hür, irfanı hür, vicdanı hür” Tevfik Fikret’in deyişidir. Cumhuriyet devriminin ta içine sinen bu söz; ılık bir ilkbahar sabahında leylağın çiçeğe duruşu gibi bir yeniden doğuş, diriliş, aydınlanış, kısaca bağımsızlaşmayı anlatır. Cumhuriyet devriminin özgürlük anlayışı, bağımsızlık üzerinde temellenir. Akıl; safsatadan, önyargıdan, dogmadan, yobazlıktan bağımsızlaşmalıdır ki, otun, balığın, böceğin, maymunun değil de, insanın olabilsin. Cumhuriyet devrimine göre, bir başına özgür birey olmak yetmez. Bireylerin oluşturduğu toplum da; zora ve azınlığa dayalı buyurganın uyrukluğundan ve kuyrukluğundan bağımsızlaşmalıdır ki, hakları, özgürlükleri olan yurttaşların ulusu olabilsin. Atatürk’ün yazdığı “Uygarlık Bilgileri”ne göre; bir devletin adının “Cumhuriyet” diye tanımlanması değil, ulusun başında bulunan adamın hakkının ya da yerinin sınırsız ve koşulsuz, kesin bir güç olarak kabul edilip edilmemesidir önemli olan. Atatürk’ün tanımıyla “yükselen deniz” demokrasinin uygulanabilir olması için tek koşul seçim değildir. Asıl belirleyici olan, demokratik yaşam kuralları, hukuk ilkeleri, uygarca yönetim biçimidir. Bu belirleyicileri tersyüz etmek, seçimi diktatörlüğe açılan kapı olarak görmek, bağnazlıktır, yutturmacadır, kandırmacadır. Cumhuriyet devrimine göre, ulus; dünyaya egemen olan yayılmacı sömürgeden de bağımsızlaşmalıdır ki, uygarca erince ulaşabilsin. Bunu, Kemalist düşünür ve aydınlar, “Batı’ya rağmen Batılılaşmak” eylemi olarak tanımlarlar. Cumhuriyet devriminin tüm ezilen ulus ve halklar için örnek olmuş bu “antiemperyalist” bağımsızcılığını en anlaşılır dille anlatanlardan biri, değerli toplumbilimci Niyazi Berkes olmuştur: “Batı’dan bağımsız olmayan hiçbir geri kalmış toplum Batılılaşamaz, ilerleyemez, reform veya devrim şeklinde kendine çekidüzen veremez. Sadece sele kapılmış bir saman çöpü gibi sürüklenir durur.” Bağımsızlığı kazanmak ve bağımsız olabilmek zor iştir. Emek ister, akıl ister, yürek ister, cesaret ister, bağımsız, özgür düşünebilme, duyabilme, sezebilme, karar verebilme ve uygulayabilme ister. Herkesin harcı değildir: Külhanlık değil, yiğitlik ister. Yiğitliğimizin 100. yılı hepimize kutlu olsun... Kimler kayda girer? Reistir, bilen bilir... Hiç şirazeden çıkmaz! Haddini; hakkını, hukukunu, yerini, yordamını bilir! Terbiyelidir, ağzını bozmaz! Şiddeti hiç sevmez, kabalık yapanı affetmez! Dalkavukluğa dayanamaz, vesayet heveslilerine yüz vermez! Katıksız despotluğu elinin tersiyle itmiştir! Reistir, bilen bilir... Onun ulaşılmazlığı karşısında, bütün bunların tersini yapanların hepsi tek tek kayda girmiştir. “Eyvallah” denmemiş, gereği yapılmıştır. Önemli isim 2012 kamu görevlileri sınavında soruların AKP’lilere ve cemaatçilere sızdırılması nedeniyle soruşturulan eski ÖSYM Başkanı Ali Demir, serbest bırakıldı. Ev hapsi de kaldırıldı. Sınav rezaletinin iptalini önleyen “önemli isim” ile birlikte dışarıda... “Milli irade” dedikleri işte böyle bir şey... 18 mayıs 2019 SAYI: 34191 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni Aykut Küçükkaya Yazıişleri Müdürleri Serkan Ozan / Olcay Büyüktaş Akça Sorumlu Müdür Ozan Alper Yurtoğlu Görsel Yönetmen Hakan Akarsu Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Şehriban Kıraç l İç Politika: Ali Açar l Spor: Arif Kızılyalın l Gece: Ayça Bilgin Demir l Fotoğraf: Uğur Demir l Kültür Sanat: Emrah Kolukısa Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l İzmir Temsilcisi: Hakan Dirik Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer l Satış Dağıtım Müdürü: Tunca Çinkaya Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Tel: (0212) 454 32 55 Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. İstanbul Ankara İzmir İmsak 03:49 03:40 04:11 NAMAZ VAKİTLERİ Güneş Öğle İkindi 05:37 13:06 17:01 05:24 12:50 16:44 05:51 13:13 17:04 Akşam 20:24 20:06 20:25 Yatsı 22:04 21:43 21:58 Yarın 19 Mayıs. Mustafa Kemal Paşa’nın, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak başlattığı Kurtuluş Savaşı’nın 100. yılı. Sadece Türk tarihi açısından değil, emperyalizme karşı savaşan mazlum milletlerin tarihi açısından da önemli bir gün. Sonuçları; Rusları, İngilizleri, Yunanları, Fransızları, İtalyanları da etkilediğinden, dünya tarihinde de özgün bir yeri var Milli Mücadele’nin. Önemli günler; ulusal bellekte izi olan tarihler; coşkuyla kutlanan bayramlar; milli bilinci ve kimliği, özgüveni ve gururu pekiştirmenin yanında, nereden gelip nereye gittiğimizi, geçmişte neyi nasıl yaptığımızı, neleri neden yapamadığımızı tartışmak açısından da gereklidir. Muhasebe yapmak, bilanço çıkarmak, özeleştiri vermek açısından da işlevseldir. Birlikte düşünelim... Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı olarak kutladığımız bu bayramda, Atatürk’ün milli iradeye, milli hâkimiyete, meşrutiyete, Meclis üstünlüğüne, eşitliğe, katılıma verdiği önemin ne kadar farkındayız? milletleşen bir halkın, emperyalizme ve uzantılarına karşı ver diği destansı bir mü cadeledir. Rahmetle andığım hocam Prof. Dr. Bülent Tanör’ün deyimiyle “haklı ve halklı bir savaştır”. Savaş koşullarında, halkın 19 Mayıs’ı yurduna sahip çıkması ve yerel meclislerin direnişiyle nasıl anlamalı? başlamış; Milli Meclis çatısı altında birleşip yürütülmüştür. O anlayışa ne kadar yakın, ne ölçüde uzağız? Gazi’nin Cumhuriyeti emanet ettiği gençler, Türkiye’nin geleceğine ilişkin ne düşünüyorlar? İyimserler mi? Yoksa önemli bölümü, fırsatını bulsa yurtdışına gitmek mi istiyor?   Savaş içinde şekillenen bu süreç, Tanör’ün tanımıyla “savaş demokrasisidir”.  19 Mayıs’ta başlayan Milli Mücadele’yi Atatürk; çok iyi hazırlamış ve örgütlemiş, çok kararlı ve cesur yönetmiştir. Harcında kutsal isyan, milli inat, haklı iddia ve kararlı Mesut, muvaffak, muzaffer olmak   inanç olan Kurtuluş Savaşı sayesindedir ki, 1919’dan sadece 4 yıl sonra, ulusal egemenliğe dayanan, Türk Kurtuluş Savaşı, yerelden laik ve çağdaş bir Cumhuriyet ku ulusala uzanan kongrelerle örül rulmuştur. Bu Cumhuriyet; Cihan müş ve olgunlaşmıştır. Milletle Harbi yenilgisinden değil, İstiklal şirken devletleşen, devletleşirken Harbi zaferinden doğduğu içindir ki, tarihin en iddialı ve kapsamlı devrimci atılımını yapmıştır. Atatürk’ün üç Misakı Milli’si vardır. Toprak Misakı Millisi; Maarif Misakı Millisi (Tevhidi Tedrisat); Say (emek) Misakı Millisi. Hâkimiyeti Milliye, İradei Milliye, Kuvayı Milliye konusunda ödünsüzdür. Kurtuluş Savaşı’nın sözcüsü gazetelerin adı Hâkimiyeti Milliye ve İradei Milliye; hareketin ismi Kuvayı Milliye; örgütün adı Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti’dir. İstiklali Tam konusunda kıskançtır. Gazi’ye göre; ulusal egemenlik ve tam bağımsızlık yoksa antiemperyalizm de yoktur. Dahası, hiç yanılmamış, hiç aldatmamış, hiç kandırılmamıştır Atatürk. “Türkiye Cumhuriyeti mesut, muvaffak ve muzaffer olacaktır” derken, yalnız ve ancak milletine güvenmiştir. Ve 19 Mayıs 1919’un yüzüncü yılında, Atatürk’ün bu sözünün altına sadece kalemiyle değil, gerekirse kanıyla imzasını atacak olan milyonlar sayesinde, içeriden onca ihanete, dışarıdan onca saldırıya rağmen, Cumhuriyet direnmektedir. Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk yeni sistemi bugün açıklayacak Esnek, modüler lise sistemi OZAN ÇEPNİ Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) liseler için sistemi bir kez daha değiştiriyor. 6 aydır açıklanması beklenen yeni sistemde, lise ders saatleri azaltılacak, müfredat güncellenecek, yeni dersler eklenecek, lise son sınıflar yükseköğretime uyum yılı olarak planlanacak, esnek, modüler bir program ve ders çizelgesi yapısı oluşturulacak. MEB’in 20192023 Stratejik Planı kapsamında köklü değişikliklerin öngörüldüğü yeni ortaöğretim sisteminin ilk olarak ocak ayında açıklanması planlandı. Daha sonra mart ayı olarak duyuruldu. Son olarak, eğitim alanında “süprizle karşılaşmayacaksınız” sözü veren ancak yeni uygu lamaları kamuoyunda tartıştırmak, eğitim bileşenleri ile paylaşmak yerine “oldubitti” olarak gerçekleştiren Bakan Ziya Selçuk, yeni sistemi bugün İstanbul’da açıklayacak. Cumhuriyet’in 6 ay önce duyurduğu 5 yıllık Stratejik Plan değişiklikleri şöyle: Ders saati azaltılacak: Ortaöğretim kurumlarında ders çeşitliliği ve haftalık zorunlu ders saatleri azaltılacak; esnek, modüler bir program ve ders çizelgesi yapısı oluşturulacak. “Bilgi Kuramı” dersi zorunlu ders haline getirilecek. Alan seçimi 9. sınıfta yapılacak. Ortaöğretimde, çocukların ortaokulda netleştirilen yönelim ve tercihlerine göre öğrencilere alanlar arası yatay geçiş imkânı sağlanacak. Üniversiteye uyum yılı: 12. sı nıf pilot bölgelerden başlamak üzere yükseköğretime hazırlık ve oryantasyon programı olarak düzenlenecek. Ortaöğretimde çocukların ilgi, yetenek ve mizaçlarına göre seçmeli ders yapısı oluşturulacak. Akademik fen liseleri: Fen ve sosyal bilimler liselerinde uygulanan müfredat, fen ve sosyal bilim alanlarındaki disiplinlere göre öğrencilerin derinlik kazanması temin edilecek. Akademik koçluk sistemi: İmam hatip okullarının programlarının ders saati azaltılacak. Din Öğretimi Danışma Kurulu oluşturulacak. Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumlarının döner sermaye gelirlerinden alınan yüzde 15’lik hazine kesintisinin yüzde 1’e düşürülmesi sağlanacak. l ANKARA BEŞİKTAŞ SALDIRISI 4 sanığa 47 kez ağır müebbet İstanbul’da 10 Aralık 2016 tari hinde Beşiktaş Bursaspor karşılaşmasının ardından Vodafone Park çevresinde meydana gelen ve 39’u emniyet mensubu, 47 kişinin şehit olduğu, 242 kişinin yaralandığı bombalı terör saldırısına ilişkin 24’ü tutuklu 27 sanığın yargılandığı davada 4 sanık 47’şer kez ağırlaştırılmış müebbet ve 4 bin 890’ar yıl hapis cezasına çarptırıldı. İstanbul 29. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından Silivri Cezaevi’nin karşısında bulunan binada görülen davanın duruşmasında kararını açıklayan mahkeme heyeti, tutuklu sanıklar Zozan Kutum, Mehmet Emin Töre, Gülşen Bahadır ve Tufan Beyhan’a 47’şer kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verdi. 10 sanığa ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası veren mahkeme 4 sanığa ise 7 yıl 6 aydan 15 yıla kadar değişen oranlarda hapis cezası verdi. 9 sanığın dosyası ise ayrıldı. Bir sanığın da tahliyesine hükmedildi. l İSTANBUL/Cumhuriyet AA muhabirini arayan iki asker şehit oldu Uçuruma düşerek kaybolan AA muhabiri Abdulkadir Nişancı’yı arama çalışmaları sırasında akıntıya kapılan 2 asker şehit oldu. BayburtTrabzon arasında bulunan Soğanlı Dağı’ndaki yol açma çalışmalarını takip ederken Derebaşı virajlarında bastığı kar kütlesinin kopması sonucu uçuruma düşen AA Bayburt muhabiri Abdulkadir Nişancı’yı arama çalışmalarının 8’inci gününde Jandarma Arama Kurtarma (JAK) timlerinden Astsubay Mustafa Gidergelmez ile Uzman Çavuş Eyüp Kapaklıkaya akıntıya kapıldı. Yapılan arama çalışmaları sırasında kayıp askerlerden biri bulundu. Yapılan tüm müdahalelere rağmen kurtarılamayan asker şehit olurken, kayıp diğer askerin de cansız bedenine ulaşıldı. l DHA KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK behicak@yahoo.com.tr ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI kamilmasaraci@gmail.com TOPÇUOĞLU, REKTÖRÜ KALDIRIP KOLTUĞA KENDİSİ OTURDU 30 kişiyle Haliç Üniversitesi’ni bastı 2yıl önce kayyım atanan Haliç Üniversitesi’nin eski mütevelli heyeti başkanı Mansur Topçuoğlu ve beraberindeki bir grup üniversiteyi bastı. YÖK Genel Kurulu 2016 yılında yapılan denetimlerde ‘kötü yönetildiği’ tespit edilen Haliç Üniversitesi’nin faaliyet iznini durdurdu ve yönetimini İstanbul Üniversitesi’ne devretti. Üniversitenin eski mütevelli heyeti başkanı Mansur Topçuoğlu ve beraberindeki yaklaşık 30 kişi, dün saat 16.00 sıralarında üniversitenin Sütlüce’deki kampusuna zorla girdi. Topçuoğlu ve beraberindekiler ile özel güvenlik arasında arbede yaşandı. O sırada okulda bulunan öğrenciler de kısa süreli panik yaşadı. Özel güvenliği aşan Topçuoğlu yönetim katına çıktı ve yeni rektörü koltuğundan kaldırıp kendisi oturdu. İhbar üzerine üniversiteye gelen polis ekipleri yönetim katına çıkarak gruptakileri gözaltına aldı. Bir grup ise okul önünde görüntü alan gazetecilere saldırdı. Üniversiteden yapılan yazılı açıklamada ise şöyle denildi: “3035 kişilik örgütlü bir grup tarafından saldırı düzenlenmiştir. Gerekli şikâyet ve suç duyuruları derhal yapılmıştır.” l Haber Merkezi BULMACA SEDAT YAŞAYAN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 7 8 9 SOLDAN SAĞA: 1/ Manisa’nın 1 2 3 4 5 6 7 8 9 antik dö 1 K O C A B A Ş I nemlerdeki adı. 2/ Soyundan gelinen kimse... Canlı tempolu bir Latin Amerika dansı 2 3 4 5 6 7 8 EK İ P TART MUR A BU T R AMORO F OB İ NE KLE AK K FA TARO EV İ TA ZAT ŞAD AT İ NA ve müziği. 9 N E Y İ M A J 3/ Erkek hindi... Duman lekesi. 4/ Uzaklık işareti... Tropikal bölgelerde hem kamış kesmek, hem de silah olarak kullanılan bir tür bü yük bıçak. 5/ Gazetecilik dilinde uydurma habere verilen ad. 6/ Evde ya da odada saygıdeğer kişilerin oturduğu baş köşe... İşlenmemiş, boş bırakılmış tarla. 7/ “Zahit bizi eyleme / Hak ismi okur dilimiz” (Muhyi)... Papatya ve ayçiçeğinde olduğu gibi, sapın ucu üzerinde çiçeklerin yan yana toplanması biçimindeki çiçek duru mu. 8/ Şöhret... Pembe renkli şarap. 9/ Göz değmesi... Bir meyve. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Hapishanede volta atılan alan... Gece. 2/ Satrançta bir taş... Kazakistan’ın, adı “Nur sultan” olarak değiştirilen başkenti. 3/ Bir oyun ya da filmde aniden yaratılan komik durumlar... Roma ile Kartaca’yı karşı kar şıya getiren üç savaşın ortak adı. 4/ Çıkar yol, çare... Eski Mısır’da güneş tanrısı. 5/ “Sâkiyâ câmında nedir bu/ Kıldı bir kat resi mestâne beni” (Dertli)... İyice yanarak ateş durumuna gelmiş kömür ya da odun parçası. 6/ Gaziantep ilinde ünlü bir hö yük. 7/ Vilayet... Sözünü geçiren, üstünlük sağlayan. 8/ İstanbul’un eski adlarından biri. 9/ Osmanlılarda gece bekçisi... Kayısı, erik, zerdali gibi meyvelerin kurusu.